۱۳۲۱۱۶
۱۸۶۵۹
۱۸۶۵۹
پ

فولیکول مناسب برای بارداری، تحریک تخمدان

فولیکول نرمال و بالغ که آماده لقاح و تخمک گذاری است در حدود ۱۸ تا ۳۰ میلی متر قطر دارد.

اندازه طبیعی فولیکول برای بارداری چقدر است؟
فولیکول نرمال و بالغ که آماده لقاح و تخمک گذاری است در حدود 18 تا 30 میلی متر قطر دارد. در سیکل منظم، فولیکول های مختلفی بزرگ و بالغ میشوند اما تنها یک فولیکول می تواند پروسه بالغ شدن را در هر ماه کامل کند.

عملکرد فولیکول در تخمدانها
فولیکول های تخمدانی محل ذخیره تخمک ها هستند و هورمون های جنسی زنانه مانند پروژسترون و استروژن را تولید می کنند. فولیکول ها در ماه رشد می کنند و در هرسیکل یک تخمک را بالغ می کنند که قدرت باروری داشته باشد.

درباره سیکل قاعدگی خود بیشتر بدانید
در نیمه اول سیکل قاعدگی، یک کیست کوچک که فولیکول نامیده میشود در یکی از تخمدانهای زن شروع به رشد می کند. بافت احاطه کننده این فولیکول باعث ترشح هورمونها ی استروژنی میشود. استروژن در دهانه رحم در گردش است و تولید موکوس را تحریک میکند. موکوس مسیر حرکت اسپرم را در لوله فالوپ آسان می کند. استروژن در حال گردش در دیواره رحم باعث رشد بافتی میشود و مکان را برای لقاح تخمک و اسپرم فراهم میکند.

در اواسط سیکل قاعدگی غده هیپوفیز باعث آزاد شدن هورمونLH میشود که این هورمون به آزاد شدن تخمک از تخمدان میکند. سرانجام LH شروع ترشح هورمون پروژسترون را از فولیکول آغاز میکند. حالا فولیکول لتئوم نامیده میشود و ترشح پروژسترون را تا قاعدگی ادامه میدهد.

اگر بارداری اتفاق بیافتد این هورمون همچنان در حال ترشح باقی می ماند و باعث لقاح تخمک و اسپرم میشود. سلول جدید ترکیبی از نخمک و اسپرم هورمون HCG را ترشح میکنند. این هورمون باعث ادامه یافتن ترشح هورمونهای پروژسترون و استروژن میشود. اگر بارداری اتفاق نیافتد به یکباره پروژسترون کاهش می یابد و دیواره رحم فرو ریخته و خونریزی صورت میگیرد.

بطور دقیق تر و خلاصه می توان گفت، در شروع هر چرخه قاعدگی، حدود ۱۲ تا ۲۰ فولیکول اولیه حاوی تخمک نارس تحت تاثیر هورمون محرک فولیکولی (FSH) شروع به رشد می کنند تا به فولیکول ثانوی بدل شوند. خود فولیکول های اولیه از فولیکول های ابتدایی منشأ می گیرند. فولیکول های اولیه در تخمدان جنین مونث در ۱۰ تا ۳۰ هفتگی به وجود می آیند. تا حدود روز ۹ چرخه قاعدگی، تنها یکی از فولیکول های ثانوی باقی می ماند و بقیه فولیکول های در حال رشد تحلیل می روند.

فولیکول باقی مانده که فولیکول غالب نام دارد، مقدار زیادی هورمون جنسی زنانه یا استرادیول تولید می کند. تولید این هورمون به همکاری میان سلول های تکا و سلول های گرانولوزا بستگی دارد. در روز ۱۴ سیکل، تولید هورمون محرک لوتئینی کننده (LH) اوج می گیرد و این امر باعث تبدیل فولیکول ثانوی به فولیکول ثالثیه می شود که در طول ۲۴ تا ۳۶ ساعت بعدی آزاد می شود.

با علائم تخمک گذاری در بدن آشنا شوید
زنان می توانند برخی از تغییرات اتفاق افتاده در طول سیکل قاعدگی را از روی تغییرات مشاهده شده در بدن متوجه شوند. در روزهای قبل از تخمک گذاری شما ترشح موکوس شفاف، چسبنده و بی بو را از واژن حس میکنید. در روز قبل از تخمک گذاری این ترشح موکوس افزایش می یابد. در برخی زنان احساس درد در لگن قبل و بعد از روز تخمک گذاری مشخص میشود. با درد تخمک گذاری بیشتر آشنا شوید.در روز تخمک گذاری بدلیل ترشح پروژسترون ، دمای بدن حدود ۴ درجه فارنهایت افزایش میابد. چند روز بعد از تخمک گذاری سینه ها حساس شده بزرگ میشود و درد دارند. همچنین شما دچار نفخ میشوید. دو هورمون استروژن و پروژسترون مسئول تغییرات فیزیکی و فیزیولوژیکی بدن در نیمه دوم سیکل قاعدگی هستند.قبل از هر کار روز دقیق تخمک گذاری خود را مشخص کنید.

