پایین بودن تعداد اسپرم، کمبود اش جبران می شود؟
مشکلات مربوط به اسپرم از جمله پایین بودن تعداد اسپرم و مشکلات مربوط به کیفیت اسپرم، بسیار شایع هستند. این مشکلات، عاملی است که حدود یک سوم زوج‌هایی که با ناباروری مبارزه می‌کنند.
پایین بودن تعداد اسپرم که اولیگواسپرمی (oligozoospermia) نیز نامیده می‌شود، عارضه‌ای است که در آن تعداد اسپرم موجود در یک میلی‌متر مایع منی، کمتر از ۱۵ میلیون است. پایین بودن تعداد اسپرم می‌تواند قدرت باروری طبیعی مرد را با مشکل روبه‌رو کند. مشکلات مربوط به اسپرم از جمله پایین بودن تعداد اسپرم و مشکلات مربوط به کیفیت اسپرم، بسیار شایع هستند. این مشکلات، عاملی است که حدود یک سوم زوج‌هایی که با ناباروری مبارزه می‌کنند، به آن دچار هستند. راه‌های درمانی زیادی برای افزایش اسپرم وجود دارد و می‌تواند به شما کمک کند تا پدر شوید.
ممکن است برخی از مشکلات سلامتی، توانایی باروری یک مرد را کاهش دهد. در صورتی که در گذشته به یکی از عارضه‌های زیر مبتلا بوده‌اید، هر چه زودتر به یک متخصص اورولوژی مراجعه کنید.
فیبروز کیستیک
وارد آمدن آسیب یا ضربه به بیضه‌ها
اختلال نعوظ
دیر انزالی
ناباروری در مردان چیست و چه دلایلی دارد؟
هنگامی که یک زوج برای بچه‌دار شدن با مشکل روبه‌رو می‌شوند، احتمال دارد یک کدام از زوجین، مرد یا زن، مشکل باروری داشته باشند. به همین دلیل زمانی که یک زوج مشکل ناباروری داشته باشند، برای تشخیص مشکل، معمولاً هم زن و هم مرد تحت آزمایش‌های مختلف قرار می‌گیرند. شایع‌ترین علل ناباروری مردان وجود مشکلات مربوط به اسپرم می‌باشد؛ از جمله:
پایین بودن تعداد اسپرم
اسپرم‌هایی که با سرعت کافی حرکت نمی‌کنند.
اسپرم‌هایی که به درستی شکل نگرفته‌اند.
غلیظ بودن بیش از حد مایع منی
عدم وجود اسپرم یا بی‌نطفگی
یکی دیگر از علل ناباروری مردان، وجود مشکل انزال است. در برخی موارد، لوله‌های داخل اندام تناسلی مرد مسدود می‌شوند. در این صورت ممکن است مرد در هنگام رسیدن به ارگاسم یا اوج لذت جنسی، به دیر انزالی دچار شود و یا اینکه مایع منی از دستگاه تناسلی او خارج نشود. گاهی اوقات، مایع منی به جای بیرون آمدن از بدن، از پروستات به سمت مثانه به عقب می‌رود.
در برخی موارد، هیچ دلیل شناختهشدهای برای ناباروری فرد وجود ندارد که به آن ناباروری با علت ناشناخته می‌گویند. این تشخیص می‌تواند بسیار ناامیدکننده باشد. اما حتی اگر ناباروری با علت ناشناخته برای شما تشخیص داده شد، نگران نباشید؛ هنوز هم گزینه‌های درمانی زیادی وجود دارد که شما می‌توانید برای انجام آنها اقدام کنید.
آزمایش‌هایی برای تشخیص ناباروری مردان
تشخیص ناباروری ممکن است حدود چندین ماه طول بکشد، بنابراین اگر جواب سریعی دریافت نکردید، دلسرد و ناامید نشوید. تست ناباروری مردان معمولاً با انجام یک معاینه فیزیکی توسط متخصص اورولوژی و همچنین بررسی سابقه پزشکی فرد، آغاز می‌شود. سپس یک نمونه از مایع منی گرفته می‌شود طوری که بتوان اسپرم و مایع منی را مورد آزمایش قرار داد؛ به این آزمایش، آنالیز و آزمایش اسپرم و مایع منی می‌گویند. نمونه مایع منی برای بررسی موارد زیر مورد آزمایش قرار می‌گیرد:
مقدار مایع منی
تعداد اسپرم؛ اینکه مایع منی حاوی چه تعداد اسپرم است.
