عامل بیماری هپاتیت، رابطه غیرمتعارف است؟

چند نوع هپاتیت ویروسی وجود دارد؟
دانشمندان حداقل پنج نوع هپاتیت ویروسی که منجر به مشکلات کبدی می‎شوند، شناسائی کرده‌‎اند. هپاتیت A، هپاتیت B و هپاتیت C تهدید‎های اصلی به‎شمار می‎روند.

آیا تمام انواع بیماری هپاتیت می‎توانند از طریق تماس‎جنسی انتقال یابند؟
هپاتیت A از طریق تماس دهانی-مقعدی سرایت می‎یابد و درصورتی این سرایت اتفاق می‎افتد که یک تماس دهانی-مقعدی یا تماس با انگشتان یا اشیائی که در تماس با مقعد یک فرد آلوده بوده‎اند، وجود داشته باشد. اگر حتی مقدار میکروسکوپی از مدفوع مملو از ویروس وارد دهان شود، می‎تواند به‎طور بالقوه سرایت این بیماری را در پی داشته باشد.

هپاتیت ب ۵۰ الی ۱۰۰ بار راحت‎تر از اچ‎آی‎وی(ویروسی که سبب بیماری ایدز می‎شود) از راه جنسی انتقال می‎یابد. ویروس ایدز در ترشحات واژنی، بزاق و منی یافت می‎شود. رابطه‎جنسی دهانی و به‎ویژه معقدی، چه در تماس با جنس‎مخالف یا جنس‎موافق، راه‎های احتمالی انتقال این ویروس هستند. این ویروس از طریق دست‎دادن، بغل‎کردن یا حتی بوسه‎ی خشک بر لب‎ها انتقال نمی‎یابد. احتمال انتقال ویروس از طریق بوسیدن عمیق ناشناخته است زیرا هیچ گونه سرایتی پس از تماس با بزاق فرد مبتلا قطعا مستند نشده‎است.

بااین‎وجود زمانی‎که ویروس ایدز در بزاق یافت شود، احتمالا خطر انتقال از طریق بوسیدن عمیق وجود دارد و درصورتی‎که یکی از شرکای‎جنسی براکت‎ارتوندسی یا بریدگی یا زخم باز در دهان داشته باشد، خطر انتقال افزایش می‎یابد. احتمال مبتلا شدن به این ویروس با تعداد شرکای‎جنسی که یک فرد دارد، افزایش می‏یابد. بنابراین افراد بی‎قید در روابط‎جنسی به‎میزان بیش‎تری در معرض دریافت این ویروس هستند.

هپاتیت C از طریق تماس با خون یک فرد آلوده انتقال می‎یابد که ممکن‎است به‎خاطر زخم‎ها و بریدگی‎های تناسلی و خون‎قاعدگی سرایت یابد. ویروس هپاتیت C با درصد ابتلای بالایی در میان افرادی که سابقه‎ی بی‎بندوباری جنسی دارند، تشخیص داده شده‎است که می‎توان آن را به‎عنوان سابقه‎ای از یک بیماری انتقال‎یافته از راه‎جنسی، رابطه‎جنسی با یک فاحشه، بیش از پنج شریک جنسی در سال، یا یک ترکیبی از این موارد تعریف کرد. فردی که در یک رابطه‎ی طولانی‎مدت تک‎همسری با یک فردی مبتلا به هپاتیت‎C می‎باشد به ‏ندرت مبتلا به این بیماری می‎شود.

تنها حدودا ۲ درصد از شرکای‎جنسی افراد مبتلا به هپاتیتC نیز تست ویروس هپاتیتC آنها مثبت بوده است. با این‎وجود تذکر این نکته مهم است که این آمار فقط برمبنای مدارک و ادله غیرمستقیم می‎باشد. بنابراین این موضوع که آیا این افراد از طریق عمل‎جنسی مبتلا شده‎اند یا از یک راه دیگر روشن نیست. برای‎مثال افرادی که روابط طولانی‎مدت دارند معمولا در زمان بیماری یا جراحت ملاحظه‎ی یکدیگر را می‎کنند.

طی این زمان‎ها ویروس هپاتیتC می‎تواند به همسر یا شریک انتقال داده شود زیرا زن و شوهر نمی‎توانند نسبت به اجتناب از تماس با خون محتاط باشند.