تقویت تخمک گذاری با تغذیه
ویتامین ای موجود در گندم برای رفع اختلالات قاعدگی و ضعف تخمک گذاری زنان و ضعف جنسی مردان فوق العاده مفید است.

سید جواد علوی در اظهار داشت: جوانه غلات دارای مواد مغذی و ضروری است که مصرف آن به بدن سود فراوان می‌رساند.
به گفته وی جوانه غلات سرشار از ویتامین‌ها و املاح معدنی است که از چروک شدن پوست پیشگیری می‌کند و غدد جنسی را فعال می‌سازد و از دیدگاه طب سنتی دارای طبیعت گرم و تر بوده که برای خون‌سازی بسیار مفید است.
این کارشناس طب سنتی عنوان کرد: جوانه گندم را می‌توان به صورت‌های مختلف مصرف کرد، به عنوان مثال می‌توان آن را چرخ کرد و در تهیه انواع غذای خام استفاده کرد.
علوی افزود: اگر جوانه گندم به اندازه یک سانت رشد کند و سپس آن را خشک کرد و آسیاب شود، آرد جوانه گندم به دست می‌آید که می‌توان در تهیه شیرینی‌ها به کار رود.
وی اضافه کرد: جوانه گندم سرشار از ویتامین E است که برای اختلالات قاعدگی و ضعف تخمک گذاری زنان و ضعف جنسی مردان مفید است و می‌توان برای دریافت ویتامین‌ها و مواد معدنی مفید برای بدن جوانه گندم را در رژیم غذایی افراد گنجانده شود.
این کارشناس طب سنتی درباره خواص گندم نیز ادامه داد: گندم بهترین غذا برای افراد معتدل المزاج است که ارزش غذایی بالا دارد و چاق کننده و نیروبخش است، ولی موجب انسداد عروق نیز می‌شود و برای کسانی که در رگ‌های بدن، قلب، کبد و معده و … تنگی موجود دارند مضر است.
علوی خاطرنشان کرد: بهترین نان، نانی است که از گندم سالم تهیه شده باشد و به خوبی ورز پیدا کرده و پف مناسبی داشته باشد تا به راحتی در معده هضم شود؛ نانی که سبوس آن به کلی گرفته شده باشد به راحتی از معده عبور می‌کند و موجب انسداد کبدی و سنگ کلیه می‌شود.

بعضی از مواد غذایی تاثیرشان در تقویت باروری ثابت شده است. برای مثال، ویتامین E كه در افزایش میل جنسی تاثیر زیادی دارد.

این ویتامین بیشتر در منابع گیاهی مانند روغن آفتاب ‌گردان و زیتون، ذرت و بادام، آجیل تازه(فندق، بادام، گردو)، اسفناج، کلم پیچ، سویا و سیب زمینی یافت می ‌شود. در میوه‏ هایی مانند هلو و مارچوبه هم این ویتامین وجود دارد. به‌ جز منابع طبیعی، ویتامین E به صورت مصنوعی و به شکل قرص و آمپول نیز تولید می ‌شود ولی بهتر است از منابع طبیعی نیاز روزانه تأمین شود، نیازی كه معادل 7 تا 9 میلی ‌گرم در روز است.

ماده مغذی دیگری که تاثیرش اثبات شده ویتامین A است به طوری كه كمبودش می ‌تواند موجب کاهش قدرت باروری شود. این ویتامین در آقایان باعث ساختن اسپرماتوزوئید می ‌شود و در خانم‌ ها هم روی تولید هورمون‌ های جنسی که به باروری کمک می ‌کنند، موثر است.

جگر، شیر، پنیر، خامه و کره منابع غنی این ویتامین هستند. این ماده مغذی در سبزی ‌ها و میوه‌ های زرد رنگی مانند هویج، کدو، سیب‌زمینی، هلو، زردآلو و طالبی، در سبزی‌ ها و میوه های قرمز رنگ مانند گوجه ‌فرنگی و همین‌ طور در سبزی ‌هایی با برگ سبز تیره به مقدار زیاد وجود دارد؛ البته پیش ‌سازش كه در بدن به این ویتامین قابل تبدیل است."

