شرایط اهدای جنین، هزینه های درمان ناباروری

زوج‌های داوطلب که به صورت قانونی و شرعی دارای رابطه زوجیت هستند می‌توانند به صورت داوطلبانه و رایگان یک یا چند جنین را به مراکز تخصصی درمان ناباروری اهدا کنند.

داشتن فرزند اولین خواسته هر زوج است، خواسته ای که حق هر خانواده است، اما گاهی یکی از والدین یا هر دو نابارور است، اینجاست که پایشان به مراکز درمان ناباوری باز می شود. و راه های زیادی برای درمان ناباروری جلویشان قرار می گیرد.

اهدای‌ جنین

زمانی که جنین انتقالی حاصل از لقاح تخمک و اسپرم غیر زوج گیرنده باشد اهدای جنین محسوب می شود. اهدای جنین در دو مورد انجام می شود.

اول: در مواردی که مشکل ناباروری مربوط به مرد است و مرد قادر به تولید اسپرم نیست و (نه در نمونه مایع منی و نه در بیوپسی بیضه ها) در این صورت با توجه به ممنوعیت از نظر تعدادی از فقها، ناگزیر باید از اهدای‌ جنین استفاده شود.

دوم: در بیمارانی که احتمال انتقال بیماری های ژنتیکی به نسل بعد وجود دارد شامل بیماری های ژنتیکی وابسته به جنس نظیر هموفیلی، دیستروفی عضلانی دوشن و یا ناهنجاری های مادرزادی که با اهدای جنین قابل برطرف شدن باشد.

منابع عمده اهدای جنین عبارتند از:

زوج های ناباروری که طی سیکل درمانی میکرواینجکشن باردار شده اند و تعداد جنین های تشکیل شده بیشتر از تعداد جنین های انتقالی بوده و تمایلی به استفاده از جنین های منجمد خودشان ندارند.

از اهدا تخمک و اسپرم یک زوج دیگری که مشکل نازایی ندارند و تمایل به اهدای جنین دارند.

روند اهدای جنین به این ترتیب است که زوجین بعد از مراجعه به مرکز ناباروری و محرز شدن این مسئله که با هیچ کدام از روش های درمان ناباروری امکان درمانشان وجود ندارد به واحد مددکاری ارجاع می شوند و داوطلب اهدای جنین می شوند.

مددکار توضیحات کامل درباره مسائل مختلف، ناشناس ماندن، طول زمان انتظار و … را ارائه میکند و پس از طی مدت انتظار نامه ای برای دادگاه خانواده و پزشکی قانونی برای احراز صلاحیت اخلاقی و جسمی و اجتماعی دریافت می کنند. زوجین پس از صدور مجوز و موافقت حقوقی می تواننددر سیکل درمانی قرار بگیرند.

این زوجین باید دارای سلامت متعارف جسمی، روانی و ضریب هوشی مناسب‌ بوده و همچنین نباید به مواد اعتیادآور و روان‌گردان‌ اعتیاد داشته باشند. مبتلا نبودن به بیماری‌های صعب‌العلاج نظیر ایدز، هپاتیت و …هم از دیگر شرایط اهدای جنین است. اهدای جنین

مراکز درمان ناباروی هم می‌توانند نطفه حاصل از تلقیح خارج از رحمی زوج‌های قانونی و شرعی را که از مرحله باروری تاحداکثر پنج روز خواهد بود، به صورت تازه و منجمد در بانک مخصوص جنین نگهداری کرده تا در صورت مراجعه زوجین نابارور، پس از صدور حکم قطعی مراجع قضایی، آن را به این زوجین اهدا کنند.

دادخواست اهدای جنین

شعب اول و پنجم دیوان عالی کشور با استنباط مختلف از ماده ۲ قانون نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور مصوب سال ۱۳۸۲ بالاخص عبارت « تقاضای دریافت جنین اهدای … » آرای متفاوتی صادر کردند، به طوری که اعضای شعبه اول در مورد تقاضای اهدای جنین ، تقدیم دادخواست را لازم ندانسته و هیات شعبه پنجم این تقاضا را دعوی تلقی کرده و با رعایت ماده ۱۱ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی به اعتبار محل اقامت خوانده، به شایستگی دادگاه عمومی تهران حل اختلاف کردند. برای همین هم موضوع به جلسه هیات عمومی دیوان عالی کشور برای صدور رای وحدت رویه قضایی ارجاع شد.

