خواب روز کودک، چه تاثیری بر سلامتی‌اش دارد؟

اکثر والدین از اهمیت چرت زدن کودک خود و تاثیرات آن بر سلامتی وی نا آگاهند و اکثرا فقط خواب شب را برای فرزند خود ضروری می دانند.
چرت زدن در طول روز باعث می شود کودکان بیش از حد خسته نشوند و به این ترتیب در طول روز حال خوبی داشته و بیش تر احساس شادابی کنند، البته از سوی دیگر ممکن است کودک با زیاد خوابیدن در طول روز شب ها به سختی بخوابد. به علاوه اینکه زمانی که فرزند شما چرت می زند زمان بسیار مناسبی برای پرداختن به کار های روزانه و کار های عقب افتاده تان پیدا می کنید.
البته برای این پرسش که یک کودک به طور متوسط روزانه به چه مقدار خواب نیاز دارد هیچ پاسخ دقیقی وجود ندارد. به طور کلی میزان خواب در هر کودک به سن او بستگی دارد. به عنوان مثال یک کودک هر شب ۱۳ ساعت می خوابد و در طول روز شاید چند دقیقه چرت بزند. در حالیکه کودک دیگری ۹ ساعت خواب شبانه دارد و هر روز عصر ۲ ساعت چرت می زند.
هرچند همانطور که گفته شد میزان خواب در افراد کاملا متغیر است، اما اصول تعیین شده بر اساس سن کودک می تواند درمورد میزان خواب روزانه لازم برای هر فرد شما را راهنمایی نماید.
از زمان تولد تا شش ماهگی: این نوزادان تقریبا روزانه به ۱۴ تا ۱۶ ساعت خواب نیاز دارند . نوزادان کوچک تر تقریبا هر ۳ ساعت از خواب بیدار می شوند تا از شیر مادر تغذیه کنند و سپس دوباره می خوابند و وقتی به ۴ ماهگی می رسند ریتم خواب در آنها کمی ثابت تر می شود. اکثر نوزادان بزرگ تر از ۴ ماه شب ها حدود ۹ تا ۱۲ ساعت می خوابند و معمولا یک بار در شب برای غذا خوردن بیدار می شوند و کودک در این سن نیز چیزی حدود ۳ بار و هر بار نیم ساعت تا دو ساعت چرت می زند.
کودک ۶ تا ۱۲ ماهه: به طور میانگین این کودکان در یک شبانه روز حدود ۱۴ ساعت می خوابند و دو بار در روز و هر بار ۲۰ دقیقه چرت می زنند.
کودک ۱ تا سه ساله: چنین کودکانی معمولا به ۱۲ تا ۱۴ ساعت خواب نیاز دارند و روزانه یک چرت ۱ تا ۳ ساعته دارند.
کودکان پیش دبستانی: این کودکان حدود ۱۱ تا ۱۲ ساعت خواب شبانه دارند و یک بار در روز چرت می زنند.
کودکان مدرسه ای: این کودکان هر شب چیزی حدود ۱۰ تا ۱۱ ساعت را می خوابند. بعضی از آنها به خواب نیمروزی یا چرت زدن نیاز دارند و بعضی دیگر بدون چرت زدن هم انرژی کافی دارند.