تحریک تخمک گذاری و تنبلی تخمدان
تحريک تخمک گذاری نوعی درمان دارويي است که در خانم هایی که تخمک گذاری منظمی ندارند و یا دچار اختلال تخمک گذاری، تنبلي تخمدان یا بیماری پلی کیستیک تخمدان (PCOS) مي باشند، بکار برده می شود و اغلب به ‌منظور افزايش تعداد و کيفيت تخمک جهت افزايش شانس باروري و ميزان موفقيت درمان روش ‌هاي کمک بارروري (ART)، انجام مي‌ شود. داروهايي که براي اين منظور مورد استفاده قرار مي گيرد تحت عنوان داروهاي محرک تخمک ‌گذاري ناميده مي‌شوند که با استفاده از اين داروها مي‌توان تعداد و کيفيت تخمک ‌ها را افزایش داد. پس از حصول تخمک یا تخمک های مناسب، به زوجین توصیه می شود كه در زمان های خاص و يك روز در ميان نزديكي نمايند.
تقريباً در ۲۵-۱۵ درصد از موارد ناباروري اختلال عمل تخمک گذاری ديده می شود و در مواردی که تنها دلیل ناباروري باشد جواب به درمان بسيار رضايت‌بخش است. عملاً درمان موفقيت‌آميز در اين افراد به بررسي دقيق و کشف علت اصولي عدم تخمک گذاری بستگي دارد.
به طور رایج، در موارد استفاده از روش هاي کمک باروري (ART)، يکي از اقداماتي که در ابتدا انجام می شود، تحريک تخمک‌‌گذاري جهت به دست آوردن تعداد مناسب تخمک با کيفيت بالا می باشد. هر‌چند در زنان با عملکرد مناسب و طبيعي تخمدان، مي توان جهت تهيه تخمک از سيکل طبيعي نيز استفاده کرد، ولي از آنجايي‌که اين درمان ها مستلزم صرف وقت و هزينه مي ‌باشند، ترجيح داده مي‌ شود براي افزايش شانس باروري از تحريک کنترل‌شده تخمدان استفاده شود.
براي تحريک تخمک گذاری در روش هاي ART درماني (مانند IVF, ICSI و غیره)، بهتر است که در کنار به دست آوردن تعداد مناسب تخمک، تا جای ممکن، از تحريک بيش از حد تخمدان نيز جهت پیشگیری از خطرات احتمالی، اجتناب شود. بنابراين قبل از هر درماني بايستي فرد به‌ طور دقيق مورد بررسي قرار بگيرد. براي اين منظور پزشک علاوه بر معاينات باليني دقيق، آزمايش‌هاي لازم را نيز درخواست مي‌ دهد تا بر اساس نتايج آزمايش‌ها، مناسب‌ترين رژيم درماني جهت تحريک تخمک گذاری و شروع درمان را انتخاب نمايد.

داروهاي محرک تخمک گذاری
داروهاي محرک تخمک گذاریبراي تحريک تخمک‌گذاري داروهاي متعددي وجود دارد که بر اساس نظر پزشک موارد استفاده آنها متفاوت مي‌باشد.

در حال حاضر "کلوميفن سيترات" متداول‌ترين و رایج‌ترين دارو در تحريک ‌تخمک‌گذاري می باشد.

در مواقعي‌که سطح استروژن و گنادوتروپين‌هـا (FSH ،LH : مترشحه از هيپوفيز) طبيعي است ولي اختلال در تخمک‌گذاري وجود دارد؛ مانند خانم های مبتلا به PCOS، داروي مناسب براي تحريک تخمک‌گذاري، کلوميفن سيترات می باشد. درمان با کلوميفن سيترات، با دوز يک قرص (50 ميلي ‌گرم روزانه)، از روز سوم تا هفتم و يا پنجم تا نهم سيکل قاعدگي شروع مي‌ شود و براي بررسي وضعيت فوليکول ها، در روز دهم سيکل (در صورت شروع درمان از روز سوم) و يا روز دوازدهم سيکل (در صورت درمان از روز پنجم) سونوگرافي انجام مي‌‌شود. در صورت رسيدگي فوليکول ‌ها به اندازه مورد نظر (20-18 ميلي ‌متر) پزشک مي‌تواند با تجويز آمپولHCG زمان تخمک‌‌گذاري را تعيين نمايد. بهترين زمان نزديکي براي باروري يک الي دو روز حوالي تخمک گذاری است. معمولاً اين درمان سه الي پنج دوره تکرار مي‌ شود. ميزان دوز کلوميفن تا سه قرص در روز (150 ميلي ‌گرم) قابل افزايش است ولي بيش از آن توصيه نمی شود.

