دادن آب میوه به نوزاد، آموزش مادران

سوال مخاطب نی‌نی‌بان: نوزاد ‌شش ماه‌ و دو هفته‌ دارم که وزن‌ ۸‌ کیلو است. ‌می‌تونم‌ بهش‌ آب‌ میوه ‌بدم؟

پاسخ دکتر فاطمه هدی فلاح،‌ متخصص کودکان:
به طور کلی آب میوه دادن به نوزاد باید با رعایت برخی نکات باشد:

1) توصیه می شود که آب میوه در خانه گرفته شود.

2) بیشتر از یک حجمی نباید به نوزاد داد چون حجم معده نوزاد محدود است و با زیاد دادن آب میوه باعث می شود که نوزاد نتواند غذا زیاد بخورد و کالری بدنش تامین شود.

3) آب میوه های طبیعی به خاطر قند بالایی که دارند اگر زیاد مصرف شود باعث پوسیدگی دندان نوزادان می شود به ویژه اگر آب میوه را با شیشه شیر به نوزاد داده شود میزان پوسیدگی دندان هایش بیشتر می شود.

4) دادن زیاد آب میوه به نوزاد باعث اسهال در شیرخواران می شود.

5) بهترین زمان برای دادن آب میوه به نوزاد بعد از 9 ماهگی به بعد است.

6) بهترین آب میوه هایی که می توان به نوزاد داد سیب،‌ پرتقال و هویچ است که باید در روز بیشتر از 25 سی سی به نوزاد داده نشود.

7) دادن یک روز در میان آب میوه برای نوزاد مناسب است.

8) بهتر است که آب میوه را بین وعده های غذایی به عنوان میان وعده به همراه بیسکوییت یا نان به نوزاد داد تا باعث تحریک معده او نشود.

9) بهتر است که مادر قطره آهن نوزاد را به همراه آب پرتقال به نوزاد بدهد که جذب بالایی داشته باشد. به شما توصیه می کنم که با رعایت نکات گفته شده به نوزاد خود آب میوه دهید.

مهم‌ترین مطالب در این‌باره:
وزن نوزاد ۶ ماهه چقدر باید باشد، غذای نوزاد ۶ ماهه را چطور اماده کنیم؟ بهترین سوپ نوزاد ۶ ماهه کدام است؟ و... وقتی نوزاد وارد ۶ ماهگی می شوند شاید این سوالات برای مادران پیش بیاید که در این زمان چه غذاهایی را باید برای کودک آماده کرد و کدام دسته از غذاهای کمکی برای نوزاد مفید هستند تا وزن نوزاد ۶ ماهه بیشتر شود.

در این مطلب همچنین می خواهیم ببینیم آیا می توانیم به نوزاد شش ماهه موز یا پوره بدهیم؟ کدام میوه ها برای او مجاز و کدام ها غیر مجازند.

وزن نوزاد 6 ماهه
شش ماهگی زمانی است که نوزاد باید وزن متناسبی داشته باشد. وزن نوزاد ۶ ماهه بر جدول وزن گیری نوزاد مشخص می شود. بیشتر کودکان وقتی به ۶ ماهگی می رسند باید تقریبا دو برابر زمان تولد وزن داشته باشند. البته وزن گیری نوزاد دختر با وزن گیری نوزاد پسر کمی تفاوت دارد.
بیشتر کودکان اغلب تا شش ماهگی وزنشان به دو برابر وزن هنگام تولد رسیده است که برای کودکان دختر و پسر به ترتیب زیر است:
- نوزاد ۶ ماهه دختر: بطور معمول نوزادان دختر ۶ ماهه باید بین ۶ کیلو و ۳۰۰ گرم تا حدود ۸ کیلوگرم وزن داشته باشد.
- نوزاد 6 ماهه پسر: بطور معمول نوزادان پس 6 ماهه باید بین 7 کیلو و 300 گرم تا 8 و نیم کیلوگرم وزن داشته باشند.
نکته: نوزادانی که وزن شان کمتر از این مقدار باشد باید جهت بررسی وضعیت جسمانی به متخصصان اطفال مراجعه کنند.