سرعت حرکت اسپرم‌ها
اندازه، شکل و ظاهر اسپرم‌ها
مشکل داشتن هر یک از موارد فوق، می‌تواند باعث ناباروری مردان شود. ممکن است یک آزمایش خون نیز از شما گرفته شود تا اگر مشکل هورمونی وجود دارد، به آن پی برده شود.
علل پایین بودن تعداد اسپرم
در بسیاری از موارد، به طور واضح مشخص نیست که چه چیزی باعث کم بودن تعداد اسپرم شده است. گاهی اوقات پایین بودن تعداد اسپرم و مشکلات مربوط به کیفیت اسپرم، به موارد زیر ربط دارد:
عدم تعادل هورمونی، مانند هیپوگنادیسم (کاهش تولید هورمون)
یک مشکل ژنتیکی مانند سندروم کلاین فلتر
پایین نیامدن بیضه‌ها در زمان کودکی که به آن بیضه نزول نیافته می‌گویند.
وجود یک مشکل ساختاری؛ برای مثال لوله‌های حمل اسپرم به دلیل بیماری و یا وارد آمدن صدمه، آسیب دیده و یا مسدود شده‌اند و یا از بدو تولد وجود نداشته‌اند.
عفونت دستگاه تناسلی مانند کلامیدیا، سوزاک و یا ورم پروستات (عفونت غده پروستات)
واریکوسل (بزرگ شدن رگ‌های بیضه‌ها)
انجام عمل جراحی روی بیضه‌ها و یا عمل ترمیم فتق
گرم شدن بیش از حد بیضه‌ها
مصرف بیش از حد الکل، سیگار کشیدن و استفاده از مواد مخدری مانند ماری جوانا و کوکائین
مصرف برخی داروها از جمله تستوسترون درمانی، استفاده طولانی مدت از استروئیدهای آنابولیک، داروهای ضدسرطان (شیمی‌درمانی)، برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضدافسردگی
راه‌هایی برای افزایش تعداد اسپرم
cدر زیر، برخی از اقداماتی که ممکن است روی تعداد اسپرم‌ها تأثیر داشته باشد و بتواند به شما کمک کند تا تعداد اسپرم خود را افزایش و تقویت کنید، آورده شده است:
به طور منظم ویتامین و مکمل‌های باروری از جمله اسید فولیک را مصرف کنید.
سیگار کشیدن را متوقف کنید زیرا سیگار به طور قابل توجهی از تعداد اسپرم و میزان تحرک آن می‌کاهد.
از گرم شدن بیش از حد کیسه‌های بیضه جلوگیری کنید: افزایش دمای کیسه بیضه (که به عنوان مثال می‌تواند ناشی از لباس زیر تنگ و یا استفاده طولانی مدت از سونا و جکوزی باشد) می‌تواند روند تولید اسپرم را مختل کند.
از وارد آمدن استرس و فشار بیش از حد به خود جلوگیری کنید و تمرینات شل کردن عضلات و تمدد اعصاب را انجام دهید: از آنجا که ناباروری و به طور کلی زندگی می‌تواند استرس‌زا باشد، سعی کنید همیشه آسوده خاطر باشید. گاهی اوقات ممکن است استرس، مسئول مشکلات خاص ناباروری مانند مشکلات هورمونی باشد.
وزن مناسب خود را حفظ کنید: نه خیلی لاغر و نه خیلی چاق؛ زیرا وزن فرد سطوح هورمون‌های استروژن و تستوسترون را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
استفاده از مواد مخدر را متوقف کنید: استفاده طولانی مدت از مواد مخدر (مانند الکل، ماری جوانا و کوکائین) می‌تواند باعث ناباروری فرد شود.
مصرف استروئید را متوقف کنید: مصرف استروئیدهای آنابولیک ممکن است باعث جمع و کوچک شدن بیضه‌ها شود.
بیش از حد ورزش نکنید: ورزش بیش از حد و شدید، باعث بالا رفتن هورمون‌های استروئیدی آدرنال می‌شود که این هورمون‌ها می‌توانند باعث کاستی در سطح هورمون تستوسترون شوند.
