پیچ خوردگی تخمدان چیست؟
یچخوردگی تخمدان اختلالی است که هنگامی بروز میکند که یک تخمدان دور محور رباطی که تخمدان را سر جای خود نگه میدارد دچار پیچخوردگی میشود.
پیچخوردگی تخمدان اختلالی است که هنگامی بروز میکند که یک تخمدان دور محور رباطی که تخمدان را سر جای خود نگه میدارد دچار پیچخوردگی میشود. این پیچش می‌تواند باعث توقف جریان خون در تخمدان و لولههای تخم‌بر (فالوپ) شود.
پیچخوردگی تخمدان می‌تواند باعث ایجاد درد شدید و دیگر علایم شود زیرا در صورت بروز این اختلال خون کافی به تخمدان نمیرسد. اگر محدودیت خونرسانی مدتی طولانی ادامه پیدا کند این وضعیت به مرگ بافت منجر میشود.
علایم پیچخوردگی تخمدان
علایم پیچخوردگی تخمدان می‌تواند موارد زیر را شامل شود:
- توده ادنکسال یا لگن
- تهوع
- درد شدید لگن
- استفراغ
- تب
- خونریزی غیر نرمال
در هر حال تشخیص پیچخوردگی تخمدان می‌تواند موضوعی چالش برانگیز باشد زیرا علایم این اختلال مشابه علایم مربوط به سنگ کلیه، آپاندیسیت، عفونت دستگاه ادراری، گاستروانتریت و برخی اختلالات دیگر است.
چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
در صورتی که زنان دچار هر یک از علایم پیچخوردگی تخمدان شده باشند باید بلافاصله تحت مراقبت پزشکی قرار گیرند.
برای تشخیص پیچخوردگی تخمدان دکتر می‌تواند از تستهای زیر استفاده کند:
- اولتراسوند ترانس‌واژینال، که شامل فرو بردن یک کاوشگر اولتراسوند کوچک به داخل واژن است.
- اولتراسوند شکم که از کاوشگر اولتراسوند بر روی ناحیۀ خارج شکم استفاده میکند.
- دیگر تستهای تصویربرداری مثل CT اسکن یا MRI
• تست شمارش کامل خون یا CBC که می‌تواند تعداد گلبولهای سفید خون را در بدن اندازه‌گیری کند.
در هر حال، برای پزشکان امکان تأیید پیچخوردگی تخمدان بدون انجام جراحی برای مشاهدۀ وضعیت رحم وجود ندارد.
علل پیچخوردگی تخمدان
زنان در سنین بین 20 تا 40 سالگی در بالاترین ریسک برای ابتلاء به پیچخوردگی تخمدان قرار دارند. اما به هر حال زنان در هر سنی، از دوران نوزادی تا دوران پس از یائسگی ممکن است دچار پیچخوردگی تخمدان شوند.
برخی از اوقات وجود یک کیست تخمدان یا دیگر توده‌های بافت در تخمدان می‌تواند باعث جابجایی تخمدان شود. وجود وزن یا توده اضافی روی تخمدان می‌تواند آغازگر چرخش تخمدان و پیچش آن به دور رباطهای حمایت کننده تخمدان شود.
یک علت شایع دیگر وجود یک رباط تخمدان است که تخمدان را به رحم متصل میکند. در صورتی که این رباط درازتر از وضعیت نرمال باشد، بلندتر از حد متعارف بودن رباط تخمدان احتمال پیچخوردگی تخمدان را افزایش میدهد.
فناوریهای کمک به باوری (ART) مثل القاء تخمک‌گذاری عامل دیگری است که می‌تواند ریسک ابتلاء به پیچخوردگی تخمدان را افزایش دهد.
زنان باردار نیز احتمال دارد همانند زنان غیر باردار به پیچخوردگی تخمدان مبتلاء شوند. در سه ماهه اول بارداری زنان ممکن است دچار کیستهای کورپوس لوتیوم شوند که باعث پیچخوردگی تخمدان میشوند.
بالا رفتن میزان هورمون در طول بارداری نیز می‌تواند باعث شل شدن بافتهای بدن شامل رباطهایی شود که تخمدان‌ها را سر جای خود نگه میدارند. اگر رباطها به حالت سفت و سخت نباشند احتمال پیچخوردگی در آنها افزایش خواهد یافت.
درمان پیچخوردگی تخمدان
عمل جراحی تنها راه برای خارج کردن تخمدان‌ها از حالت پیچخوردگی است. دکتر در عین حال ممکن است داروهایی را برای کاهش درد و تهوع در راستای ایجاد آرامش بیشتر در زمان پیش از عمل جراحی تجویز کند.
پزشک در اغلب اوقات انجام عمل جراحی را در اولین فرصت ممکن توصیه میکند. اگر پیچخوردگی تخمدان جریان خون را به مدتی طولانی محدود کند احتمال مرگ بافت تخمدان وجود دارد و آنگاه جراح ناچار خواهد بود تا تخمدان را از بدن خارج کند.