آیا مردان و زنان به‎یک اندازه درمعرض خطر ابتلا به هپاتیت از طریق رابطه‎جنسی هستند؟
خطر ابتلا به هپاتیت از طریق رفتار یک فرد تعیین می‎شود و نه جنسیت فرد، اگرچه برخی از مطالعات نشان داده‎اند که انتقال این بیماری از جانب مرد به زن راحت‎تر صورت می‎گیرد تا برعکس آن.

مردانی که با هم‎جنس خود رابطه‎جنسی دارند 10 الی 15 بار به‎احتمال زیاد بیش‎تر از جمعیت عمومی به هپاتیتB مبتلا می‎شوند.

چگونه می‎توان پیش از داشتن رابطه‎جنسی اطمینان حاصل یافت که شریک‎جنسی ناقل هپاتیت نیست؟
هیچ علامت یا نشانه‎ی مطمئنی وجود ندارد که نشان دهد فردی مبتلا به هپاتیت است. برخی از افراد مبتلا به هپاتیت حتی در مراحل پیش‎رفته‎ی بیماری کاملا سالم به‎نظر می‎رسند. کارشناسان صحبت با شرکای‌جنسی در مورد خطر هپاتیت و سایر بیماری‎های عفونی انتقال‎یافته از راه‎جنسی را توصیه می‎کنند.

البته درصورتی‎که متوجه شوید فردی دارای چشم‎ها و پوست زرد است( بیماری شناخته‎‎شده‎ای باعنوان یرقان) این موضوع را یک علامت‎خطر به‎حساب آورید. علائم دیگر هپاتیت شامل تب، خستگی، کاهش اشتها، حالت‎تهوع، استفراغ در مفاصل یا شکمی و مدفوع به‎رنگ خاک رس هستند. آزمایش‎های خونی برای تعیین اینکه فردی ناقل هپاتیتی است که می‎تواند از طریق رابطه‎جنسی انتقال یابد، موجود هستند.

آیا برخی از اعمال‎جنسی به‎احتمال خیلی‎زیاد منجر به انتقال هپاتیت می‎شوند؟
هرگونه فعالیت‎جنسی که ممکن‎است سبب خراش‎ها، بریدگی‎ها یا زخم‎های دیگری شود، بسیار خطرناک است.

چنین تصور می‎شود که رابطه‎جنسی معقدی نسبت به رابطه‎ی واژنی پرمخاطره‎تر است و هردوی این نوع رابطه‎ها از رابطه‎جنسی دهانی پرمخاطره‎تر هستند. تماس دهانی-مقعدی نیز خطرناک است.

برای به‎حداقل رساندن خطر انتقال ویروس کارشناسان چنین عنوان می‎کنند که هر فردی که به‎لحاظ جنسی فعال است و رابطه‎ی متقابلا تک‎همسری ندارد باید اقدامات احتیاطی را اتخاذ نماید مانند قرار دادن موانعی چون کاندوم، سد دندانی، کاندوم زنانه و لاتکس انگشتی بین شما و خون و مایعات بدن فرد دیگر به‎اضافه‎ی واکسینه‎شدن علیه هپاتیت B وC. هیچ‎گونه واکسنی برای هپاتیت نوع C وجود ندارد.

آیا امکان ابتلا به هپاتیت از راه بوسیدن وجود دارد؟
ابتلا به بیماری هپاتیت از راه بوسیدن یک فرد ناقل بعید است. اگرچه بوسیدن عمیقی که شامل رد و بدل شدن مقدار زیادی از بزاق باشد می‎تواند منجر به بیماری هپاتیت نوع B شود به‎ویژه اگر بریدگی یا زخمی در دهان فرد ناقل وجود داشته باشد.

کاندوم‎ها به چه‎میزان در جلوگیری از انتقال جنسی هپاتیت موثر هستند؟
گمان می‎شود کاندوم‎های لاتکس دست‎کم 99% موثر باشند. بهتر است در هر برخورد جنسی از یک کاندوم استفاده کنید، مگر اینکه یک رابطه‎ی متقابلا تک‎همسری داشته باشید. تعدادی از کارشناسان استفاده همیشگی از کاندوم‎های ساده را توصیه می‎کنند. کاندوم‎های طعم‎دار و معطر ممکن است به‎احتمال زیاد موثر واقع نشوند. از چرب‎کننده‎های روغن‎دار استفاده نکنید زیرا می‎تواند مقاومت لاتکس را کاهش دهد.