مشکلات لباس پوشیدن بچه ها، زمان آموزش
شاید هنوز هم دکمه‌های لباس یا بند کفش‌های فرزندتان را شما می‌بندید، بنابراین شاید باور این مسئله برایتان دشوار باشد که او به زودی خودش باید لباش بپوشد.
شاید هنوز هم دکمه‌های لباس یا بند کفش‌های فرزندتان را شما می‌بندید، بنابراین شاید باور این مسئله برایتان دشوار باشد که او به زودی خودش باید لباش بپوشد. اما با پیشرفت در قابلیت‌های حرکتی، افزایش میزان کنجکاوی درباره چگونگی انجام کارها و این نگرش که «خودم می‌توانم»، باید گفت که نقطه عطف بسیار مهم نسبت به استقلال کودک چندان دور و بعید نیست. مأموریت شما به عنوان یک مادر این است که شرایط را برای او آماده کنید تا بتواند حالا که در دوران پیش‌دبستانی است خودش از خودش مراقبت نموده و با موفقیت لباس بپوشد و این مهارت‌های ابتدایی را در لباس پوشیدن یاد بگیرد.
۱. بستن زیپ
این مهارت جزو مهارت‌های جالب است. در کل وقتی زیپ را خوب و درست می‌بندید صدای خوب و جالبی می‌دهد. اما مهارت در باز کردن زیپ از مهارت بستن آن ساده‌تر است، پس بهتر است این کار را با کودک ۲۲ ماه‌تان آغاز کنید. کار را با ژاکتی که زیپی پلاستیکی دارد شروع کنید (یا مثلا یک تکه ریسمان یا کاموا را به کمک زیپ کوچک فلزی گره بزنید)، آنگاه می‌بینید که چقدر تماشای این ترفند برایش ساده‌تر است. نکته اینجاست که شما زیپ را ببندید و او آن را باز کند. در حوالی ۳۳ ماهگی، به او کمک کنید تا با نزدیک هم قرار دادن دو سمت انتهایی ژاکت، بتواند زیپ را ببندد. و برایش مجسم کنید که مثلا زیپ مثل ماشینی در جاده است و او راننده آن بوده که باید ماشین را به بالا انتقال دهد.
۲. پوشیدن کفش
از دیگر مهارت‌های لباس پوشیدن در سنین حدود ۲۲ ماهگی این است که کودک بتواند تا حدودی کفش‌های کوچکش را بپوشد. معمولا کفش‌های تقریبا گشاد و بدون لنگه کفش‌های خوبی برای کودکان هستند. نخست به او نشان دهید که خودتان چطور کفش می‌پوشید. وقتی نوبت او رسید او را تشویق کنید تا انگشتان پایش را جمع کرده تا پایش را راحت‌تر بتواند تا ته کفش داخل ببرد. سپس پاشنه را بالا بکشید تا کاملا در آن جا بیافتد. وقتی تقریبا ۳ ساله شد، بگذارید خودش این کار را انجام دهد.
۳.بالا کشیدن شلوار
درست به مانند بستن زیپ، یاد گرفتن چگونگی پایین کشیدن شلوار به مراتب از بالا کشیدن آن راحت‌تر است، و در واقع این کار زمانی مفیدتر خواهد بود که کودک‌تان در فرآیند دستشویی کردن باشد. کار را با یک بند شلوار کشی آغاز کنید (دکمه‌ها و زیپ را بگذارید برای بعد) و به او کمک کنید تا با باز نگه داشتن هر لنگه شلوار، پایش را به داخل آن کند. زمانی که شلوار تا روی قوزک پایش بود، به او بگویید: «خب، عزیزم وقتی شلوارت تا همانجا باشد اصلا جالب نیست. حالا باید چکار کنیم؟» اگر دیدید برای ادامه کار دچار مشکل است، به او کمک کنید تا شلوار را تا روی باسن بالا بکشد.
