چگونه با اضطراب کودکان مقابله کنیم؟

بسیاری از انسان ها در دوران کودکی از اضطراب و اختلالات ناشی از آن رنج می برند، و این در حالی است که والدین معمولا از وجود اضطراب در کودکان بی خبر هستند.
در واقع اضطراب شکلی از استرس است، که می توان به طرق مختلفی از جمله جسمی، عاطفی و حتی در نحوه نگرش به جهان اطراف آن را تجربه کرد. اصولا اضطراب به نگرانی درمورد اتفاقات آینده مربوط می شود. همچنین می توان گفت اضطراب واکنش طبیعی بدن و نوعی عملکرد زیستی مهم در انسان است و هنگامی که خطر یا تهدیدی را حس می کنیم به شکل کاملا طبیعی دچار اضطراب می شویم.

اضطراب نرمال
تمام افراد هر چند وقت یکبار دچار اضطراب می شوند که می تواند از احساس ناآسودگی تا وحشت متفاوت باشد و در همه رده های سنی بروز یابد.
جالب است بدانید که اضطراب در کودکان نیز بسیار رایج است، به ویژه هنگامی که امتحان سختی دارند، یا وقتی وارد مدرسه جدیدی می شوند. البته این احساسات می توانند نرمال محسوب شوند، زیرا باعث تمرکز فرد بر مسائل می شود و حتی می تواند عاملی محرک برای افراد باشد زیرا باعث تمرکز و آمادگی ما برای انجام کار به بهترین نحو ممکن می شود. اما اضطراب شدید و بیش از حد نیز می تواند آسیب زننده باشد، زیرا باعث ایجاد اختلال در توانایی فرد برای انجام امور می شود و درنتیجه لذت های زندگی را از بین می برد.
داشتن اختلالات اضطرابی یکی از شایع ترین حالت های ذهنی است و انواع مختلفی از اختلالات اضطرابی با علائم مختلف وجود دارد. علائم اختلال اضطرابی می تواند به تدریج و یا کاملا ناگهانی در افراد ظهور یابد. گاهی اضطراب در افراد باعث ایجاد عذاب و بدبینی می شود و شاید هیچ گاه از بین نرود. حتی ممکن است کودکانی که به اختلالات اضطرابی مبتلا هستند، هرگز متوجه نشوند که چه چیزی باعث ایجاد چنین احساسات و نگرانی هایی در آنان می شود.

اضطراب عمومی
در این نوع اختلال کودکان اضطراب شدیدی درمورد مسائلی همچون مدرسه، سلامتی یا امنیت اعضای خانواده و یا اتفاقات آینده دارند و دائما به بدترین اتفاقات ممکن فکر می کنند. چنین کودکانی علاوه بر نگرانی و ترس علائم جسمانی همچون سر درد، معده درد، خستگی یا ورم ماهیچه ای نیز دارند. نگرانی در آنان باعث می شود تا از رفتن به مدرسه یا حضور در فعالیت های اجتماعی خودداری کنند. در این موارد نگرانی همچون باری بر دوش کودک سنگینی می کند و باعث می شود زندگی از کنترل کودک خارج شود.

علل اضطراب در کودکان
متخصصان دقیقا نمی دانند که چه چیزی باعث اختلال اضطرابی می شود اما به نظر می رسد عواملی چون ژنتیک، بیوشیمی مغز، شرایط زندگی پراسترس و رفتار اکتسابی باعث ایجاد این اختلال می شود.
کودکی که یکی از اعضای خانواده اش به اختلال اضطرابی دچار شده باشد به احتمال بیشتری شانس ابتلا به اختلال اضطرابی را دارد، دلیل آن نیز می تواند ژنی باشد که بر ساختار شیمیایی مغز و فعالیت های آن تاثیر می گذارد.
اتفاقاتی که در طول زندگی کودک رخ می دهد نیز می تواند کودک را در شرایطی قرار دهد که در همان دوران کودکی یا در آینده به اختلال اضطرابی دچار شود. اتفاقاتی از جمله مرگ اعضای خانواده یا طلاق والدین.

علائم و نشانه های اضطراب در کودکان
گرچه همه کودکان در شرایطی خاص اضطراب را تجربه می کنند، ، اما لزوما همه آنها به اختلال اضطرابی دچار نمی شوند. کودکانی که به اختلالات اضطرابی مبتلا هستند یکی از علائم زیر را دارند:
-اکثر روزهای هفته را نگران و مضطرب هستند.
-شب ها بی خوابی می کشند و روزها خواب آلود هستند.
-هنگام بیداری بی قرار هستند.
-در تمرکز کردن مشکل دارند.
-کج خلق و زودرنج هستند.
این مشکلات می تواند بر عملکرد روزانه کودک تاثیر بگذارد به ویژه عملکردهایی همچون خواب، غذا و تمرکز. این کودکان همچنین از صحبت کردن درمورد احساساتشان اجتناب می کنند، زیرا نگران درک نشدن از سمت دیگران هستند. گاهی ترس از قضاوت شدن یا ترسو و ضعیف شمرده شدن دارند و به همین دلیل احساس تنهایی و غمگین بودن دارند.
خبر خوب این است که امروزه پزشکان و متخصصان بهتر از گذشته این اختلال را می شناسند و با درمان آن به کودکان شما کمک می کنند تا احساس بهتری داشته باشند.

درمان اضطراب در کودکان
با کمک متخصصان می توان اختلالات اضطرابی در کودکان را درمان کرد. آنها می توانند با توجه به علائم موجود در کودک نوع اختلال را تشخیص داده و برای کمک به کودک شما برنامه ریزی کنند.
اغلب متخصصان از نوعی گفتار درمانی که درمان رفتاری_ شناختی نام دارد، استفاده می کنند. در این روش متدهای جدیدی برای فکر کردن و عمل کردن در موقعیت های اضطراب زا و همچنین مدیریت و کنترل استرس به کودک آموخته می شود. متخصصان مهارت های رفتاری مثل تکنیک های ریلکسیشن یا تمرین های تنفسی را به کودکان می آموزند وگاهی از دارو برای درمان اضطراب استفاده می کنند.