سه ماه سوم بارداری، حالات شایع آن

رشد سریع کودک در سه ماهه آخر بدین معناست که برای کودک جای کمتری برای هر فعالیتی وجود دارد و باعث ایجاد واکنشهایی می شود.

کمردرد در بارداری

هر چه دوران بارداری پیش می رود کمردرد بیشتر می شود. علت آن این است که این بدن از وضعیت طبیعی خود خارج می شود و برای جادادن شکم انحنای ستون مهره ها بیشتر می شود زیرا ماهیچه هایی که به طور طبیعی کمر را صاف نگه می دارند، نرم می شوند. بطور کلی درد در امتداد و پایین ستون مهره ها و بیشتر در قسمت دنبالچه است.

بهترین درمان این است که بدن را در وضعیت مناسب نگه دارید و لگن را کج کنید اگر هنگام نشستن یک بالش سفت پشت کمرتان بگذارید به تسکین کمردردتان کمک می کند. مخصوصاً در خانم های که هفته های آخر دوران بارداری را می گذارنند کمردرد دائمی (غالباً با انقباض ماهیچه های شکم همراه است) نشانه این است که زایمان نزدیک است.

خستگی و بیخوابی در بارداری

یکی از عوارض رنج آور سه ماهه سوم بارداری است و درست وقتی که شما بیشتر از همیشه نیاز به استراحت دارید، خوابیدن برایتان دشوارتر می شود. بیشتر خانم ها در این زمان به ۱۰ ساعت یا بیشتر خواب نیاز دارند و علت آن فشار فیزیکی است که با حمل کودک به بدن مادر وارد می شود. ولی نمی توانید به راحتی استراحت کنید و جابه جا شدن در رختخواب با درد همراه است و نیز مجبورید برای دفع ادرار چندین بار از خواب بیدار شوید.

بعضی از خانم ها در اواخر بارداری ترجیح می دهند روی یک مبل راحتی تکیه دهند و بخوابند تا در رختخواب. حالا بیشتر از همیشه قرار دادن چند بالش کوچک کنار شکم و کمرتان به شما کمک می کند تا بهتر استراحت کنید. اگر می توانید سعی کنید در طول روز بخوابید.

یکی از علل خستگی که معمولاً نادیده گرفته می شود کمبود تمرینات ورزشی است. بسیاری از خانم ها تمرینات ورزشی روزمره شان را در سه ماهه آخر کنار می گذارند. ولی این کار اشتباه است. زیرا فعالیت باعث می شود از لحاظ روحی و جسمی احساس بهتری داشته باشید. با ورزش اکسیژن بیشتری در خون به گردش در می آید که به نفع کودک هم هست. اگر ورزش کردن برایتان مشکل است حرکات ورزشی ساده تری انجام دهید ولی هرگز آن را کنار نگذارید.

بازگشت اسید معده (ترش کردن)

چون رحم به معده فشار می آورد و آن را از وضعیت عادی خود به سمت بالا هل می دهد، نسبت به قبل فضای کمتری در معده وجود دارد. در نتیجه محتویات معده به مری برمی گردد و دهان بدمزه می شود. آسانترین راه حل این است که در هر وعده مقدار کمتری غذا بخورید ولی تعداد وعده های غذا را بیشتر کنید. علاوه بر این غذاهای سبکتر و سالمتر کمتر باعث سوزش معده می شوند تا غذاهای سس دار، خامه دار و سرخ شده. نوشیدن مقدار زیاد آب نیز باعث می شود دستگاه گوارش شما پاک شود و از انقباضات زایمان پیش از موعد هم جلوگیری می کند. اگر بازگشت اسید معده بیشتر در شب و هنگام استراحت اتفاق افتاد از خوردن غذا قبل از خواب خودداری کنید. سعی کنید با گذاشتن یک بالش اضافه سرتان را بالاتر قرار دهید.

تکرر ادرار / بی اختیاری ادرار

همانطور که وزن رحم افزایش می یابد روی مثانه فشار می آورد و باعث تکرر ادرار می شود. یک راه این است که مثانه را تا آنجا که ممکن است خالی کنید. هنگام نشستن روی توالت کمی لگن را کج کنید. این کار باعث می شود وزن رحم از روی مثانه برداشته شود و مثانه بهتر تخلیه شود. راه دیگر این است که با دستهایتان به آرامی شکمتان را بلند کنید تا همه ادرار داخل مثانه خالی شود.

همچنین ممکن است متوجه شوید هنگام عطسه، سرفه، و یا انجام بعضی از فعالیتهای فیزیکی چند قطره ادرار از مثانه خارج می شود. این حالت را بی اختیاری ادرار می نامند و در هر زمانی در دوران بارداری ممکن است اتفاق بیفتد ولی در سه ماهه آخر شایعتر است زیرا رحم بیشترین فشار را روی مثانه وارد می کند.

بهترین دفاع چیست؟

تمرینات کگل را انجام دهید تا ماهیچه های کف لگن تقویت شود. یک تحقیق نشان داده است که تقریباً 2/3 خانم هایی که دچار این مشکل شدند با تمرینان کگل بهتر شده اند و 1/5 آنها کاملاً درمان شده اند. در بیشتر خانم ها این حالت شش ماه پس از زایمان از بین می رود زیرا میزان هورمونها به حالت عادی برمی گردد و حالت ماهیچه ها هم عوض می شوند.

