افزایش شیر مادر، ده روش کارساز

آیا شما نمی‌توانید شیر کافی برای کودک خود تامین کنید؟ اغلب مادران فکر می‌کنند که شیر آن‌ها برای نوزادشان کافی نیست، اما در واقع این طور نمی‌باشد. اگر کودک شما وزن خود را تنها با شیر مادر به دست می‌آورد، پس با تامین شیر مشکلی ندارید و شیر شما برای نوزادتان کافی است.
شما می‌توانید از حالت سینه مادر، رفتار نوزاد، فراوانی شیر و مقدار پمپاژ شیر از سینه، متوجه شوید که شیرتان برای نوزاد کافی است یا خیر. از همه مهمتر اینکه در مورد افزایش وزن مناسب کودک خود مطمئن باشید (بهتر است وزن کودک خود را با کمک جدول وزن گیری نوزاد بررسی کنید).

مواردی که باعث کاهش شیر مادر نمی‌شود
اگر نوزاد تعداد مناسبی از پوشک‌های مرطوب و کثیف داشته باشد، موارد زیر نباید شما را در مورد کاهش شیرتان نگران کند:
شیر دادن مکرر به نوزاد؛ شیر مادر به سرعت هضم می‌شود (معمولاً در عرض ۱.۵ تا ۲ ساعت). نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند نیاز به شیر بیشتری دارند نسبت به نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند. بسیاری از نوزادان نیاز شدید به مکیدن شیر از سینه مادر دارند. همچنین نوزادان برای حفظ امنیت، نیاز به تماس مداوم با مادر دارند. این موارد همگی طبیعی است.
نوزاد شما به طور ناگهانی طول مدت شیر خوردن را افزایش می‌دهد. این یک جهش رشدی در کودک است. شیر دادن به نوزاد، باعث افزایش شیر مادر نیز می‌شود.
شیر دادن به نوزاد در حال افزایش بوده و در شب‌ها بیشتر می‌شود.
همانطور که نوزادان بزرگتر می‌شوند میزان شیردهی مادر نیز افزایش می‌یابد. افزایش مصرف شیر باعث افزایش شیر مادر می‌شود.
کودک شما ناراحت است و بهانه گیری می‌کند که این ممکن است در شب بیشتر نمایان باشد. برخی از نوزادان در زمان‌هایی بهانه گیر و پریشان می‌شوند که این ممکن است دلایل زیادی داشته باشد و ربطی به کمبود شیر مادر ندارد.
برخی از نوزادان مایلند پس از تغذیه با شیر مادر، یک بطری شیر دیگر نیز بخورند که این به کم بودن شیر مادر ربطی ندارد.
گاهی سینه‌های مادر نرم‌ به نظر می‌رسد. این اتفاق طبیعی است و بعد از اینکه نوزاد از شیر مادر تغذیه کرد و سیر شد، اتفاق می‌افتد.
مادر هیچ گاه پس از شیر دادن، احساس خستگی نمی‌کند و این موضوع ربطی به میزان کمبود شیر مادر ندارد.
میزان شیری که از سینه مادر پمپ می‌شود، میزان دقیق شیر ذخیره شده در سینه مادر نیست. یک کودک با مکیدن شیر از سینه مادر، پمپاژ کارآمدتری را انجام می‌دهد. پمپاژ کردن شیر یک مهارت است. برخی از مادران درحالی که شیر کافی دارند، ولی زمانی که با شیردوش شیر خود را پمپ می‌کنند، شیر زیادی در دسترس قرار نمی‌گیرد. پس با میزان پمپاژ شیر از سینه مادر، نمی‌توان به این نتیجه رسید که مادر کمبود شیر دارد.

اگر مادر، کمبود شیر داشت، به چه کسی مراجعه کنیم؟
اگر در مورد میزان شیر مادر، نگران بودید با یک مشاوره تغذیه نوزادان تماس بگیرید. اگر نوزاد شما وزن نگرفته باشد و یا وزن نوزاد کاهش یافته باشد، باید با پزشک کودک خود تماس بگیرید. ممکن است یک وضعیت عادی پزشکی منجر به این کاهش وزن شده باشد. معمولاً برای کودکانی که وزن از دست می‌دهند مکمل تجویز می‌شود تا زمانی که شیر مادرشان بهبود یابد.

