سندروم هلپ در بارداری، چیست و چه علائمی دارد؟

سندرم هلپ مشکلی خطرناک در بارداری است که به عنوانی نوعی پره اکلامپسی در نظر گرفته می شود. سندرم هلپ و پره اکلامپسی در مراحل نهایی بارداری یا بعد از زایمان اتفاق می افتند.
سندرم هلپ با توجه به ویژگی های زیر توسط دکتر لوئیس وینستون در 1982 نامگذاری شد:
H: (خونکافت؛ از هم پاشیدن سلول های قرمز خونی)
EL: (افزایش آنزیم های کبد)
LP: (مقدار کم پلاکت ها)
تشخیص سندرم هلپ دشوار است به خصوص هنگامی که فشار خون بالا است و پروتئین در ادرار وجود ندارد. علائم این سندرم گاهی با ورم معده، آنفولانزا، هپاتیت حاد، بیماری کیسه صفرا، یا شرایط دیگر اشتباه گرفته می شوند.
نرخ مرگ و میر جهانی در اثر سندرم هلپ حدود ۲۵% می باشد. به همین دلیل مادرها باید نسبت به این بیماری آگاه باشند و علائم آن را بشناسند.

علائم سندرم هلپ
علائم فیزیکی سندرم هلپ در ابتدا مشابه پره اکلامپسی می باشد. خانم های بارداری ممکن است یکی از علائم زیر را داشته باشند:
-سردرد
-حالت تهوع، استفراغ، درد معده بعد از غذا خوردن
-سوزش معده یا قفسه سینه و قسمت بالایی سمت راست
-درد شانه ها یا درد در هنگام نفس عمیق
-خونریزی
-تغییر بینایی
-ورم
علائمی که باید به آن ها توجه کنید عبارتند از:
-فشار خون بالا
-پروتیئن در ادرار
یکی از رایج ترین دلایل مرگ و میر مادرها مشکلات کبد یا سکته می باشد. اما اگر بیماری به سرعت تشخیص داده شود این مشکلات برطرف می شود. اگر شما یا یکی از نزدیکان شما این علائم را دارند حتما به پزشک مراجعه شود.

درمان سندرم هلپ
در بیشتر موارد برای خانم های بارداری که سندرم هلپ دارند زایمان درمان بیماری است. در طول بارداری، خانم هایی که از سندرم هلپ رنج می برند باید تزریق محصولات خونی (سلول قرمز، پلاکت یا پلاسما) داشته باشند. کورتیکواستروئیدها در ابتدای بارداری برای کامل شدن ریه های جنین استفاده می شوند. برخی پزشکان نیز استروئید را برای بهبود حال مادر تجویز می کنند.

چه کسانی بیشتر در معرض سندرم هلپ هستند؟
در بین خانم های بارداری در امریکا، 5 تا 8% آن ها پره اکلامپسی می گیرند. تخمین زده شده است که 15% آن ها سندرم هلپ داشته اند. یعنی هر ساله 48000 خانم در امریکا دچار سندرم هلپ می شوند.
می توان با تشخیص و درمان سریع پره اکلامپسی احتمال سندرم هلپ را کاهش داد.

برای جلوگیری از سندرم هلپ چه کاری می توانم انجام دهم؟
متاسفانه راهی برای جلوگیری از این بیماری وجود ندارد. اما بهترین کارهایی که می توان انجام داد عبارتند از:
پیش از بارداری سعی کنید در بهترین حالت فیزیکی باشید.
در طول بارداری به طور مرتب به پزشک مراجعه کنید.
در خصوص مشکلات و بیماری های خود در بارداری های قبلی یا سابقه خانوادگی بیماری به پزشک خود اطلاع دهید.
نشانه های بیماری را بدانید و در صورت مشاهده بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
اگر حس بیماری دارید به خودتان اعتماد کنید.

سندرم هلپ چگونه دسته بندی می شود؟
شدت سندرم هلپ براساس مقدار پلاکت خون مادر تعیین شده و به سه گروه دسته بندی می شود.
گروه 1 (ترومبوسیتوپنی شدید): پلاکت ها کمتر از 50000 عدد در هر میلیمتر مکعب
گروه ۲ (ترومبوسیتوپنی متوسط): تعداد پلاکت ها بین ۵۰۰۰۰ و ۱۰۰۰۰۰ در میلیمتر مکعب می باشد.
گروه 3 (ترومبوسیتوپنی خفیف): پلاکت ها بین 100000 و 150000 در میلیمتر مکعب می باشد.

سندرم هلپ چگونه بر جنین تاثیر می گذارد؟
اگر وزن جنین حداقل در هنگام تولد ۲ پوند باشد، نرخ سلامتی او مشابه نوزادانی است که سندرم هلپ ندارند.
متاسفانه نوزادی که در هنگام زایمان کمتر از 2 پوند باشد مشکلات بیشتری دارد. مطالعات نشان میدهد این نوزادان به مراقبت های بیشتری در بیمارستان نیاز دارند.
در کشورهای پیشرفته نرخ مرگ جنین ۵۱ مورد در ۱۰۰۰ بارداری است. این نرخ از پره اکلامپسی و اکلامپسی شدید نیز بیشتر است.
بیشتر مرگ و میرهای ناشی از سندرم هلپ با جداشدگی جفت یا زایمان زودرس همراه است.

خطر ابتلا به سندرم هلپ در بارداری های بعدی
خانم هایی که سابقه سندرم هلپ دارند بیشتر در معرض این بیماری یا شکل های دیگر پره اکلامپسی هستند. نرخ پره اکلامپسی در بارداری های بعدی از 16 تا 52% می باشد و اگر سندرم در سه ماهه دوم بارداری باشد این نرخ افزایش می یابد.