پرپشت شدن موی بچه، در بارداری چکار کنم؟

موی نوزاد اولین چیزی است که مادر و اطرافیان بعد از زایمان به آن نگاه می کنند و همه آرزو دارند فرزند متولدشده چه دختر باشد چه پسر، موهای زیادی داشته باشد.
برخی مادرها تلاش می کنند با عمل به توصیه بزرگ ترها در دوران بارداری مواد غذایی ای مصرف کنند که موی نوزاد را پرپشت و ضخیم می کند و برخی بعد از تولد نوزاد به دنبال راه هایی برای رسیدن به این هدف هستند.

استفاده از آلوئه ورا و ژلاتین، شل بستن موهای کودک، عدم استفاده از سشوار و افزودن ماست و لبنیات به غذای کودک، به رشد موی او کمک می کند.

۱۱ نکته برای پرپشت شدن موی نوزاد
۱. باز کردن گره‌های مو
نوزادان مدت زیادی، به پشت می‌خوابند. به همین دلیل موهایشان غالبا حالت خیس و چسبنده و گره خورده پیدا می‌کند. اگر این گره‌ها باز نشود، مجبور می‌شوید با قیچی آن‌ها را کوتاه کنید. برای پیشگیری از این کار بهتر است:
- گره مو‌ها را پیش از آنکه غیرقابل باز شدن شوند، رفع کنید.
- مو‌های نوزاد را خیلی نشویید! هنگام شستشوی مو‌ها آن را زیاد صابونی نکنید! زیرا باعث خشک شدن بیشتر مو‌ها و گره خوردن آن‌ها می‌شود.
- از یک برس نرم نوزاد برای شانه کردن آرام مو‌های نوزاد استفاده کنید. اگر نوزاد هنگام شانه کردن مو‌ها بی قراری می‌کند، با خواندن شعر و قصه با او همراهی کنید. شانه کردن مو‌ها باعث جریان یافتن خون در پوسته سر شده که به تقویت فولیکول‌های مو و در نتیجه پرپشت شدن موی نوزاد کمک می‌کند.
۲. شامپوی بچه
مو‌های نوزاد شما زیاد کثیف نمی‌شود. اما بایستی پوسته‌های سر نوزاد را رفع کنید تا به رشد مو‌ها و پرپشت شدن موی نوزاد کمک شود. بهتر است هفته‌ای یکبار مو‌های نوزاد را با شامپوی بچه بشویید.
نکات مهم هنگام خرید شامپوی بچه
- شامپوی بدون اشک که چشمان نوزاد را نمی‌سوزاند، تهیه کنید. دقت کنید مواد تشکیل دهنده شامپو ارگانیک باشند، مانند سرفکتانت‌های بوتانیکال و روغن‌های طبیعی.
- هنگام شامپو زدن به سر کودک، او را با اسباب بازی‌هایی در داخل حمام سرگرم کنید و به آرامی سر او را ماساژ دهید و بشویید.
۳. نرم کننده‌های طبیعی
استفاده از نرم کننده لزومی ندارد، اما اگر مو‌های نوزاد خشک و فر است، یا آب و هوا بر بافت موی نوزاد تاثیر می‌گذارد، بهتر است چند نرم کننده طبیعی زیر را که موجب پرپشت شدن موی نوزاد می‌شود را امتحان کنید.
- نصف پیمانه عسل را با نصف پیمانه روغن زیتون بکر مخلوط کنید. مخلوط را بر روی سر نوزاد ماساژ دهید. ۱۵ دقیقه بعد آن را بشویید.
- یک موز رسیده له شده را با ۲ قاشق غذاخوری روغن زیتون بکر و یک قاشق غذاخوری عسل مخلوط کنید. کمی ماست یونانی به آن بیافزایید. مخلوط بدست آمده را به سر نوزاد بزنید و ۱۰ دقیقه بعد بشویید.
۴. آلوورا
آلوورا برای مراقبت پوست و مو بسیار مفید است. اگر یک گیاه آلوورا در باغچه یا تراس خود داشته باشید، می‌توانید از آب آلوورای خالص برای مراقبت و پرپشت شدن موی نوزاد خود استفاده کنید. کافی است ژل داخل برگ‌های آلوورا را با آب مقطر مخلوط کنید و در حمام به سر نوزاد بمالید.
۵. ژلاتین
یافته‌های علمی نشان داده‌اند که ژلاتین برای رشد سریع مو بسیار موثر است. ژلاتین حاوی دو آمینو اسید ضروری به نام‌های پرولاین و گلیسین است. این آمینو اسید‌ها در رژیم غذایی نوزادان به مقدار کافی وجود ندارد. این آمینو اسید‌ها موجب پرپشت شدن موی نوزاد و تقویت سیستم ایمنی بدن او می‌شود.
برای پرپشت شدن موی نوزاد، پودر ژلاتین را با مقادیر مساوی از آب سرد و آب گرم، یک قاشق چای‌خوری عسل و یک قاشق چای‌خوری سرکه سیب مخلوط کنید. مخلوط حاصل را روی سر نوزاد ماساژ دهید و بگذارید خشک شود. پس از چند دقیقه با شامپو سر نوزاد را بشویید.
۶. محصولات مراقبت موی نوزادان
محصولات متنوعی برای مراقبت از موی نوزادان در بازار موجود است. چندین نوع آن را امتحان کنید و با سعی و خطا بهترین و مناسب‌ترین آن را برای نوزادتان انتخاب کنید.
۷. عدم استفاده از سشوار
هرگز از سشوار برای خشک کردن مو‌های نوزادتان استفاده نکنید. استفاده از هوای گرم برای خشک کردن مو، حتی برای بزرگسالان نیز مضر است.
۸. کوتاه کردن مو
هیچ یافته علمی تایید نمی‌کند که کوتاه کردن مو‌ها موجب بهبود رشد آن‌ها می‌شود! اما کوتاه کردن و شکل دادن به موها، موجب می‌شود ظاهر آراسته‌تری بیابید و موهایتان پر‌تر نشان داده شود. اگر از کوتاه کردن مو‌های نوزادتان در خانه هراس دارید، به آرایشگاه مخصوص کودکان بروید تا مو‌های دلبندتان را کوتاه کنند.