علت‌های احتمالی کم شدن شیر مادر چیست؟
موارد زیر می‌تواند باعث کاهش شیر مادر شود:
مکمل‌ها
فرایند شیر دادن به نوزاد یک فرایند عرضه و تقاضا است. همان میزانی که نوزاد شیر نیاز دارد، به همان میزان شیر در بدن مادر تولید می‌شود، ولی وقتی بخشی از احتیاج نوزاد بوسیله شیر خشک و ... تامین شود، به همان اندازه، تولید شیر مادر کاهش می‌یابد.
برتری دادن به شیشه شیر
خوردن شیر از شیشه شیر برای نوزاد راحت‌تر است، زیرا جریان شیر سریع‌تر به دهان او می‌رسد و مکیدن آن نیز با مکیدن سینه مادر تفاوت دارد. بنابراین اگر کودک در گرفتن سینه مادر مشکلی داشته باشد، شیشه را به سینه مادر ترجیح می‌دهد و شیر نخوردن از سینه مادر باعث کاش شیر مادر می‌شود.
پستانک
پستانک‌ها می‌توانند زمانی که کودک باید با خوردن شیر از سینه مادر سپری کند، را کاهش دهد و این گونه شیر مادر نیز کاهش می‌یابد و یا روند افزایش شیر مادر مختل می‌شود. پستانک ممکن است، برنامه‌ی تغذیه کودک و چرخه عرضه و تقاضای تولید شیر مادر را به هم بریزد و باعث کاهش شیردهی مادر شود. بنابراین هر زمانی که نوزاد گرسنه است باید به او شیر داده شود و تا حد امکان از پستانک‌ها استفاده نشود.
نوزادان خواب آلود
در هفته‌های اول برخی نوزادان، بسیار خواب آلود هستند و فقط برای شیر خوردن اندکی بیدار می‌شوند. زمانی که نوزاد بیدار می‌شود و مادر شروع به شیر دادن به او می‌کند باید هر دو ساعت یکبار در طول روز و حداقل هر چهار ساعت یکبار در شب تکرار شود.
کوتاه کردن طول زمان شیر دادن به نوزاد
توقف شیر دادن به نوزاد قبل از اینکه نوزاد بخواهد، باعث تداخل در چرخه تولید شیر مادر می‌شود.

شیر خوردن نوزاد از یک سینه مادر
خیلی خوب است که شیر مادر به اندازه کافی باشد و نوزاد وزن بدست آورد. اگر همچنان می‌خواهید شیر مادر افزایش یابد باید اجازه دهید شیر خوردن نوزاد از یک سینه مادر تمام شود و سپس سینه بعدی به نوزاد داده شود.

مشکلات پزشکی و یا بیماری در نوزاد
مشکلات پزشکی و بیماری‌هایی مانند زردی و یا زبان گرفتگی می‌تواند برای مدتی دریافت شیر مادر را برای نوزاد متوقف کند و این منجر به کاهش شیر مادر می‌شود.

عدم سلامت مادر
مشکلاتی مانند آنمی، کم کاری تیروئید، خونریزی پس از زایمان، جراحی سینه، مشکلات هورمونی و یا سیگار کشیدن قبل از زایمان و بارداری، همه این موراد می‌تواند بر میزان شیر مادر تاثیر داشته باشد و آن را کاهش دهد.