قد نوزاد 6 ماهه
بسیاری ازمادران از همان دوران نوزادی در تلاش هستند تا با دنبال کردن رژیم غذایی مناسب فرزند قد بلندی داشته باشند. اما قد نوزاد ۶ ماهه چقدر باید باشد؟ متخصصان بر این باورند که قد تقریبی نوزادان در ۶ ماهگی باید به این شکل باشد:
قد نوزاد دختر 6 ماهه: در حدود 58 تا 71 سانتی متر، بطور متوسط 65
قد نوزاد ۶ ماهه پسر: در حدود ۵۹ سانتی متر تا ۷۳ سانتی متر، بطور متوسط ۶۶

غذای نوزاد 6 ماهه
بیشتر متخصصان اطفال بر این باورند که مادران از اواخر ۶ ماهگی می توانند غذاهای کمکی را در برنامه غذایی کودک جای دهند. در ابتدای شروع غذاهای کمکی توصیه می شود غذاهایی را برای نوزاد ۶ ماهه آماده کنید که به سرعت هضم می شوند.
در این سن نوزاد 6 ماهه آنزیم های گوارشی محدودی دارد و قادر به هضم همه مواد غذایی نیست. با بزرگ شدن نوزاد آنزیم های دستگاه گوارش او بیشتر شده و به این ترتیب می تواند تنوع غذایی بیشتری داشته باشد.
توصیه می شود که غذای کمکی را با یک قاشق چای‌خوری فرنی آرد برنج یا یک قاشق چای‌خوری حریره بادام شروع کنید. می‌توانید حریره بادام را در اواخر شش ماهگی به نوزاد معرفی کنید و در هفته‌های بعد غذاهای دیگری برای نوزاد آماده کنید.

پوره برای نوزاد 6 ماهه
انواع پوره های نرم و لطیف ساده ترین غذا برای نوزاد ۶ ماهه است. بهتر است این غذاها در اواخر ۶ ماهگی و اوایل ۷ ماهگی نوزاد معرفی شوند. بععضی از سبزیجات را به‌صورت بخار پز یا داخل آب جوش بپزید، سپس به‌صورت پوره نرم و لطیفی در آورید.
علاوه بر این می توانید از پوره میوه هم برای تغذیه نوزاد 6 ماهه استفاده کنید.
- پوره سیب
- پوره موز
- پوره نخود فرنگی
- پوره هویج
-پوره سیب زمینی

نکته هایی در مورد تهیه پوره برای نوزاد 6 ماهه
- در اولین وعده ها مقدار بسیار کمی برای نوزاد ۶ ماهه در نظر بگیرید.
- برای خوشمزه تر شدن پوره های ساده سبزیجات نمک و شکر به آنها اضافه نکنید.
- ابتدا یک ماده غذایی جدید را به مدت سه روز به صورت پوره به کودک بدهید و بعد از چند روز دوباره با این ماده غذایی برای نوزاد ۶ ماهه غذا تهیه کنید.
- اگر می بینید که نوزاد 6 ماهه به غذایی که برایش آماده کرده اید لب نمی زند یا آن را بر می گرداند، ناراحت نشوید.
- قبل از قبل از شروع غذا دادن به کودک از توصیه‌های پزشک متخصص اطفال غافل نشوید.