۹. رژیم غذایی سالم
رژیم غذایی سالم موجب رشد مو‌های سالم نیز می‌شود. برای پرپشت شدن موی نوزاد، در برنامه غذایی او مقدار زیادی پروتئین مانند سالمون، تخم مرغ و اسفناج بگنجانید. ویتامین D نیز برای داشتن مو‌هایی سالم ضروری است. گردو، سیب زمینی شیرین، هویج، بادام و کدو حلوایی بایستی بخشی از رژیم غذایی کودک باشد.
۱۰. روغن
خشکی پوسته سر، موجب ایجاد حس خارش در نوزاد می‌شود و با خارش، احتمال ریزش نقطه‌ای مو وجود دارد. پوست سر نوزاد را به طور منظم بررسی کنید. در صورت خشکی پوست سر، آن را با روغن چرب کنید. از روغن‌های مخصوص نوزادان استفاده کنید که سبک‌تر هستند.
۱۱. نکات دیگر
با بکار بستن نکات زیر، به پرپشت شدن موی نوزاد خود کمک کنید:
- مو‌های کودک را شل ببندید. بستن کش مو‌های سفت و بافتن مو‌های کودک موجب آسیب رساندن به ریشه مو و آمدن فشار به ساقه مو‌ها می‌شود.
- رژیم غذایی کودک را به یکباره تغییر ندهید. به آرامی مواد مغذی را وارد رژیم غذایی کودک کنید و منتظر مشاهده نتیجه آن باشید.
- ماست را فراموش نکنید. لبنیات به خصوص ماست، سرشار از کلسیم هستند، در مصرف آن‌ها صرفه جویی نکنید.
- آب بنوشید. بدن کودک را با نوشیدن روزی ۵ لیوان آب هیدراته نگاه دارید و خوردن آب میوه را به یک بار در روز محدود کنید.
بدانید که هر کودکی با کودک دیگر متفاوت است. قرار نیست یک شبه مو‌های نوزاد شما پرپشت و انبوه شود. با آرامش و صبر، راه‌حل‌های گفته شده را پی بگیرید تا به بهترین نتیجه دست یابید.