از سموم زیست محیطی خطرناک مانند آفت‌کش‌ها، سرب، رنگ، اشعه، مواد رادیواکتیو، جیوه، بنزن، بور و فلزات سنگین دوری کنید.
خوب بخورید و بیاشامید و آبرسانی کافیه به بدن خود داشته باشید. سوءتغذیه و کم‌خونی می‌تواند روی تعداد اسپرم تأثیر منفی داشته باشد.
سایر روش‌های درمانی برای افزایش اسپرم
در صورتی که فردی به عارضه‌ی پایین بودن تعداد اسپرم دچار باشد، می‌تواند یکی از چندین گزینه درمانی را برای تقویت اسپرم زیر را در نظر بگیرد.
به تلاش خود ادامه دهید
ممکن است پزشک در ابتدا توصیه کند که کمی دیگر صبر کنید تا همسر شما به طور طبیعی باردار شود. بسیاری از زوجین حدود دو سال صبر می‌کنند تا بدون نیاز به درمان دارای فرزند شوند.
شما می‌توانید با انجام اقدامات زیر، شانس بچه‌دار شدن خود را افزایش دهید:
داشتن رابطه جنسی به صورت هر دو یا سه روز یکبار
ترک سیگار و الکل
یک سبک زندگی خوب را دنبال کنید؛ به طور منظم ورزش کنید و یک از یک رژیم غذایی متعادل و سالم پیروی کنید
آی وی اف (IVF)
اگر تعداد اسپرم شما اندکی پایین باشد و حداقل به مدت دو سال است که با وجود تلاش برای فرزنددار شدن به طور طبیعی نتیجه‌ای نگرفته‌اید، لقاح مصنوعی (IVF) ممکن است گزینه مناسبی برای شما باشد. در روش آی وی اف، یک تخمک از تخمدان زن برداشته و با استفاده از اسپرم مرد، در محیط آزمایشگاه بارور می‌شود. سپس تخمک بارورشده به رحم زن بازگردانده می‌شود تا رشد کند.
تزریق درون سیتوپلاسمی اسپرم (ICSI)
تزریق درون سیتوپلاسمی اسپرم (ICSI)، یک نوع تکنیک آی وی اف است که در آن یک اسپرم واحد به صورت مستقیم به تخمک تزریق می‌شود تا تخمک بارور شود. تخمک پس از بارور شدن به رحم زن منتقل می‌شود. اگر حداقل به مدت دو سال است که علیرغم تلاش برای فرزنددار شدن به طور طبیعی، نتیجه‌ای نگرفته‌اید و یکی از مشکلات زیر را داشته باشید ممکن است روش ICSI به شما پیشنهاد شود:
پایین بودن تعداد اسپرم یا فاقد اسپرم بودن مایع منی
ضعیف بودن کیفیت اسپرم
اهدای اسپرم
اهدی اسپرم به معنی استفاده از اسپرم مردی است که اسپرم خود را اهداء می‌کند. ممکن است بخواهید برای فرزنددار شدن، از این روش به عنوان جایگزینی برای روش ICSI استفاده کنید؛ به خصوص اگر مرد دارای اختلالات ژنتیکی باشد و ممکن باشد این اختلالات به فرزندان منتقل شود. در صورت لزوم، این روش می‌تواند به عنوان بخشی از روش آی وی اف استفاده شود. اگر می‌خواهید از روش اهداء تلقیح برای فرزنددار شدن استفاده کنید؛ باید نزد مشاور بروید و از معنای ضمنی و مفهومی آن اطلاع کامل پیدا کنید.
داروی گنادوتروپین
اگر سطح هورمون گنادوتروپین (هورمونی که تولید اسپرم را تحریک می‌کند) شما بسیار پایین باشد، برای بهبود باروری خودو افزایش تعداد اسپرم باید داروی گنادوتروپین را مصرف کنید. اما اگر برای غیرطبیعی بودن تعداد اسپرم شما هیچ دلیلی یافت نشد، داروهای مبتنی بر هورمون برای شما تجویز نخواهد شد؛ زیرا این داروها نمی‌توانند تمامی موارد ناباروری را درمان کنند.
منبع:
دکتر فرشاد نامداری
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