میوه برای نوزاد شش ماهه
مصرف بعضی از میوه ها از جمله انواع مرکبات مانند پرتقال، نارنگی، کیوی، گریپ فروت و ... تا قبل از یکسالگی برای نوزادان مجاز نیست. از این رو نوزاد ۶ ماهه هم به هیچ وجه نباید مرکبات یا آبمیوه مرکبات را مصرف کند.
- سیب: یکی از بهترین میوه ها برای نوزاد 6 ماهه سیب است که باید به شکل پوره در دسترس کودک قرار گیرد. هرگز در این سن و سال سیب های قطعه قطعه کوچک را به نوزاد 6 ماهه ندهید چون قادر به جویدن آنها نیست و به این ترتیب دستگاه گوارش او دچار مشکل می شود.
سیب ویتامین ها و املاح معدنی مفیدی را در خودش جای داده و فیبر زیادی دارد.
- گلابی: یکی از میوه های مفید برای نوزادان از 6 ماهگی به بعد است. گلابی فیبر و ویتامین های زیادی دارد می توانید آن را با میوه های دیگری مانند سیب مخلوط کرده و پوره خوشمزه ای برای نوزاد آماده کنید.
- هلو: از جمله میوه هایی است که می توانید به عنوان غذای کمکی از ۶ ماهگی به بعد کم کم طعمش را به کودک معرفی کنید. هلوی ویتامین آ و ث دارد. علاوه بر این مواد مغذی دیگری هم در هلو دیده می شود و هضم آن برای دستگاه گوارش نوزاد دشوار نیست.
ترکیب هلو با زردآلو هم پوره مناسبی برای رشد و تغذیه نوزادان به شمار می‌رود.

هندوانه برای نوزاد ۶ ماهه
مصرف هندوانه برای نوزاد ۶ ماهه چندان مناسب نیست. اما می تواند از ۶ ماهگی به بعد و از اوایل ۸ ماهگی نوزاد این میوه را به فهرست غذای نوزاد اضافه کرد. دلیل مناسب نبودن هندوانه برای نوزاد ۶ ماهه این است که هندوانه در دسته میوه هایی قرار می گیرد که ممکن است نوزاد نسبت به مصرف آن آلرژی داشته باشد و بعد از خوردن هندوانه دچار خارش یا التهابات پوستی شود.
درست که درصد زیادی از حجم میوه هندوانه را آب تشکیل می دهد اما لازم است که در مورد مصرف هندوانه برای نوزاد 6 ماهه احتیاط کنید و آن از 8 ماهگی به بعد و در ابتدا به مقدار کم به کودک بدهید.
بعد از چند روز اگر علائمی از بروز حساسیت غذایی را در نوزاد مشاهده نکردید، آن را به مقدار بیشتر به برنامه غذایی نوزاد اضافه کنید.

موز برای نوزاد 6 ماهه
موز یکی از اولین میوه هایی است که می توانید به صورت پوره برای نوزاد آماده کنید. تهیه موز بسیار ساده است و زمان زیادی لازم ندارد؛ از این رو مادران شاغل می توانند این غذا را حتماً در برنامه غذایی نوزاد جای دهند.
وز سرشار از پروتئین، ویتامین و مواد معدنی است. موزه میوه برای نوزادان خواص خوبی به همراه دارد.

خواص موز برای نوزادان
هضم آسان: موز بافت نرم و لطیفی دارد، راحت وارد معده نوزاد می شود و به سادگی از گلو عبور می کند. ضمن اینکه موز به دلیل طعم شیرینی که دارد با ذائقه بیشتر نوزادان جور در می آید و کمتر پیش می آید که نوزادی این میوه را پس بزند.
موز انرژی خوبی برای نوزاد دارد و می تواند کالری مورد نیاز برای تحرک نوزاد را به خوبی فراهم کند.
آلرژی زا نیست: یکی از میوه هایی که کمتر پیش می آید نوزادی نسبت به آن حساسیت نشان دهد، موز است. موز ترکیبات قابل هضمی دارد و واکنش های ناشی از بروز حساسیت را در نوزاد ایجاد نمی کند.
درمان یبوست: یبوست در نوزادان و کودکان مشکل شایعی است. برای درمان خانگی این مشکل موز می تواند کمک کننده باشد. در چنین شرایطی می توانید چند قاشق چای خوری موز له شده را برای کودک آماده کنید. موز فیبر زیادی دارد که آب زیادی را به مدفوع اضافه می‌کند و مدفوع ساده تر خارج می‌شود.