چرا موی بعضی نوزادان کم پشت است؟
بسیاری از نوزادان وقتی متولد می شوند موهای نازک و کم پشتی دارند. این موضوع طبیعی است؟
- کم پشتی موی نوزادان زمان تولد بسیار طبیعی است. جنس موی نوزاد بسیار نازک و لطیف است و همین موضوع باعث می شود در شرایط عادی از حالت معمول کمتر دیده شود. از طرف دیگر، این موضوع ژنتیکی است و از دوران نوزادی برخی نوزادان موی کم پشت تر و برخی موی پرپشت تری دارند.

ریزش مو چطور؟
- از 2 تا 3 ماهگی به بعد به تدریج موی نوزاد در ناحیه پس سر که در تماس سایشی با تشک و متکا قرار دارد دچار ریزش می شود و تا چند ماه این مسئله ادامه دارد. بعد از 8- ۷ ماهگی به تدریج موهای ریخته دوباه رشد می کنند. اگر کم پشتی موی کودک تا سن 3- ۲ سالگی همچنان ادامه داشت، آن وقت باید نگران بود و برای درمان با تخصص مشورت کرد.

کمبودهای تغذیه ای بدن مادر در دوران بارداری یا شیردهی می تواند عامل کم پشتی یا ریزش موی نوزاد باشد؟

- در شرایط زندگی شهری و توجه ویژه ای که اغلب والدین به تغذیه مادران دارند، بعید به نظر می رسد که کمبودهای تغذیه ای در دوران بارداری باعث کم پشتی یا نازکی موی نوزاد شود. خصوصیت فیزیولوژیک شیر مادر نیز این طور است که فقیر و غنی نمی شناسد و به بهای تضعیف مادر شیر کیفیت خوبی دارد پس شرایط زندگی مادر تاثیری در رشد موی شیرخوار ندارد و بیشتر مسئله ژنتیک در میان است.

با این حال عفونت های پوستی از جمله درماتیت سبوروییک و اگزما و مسائل آلرژیک می تواند در کندی رشد مو یا ریزش آن تاثیر داشته باشد. کمبود برخی املاح نیز می تواند باعث ریزش مو شود اما در رژیم معمول این کمبودها بروز نمی کند و نیازی به دادن مکمل به شیرخوار نیست. گاهی متخصصان پوست برای تقویت موی شیرخواران مکمل هایی مثل بیوتین، سلنیوم، زینک و ویتامین های گروه B تجویز می کنند که چندان هم تاثیرگذار نیست.

شامپوهایی در داروخانه ها وجود دارد که گفته می شود پرپشت کننده موی کودک است. استفاده از آنها را توصیه می کنید؟
- استفاده از این نوع شامپوها را در دوران نوزادی اصلا توصیه نمی کنم. کافی است در این دوران برای شستشوی سر و بدن کودک از شامپوهایی استفاده کنید که خاصیت اسیدی یا قلیایی ندارد.

برخی مادران روی سر نوزاد کلاه نمی گذارند و می گویند برای آنکه فرزندشان موی خوبی داشته باشد باید سرش هوا بخورد. این باور چقدر درست است؟
- هواخوردن پوست هم در بحث سلامت پوست سر هم پوست سایر قسمت های بدن مهم است اما تحقیقی نشان نداده کلاه باعث کم پشتی یا ریزش موی نوزاد می شود. حتی توصیه می شود شب ها کلاه نخی نازکی سر نوزاد بگذارند تا از سر سرما نخورد.