۴. پوشیدن ژاکت
زمانی که داشتید مهارت‌های لباس پوشیدن را یاد می‌گرفتید، احتمالا مادرتان (یا معلم پیش‌دبستانی‌تان) از یک حقه درهم‌برهم برای یاد دادن پوشیدن ژاکت استفاده کرده و بنا به هر دلیلی، این حقه روی شما جواب داده است. وقتی کودک‌تان به سنین حدود ۳۳ ماهگی رسید، ژاکتی را روی زمین گذاشته، زیپش را باز کرده و آن را به پشت بخوابانید. در شرایطی که کلاه یا یقه‌اش در نزدیکی پاهای او قرار دارد، بگذارید خم شود و بازوها و دست‌هایش را داخل آن بیاندازد. در مرحله بعد به او بگویید ژاکت را به سمت بالا و به طرف سینه‌هایش بکشد. از او بخواهید دست هایش را بالا و به سمت آسمان بگیرد تا به خوبی داخل آستین‌ها برود و بعد پشت ژاکت را به پایین بکشید تا در تنش جا بیافتد.
۵.پوشیدن بلوز
حوالی سه سالگی زمان آن است تا بگذارید کودک خودش تلاش کند تا پلیور یا تی‌شرتش را بپوشد. بگذارید روبه‌روی آینه سرپا بایستد (خودتان هم پشتش بایستید) و تی‌شرت را از روی سرش به پایین هدایت کنید. وقتی که تا پیشانی رسید، به او بگویید: «هی من که تو را نمی‌بینم.» و از او بخواهید تا از روی صورت و دور گردنش آن را به سمت پایین بکشد. آستین‌ها را برایش نگه دارید و به او بگویید دست‌ها و بازوهایش را در یک زمان از میان آن به داخل فشار دهد. ترجیحا برایش لباس‌های راحت و گشاد (صرفا برای آمورش این کار) بخرید که دکمه هم نداشته باشد تا کار برایش راحت‌تر باشد. برای این‌که کار سخت‌تر شده و او را بیشتر امتحان کنید، یک پولیور ریز‌بافت بخرید و از او بخواهید آن را به تن یک عروسک یا حیوان پلاستیکی بپوشاند.
۶.بستن دکمه‌ها
این کار، یکی از سخت‌ترین مهارت‌ها در لباس پوشیدن است، بنابراین سعی کنید زمان زیادی برای تمرین (آن هم در سنین حوالی چهار سالگی) در اختیارش قرار دهید. به او نشان دهید که چگونه یک دکمه را با یک دست گرفته و سوراخ پارچه سمت مقابلش را با دست دیگر بگیرد. به او کمک کنید تا دکمه انتهایی را از میان آن سوراخ عبور دهد. در شرایطی که دکمه را نگه داشته است، به او بگویید که از آن یکی دست برای باز کردن بیشتر سوراخ استفاده کند. بعد به او کمک کنید تا بقیه دکمه را هم از درون سوراخ رد کند. پوشیدن لباسی با دکمه‌های براق و بزرگ به او کمک خواهد کرد تا یاد بگیرد چطور این‌کار را انجام دهد.
مقاومت در برابر پوشیدن لباس یا پوشک
این احتمال هم وجود دارد که کودک در برابر لباس پوشیدن و عوض کردن پوشک مقاومت کرده و بهانه بیاورد. فرقی نمی‌کند که بخواهید به او بلوز بپوشانید یا پوشک، در هر صورت پوشاندن به کاری توأم با دلهره تبدیل می‌شود. او مدام وول می‌خورد، دائما آه و ناله می‌کند و خودش را از چنگ شما خارج می‌کند و اگر نتواند خودش آن کار را بکند بهانه‌جویی و بدخلقی خواهد کرد.
چرا چنین اتفاقی می‌افتد؟
تلاش برای بی‌حرکت ماندن کودک بنا به هر دلیلی - بیشتر برای پوشاندن لباس یا قنداق کردن - به خودیِ خود کار سختی محسوب می‌شود. علاوه بر این فراموش نکنید که کودک دوست دارد خودش این کار را بکند که معمولا پیشتر از به دست آوردن توانایی این کار، این نیاز را خواهد داشت. نتایج کار اغلب احساس عجز و درماندگی و نوعی فروپاشی است.
