افسردگی پس از زایمان، کی بروز میکند؟
افسردگی پس از زایمان ،همان طور که از نامش پیداست ،نوعی افسردگی است که به فاصله کوتاهی پس از زایمان ممکن است ظاهر شود.
ممکن است تا به حال بارها این اصلاح را شنیده باشید یا خوانده باشید.این مسئله نشان میدهد که این حالت موضوعی شایع است و از اهمیت آن خبر میدهد.افسردگی پس از زایمان ،همان طور که از نامش پیداست ،نوعی افسردگی است که به فاصله کوتاهی پس از زایمان ممکن است ظاهر شود. این افسردگی در ۵ تا ۲۵ درصد از زنان دیده میشود. گاهی این اختلال بسیار خفیف و کوتاه مئت است و با علایمی مثل بیخوابی شدید، بیثباتی خلق و احساس خستگی بروز میکند اما گاهی بسیار شدید بوده و باعث میشود خطرات زیادی جان مادر و نوزادش را تهدید کند مثلا مشکلاتی از قبیل باورهای هذیانی و فکرخودکشی ویا دیگرکشی که معمولا فکر کشتن نوزاد است ممکن است پدید آید. به همین جهت با توجه به در خطر بودن جان مادر و نوزاد همیشه تاکید بر شناخت و درمان سریع این مشکل میشود.
چرا این مشکل به وجود می آید؟
بارداری و زایمان با تغییرات شدید هورمونی همراه است که خود این مسئله بر روح و روان زنان بسیار تاثیر گذار است.مادر پس از طی 9 ماه دوران بارداری با تمام مشکلاتی که ممکن است برایش ایجاد کرده باشد با زایمان که خود پروسه ای استرس آور و خسته کننده است رو به رو میشود.او انتظار دارد با زایمان مشکلاتش تمام شود اما با تولد موجودی ضعیف که نیاز به مراقبت 24 ساعته دارد و تغییرات بدنی و تغییر در نوع زندگی مواجه میشود.قبول این مسئولیت که باید نوزاد شیرخوار را به صورت ۲۴ ساعته نگه داری کند و استرسهایی که از او به مادر وارد میشود خود مسئلهای هست که همهٔ مادران به راحتی به آن تن نمیدهند و باعث بروز افسردگی در آنها میگردد حتی اگر بچه اول آنها نباشد.
چگونه بفهمید به افسردگی پس از زایمان دچار شده اید؟
همان طور که در بالا اشاره شد این مشکل ممکن است شامل علایم مختلف با درجه و شدت کاملا متغیر باشد.این علائم و نشانه ها شامل موارد زیر است:
- خشم - احساس بیارزشی، بی کفایتی، شکست یا گناه - گریه کردن - بی صبری و زودرنجی (حساس بودن) - بی قراری - غمگینی - خستگی، بی خوابی یا بدخوابی - نوسانات خلق این علائم و نشانهها با غم پس از زایمان (که میتواند همراه با احساس تنهایی، اضطراب، گیجی و فراموشکاری باشد) باید بدانید این علایم در 60 تا 80 درصد مواقع پیش می آیند اما باید ظرف چند روز تا حداکثر دو هفته از بین بروند .در غیر این صورت حتما نیاز به پیگیری خواهند داشت.این علایم در صورت افسردگی پس از زایمان شدیدتر و با دوام تر هستند و ممکن است با توانایی عملکردتان تداخل کند.هم چنین میتواند علاوه بر این شامل موارد زیر نیز باشد: - احساس کرختی احساسی یا حس گیر افتادن - ترس از آسیب زدن به خود یا به نوزاد - تمرکز و تفکر مختل - عدم احساس لذت در زندگی - کاهش علاقه به فعالیت جنسی - افزایش یا فقدان توجه به نوزاد - کاهش وزن یا وزن گیری قابل توجه - دوری گزینی از خانواده یا دوستان سردرد، درد قفسه سینه، تپش قلب، کرختی یا افزایش تنفس ممکن است اتفاق بیفتد، گرچه همیشه اینها علائم اصلی افسردگی نیستند.