هیات عمومی دیوان عالی کشور هم پس از بررسی موضوع اینگونه رای وحدت رویه قضایی را صادر کرد که «از مقررات قانون نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور خصوصاً ماده ۴ آن راجع به صلاحیت دادگاه چنین مستفاد می‌گردد که تقاضای زوجین برای دریافت جنین از امور ترافعی نیست و مقررات قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی در خصوص رسیدگی به دعاوی منصرف از آن است.

بر این اساس، تقاضای زوجین بدون تقدیم دادخواست در دادگاه محل اقامت و یا سکونت آنان قابل رسیدگی است و رأی شعبه اول دیوان عالی کشور که با این نظر انطباق دارد، صحیح و قانونی تشخیص داده می شود . این رأی طبق ماده ۴۷۱ قانون آیین دادرسی کیفری در موارد مشابه برای شعب دیوان عالی کشور، دادگاه‌ها و سایر مراجع اعم از قضایی و غیر آن لازم الاتباع است .»

قانون اهدای اسپرم

دکتر محمدرضا نوروزی، مشاور وزیر بهداشت و امور بیمارستان‌های خصوصی، در این باره اظهار داشته است که: برای اهدای اسپرم در کشور ما هیچ قانونی وجود ندارد اما این بدان معنا نیست که افراد می‌توانند آزادانه نسبت به این عمل اقدام کنند زیرا اهدای اسپرم موجب افزایش بیماری‌های جنسی می‌شود که وضع قانون و بررسی موانع شرعی آن نیاز به زمان بسیاری دارد.

به گفته وی: برای اهدای تخمک فتوای شرعی و قوانینی در کشور وجود دارد که بر اساس آن زوجینی که صاحب فرزند نمی‌شوند می‌توانند از طریق دریافت تخمک صاحب فرزند شوند.

زنانی که سابقه زایمان داشته و یا همسران آنها فوت کرده بیش از سایر زنان به اهدای تخمک می‌پردازند و زنانی که دچار یائسگی زودرس می‌شوند و یا به مشکلات ناباروری مبتلا هستند، بیشترین افراد کاندید برای دریافت تخمک اهدایی هستند. در اهدای تخمک تمام موارد شرعی و قانونی مورد بررسی قرار گرفته و مراکز درمان ناباروری می‌توانند از این روش برای فرزنددار شدن زوجینی که با مشکل یا اختلالات ناباروری همراه هستند، استفاده کنند.

وی افزود: پزشکان نسبت به خطرات اهدای اسپرم آگاه هستند بنابراین از آنها درخواست می‌شود چنین اقدامی را انجام ندهند و افراد نیز برای درمان ناباروری از راه‌های قانونی و شرعی استفاده کنند.

هزینه های درمان ناباروری

میکرواینجکشن برای هر بار ۲ میلیون تومان هزینه دارد که کنار آن باید بحث‌های تشخیصی و داروها را نیز مد نظر داشت، علاوه بر این آندومتریوز موضوعی است که ممکن است در کنار این مسئله پیش آید و همچنین تخمدان پلی‌کیستیک، فیبرون و لاپاراسکوپی هزینه‌های درمان را افزایش می‌دهد. درمان ناباروری به روش IUI‌ در هر بار حدود ۵۰۰ هزار تومان هزینه دارد.

در طرح سلامت، خدمات ناباروری شامل دو بخش " تشخیصی و درمانی" و "دارویی " می شود. خدمات تحت پوشش ناباروری شامل خدمات تشخیصی درمانی می شود. به عنوان مثال در بحث آی.وی.اف که تعرفه دولتی آن نزدیک به یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان است، زوج‌های نابارور کمتر از ۳۰۰ هزار تومان از هزینه‌ها را پرداخت می‌کنند.

تذکر مهم

لازم به ذکر است، اهدا کنندگان و اهداگیرندگان پیش از ورود به سیکل باید درباره مسائل حقوقی و شرعی این کار تحقیق کرده باشند و نظرات مراجع تقلید خود را جویا شده باشند و از مسائل حقوقی بعدی این کار توسط مراجع ذی صلاح اطلاع یافته باشند. سایت نبض ما هیچ گونه مسئولیتی در قبال تشویق و یا تحذیر افراد در رابطه با این موضوع به عهده نمی گیرد.

منبع: نبض ما