داروهاي محرک تخمک گذاریاحتمال بارداری پس از سه دوره درمان با کلوميفن سيترات ۸۵% و پس از پنج دوره ۹۹% می باشد. در موارد استفاده از روش IUI براي باروري، عموماً استفاده از کلومفين سيترات شانس باروري را افزايش مي دهد. به همین منظور، پزشک از روز سوم يا پنجم سيکل قاعدگي به مدت چهار روز براي بيمار يک تا دو قرص کلومفين سيترات روزانه تجويز مي ‌نمايد. سپس با انجام سونوگرافي در روز ۱۰ يا ۱۲ سيکل قاعدگی، اگر اندازه و وضعيت فوليکول‌ها به ۲۰-۱۸ ميلي متر رسيده باشد با تزريق ۵۰۰۰ يا ۰۰۰/۱۰ واحد HCG بيمار را براي انجام IUI به مدت ۳۸-۳۶ ساعت پس از آن آماده مي ‌نمايد.

از داروهاي ديگر تحريک تخمک‌گذاري Human Menopausal Gonadotropin می باشد. HMG به طور طبيعي از ادرار خانم ‌هاي يائسه تهيه می شود و حاوي FSH و LH مي‌باشد. استفاده از اين دارو نياز به کنترل دقيق دارد و براي پیشگیری از تحريک بيش از حد تخمدان، بررسي جواب تخمدان بايد با فواصل ۴-۲ روز يکبار صورت بگيرد.
هدف از درمان با اين دارو، افزايش سطح FSH تا بالاي مرز لازم جهت تحريک رشد تخمدان مي‌باشد و زماني‌که قطر 4-2 عدد فوليکول نهايي به بالاي 12ميلي ‌متر رسيد دارو با دوز پایین تر تجویز می شود.
اين دارو در سيکل درماني IUI، معمولاً تحت‌نظر پزشک متخصص براي تحريک تخمک گذاری به تنهايي يا همراه با کلوميفن سيترات مورد استفاده قرار مي‌گيرد و در سيکل هاي درماني لقاح خارج رحمي همراه با ساير داروهاي محرک تخمدان تجويز مي گردد.

از داروهاي ديگري که جهت تحريک تخمدان و دست‌يابي به تعداد فوليکول بيشتر در سيکل درمانيART از آن استفاده می شود، آگونيست‌هاي GnRHa، هورمون رها کننده گنادوتروپين ها می باشد.

آگونيست ‌هاي GnRHa (سوپرفکت، ديفرلين، دکاپپتيل)، هورمون هاي تزريقي جهت تحريك تخمك گذاري هستند كه براي هورمون هاي مترشحه بدن كاملا شناخته شده مي باشند. با مصرف اين داروها، سطح خوني هورمون محركه فوليكول افزايش می یابد كه اين امر به تحريك و رشد تخمك هاي مضاعف، لانه‌گزيني و در نهايت ميزان حاملگي منجر مي شود . با استفاده از گونادو تروپين ها، علاوه بر افزايش تعداد تخمك ها، فاكتورهاي زماني، مانند زمان تخمك گذاري تحت كنترل در می آید و شانس حاملگي افزايش می یابد. اصولاً هدف از مصرف آگونيست‌هاي GnRH در درمان ‌هاي کمک باروری، کنترل و تنظيم زمان سيکل بيماران مي‌باشد.
معمولاً در سيکل IVF و ICSI جهت تحريک تخمک گذاری، از درمان توأم آگونيست‌هاي GnRH و گنادوتروپين ها استفاده می شود.
FSH صناعي (ريکامبينت) انساني گونال F از داروهاي ديگر تحريک تخمک گذاری می باشد و نسبت به گنادوتروپين هاي ادراري، توانايي بيشتري دارد. نحوه استفاده اين دارو مانند HMG به صورت عضلاني و زير جلدي می باشد.
پ

محتوای حمایت شده

تبلیغات متنی

مشاوره ویدیویی

    • اخبار داغ
    • جدیدترین
    • پربیننده ترین
    • گوناگون
    • مطالب مرتبط

    برای ارسال نظر کلیک کنید

    لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.

    از ارسال دیدگاه های نامرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.

    لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.

    در غیر این صورت، «نی نی بان» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.