چه باید بدانید؟
این جمله را به شعار خود تبدیل کنید: «این نیز می‌گذرد.» شاید تجسم این مسئله در زمان فعلی کمی دشوار باشد، اما خلاصه روزی او دیگر به پوشک نیازی نداشته و خودش قادر خواهد بود لباسش را بپوشد. تا آن زمان، توصیه می‌شود این راهکارها را پیاده کنید تا انجام آن کارهای طاقت‌فرسا برایتان ساده‌تر شود.
-کار را با آرامش شروع کرده و همواره آن را حفظ کنید. سعی کنید روحیه خود و کودک‌تان را با بوسیدن و در آغوش گرفتن او پیش از انجام هر کاری آرام کنید.
-گزینه پیشنهاد بدهید. اگر سعی کنید کمتر کودک را کنترل کنید این کار باعث می‌شود تا میزان ستیزه‌جویی‌اش کمتر شود. بین دو یا سه چیز (و نه بیشتر) به او حق انتخاب بدهید. اگر دیدید ایده نه چندان مناسبی به سر دارد (مثلا پوشیدن دامن بسیار نازک در فصل زمستان)، هر زمان که امکان داشت چیز بهتری به او پیشنهاد بدهید. برای آنکه احتمال وقوع چنین اتفاقی در دفعات بعد کمتر شود، لباس‌هایی را که مربوط به آن فصل نیست از جلوی چشمش بردارید.
-در زمان درست این کار را انجام دهید. اگر کودک‌تان دوست دارد تا بازی «اگه می‌تونی لباسام رو بپوشون» را انجام دهید، به محض این‌که از رخت‌خواب بلند شد این کار را انجام دهید پیش از آنکه بفهمد چه چیزی با او برخورد یا تماس داشته است. اما زمانی که دیدید توجه‌اش معطوف کاری است، پیش از آنکه خواستید اسباب‌بازی‌اش را برایش بیاورید، صبر کنید تا کارش تمام شود.
-زمانی که شروع به این کار کردید، سرعت را در اولویت قرار دهید. این بدان معناست که پیش از آنکه کار اصلی‌تان را انجام دهید همه چیز (اعم از کل وسایل و تجهیزات یا مواد تمیزکننده، پمادها و پوشک) را آماده کنید.
-از تکنیک‌های انحرافی استفاده کنید. در حالی‌که دارید پیراهن پشمی را به تنش می‌کنید، در این باره صحبت کنید که در طول روز یا در وقت بازی با هم‌سن و سالان و دوستانش می‌خواهد چه کار کند. یا مثلا وقتی دارید پوشکش را عوض می‌کنید اسباب‌بازی خاصی در دستتان داشته باشید و به او بدهید تا حین این کار با آن بازی کند.
۱. بستن زیپ
این مهارت جزو مهارت‌های جالب است. در کل وقتی زیپ را خوب و درست می‌بندید صدای خوب و جالبی می‌دهد. اما مهارت در باز کردن زیپ از مهارت بستن آن ساده‌تر است، پس بهتر است این کار را با کودک ۲۲ ماه‌تان آغاز کنید. کار را با ژاکتی که زیپی پلاستیکی دارد شروع کنید (یا مثلا یک تکه ریسمان یا کاموا را به کمک زیپ کوچک فلزی گره بزنید)، آنگاه می‌بینید که چقدر تماشای این ترفند برایش ساده‌تر است. نکته اینجاست که شما زیپ را ببندید و او آن را باز کند. در حوالی ۳۳ ماهگی، به او کمک کنید تا با نزدیک هم قرار دادن دو سمت انتهایی ژاکت، بتواند زیپ را ببندد. و برایش مجسم کنید که مثلا زیپ مثل ماشینی در جاده است و او راننده آن بوده که باید ماشین را به بالا انتقال دهد.
۲. پوشیدن کفش
از دیگر مهارت‌های لباس پوشیدن در سنین حدود ۲۲ ماهگی این است که کودک بتواند تا حدودی کفش‌های کوچکش را بپوشد. معمولا کفش‌های تقریبا گشاد و بدون لنگه کفش‌های خوبی برای کودکان هستند. نخست به او نشان دهید که خودتان چطور کفش می‌پوشید. وقتی نوبت او رسید او را تشویق کنید تا انگشتان پایش را جمع کرده تا پایش را راحت‌تر بتواند تا ته کفش داخل ببرد. سپس پاشنه را بالا بکشید تا کاملا در آن جا بیافتد. وقتی تقریبا ۳ ساله شد، بگذارید خودش این کار را انجام دهد.
