خس خس سینه نوزاد، علت و درمان

ورود و خروج هوا از ریه و حلق و دهان و بینی می‌تواند با تولید صدا همراه باشد اما این صداها بسیار آهسته بوده و باعث نگرانی نمی‌شود. معمولاً صداهای تنفس را پزشک در حین معاینه قفسه سینه، با گوش می‌شنود و اگر صدای غیر طبیعی وجود داشته باشد، اقدامات لازم را به عمل خواهد آورد.
گاه والدین صداهای غیر طبیعی را به صورت لرزش قفسه سینه احساس می‌کنند و گاهی نیز صداهای غیر طبیعی را می‌شنوند که به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود:

خس خس سینه
خس خس، یک صدای زیر بوده و شبیه وز وز یا صدای پارازیت رادیو است و اکثراً وقتی کودک بازدم انجام می‌دهد شنیده می‌شود و اغلب به علت تنگی نایژک‌ها ایجاد خواهد شد. گاه در فعالیت‌های بدنی شدید این صدا شنیده می‌شود و گاهی هم ناشی از تنگ شدن و بیماری‌های قسمت فوقانی دستگاه تنفس مثل طناب‌های صوتی و حنجره است.

علت خس خس
عفونت‌های ویروسی مثل سرماخوردگی شایع‌ترین علت خس خس سینه به خصوص در شیرخواران و کودکان است اکثر این کودکان زمینه‌ای از آلرژی تنفسی را نیز دارند.
آسم یکی از شایع‌ترین علت‌های خس خس سینه است.
علت‌های نادرتر عبارت‌اند از:
برگشت غذا از معده به مری
ورود جسم خارجی به داخل ریه
بیماری‌های قلبی
حساسیت به برخی مواد غذایی یا نیش حشرات
بیماری‌های مادرزادی ریه.

اقدامات لازم
اگر اولین بار است که کودک دچار خس خس سینه شده، حتما با مراجعه به پزشک علت آن را جویا شوید.
اگر علت آن معلوم شده است، درمان‌های توصیه شده را انجام دهید و اگر پاسخ به درمان، مطلوب نیست حتما با پزشک تماس بگیرید.
اگر خس خس سینه با تنفس تند و سریع یا کبودی همراه است سریعا به اورژانس مراجعه کنید.
اگر خس خس ناشی از نیش حشرات یا ورود جسم خارجی به داخل ریه است بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
درمان اصلی خس خس سینه درمان بیماری اولیه بوده و ممکن است همزمان بر اساس شدت خس خس سینه و تنگی نفس، داروهایی تجویز شود.

خرخر و خروپف
این صدای خشن و بلند اکثراً در حین خواب به گوش می‌رسد معمولا این صداها در کودکان کمتر از بزرگسالان شنیده می‌شود به جز در مواردی که کودک دچار گرفتگی بینی و یا بزرگی لوزه‌ها است و یا دچار توقف تنفس در حین خواب شده است. اگر توقف تنفس طولانی و شدید باشد، عوارضی به دنبال خواهد داشت که باید سریعا درمان شود.
گاهی توقف تنفس در نوزادان نارس دیده می‌شود ولی اکثرا صدای بلندی به همراه ندارد بلکه کودک کبود می‌شود و ممکن است دچار عوارض ناشی از کمبود اکسیژن شود.

علت خروپف
بزرگی لوزه‌ها
بزرگی لوزه سوم
چاقی زیاد
زبان بزرگ
گرفتگی بینی
آلرژی
سرماخوردگی
سینوزیت
انحراف بینی.
همه کودکانی که دچار خرخر طولانی مدت هستند، باید از نظر توقف تنفسی (آپنه)، مورد بررسی قرار گیرند، زیرا می‌تواند باعث اختلال در رشد و یادگیری و اختلال رفتاری، خواب‌آلودگی طی روز و یا شب‌ادراری شوند.
اما اکثر کودکانی که خرخر می‌کنند، دچار وقفه تنفسی نمی‌شوند. انسداد طول‌کشیده بینی و تنفس دهانی بلندمدت می‌تواند منجر به تغییر شکل در فک و دندان‌ها شود.

درمان خروپف
درمان بیماری‌های زمینه‌ای، مثل آلرژی و عفونت‌ها باعث بهبودی خواهد شد. اگر لوزه‌ها و لوزه سوم بسیار بزرگ است و درمان های دارویی مؤثر نیست، ممکن است جراحی مفید باشد. کاهش وزن در کودکان چاق باعث بهبودی می‌شود. انحراف بینی شدید که باعث بروز عوارض می‌شود، حتی در سنین پایین نیز باید اصلاح شود.

استریدور
این صدا شبیه خس‌خس سینه است، اما بلندتر بوده و اغلب در زمان دم شنیده می‌شود و تقریباً شبیه صدای شیهه اسب است. این صدا، به دلیل تنگی ایجاد شده در راه هوایی فوقانی، یعنی ناحیه حلق و حنجره و نای تولید می‌شود. چون راه هوایی فوقانی کودکان نسبت به بزرگ‌ترها خیلی تنگ‌تر است بنابراین بیشتر دچار صدای استریدور می‌شوند.
هرگاه مسیر عبور هوا، به علت تورم یا اسپاسم (انقباض) عضلات حلق و طناب‌های صوتی و یا جسم خارجی گیر افتاده، تنگ شود، این صدا ایجاد می‌شود. گاهی نرمی غضروف‌های حنجره و نای می‌تواند باعث تنگی راه هوایی شود.

علت استریدور
خطرناک‌ترین علت بروز استریدور، جسم خارجی و عفونت اپیگلوت یا باکتری‌هاست که باید سریعاً به اورژانس مراجعه شود اما شایع‌ترین علت آن، خروسک و عفونت‌های ویروسی است.
علل دیگر آن عبارت‌اند از: آبسه‌های حلق و لوزه‌ها، آلرژی، استنشاق گازهای سمی و دود، تورم لوزه‌ها و لوزه سوم.

اقدامات
اگر در اثر ورود جس
م خارجی به حلق، استریدور به طور ناگهانی رخ دهد، باید عملیات برطرف کردن جسم خارجی انجام گیرد. اگر استریدور سریعاً به علت عفونت ایجاد شود، باید کودک در بیمارستان و در اتاق عمل مورد معاینه قرار گیرد، چون خطر انسداد ناگهانی راه هوایی و توقف تنفس وجود دارد.
اگر استریدور به همراه تنگی‌نفس و کبودی تنفس تند، به همراه به داخل کشیده شدن عضلات تنفسی ایجاد شده، بلافاصله بای کودک به اورژانس بیمارستان منتقل شود و اقدامات لازم صورت گیرد.
تنها در صورتی که علت بروز استریدور، لارنژیت (به علت ویروس‌ها) باشد و سیانوز و دیسترس تنفسی وجود نداشته باشد، می‌توان در منزل ابتدا از بخور سرد یا گرم استفاده کرد ولی اگر صدا برطرف نشد و یا علائم خطر، مثل کبودی یا تنفس تند و سریع و توقف تنفس ایجاد شد، باید بدون اتلاف وقت به بیمارستان مراجعه کرد.
در هر صورت برای بررسی علت استریدور طول‌کشیده و تکرار شونده، باید به پزشک مراجعه شود.