دوختن دهانه رحم در بارداری، لازمه؟

در بعضی زنان، دهانه رحم توانایی تحمل فشار ناشی از بزرگ شدن جنین و کیسه آب و جفت را ندارد و ممکن است خود به خود باز شود و زایمان زودرس انجام گیرد و یا سقط جنین اتفاق بیفتد.

سرکلاژ چیست؟
در زنانی که دچار نارسایی دهانه رحم می باشند، قسمت انتهایی رحم آنها که به واژن ختم می گردد، با استفاده از بخیه دوخته می گردد تا با بسته شدن دهانه رحم، از تولد نوزاد نارس جلوگیری شود.

هنگامی که رشد نوزاد کامل شد، حدودا در هفته ۳۷ بارداری، این بخیه ها کشیده می شوند و معمولا تا قبل از تولد نوزاد از بین می روند.

اگر پزشک متخصص زنان تشخیص دهد که دهانه رحم زن بارداری در معرض خطر بازشدن است، باید این عمل را انجام داد.

معمولا اولین جنینی که به سبب این مشکل سقط می گردد، سن حاملگی بالاتری نسبت به جنین های بعدی دارد، یعنی در هر بار حاملگی وضع بدتر می گردد.

چرا سرکلاژ انجام می گیرد؟
قبل از بارداری، دهانه رحم در زنان حالت سفت و محکمی دارد. در اواخر بارداری سفتی دهانه رحم کاهش می یابد تا شرایطی فراهم شود که دهانه رحم حین زایمان باز شود و نوزاد به دنیا بیاید.

حال اگر در طول حاملگی، دهانه رحم ضعیف و شل باشد، فرد در معرض سقط جنین و یا زایمان زودرس قرار می گیرد.

اگر عمل سرکلاژ را انجام دادید، به محض ملاحظه نشت مایع از واژن خود، فورا پزشک متخصص زنان مراجعه کنید، زیرا ممکن است علامتی از پارگی زودرس کیسه آب جنین باشد

اگر پزشک متخصص زنان، مشکلات زیر را در زن بارداری ملاحظه کند، برای او عمل سرکلاژ را پیشنهاد می دهد:

- اگر فرد بی سبب زایمان زودرس داشته باشد و یا سابقه سقط جنین در سه ماهه دوم بارداری داشته باشد و یا دو سقط بی سبب در سه ماهه دوم بارداری داشته باشد.

- اگر در سونوگرافی هفته ۲۰ تا ۲۴ بارداری، ملاحظه شود که طول گردن رحم در خانمی کوتاه است، به خصوص اگر این خانم، سابقه سقط جنین در سه ماهه دوم بارداری داشته باشد.

- اگر قبل از هفته ۲۴ بارداری، اتساع (باز شدن) دهانه رحم در خانمی دیده شود. این مورد، حالت اورژانسی برای انجام عمل سرکلاژ محسوب می گردد، زیرا در غیر این صورت ممکن است به از دست دادن جنین منجر شود.

- اگر فردی دچار سقط های مکرر شود و علی رغم استفاده از راه های درمانی و دارویی تحت نظر پزشک متخصص، باز هم به سقط جنین مبتلا می گردد، انجام عمل سرکلاژ قبل از آمیزش برای او پیشنهاد می گردد. اگرچه انجام این عمل قبل از آمیزش، قدرت باروری فرد را کاهش می دهد، در این خصوص متخصص مربوطه با در نظر گرفتن شرایط بیمار و سقط های مکرر او، تشخیص صحیح خود را خواهد داد.

انواع سرکلاژ
۱- McDonald Stitch : در این نوع سرکلاژ، مادر می تواند زایمان طبیعی انجام دهد.

۲-Shirodkar Stitch : در این نوع سرکلاژ ممکن است مادر بتواند زایمان طبیعی انجام دهد و در غیر این صورت باید تحت جراحی سزارین قرار بگیرد.

۳- Abdominal Stitch : هنگامی که طول گردن رحم کوتاه باشد و یا آسیب دیده باشد، بافت کافی برای انجام عمل سرکلاژ وجود ندارد و از این روش استفاده می گردد.

برشی در ناحیه شکم مادر ایجاد می کنند و قسمت های بالا و پایین دهانه رحم را به هم متصل می کنند. مادرانی که با این روش تحت عمل سرکلاژ قرار می گیرند، تنها از طریق سزارین می توانند زایمان کنند.

۴-Lash Cerclage : سرکلاژی است که قبل از باردار شدن انجام می گیرد و مادرانی که با این روش تحت عمل سرکلاژ قرار می گیرند تنها از طریق سزارین می توانند زایمان داشته باشند.

فواید سرکلاژ
- افزایش مدت زمانی که زن باردار بتواند جنین را در رحم خود نگه دارد.

- جلوگیری از زایمان زودرس

- کاهش میزان سقط جنین

- افزایش احتمال به دنیا آمدن نوزاد سالم و کامل

اگرچه این عمل برای بعضی اشخاص لازم می باشد، اما همان طور که می دانید انجام هر عمل جراحی عوارضی دارد که بیمار باید از آنها مطلع باشد.

عوارض احتمالی عمل سرکلاژ شامل موارد زیر می باشد :
- زایمان زودرس

- عفونت داخل رحمی

- پارگی زودرس کیسه آب جنین

- پرولاپس و یا افتادگی کیسه آب جنین

- بارداری چند قلویی

- سقط جنین به سبب ناهنجاری های شدید جنینی

- عفونت

- انقباضات رحم

- خونریزی واژینال

- پارگی دهانه رحم

- ناتوانی دهانه رحم در کوتاه یا باز شدن

- تنگی گردن رحم

- مجرای غیر طبیعی بین مثانه و واژن (فیستول مثانه(

- پارگی رحم

- تب

- شل شدن بخیه

- سقط جنین

هشدارها
۱- اگر عمل سرکلاژ را انجام دادید، به محض ملاحظه نشت مایع از واژن خود، فورا پزشک متخصص زنان مراجعه کنید، زیرا ممکن است علامتی از پارگی زودرس کیسه آب جنین باشد. پارگی این کیسه قبل از هفته ۳۷ بارداری، بسیار خطرناک می باشد.

۲- گاهی با وجود دوختن دهانه رحم مادر، پزشک مجبور می گردد در موارد اضطراری مادر را سزارین کند.

لذا به زنانی که این عمل را انجام می دهند، پیشنهاد اکید می گردد که فعالیت های شدید خود را در طی روز کاهش دهند تا انقباضات رحمی و مشکلات بعدی برایشان ایجاد نشود.

نقش استراحت در این زمینه آنقدر مهم است که حتی برای زنانی که با مشکل نارسایی دهانه رحم روبرو می باشند و نمی توانند عمل سرکلاژ را انجام دهند، استراحت بسیار به آنها پیشنهاد می گردد.