شکل ایدهآل عمل آن است که پزشک بتواند جراحی را به روش لاپاروسکپی انجام دهد. لاپاروسکپی مستلزم ایجاد یک یک برش جراحی کوچک موسوم به سوراخ کلید در ناحیه شکم است.
پزشک چند وسیله پزشکی شامل یک دوربین ویدیویی را به درون شکم فرو برده و کوشش میکند تا پیچخوردگی تخمدان را برطرف کند.
برخی از اوقات اگر پزشک دید مناسبی در مورد تخمدان نداشته باشد نیاز به عمل جراحی باز مطرح خواهد بود. این عمل به معنی ایجاد یک شکاف بزرگ زیر ناحیه ناف برای دسترسی به تخمدان و رفع پیچش ایجاد شده در آن است.
اغلب موارد این امکان وجود دارد که زنان در همان روز پس از انجام عمل جراحی از بیمارستان مرخص شوند.
در هر حال پزشک پس از عمل نیز پایش تخمدان را ادامه میهد تا از کافی بودن جریان خون در آن پس از پیچخوردگی تخمدان مطمئن شود. اگر پایش مزبور نشانگر نشانههایی از مرگ بافت باشد آنگاه پزشک در عمل جراحی بعدی تخمدان را به طور کامل از بدن زن خارج خواهد کرد.
پزشک ممکن است توصیههایی در مورد مراقبتهای بعدی مثل اجتناب از بلند کردن اشیاء سنگین یا فعالیت جسمانی شدید به مدت چند هفته داشته باشد.
زنان میتوانند با استفاده از داروهای ضد درد غیر نسخهای مثل ایبوپروفن و استامینوفن درد و ناراحتی مبتلابه خود را کاهش دهند.
در عین حال زنان باید نشانههای مربوط به عفونت یا دیگر عوارض را در اولین فرصت ممکن به پزشک اطلاع دهند. نشانههای بروز و وجود عفونت شامل موارد زیر است:
- تب
- بروز سرخی و التهاب در محل برش جراحی
- ترشحات بدبو
- وجود زخمی که التیام پیدا نمیکند
- افزایش درد لگن
پیچخوردگی تخمدان و فناوری کمکباوری
زنانی که تحت ART قرار میگیرند در مقایسه با زنانی که از این فناوری استفاده نمیکنند در ریسک بالاتری برای ابتلاء به پیچخوردگی تخمدان قرار دارند.
افزایش ریسک معمولاً به علت هورمونهایی است که برای باروری آزمایشگاهی یا القاء تخمک‌گذاری نیاز است.
هورمونهای مزبور ممکن است باعث بزرگ شدن تخمدان شده، به ایجاد کیستهای متعدد یا هر دو مشکل منجر شوند. اگرچه کیستهای تخمدان به طور معمول بی‌ضرر هستند، در عین حال می‌تواند ریسک پیچخوردگی تخمدان را افزایش دهند.
اگرچه ART می‌تواند در صورت مواجه بودن زنان با مشکل لقاح درمان موفقی باشد، آنان باید در مورد ریسکهای محتمل با پزشک مشورت کنند و در صورت مواجهه با علایم پیچخوردگی تخمدان تحت مراقبت پزشکی قرار گیرند.
عوارض پیچخوردگی تخمدان
یک عارضۀ محتمل در پیچخوردگی تخمدان بروز نکروز است. نکروز تخمدان اشاره به مرگ بافت تخمدان به علت کاهش جریان خون دارد. پزشک در صورت بروز نکروز تخمدان نسبت به خارج کردن آن از بدن اقدام خواهد کرد.
عمل جراحی برای نکروز تخمدان می‌تواند بر باروری تأثیر منفی داشته باشد زیرا تخمدان‌ها محل تولید و رها کردن تخمک برای باروری هستند.
به هر حال اگر پزشک تخمدان را از بدن خارج نکند زنان در ریسک عفونتهای تخمدان قرار خواهند داشت که میتوانند سبب ایجاد آبسه یا پریتونیت شوند.
این موضوع ضروری است که زنان دچار پیچخوردگی تخمدان برای ویزیتهای پیگیری به پزشک مراجعه کنند تا از التیام مناسب تخمدان و جریان یافتن خون به میزان کافی اطمینان حاصل شود.
دورنما
بر مبنای اعلام "انجمن آمریکایی جراحی کودکان" پیچخوردگی تخمدان پنجمین علت شایع اورژانسهای پزشکی در مورد مشکلات ارگانهای تولید مثل زنان است.
اگر زنان تحت مراقبت فوری پزشکی قرار گرفته و عمل جراحی در مورد آنان برای کاهش پیچخوردگی تخمدان انجام شود، احتمال دچار شدن به عوارض دیگر منتفی تلقی میشود.
در هر حال، اگر پیچخوردگی تخمدان باعث محدود کردن جریان خون به تخمدان در طولانی مدت شده یا زن دچار کیست یا تومور باشد، به درمان بیشتری در مورد وی نیاز خواهد بود.
منبع:
مهرین
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