سوپ نوزاد ۶ ماهه
یک غذای کمکی که مادران می توانند از ۶ ماهگی به بعد برای نوزاد آماده کنند، سوپ های نرم و سبک است. به این نکته توجه کنید که بهتر است در ابتدا برای غذای نوزاد ۶ ماهه از سوپ های سبک و به مقدار کم شروع کنید.
بطور مثال بهتر است برای اولین بار فقط دو قاشق چایخوری سوپ به نوزاد 6 ماهه بدهید و سپس به تدریج هر بار این مقدار را کمی افزایش دهیم.

مواد لازم
برای تهیه سوپ نوزاد ۶ ماهه به این مواد غذایی نیاز دارید:
- یک عدد هویج کوچک
- یک عدد سیب زمینی کوچک
- نیم لیتر آب
- یک قاشق مربا خوری روغن زیتون

طرز تهیه سوپ نوزاد 6 ماهه
۱- در ابتدا هویج و سیب زمینی را خوب بشویید، پوست بکنید و در اندازه های کوچک خرد کنید.
2- این سبزیجات را در قابلمه کوچکی ریخت و آب اضافه کنید. قابلمه را روی گاز گذاشته و اجازه دهید تا آب به جوش بیاید و هویج و سیب زمینی کاملاً پخته شوند.
۳- وقتی آب کاملا تمام شد مواد را با پشت قاشق له کنید. می توانید روغن زیتون را هم اضافه کرده و این سوپ پوره مانند را به نوزاد بدهید.

نکاتی برای تهیه سوپ نوزاد 6 ماهه
- قبل از خرد کردن هویج حتما آن را پوست بگیرید و از هویج با پوست برای تهیه سوپ نوزاد ۶ ماهه استفاده نکنید.
- اوایل کار سوپ نوزاد 6 ماهه باید کاملا به صورت پوره باشد اما با بزرگ تر شدن و دندان درآوردن نوزاد می توانید آن را کمتر له کنید و به تدریج تکه های کوچک گوشت یا مرغ را هم به سوپ اضافه کنید.
- برای نرم تر شدن سوپ نوزاد ۶ ماهه از مقدار کمی کره یا روغن زیتون سالم استفاده کنید.

غذاهای ممنوعه برای نوزاد 6 ماهه
- تخم مرغ
- مرکبات
- پنیر
- ماهی و میگو
- نمک و ادویه جات
- شکر
- نوشابه و آبمیوه کارخانه ای
- انواع حبوبات
- اسفناج و سبزیجات خام
- سوسیس و کالباس
- چیپس و شکلات
- عسل
- بادام زمینی
- توت فرنگی

وعده های غذای کمکی نوزاد 6 ماهه
بهتر است اوایل شروع غذای کمکی برای نوزاد ۶ ماهه یک وعده غذای جامد و نیمه جامد برای او در نظر بگیرید. در آینده و در پایان هفت ماهگی نوزاد می توانید تعداد وعده ها به سه وعده در روز افزایش دهید.
یادتان باشد که با شروع غذای کمکی برای نوزاد نباید شیر مادر یا شیر خشک از برنامه غذایی نوزاد حذف شود. در واقع تا پایان یک سالگی شیر مادر یا شیر خشک غذای اصلی نوزاد به شمار می رود که انرژی، ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز او را تامین می‌کند.

حساسیت غذایی نوزاد ۶ ماهه
اگر نوزاد شما نسبت به غذای خاصی حساسیت نشان دهد، علائم این حساسیت چند دقیقه یا چند ساعت بعد از خوردن غذا شروع بروز می کند. شایع ترین این علائم عبارتند از:
- تهوع
- استفراغ
- اسهال
در صورت مشاهده هر کدام از این علائم باید به پزشک مراجعه کنید.
هشدار: در صورتیکه نوزاد دچار خس خس یا سختی در تنفس شده یا صورتش شروع به متورم شدن کرد باید فورا با اورژانس تماس بگیرید چون سلامتی نوزاد به شدت در معرض خطر قرار دارد.