برای درمان ناباروری، امیدوار باشید!

امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی، برای تمام محققان عرصه ناباروری معلوم شده که نازایی تنها یک مشکل زنانه نیست، بلکه فاکتورهای مردانه نیز در این امر دخالت دارند. آنچه پیمان صالحی، متخصص ارولوژی و ناباروری مردان در گفت و گو با اصفهان زیبا می گوید، این است که ناباروری به ناتوانی زوجین برای باروری پس از یک سال نزدیکی بدون پیشگیری گفته می شود. به گفته او تا یک سال باید فرصت داد تا مشخص شود، آیا زوجین در تعریف ناباروری قرار می گیرند یا خیر، مگر آنکه مشکل دیگری به طور همزمان وجود داشته باشد که نیاز به بررسی زودتر داشته باشد.

این متخصص اورولوژی و ناباروری مردان، احتمال بارداری در یک زوج نرمال را ۲۰ تا ۲۵درصد در ماه و ۷۵درصد در شش ماه و ۹۰ درصد در یک سال بیان می کند و می گوید: میزان باروری در ۱۵ درصد زوج ها در سن ۲۴ سالگی است و پس از آن کاهش پیدا می کند.به بیان او ۱۵ درصد زوج ها علی رغم تلاش برای بارداری در طول یک سال حامله نمی شوند و از کل ناباروری ۲۰ درصد علت ناباروری فقط مربوط به مرد است و در ۳۰ تا ۴۰درصد موارد، علت ناباروری مربوط به هر دو زوج است؛ یعنی آقایان در حدود ۵۰ درصد موارد در ناباروری نقش دارند. صالحی در پاسخ به اینکه علل عمده ناباروری در مردان چیست و کدام مردان در خطر ناباروری قرار دارند، اظهار می دارد: شایع ترین علت قابل اصلاح ناباروری در مردان واریکوسل یا واریس بیضه است که با یک عمل جراحی میکروسکوپیک قابل درمان است.

از سایر علل می توان به اختلالات ژنتیکی و فاکتورهای محیطی، شغلی و مصرف دخانیات و مواد مخدر اشاره کرد. همچنین در بررسی مردان شرح حال موارد زیر بسیار مهم است: سابقه بیضه نزول نکرده، جراحی لگن یا گردن مثانه، عفونت های ادراری یا بیضه ها، سابقه اوریون به ویژه پس از بلوغ، سابقه بعضی سرطان ها مانند لنفوم، سرطان بیضه یا انجام شیمی درمانی یا رادیوتراپی برای درمان سرطان ها و... .این متخصص اورولوژی و ناباروری مردان در توضیح اینکه آلودگی آب و هوا و تغییرات جوی تا چه میزان بر روی ناباروری مردان تاثیر می گذارد، اذعان می دارد: آلودگی هوا که متاسفانه یکی از مشکلات جدی کلانشهرهاست، هم در ایجاد سرطان ها و بیماری های قلبی عروقی نقش مهمی دارد و هم در افزایش شیوع ناباروری مردان و زنان موثر است.

به اعتقاد صالحی، توصیه های کلی غذایی در زمینه بهبود باروری مردان شامل مصرف بیشتر میوه جات، سبزیجات و همچنین رژیم های غذایی با کالری کمتر است تا علاوه بر تامین ویتامین ها و مواد معدنی مناسب از افزایش وزن نیز جلوگیری کند. مصرف فست فودها و موادی نظیر سوسیس و کالباس نیز مضر است. در برخی مقالات اشاره شده گردو و برخی از مغزی جات در بهبود باروری اسپرم ها نقش مثبتی دارند.این متخصص اورولوژی و ناباروری مردان در توضیح اینکه تا چه حد ژنتیک در ناباروری مردان موثر است، خاطر نشان می کند: آزمایش های ژنتیکی در مواردی که تعداد اسپرم ها صفر یا بسیار پایین باشد یا در معاینه ناحیه تناسلی نکته خاصی مشاهده شود (مانند مبهم بودن دستگاه تناسلی خارجی یا دوجنسی بودن) یا در موارد سقط مکرر درخواست می شود.

کاریوتایپ یا شمارش و تعیین نوع کروموزوم ها در رأس این آزمایش ها قرار دارند و در یک مرد نرمال گزارش آن به صورت ۴۶XY است.او می گوید: اگر درمان های اولیه مانند اصلاح سبک زندگی یا درمان های دارویی منجر به بارداری نشود، باید از خط های بعدی درمان کمک گرفت؛ اعمال جراحی مانند واریکوسلکتومی یا نمونه برداری بیضه ها یا عمل جراحی بازگشت وازکتومی از آن جمله اند. هنگامی که باروری با روش طبیعی صورت نمی گیرد، خواه علت آن شناخته شده یا ناشناخته باشد روش های کمک باروری برای افزایش قدرت باروری زوج به کمک خواهند آمد.

هنگام تصمیم گیری برای اینکه از کدام روش درمان استفاده شود فاکتورهای گوناگونی مانند طول مدت ناباروری، سن زوجین، آزمایش اسپرموگرام مرد، وضعیت تخمک گذاری و شرایط رحم، بیماری های زمینه ای زن و شوهر، هزینه های درمان و ... نقش دارند.صالحی، فاکتورهای محیطی و شغلی را در موضوع ناباروری بسیار مهم می داند و بیان می کند: تماس با گرما، حرارت، گرد و غبار، دود و مواد شیمیایی مانند نفت، بنزین، گازوئیل، رنگ، دود، جوشکاری و ... مضر است و توصیه می شود علاوه بر رعایت شرایط استاندارد و قطع مواجهه با مواد شیمیایی از دستکش و ماسک مناسب نیز استفاده شود.

صالحی تصریح می کند: داشتن امید، روحیه مناسب و نداشتن استرس شرط اصلی باروری در یک زوج است، چون علاوه بر شرایط جسمی، شرایط روحی و عاطفی نیز باید در محدوده طبیعی باشد، حتی فشار اطرافیان و بستگان نیز می تواند تاثیر منفی بر باروری داشته باشد.