چرا بهتر است موی کودکان را کوتاه نگه داریم؟
دکتر محمد شیزرپور/ متخصص پوست و مو و هیات علمی مرکز تحقیقات پوست و جذام
به طور متوسط بین 100 هزار تا 150 هزار مو روی سر وجود دارد. این موها در زمان جنینی درست شده و در بدو تولد وجود دارند. در بعضی به طور ژنتیکی تعداد موها کمتر و خود موها نازک تر هستند. موها در زمان نوزادی نازک ترند و به تدریج با افزایش سن ضخیم تر می شوند. در حال حاضر هیچ روش علمی و اثبات شده برای تقویت و پرپشت کردن موهای طبیعی زمان کودکی وجود ندارد. کوتاه کردن و تراشیدن موها هم در تقویت آنها موثر نیست، اما کوتاه نگه داشتن موهای بچه ها برای شستشوی آسان و رعایت مسائل بهداشتی پیشنهاد می شود. همچنین کوتاه کردن مرتب موها ظاهر آنها را پرپشت تر و زیباتر نشان می دهد.

به طور کلی موها نزدیک سر ضخیم ترند و هرچه قد آنها بلندتر می شود، نازک تر و آسیب پذیرتر می شوند. وقتی شما هر دو تا 3 هفته یک بار نوک موهای کودک را قیچی و کوتاه کنید؛ نوک های نازک و خراب حذف می شود و همه را به یک اندازه در می آورید. به این ترتیب موها زیباتر و پرپشت تر به نظر خواهندرسید. شانه کردن و برس زدن موها هم تقویت کننده آنها نیست.

اگر موهای شیرخوار به راحتی شانه نمی شوند، استفاده از نرم کننده در حمام ضروری است و منعی ندارد و برخلاف تصور عموم نرم کننده هرگز باعث ریزش مود نمی شد. بهتر است برای بچه ها نرم کننده معمولی استفاده کنید و آن را به ساقه موها بزنید چون اگر به ریشه زدده شود، ریشه موهای کف سر نرم و روی هم خوابیده می شود و به این ترتیب موها کم پشت تر به نظر می رسند. ضمنا بستن موهای شیرخوار با کش یا گل سرهایی که باعث فشار و کشش مو می شوند به ریشه موها آسیب جدی و غیرقابل بازگشت می زند.

نگاه طب سنتی

دکتر محمد فصیحی دستجردی/ محقق طب سنتی و متخصص بیماری های عفونی
در طب سنتی، کیفیت و کمیت موی نوزاد مرتبط با مزاج او است. تمام غذاهایی که مادر در بارداری مصرف می کند، باعث تغییرمزاج جنین می شود. نوزادانی که با مزاج سرد متولد می شوند، موهای روشن و کم پشت و نوزادانی که مزاج گرم دارند، موهای مشکی و پرپشت و لخت و نوزادانی که مزاج خشک دارند، موهای مجعد و کم پشت دارند.
مادرانی که در بارداری غذاهای گرم و تر زیاد می خورند، نوزادان مو مشکی با موهای پر و لخت دارند. اما اگر غذاهای ترش میل کنند، نوزادشان موهای کم پشت و مجعدی خواهد داشت چون مزاج تابعی از ژنتیک و تغذیه است و وقتی در دوران جنینی ایجاد شد، دیگر تغییرپذیر نیست.
در دوران کودکی و بزرگسالی نیز می تواند تاحدی مزاج را اصلاح کرد اما دوران جنینی اهمیت بسیار مهمی در شکل گیری مزاج دارد و بعد از آن به تدریج نقش تغذیه کمرنگ می شود. مادرانی که می خواهند نوزادشان در آینده موهای پرپشت و ضخیمی داشته باشد، باید غذاهای گرم و تر مثل سیب، کندر و مویز مصرف کنند.