ولی اگر کنترل نشود بعد از زایمان بدتر خواهد شد. در این صورت پزشک برای شما درمان فیزیکی مخصوصی برای تقویت ماهیچه ها، دارو و در نهایت جراحی تجویز می کند. با مطرح کردن مشکلتان با پزشک زیاد خودتان را نگران نکنید در اکثر موارد این مشکل با موفقیت حل می شود.

تنگی نفس در بارداری

با تغییرات رحم و بزرگ شدن آن و جابه جایی اعضای داخلی ریه ها و دیافراگم هم فشرده می شوند و بالارفتن از پله ها یا راه رفتن برایتان مشکلتر می شود. بیشتر خانم ها باید تمرینات ورزشی را که هر روز انجام می دهند تعدیل کنند و بین آن استراحت بیشتری داشته باشند. هیچ راهی برای کنار آمدن با این مشکل اواخر بارداری وجود ندارد تا زمانی که کودک در شکم به پایین بیفتد (در این صورت جای بیشتری برای ریه ها وجو دارد) یا زایمان کنید.

درد تاندونهای مدور

اگر گاهی درد شدید و ناگهانی در شکم خود احساس کردید و مطمئن بودید که نه لگد کودک است و نه انقباض ماهیچه ها، نگران نشوید. معمولاً هنگامی که تغیر وضعیت می دهید مثلاً از تختخواب یا صندلی بلند می شوید، ماهیچه هایی که از رحم حفاظت می کنند بیش از حد کشیده می شوند و یک ضربه ناگهانی تولید می کنند. سعی کنید آن نقطه را ماساژ دهید و استراحت کنید. اگر خیلی نگران بودید و یا درد ادامه پیدا کرد با پزشکتان تماس بگیرید. این دردها را درد تاندنهای مدور می نامند که نامش از ماهیچه های بزرگی که تاندنهای مدور نامیده می شود و رحم و لگن را به هم متصل می کند، گرفته شده است.

ورم در بارداری

اگر مجبور شدید در این سه ماهه آخر حلقه ازدواجتان را از دستتان در آورید احساس بدی نکنید. در این زمان حفظ مایعات در صورت، انگشتان دست و مخصوصاً اطراف قوزک پا و پاها افزایش می یابد. این مشکل در هوای گرم و اواخر روز بدتر می شود. یکی از علل آن تکمیل مایعاتی است که در بدن به شکل خون اضافه، آب کیسه جنینی و آب جریان دارد.

بدن شما و کودکتان به این مایعات نیاز دارند. به همین دلیل است که خانم های باردار اغلب احساس تشنگی می کنند. بنابراین برای کاهش ورم به خود تشنگی ندهید. (که این درمان اشتباهی است) . بهترین درمان حرکت به اطراف است. برای مدت طولانی یک جا ننشینید و یک جا نایستید.

هنگامی که می نشینید پاهایتان را بالاتر از باسن قرار دهید و هرگز پاهایتان را روی هم نگذاید. اگر ورم هنگام شب نمایان شد به پزشک اطلاع دهید زیرا شاید نشانه مسمومیت حاملگی باشد.

چکیدن شیر از سینه ها

در بعضی از خانم های باردار، یک مایع زرد رنگ غلیظ از سینه ها خارج می شود که آغوز نامیده می شود و کودک بعد از تولد برای چند روز قبل از آمدن شیر از آن تغذیه می کند. ممکن است با تحریک سینه ها و یا به دلایل ناشناخته این مایع زودتر از سینه ها ترشح شود. می توانید با گذاشتن یک تکه پارچه تمیز نخی و یا یک تکه گاز در لباس زیرتان که رطوبت اضافی را جذب می کند، این مشکل را حل کنید.

آیا حقیقت دارد که در هفته های آخر نباید در وان حمام کنم؟

هیچ دلیل پزشکی برای این کار وجود ندارد ولی به علت اینکه در ماههای آخر حفظ تعادل برایتان مشکلتر و احتمال لیز خوردن و افتادن بیشتر است باید بیشتر مراقب باشید. از حمام کردن در آب خیلی داغ نیز خودداری کنید.

استثناء: در صورت پاره شدن کیسه آب هرگز در وان حمام نکنید.

آیا حقیقت دارد که پسرها در رحم فعالتر از دخترها هستند؟

هم پسرها و هم دخترها در رحم مادر با شدت یکسان لگد می زنند و پیچ و تاب می خورند. از این طریق نمی توانید جنسیت کودکتان را مشخص کنید.

در چه مواردی باید پزشک را مطلع کرد؟

بلافاصله با پزشک یا مامای خود تماس بگیرید اگر:

- فعالیتهای کودک در رحم کاهش پیدا کرد.

- هر نوع خونریزی یا ترشحی به رنگ صورتی، قرمز یا قهوه ای داشتید.

- از واژن مایعی خارج شد.

- اگر هر ۵ تا ۱۰ دقیقه یکبار انقباضات منظم داشتید.