۳.بالا کشیدن شلوار
درست به مانند بستن زیپ، یاد گرفتن چگونگی پایین کشیدن شلوار به مراتب از بالا کشیدن آن راحت‌تر است، و در واقع این کار زمانی مفیدتر خواهد بود که کودک‌تان در فرآیند دستشویی کردن باشد. کار را با یک بند شلوار کشی آغاز کنید (دکمه‌ها و زیپ را بگذارید برای بعد) و به او کمک کنید تا با باز نگه داشتن هر لنگه شلوار، پایش را به داخل آن کند. زمانی که شلوار تا روی قوزک پایش بود، به او بگویید: «خب، عزیزم وقتی شلوارت تا همانجا باشد اصلا جالب نیست. حالا باید چکار کنیم؟» اگر دیدید برای ادامه کار دچار مشکل است، به او کمک کنید تا شلوار را تا روی باسن بالا بکشد.
۴. پوشیدن ژاکت
زمانی که داشتید مهارت‌های لباس پوشیدن را یاد می‌گرفتید، احتمالا مادرتان (یا معلم پیش‌دبستانی‌تان) از یک حقه درهم‌برهم برای یاد دادن پوشیدن ژاکت استفاده کرده و بنا به هر دلیلی، این حقه روی شما جواب داده است. وقتی کودک‌تان به سنین حدود ۳۳ ماهگی رسید، ژاکتی را روی زمین گذاشته، زیپش را باز کرده و آن را به پشت بخوابانید. در شرایطی که کلاه یا یقه‌اش در نزدیکی پاهای او قرار دارد، بگذارید خم شود و بازوها و دست‌هایش را داخل آن بیاندازد. در مرحله بعد به او بگویید ژاکت را به سمت بالا و به طرف سینه‌هایش بکشد. از او بخواهید دست هایش را بالا و به سمت آسمان بگیرد تا به خوبی داخل آستین‌ها برود و بعد پشت ژاکت را به پایین بکشید تا در تنش جا بیافتد.
۵.پوشیدن بلوز
حوالی سه سالگی زمان آن است تا بگذارید کودک خودش تلاش کند تا پلیور یا تی‌شرتش را بپوشد. بگذارید روبه‌روی آینه سرپا بایستد (خودتان هم پشتش بایستید) و تی‌شرت را از روی سرش به پایین هدایت کنید. وقتی که تا پیشانی رسید، به او بگویید: «هی من که تو را نمی‌بینم.» و از او بخواهید تا از روی صورت و دور گردنش آن را به سمت پایین بکشد. آستین‌ها را برایش نگه دارید و به او بگویید دست‌ها و بازوهایش را در یک زمان از میان آن به داخل فشار دهد. ترجیحا برایش لباس‌های راحت و گشاد (صرفا برای آمورش این کار) بخرید که دکمه هم نداشته باشد تا کار برایش راحت‌تر باشد. برای این‌که کار سخت‌تر شده و او را بیشتر امتحان کنید، یک پولیور ریز‌بافت بخرید و از او بخواهید آن را به تن یک عروسک یا حیوان پلاستیکی بپوشاند.
۶.بستن دکمه‌ها
این کار، یکی از سخت‌ترین مهارت‌ها در لباس پوشیدن است، بنابراین سعی کنید زمان زیادی برای تمرین (آن هم در سنین حوالی چهار سالگی) در اختیارش قرار دهید. به او نشان دهید که چگونه یک دکمه را با یک دست گرفته و سوراخ پارچه سمت مقابلش را با دست دیگر بگیرد. به او کمک کنید تا دکمه انتهایی را از میان آن سوراخ عبور دهد. در شرایطی که دکمه را نگه داشته است، به او بگویید که از آن یکی دست برای باز کردن بیشتر سوراخ استفاده کند. بعد به او کمک کنید تا بقیه دکمه را هم از درون سوراخ رد کند. پوشیدن لباسی با دکمه‌های براق و بزرگ به او کمک خواهد کرد تا یاد بگیرد چطور این‌کار را انجام دهد.
