زايمان طبيعي بدون درد، چگونه؟ (۱)

نگرانی های موجود در زمینه احتمال افزایش سزارین با استفاده از روش هاي زایمان بی درد، باعث عدم تمايل برخي خانم هاي باردار براي استفاده از روش هاي كاهش درد جهت زايمان طبيعي مي باشد.

ترویج زایمان طبیعی بدون درد مي تواند نقطه امیدی در افزایش زایمان طبیعی و کاستن از درخواست سزارین توسط مادران باردار باشد. از طرف ديگر، نگرانی های موجود در زمینه احتمال افزایش سزارین با استفاده از روش هاي زایمان بی درد (به خصوص در مورد روش هاي بي حسي نخاعي مانند اپیدورال و اسپاينال)، باعث عدم تمايل برخي خانم هاي باردار براي استفاده از روش هاي كاهش درد جهت زايمان طبيعي مي باشد؛ كه اطلاع صحيح از عدم ارتباط بين اين دو مقوله، باعث برطرف شدن اين نگراني ها مي شود.

بطور کلی انجام زایمان بدون درد به دو روش دارویی و غیر دارویی امکان پذیر است.

روش های غیر دارویی شامل:

استفاده از روش سايكولوژيك يا رواني، روش psycho prophylaxis، استفاده از ھيپنوتيزم، ماساژ، تمرکز، موزیک، گیاه درمانی، طب سوزنی، تحریک الکتریکی پوست، ورزش، گرما، آب درمانی، زایمان در آب، انرژی درمانی و حضور همسر در اطاق زایمان است.

روش های دارویی شامل :

الف) بيھوشي موضعي Local Anesthesia

ب) روش سديشن يا sedative

ج) روش رژيونال

1. بلوك پودندال

2. اپيدورال مداوم با كاتتر

3. اسپاينال

د) استنشاق گاز انتونوکس (مخلوط 50% گازھاي نيتروكس اكسيد و اكسيژن به نام Entonox)

روش های غیر دارویی

استفاده از روش سايكولوژيك يا رواني:

روش هاي سايكولوژيك جھت كمك به كاھش درد مادران در حين زايمان به كار مي روند كه شامل روش هاي ھيپنوتيزم و psycho prophylaxis (پيش رواني) است.

روش psycho prophylaxis :

شايعترين نوع اين روش، لاماز Lamaze است. اين روش بر اساس تلقين مثبت و آموزش بيمار جھت كاھش ترس و اضطراب ناشي از مراحل زايمان است. بيمار به چيزي يا جايي نگاه خود را متمركز مي نمايد و بر شل كردن عضالت و ريتم تنفس خود در حالي كه به كلمات مربي گوش مي دهد تمركز مي كند. اين حركات موجب كاھش و مھار حسھاي دردناك ناشي از انقباض رحم مي گردد. شروع استفاده از اين روش بايد 6 ھفته قبل از زايمان باشد.

استفاده از ھيپنوتيزم :

در اين روش ھنگام دردھاي زايماني بيمار تحت نظارت شخصي كه داراي مھارت لازم جھت ھيپنوتيزم است، ھيپنوتيزم گرديده و موجب احساس درد كمتر در حين زايمان مي گردد و در ضمن بيمار از عوارض سوء داروھا در امان خواھد بود.

زایمان در آب:

یکی از انواع زایمان است که به منظور کاهش درد در آب انجام می‌شود. طرفداران این نوع زایمان معتقدند که زایمان در آب باعث درد کمتر و آرامش بیشتر در طول زایمان می‌شود. منتقدان هم استدلال می‌کنند که ایمنیِ زایمان در آب هنوز از نظر علمی اثبات نشده‌است و مشکلات بسیاری از جمله ایجاد عفونت در بدن مادر یا نوزاد و احتمال غرق شدن نوزاد در این روش به ثبت رسیده‌است.

روش انجام كار:

در اتاق زایمان یک وان با طول یک و ۲۰ یا یک و ۵۰ با ارتفاع حدود ۷۵ سانتی متر با آب گرم حدود ۳۷ تا ۳۸ درجه پر می شود. هنگام قرار گرفتن بیمار در آب، نظر وی را درباره دمای آب می پرسند تا به خواسته او دمای آب تنظیم شود. همانند زایمان طبیعی به زن باردار آموزش زایمان در آب داده می شود. این کار یا از طریق شرکت در کلاس یا اطلاع رسانی پزشک به زوجین، انجام می شود تا آمادگی کامل پیدا کنند.

برخی از خانم ها ترجیح می دهند، با شروع دردهای زایمانی وارد آب شوند زیرا آب یک حالت بی وزنی ایجاد می کند و درد را کاهش می دهد. به طور کلی احساس درد در حالت زایمان فیزیولوژیکی طبیعی و در محیط خشک، فقط به لگن وارد می شود. درحالی که در آب این درد به تمام قسمت های بدن پراکنده می شود و در نتیجه زائو درد کمتری را تجربه می کند.

مزایای دیگر این روش این است که هنگامی که زائو، نوزاد را به دنیا می آورد به داروی کمتری نیاز دارد زیرا استروئید موجود این داروها برعکس عمل می کند اما در زایمان در آب این گونه نخواهد بود. از طرفی میزان برش هایی که برای خروج جنین انجام می دهیم در زایمان در آب کمتر است زیرا تمام عضلات لگن برای خروج جنین فشار وارد می کند و خروج جنین به آب راحت تر انجام می شود. از آن جا که در این روش زایمان بچه در آب به دنیا می آید، این ایراد وجود دارد که آب زیادی وارد ریه نوزاد می شود اما در صورت حضور کادر مجرب، آب وارد دهان نوزاد نمی شود.

روش Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation) TENS) :

اين روش غير تھاجمي و بدون ضرر جھت كاھش درد است. در اين مورد از جريان مداوم الكتريسته جھت كاھش درد استفاده مي شود. دستگاه توسط الكترودي كه به پوست ناحيه كمر و پھلو مي چسبد به بيمار متصل مي شود. اين دستگاه ھمچنين باعث آزاد شدن ھورمون ھايي در بدن به نام آندروفين مي گردد كه كار آنھا كاھش درد مي باشد.