داروی ام اس و بارداری، کدام ها مجاز هستند؟

اساساً یادمان باشد ما داروهایی را که در انسان استفاده می کنیم، از نظر حاملگی تقسیم بندی می شوند. ما پنج گروه دارو برای دوران حاملگی داریم.

گروه اول: A

گروه A به داروهایی گفته می شود که در حاملگی در زن حامله استفاده آن ها هیچ گونه منعی ندارد و اساساً چنین هیچ گونه آسیبی نمی بیند. در زمان استفاده از این داروها یادمان باشد، اساساً هیچگونه داروی ام اس وجود ندارد که در گروه A قرار بگیرد.

گروه دوم: B

داروهای گروه B به داروهایی اطلاق می‌شود که اساساً در حیوانات در دوره حاملگی برای جنین حیوان هیچ عارضه ای نداده اند و استفاده آن ها در زنان یا مطالعه کافی ندارد یا اینکه در حقیقت عارضه جدی دیده نشده است. یک دارو در ام اس هست که در این گروه قرار می‌گیرد و آن دارو کوپامر یا کوپاکسون، گلاتیرامراستات است. پس یک داروی ام اس ما داریم که از نظر حاملگی هیچگونه اشکالی برای جنین ایجاد نمی کند ،در حیوان و یا اینکه در حقیقت در انسان هم ایجاد نکرده است یا اینکه مطالعات ما تاکنون به اندازه کافی نبوده است.

گروه سوم: C

گروه C به دسته داروهای اطلاق می‌شود که اساساً میزان اطلاعات ما روی آن ها در زنان حامله به اندازه کافی نیست. تمام داروهایی که در ام اس استفاده می شود، منهای کوپاکسون و منهای چند دارویی که خواهیم گفت در این گروه قرار می گیرند. یعنی داروهای اینترفرون شامل: اورکس، بتافرون، ربیف، اکستاویا، پلگریدی در حقیقت تمام اینترفرون ها در گروه C هستند، که میزان مطالعات ما در زنان حامله به اندازه کافی نیست. نمی‌توانیم با سعه صدر بگوییم که این داروها برای زنان حامله بدون عارضه است.

داروی دیگر تای سابری هست. داروی تای سابری یا ناتالیزوماب هم در گروه C قرار می گیرد. داروی آلن توزوماب جیلینیا که همان داروی فینگولید است که در ایران استفاده می شود. این هم در گروه C قرار دارد. داروی تکفیدرا این هم جزء داروهایی است که در حقیقت در گروه C قرار دارد. یعنی اساساً تمام این داروها در دسته داروهایی است که میزان اطلاعات ما نسبت به استفاده آن ها در زنان حامله به اندازه کافی نیست، پس توصیه می شود که استفاده نکنیم.

لازم به ذکر است اگر مریضی فینگولید استفاده می کند یا تایی سابری استفاده می ‌کند، حتی گفته می شود که اگر قصد بارداری داشت، باید این داروها قطع بشود و حداقل ۲ تا ۳ ماه بعد بیمار تصمیم به حاملگی بگیرد. جالب توجه این است که دارویی است به نام ریتوکسی مب که حداقل ۴ یا ۵ سال پیش در کشور شروع کردیم و این دارو را استفاده می کنیم خیلی هم اطلاعات خوبی روی این دارو داریم، این هم جزء داروهایی است که در گروه C قرار می گیرد. فقط یادمان باشد که داروی ریتوکسی مب علارغم اینکه در گروه C قرار دارد، ولی گفته می شود اگر ما بخواهیم استفاده کنیم، باید حداقل اگر زنی تصمیم به بارداری داشت تا یک سال بعد از قطع ریتوکسی مب خانم حامله نشود.

گروه چهارم: D

گروه D به داروهای گفته می‌شود که، مشخصاً برای جنین عارضه درست کرده است و زمانی استفاده می شود که محاسن خیلی بیشتر از ضرر هایی باشد که برای جنین ممکن است ایجاد بشود. از جمله یک دارو است که در ام اس استفاده می شود و آن هم داروی میتوک سانترون است. داروی است که ما قبلاً در ایران خیلی زیاد از آن استفاده می کردیم، چون داروی ریتوکسی مب اساساً نبود. داروی میتوکسانترون دارویی است که وقتی استفاده می کنیم، اساساً زن نباید حامله بشود و اگر زنی حامله بشود در حقیقت این می‌تواند برای جنین عارضه درست بکند. نکته جالب توجه دیگر داروهای بنزودیازپین است. این نکته خیلی حائز اهمیت است داروهای مثل کلونازپام، آلپرازولام، دیازپام، زاناکس اینها داروهایی هستند که می‌ توانند در حقیقت برای جنین عارضه درست بکنند یعنی الارغم تصور، زنی که دیازپام استفاده می کند نباید حامله بشود و در حاملگی منع مصرف دارد.

گروه پنجم: X

نتیجه بحث گروه داروهای X هستند. گروه داروهای هستند که اصلاً نباید در زنان حامله استفاده بشوند. یک دارو در ام اس در این گروه قرار می گیرد، که آن هم تری فلونوماید یا آباجیا است، که زن حامله اصلاً نباید این دارو را استفاده بکند. لازم به ذکر است اگر زن یا مرد مبتلا به ام اس که آباجیا استفاده می کرد و تصمیم داشت که حامله بشود و یا مردی که نزدیکی داشت تصمیم به حاملگی برای همسرش داشته باشد، این زوج حداقل تا دو سال نباید حامله بشوند. یعنی در حقیقت آباجیا دارویی است که تا دو سال می تواند در اسپرم دیده به شود و در حقیقت بهتر است که از حاملگی جلوگیری به شود.

در ام اس هیچ دارویی در حاملگی سیف نیست. قابل ذکر است در ام اس ۲ دارو است که یکی متیل پردنیزولون و یکی هم آی وی آی جی است، که نسبتاً در حاملگی سیف هستند.