مقاومت در برابر پوشیدن لباس یا پوشک
این احتمال هم وجود دارد که کودک در برابر لباس پوشیدن و عوض کردن پوشک مقاومت کرده و بهانه بیاورد. فرقی نمی‌کند که بخواهید به او بلوز بپوشانید یا پوشک، در هر صورت پوشاندن به کاری توأم با دلهره تبدیل می‌شود. او مدام وول می‌خورد، دائما آه و ناله می‌کند و خودش را از چنگ شما خارج می‌کند و اگر نتواند خودش آن کار را بکند بهانه‌جویی و بدخلقی خواهد کرد.
چرا چنین اتفاقی می‌افتد؟
تلاش برای بی‌حرکت ماندن کودک بنا به هر دلیلی - بیشتر برای پوشاندن لباس یا قنداق کردن - به خودیِ خود کار سختی محسوب می‌شود. علاوه بر این فراموش نکنید که کودک دوست دارد خودش این کار را بکند که معمولا پیشتر از به دست آوردن توانایی این کار، این نیاز را خواهد داشت. نتایج کار اغلب احساس عجز و درماندگی و نوعی فروپاشی است.
چه باید بدانید؟
این جمله را به شعار خود تبدیل کنید: «این نیز می‌گذرد.» شاید تجسم این مسئله در زمان فعلی کمی دشوار باشد، اما خلاصه روزی او دیگر به پوشک نیازی نداشته و خودش قادر خواهد بود لباسش را بپوشد. تا آن زمان، توصیه می‌شود این راهکارها را پیاده کنید تا انجام آن کارهای طاقت‌فرسا برایتان ساده‌تر شود.
-کار را با آرامش شروع کرده و همواره آن را حفظ کنید. سعی کنید روحیه خود و کودک‌تان را با بوسیدن و در آغوش گرفتن او پیش از انجام هر کاری آرام کنید.
-گزینه پیشنهاد بدهید. اگر سعی کنید کمتر کودک را کنترل کنید این کار باعث می‌شود تا میزان ستیزه‌جویی‌اش کمتر شود. بین دو یا سه چیز (و نه بیشتر) به او حق انتخاب بدهید. اگر دیدید ایده نه چندان مناسبی به سر دارد (مثلا پوشیدن دامن بسیار نازک در فصل زمستان)، هر زمان که امکان داشت چیز بهتری به او پیشنهاد بدهید. برای آنکه احتمال وقوع چنین اتفاقی در دفعات بعد کمتر شود، لباس‌هایی را که مربوط به آن فصل نیست از جلوی چشمش بردارید.
-در زمان درست این کار را انجام دهید. اگر کودک‌تان دوست دارد تا بازی «اگه می‌تونی لباسام رو بپوشون» را انجام دهید، به محض این‌که از رخت‌خواب بلند شد این کار را انجام دهید پیش از آنکه بفهمد چه چیزی با او برخورد یا تماس داشته است. اما زمانی که دیدید توجه‌اش معطوف کاری است، پیش از آنکه خواستید اسباب‌بازی‌اش را برایش بیاورید، صبر کنید تا کارش تمام شود.
-زمانی که شروع به این کار کردید، سرعت را در اولویت قرار دهید. این بدان معناست که پیش از آنکه کار اصلی‌تان را انجام دهید همه چیز (اعم از کل وسایل و تجهیزات یا مواد تمیزکننده، پمادها و پوشک) را آماده کنید.
-از تکنیک‌های انحرافی استفاده کنید. در حالی‌که دارید پیراهن پشمی را به تنش می‌کنید، در این باره صحبت کنید که در طول روز یا در وقت بازی با هم‌سن و سالان و دوستانش می‌خواهد چه کار کند. یا مثلا وقتی دارید پوشکش را عوض می‌کنید اسباب‌بازی خاصی در دستتان داشته باشید و به او بدهید تا حین این کار با آن بازی کند.
منبع:
الو دکتر
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