علائم و نشانههای همراه با جنون پس از زایمان که نادر است. این علائم شدیدتر هستند و معمولاً زود شروع میشوند و شامل: - خشم و آشفتگی - گیجی یا نادانی - فکر آسیب زدن به خود یا به نوزاد - هذیان و توهم - بدبینی
مهم است که تفاوت بین تغییرات طبیعی روحی که بعد از زایمان تجربه میکنید را با حالاتی که نیاز به درمان دارد، بدانید. همان طور که گفته شد برخی از علایم بالا ممکن است در 10 روز اول به سراغتان بیاید اما تنها حس کردن این علایم نشان نمیدهد که مشکلی وجود دارد، بلکه شدت و تعداد دفعات آن احساس و مدتی که طول می کشد بسیار مهم است.گاهی مادران در طول ماه های اول پس از تولد نوزاد، احساس اندوه و اضطراب دارند. ولی اگر شما تمام روز در حال گریه کردن هستید و این حالت چند روز متوالی طول می کشد و نیز دچار حملات پانیک می شوید، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید.
کسانیکه ریسک ابتلا به افسردگی پس از زایمان در آنها بالا تر است:
سابقه افسردگی قبلی
سن پایین مادر
اعتماد به نفس پائین
افسردگی پیش از زایمان و در دوران بارداری
اضطراب پیش از زایمان
حمایت اجتماعی کم
ارتباط زناشوئی ضعیف و اختلاف با همسر
مسایل مربوط به نوزاد مثل وجود بیماری یا ناهنجاری در نوزاد
حاملگی ناخواسته
عدم حمایت همسر
وجود مشکلات مالی
بروز تغییرات جدی در زندگی، همزمان با تولد نوزاد مثل نقل مکان یا از دست دادن شغل
سابقه وجود سندرم پیش از قاعدگی شدید
وجود عوارض زایمان
به خاطر داشته باشید که همیشه وجود این علایم، دلیل بروز افسردگی پس از زایمان نیست. بسیاری از خانم ها حتی با داشتن چندین مورد از علایم بالا ،هرگز دچار افسردگی نمی شوند و بالعکس افرادی نیز فقط با داشتن یک یا دو عامل خطرزا و یا حتی بدون هیچ گونه عامل خطرزا یی به افسردگی شدید مبتلا می شوند.
چگونه با مشکل افسردگی مبارزه کنید؟
- انتظاراتتان را مدیریت کنید
انتظار غیرواقعی داشتن از نوزاد و حتی زایمان میتواند باعث تضعیف روحیهتان میشود. بنابراین سعی کنید تا جایی که میتوانید اطلاعاتتان را در زمینه بارداری و زایمان بالا ببرید و با مادران دیگر درباره تجربههایشان صحبت کنید و قبول کنید که هیچ اتفاقی قابل پیشبینی نیست.
- اجازه دهید خانوادهتان به شما کمک کنند
شاید از آن دسته افرادی باشید که همیشه خودتان کارهایتان را انجام میدهید و اجازه کمک به دیگران نمیدهید. بهتر است خودتان را آماده کنید و این طرز فکر را عوض کنید. زیرا در روزهای اول پس از زایمان بدون کمک مادر یا خواهرتان نمیتوانید از پس کارهای پس از زایمان مانند حمام نوزاد، شیردهی، بهبود زخمهای زایمان، خستگی و شببیداریها بربیایید.
- خوب بخوابید
زمانی که نوزادتان میخوابد شما هم استراحت کنید و به فکر کارهایتان نباشید. مطالعات نشان میدهند که مادرانی که پس از زایمان، حداقل ۸ ساعت در روز میخوابند، دچار افسردگی نمیشوند.
- خوب بخورید
تحقیقات نشان میدهند که کمبود برخی مواد مغذی مانند ویتامین B و D میتواند احتمال بروز افسردگی پس از زایمان را افزایش دهد. ممکن است نتوانید سر فرصت یک وعده غذایی کامل بخورید اما این دلیل نمیشود که تغذیه خودتان را فراموش کنید.
- ورزش کنید
فعالیت فیزیکی نه تنها به کاهش وزنتان کمک میکند، بلکه روحیهتان را بالا نگه میدارد. آمار نشان میدهند که مادرانی که نه در دوران بارداری و نه پس از آن ورزش نمیکنند، بیشتر در معرض ابتلا به افسردگی پس از زایمان قرار میگیرند. روزانه ۲۰ دقیقه انجام تمرینات یوگا، پیادهروی و نرمشهای پس از زایمان به کمک نوزاد، در پیشگیری از بروز افسردگی، بسیار مؤثر است.
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