چگونه متوجه شویم فرزند ما به چرت زدن در طی روز نیاز دارد؟
اکثر والدین نمی توانند به درستی میزان خواب لازم برای فرزند خود را تشخیص دهند. به همین دلیل توصیه می کنیم تا به علایم رفتاری کودک خود در طی روز دقت کنید تا در صورت مشاهده نشانه های کم خوابی در کودک خود به او کمک کنید تا خواب بهتری داشته باشد. علایم اولیه کم خوابی کودک شما می تواند بی حالی باشد. به علاوه اینکه می توانید برای پی بردن به این موضوع سوالات زیر را از خود بپرسید:
-آیا کودک من در طول روز خواب آلود به نظر می رسد؟
-آیا فرزند من تندخو است و زود عصبانی می شود؟
-آیا بیدار کردن فرزندم و جدا کردنش از رختخواب به یک معضل تبدیل شده؟
-آیا کودکم بیش فعال، بی توجه، عجول و خشمگین است؟
-آیا فرزندم نسبت به نوشتن تکالیف و انجام وظایفش بی توجه است؟
اگر جواب شما به هریک از این سوالات آری بود، بهتر است خواب شبانه و یا برنامه چرت زدن کودک خود را طوری تنظیم کنید تا خواب وی تامین شود. البته این کار پروسه ای زمان بر است و ممکن است چند هفته طول بکشد. در صورتی که کمبود خواب فرزندتان به یک نگرانی دایمی برای شما تبدیل شده بهتر است به دکتر متخصص مراجعه کرده و با او مشورت کنید.

برنامه ای روتین برای چرت زدن کودک
راه حل کلیدی برای اینکه فرزند شما به اندازه کافی در طول روز چرت بزند این است که هرچه زودتر یک برنامه خوب برای خواب فرزند خود تهیه کنید و از آن پیروی کنید. هر زمان متوجه شدید چشمان فرزندتان سنگین شده قبل از اینکه روی کاناپه خوابش ببرد او را به رختخواب ببرید. این کار باعث می شود فرزند شما مراحل خوابیدن را یاد بگیرد، که در سن های بالاتر اهمیت این مهارت بیش تر خود را نشان می دهد. همچنین می توانید با پخش موزیکی آرام، نور ملایم، یا داستان گفتن با صدایی آرامش بخش می توانید به او کمک کنید تا راحت تر به خواب برود.
پیروی از یک برنامه روتین چرت زدن برای بسیاری از کودکان و نوزادان کار دشواری است، زیرا هر چند برخی از آنها عاشق چرت زدن هستند، اما تعدادی دیگر هم هستند که به هیچ وجه دوست ندارند حتی یک دقیقه وقت برای بازی کردن را از دست بدهند و چشمان کوچک خود را بر جهان اطراف خود ببندند. در چنین مواقعی نباید کودک را مجبور به خوابیدن کنید، در عوض بهتر است با مهیا کردن محیطی آرام و ساکت زمینه را برای سنگین شدن چشمانش و خوابیدنش فراهم کنید. به عنوان مثال به او اجازه دهید کتاب بخواند و یا ساعاتی را در اتاقش به بازی کردن با عروسک هایش مشغول شود. شاید باورتان نشود ولی سکوت تاثیر بسزایی در خواباندن کودک دارد. اگر کودک شما به کل عادت چرت زدن در طی روز را کنار گذاشته بهتر است شب ها زودتر به تختخواب برود تا خواب روزانه اش جبران شود.
بسیاری از والدین نگران این موضوع هستند که چرت زدن کودک باعث ایجاد اختلال در ساعت خواب شبانه اش شود. اما بهتر است شما والدین به یاد داشته باشید که کودکانی که به خوبی استراحت می کنند در مقایسه با آنهایی که بیش از حد خسته شده اند، شب ها سریع تر به خواب می روند. کودکان خسته معمولا بی قرار هستند و نمی توانند هنگام خواب خودشان را آرام کنند و در طول شب چندین بار از خواب بیدار می شوند.
اگر فکر می کنید چرت زدن کودک در ساعات انتهایی روز دلیل بدخوابی کودک در شب است، سعی کنید طوری برنامه ریزی کنید که کودک در طول روز زودتر بخوابد و زودتر از خواب بیدار شود.
حتی بهتر است هرچه زودتر کودک خود را از خواب نیمروزی بیدار کنید تا وقت بیش تری برای فعالیت های قبل از خواب داشته باشد و به اندازه کافی برای خوابیدن خسته شود.
توصیه ما به شما این است که با توجه بیش تر به چرت زدن کودک و حتی خودتان احساس آرامش بیش تری در طول روز داشته باشید تا شب ها نیز خواب آسوده تری داشته باشید.