روش های افزایش شیر مادر
تولید شیر مادر، یک فرایند عرضه و تقاضا است. اگر مادر می‌خواهد شیر خود را افزایش دهد باید بداند، شیر چگونه ساخته می‌شود. این باعث می‌شود مادر کار‌هایی که باعث افزایش تولید شیر است را بخوبی بداند و انجام دهد. برای سرعت بخشیدن به افزایش تولید شیر مادر، باید شیر‌های دیگر را از تغذیه کودک حذف کنید و نوزاد را فقط با شیر مادر تغذیه کنید، این باعث می‌شود میزان شیر بیشتری در بدن مادر تولید شود. در ادامه روش‌هایی آورده شده است که به افزایش شیر مادر کمک می‌کند:
۱-اطمینان حاصل کنید که شیر خوردن نوزادتان، خوب است. زیرا شیر خوردن نوزاد منجر به تولید شیر می‌شود و باید این قسمت کارآمد باشد. اگر بخش خروجی شیر به اندازه کافی کارآمد نباشد و نوزاد به خوبی شیر نخورد، شیر مادر کاهش می‌یابد. اگر موقعیت قرار گیری نوزاد درست نباشد، کودک نمی‌تواند شیر کافی را دریافت کند. برخی عوامل بر میزان دریافت شیر توسط نوزاد دخالت تاثیرگذار است از جمله خواب آلود بودن نوزاد و یا وجود برخی از مشکلات و بیماری‌های پزشکی مربوط به نوزاد یا مادر.
2-تا زمانی که کودک می‌خواهد به او شیر دهید. به یاد داشته باشید شما می‌خواهید شیر را از سینه خود حذف کرده و آن را به نوزاد خود بدهید، پس فرایند شیر دادن را زیاد تکرار کنید. اگر نوزاد شما مشکلات کمبود وزن ندارد، می‌توانید حداقل هر ۱/۵ تا ۲ ساعت در طول روز و هر ۳ ساعت در طول شب به نوزاد خود شیر دهید.
۳-یکی از روش‌های افزایش شیر مادر، استراحت کردن مادر است. مادر باید استراحت داشته باشد و به اندازه کافی غذاهای مناسب برای افزایش شیر مادر در دوران شیردهی را مصرف کند.
4-در هر بار شیر خوردن، هر دو سینه را به نوزاد بدهید ولی ابتدا اجازه دهید شیر یک سینه تمام شود و سپس شیر دادن از سینه بعدی را شروع کنید. این باعث افزایش شیر مادر می‌شود.
۵-در هر بار تغذیه زمانی که کودک به خواب رفت، شیر خوردن از سینه مادر را تغییر دهید.
6-تا جایی که امکان دارد از پستانک و شیشه شیر استفاده نکنید. تمامی نیاز‌های کودک باید با سینه مادر و شیر مادر تامین شود. اگر نیاز به دریافت مکمل‌ها برای نوزاد هست، می‌توان آن‌ها را همراه شیر مادر با یک قاشق یا قطره چکان به نوزاد داد.
۷-به کودک فقط شیر مادر بدهید. اگر کودک زیر شش ماه است به او آب، موادغذایی جامد و ... ندهید و اگر کودک بالاتر از شش ماه دارد، می‌توان مصرف غذای کمکی نوزاد، همراه با شیر مادر را شروع کرد.
8-مراقبت از مادر: زمانی که کودک خواب است، استراحت و خوردن غذای کافی توسط مادر باعث افزایش شیر مادر می‌شود. رژیم غذایی دوران شیردهی اهمیت دارد. مادر استرس نداشته باشد و در زمان تشنگی مایعات کافی بنوشد. توجه کنید نوشیدن آب بیش از حد باعث افزایش زیادتر شیر مادر نمی‌شود. مادر باید یک رژیم غذایی متعادل پیش بگیرد.
۹-پمپاژ کردن شیر مادر: بعد از شیر دادن نوزاد یا بین هر بار شیر دادن به نوزاد، مادر باید شیرش را پمپاژ کند. پمپاژ کردن شیر مادر بسیار مهم است به خصوص برای زمانی که مادر شیر کافی ندارد و یا شیر با سرعت کمی به دهان نوزاد می‌رسد و نوزاد به اندازه کافی شیر دریافت نمی‌کند. هدف از پمپاژ کردن شیر، این است که سینه مادر تخلیه شود و تولید شیر به دنبال تخلیه شیر از پستان‌ها، افزایش یابد. بهتر است پمپاژ کردن ۲ تا ۵ دقیقه انجام شود، اگرچه همان پمپ کردن کوتاه مدت هم تاثیر شگرفی خواهد داشت.
10-گالاکتاگوگ مصرف کنید. گالاکتاگوگ‌ها، داروهایی گیاهی هستند که باعث افزایش شیر مادر می‌شوند.