تغذیه برای کودکان بیش فعال، چی خوبه چی بد؟

اختلال بیش فعالی که در اغلب موارد با نقص توجه همراه است معمولاً در دوران کودکی بروز می کند . کودکان بیش فعال بسیار پر تحرک هستند و نمی توانند یک جا آرام باشند .
بر اساس مطالعات انجام شده تغذیه نقش پر رنگی در ایجاد ، کم کردن و یا تشدید تاثیرات این اختلال دارد .
طبق بررسی‌های صورت گرفته کمبود انواع ویتامین های B ، منیزیم ، کلسیم و روی در کودکان بیش فعال نسبت به بقیه کودکان شایع‌تر است .
تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف شکر ممکن است سطح آدرنالین را در این کودکان به میزان ۱۰ برابر افزایش دهد . این نتایج بیانگر ارتباط مستقیم بین رفتارهای خشونت‌آمیز با دریافت بالایی شکر است .
اجرای یک برنامه غذایی صحیح و متناسب زیر نظر متخصص تغذیه می‌تواند گام مهمی در بهبود روند بیش فعالی و کاستن اثرات منفی آن بر کودکان بیش فعال باشد .

- ناتوانی در توجه به جزئیات
- بازی مداوم با دست ها
- گم کردن وسایل بازی یا وسایل مدرسه
- حرف زدن زیاد
- گوش ندادن به حرف دیگران
- عدم تمرکز
- دو و پرش های مداوم
- تحرک با سر و صدای زیاد
- پرهیز از انجام تکالیف مدرسه
- رفتار پرخاشگرانه
- بی باکی و انجام کارهای خطرناک
- از یاد بردن و فراموشی

توصیه های تغذیه ای برای کودکان بیش فعال
-از رژیم غذایی کم شکر برای این کودکان استفاده کنید و مصرف شیرینی جات را تا حد امکان در برنامه غذایی آنها کاهش دهید .
- مصرف غذاهای حاوی اسید چرب امگا ۳ مانند ماهی ، روغن زیتون ، گردو و تخم کتان را در برنامه غذایی این کودکان بیشتر کنید .
-کودکان بیش فعال بهتر است از غذاهای حاوی اسید چرب امگا ۶ مانند کنجد ، تخم کدو تنبل و تخم آفتابگردان در برنامه غذایی خود بیشتر استفاده کنند .
-مصرف زیاد غذاهای حاوی سدیم ، یعنی خوردن غذاهای شور و پرنمک باعث افزایش علائم بیش فعالی در کودکان می شود . بنابراین بهتر است در برنامه غذایی آنها از غذاهای کم‌نمک استفاده کنید .
-کمبود کلسیم در این بچه ها باعث افزایش علایم بیش فعالی می‌شود . بنابراین سعی کنید از منابع خوب کلسیم مانند شیر ، ماست ، پنیر و کلا لبنیات کم چرب و سبزیجات حاوی کلسیم بالا مانند کلم بروکلی برای آنها بیشتر استفاده کنید .
-در میان وعده کودکان بیش فعال باید مصرف انواع کاکائو ، شکلات های حاوی کاکائو ، قهوه و نسکافه ، چیپس ، پفک و … حذف شود .
-در تهیه غذا برای این کودکان سعی کنید از غذاهای حاوی پروتئین بیشتر ، مانند : مرغ ، گوشت قرمز ، تخم مرغ و حبوبات بیشتر استفاده کنید .
-مصرف انواع مواد غذایی آلرژی زا مانند بادام زمینی ، شکلات ، نوشابه ، انواع سس ها و کنسروها در برنامه غذایی کودکان بیش فعال باید حذف یا بسیار محدود شود .
-کمبودهای تغذیه ای این کودکان باید برطرف شده و تحت نظر پزشک یا مشاور تغذیه از مکمل های غذایی لازم استفاده شود .
-مصرف غذاهای سرخ کرده را به حداقل برسانید .
-سعی کنید در طول روز از میوه جات و سبزیجات تازه بیشتری برای آنها استفاده کنید .
-مصرف غذاهای حاوی مواد افزودنی و رنگ‌های خوراکی مانند انواع آبنبات ها و نوشیدنی های رنگی برای کودکان بیش فعال ممنوع است .
-کمبود منیزیم هم مانند کمبود کلسیم می تواند باعث تشدید علایم بیش‌فعالی شود . منابع غذایی منیزیم عبارتند از : انواع مغزها ، حبوبات ، جوانه گندم ، شیر ، سبزیجات با برگ سبز تیره
-خانم هایی که در دوران بارداری از کندر برای باهوش شدن فرزنشان استفاده می کنند باید بدانند ، مصرف کندر در دوران بارداری می‌تواند منجر به بیش فعالی فرزندشان در آینده شود .
-کمبود ماده معدنی روی نیز می تواند باعث کج خلقی ، خشونت ، گریه زیاد و ناتوانی در تمرکز کودکان شود . بنابراین کمبود عنصر روی هم در کودکان بیش فعال می‌تواند باعث تشدید علائم بیش فعالی شود .
-تجمع فلزات سنگین مثل سرب ، آرسنیک ، جیوه در بدن می تواند باعث اختلال در یادگیری و اختلالات رفتاری کودکان شود . بنابراین حضور این کودکان در محیط های حاوی فلزات سنگین همچنین حضور آنها در روزهای آلوده سال در محیط بیرون از منزل می تواند باعث تشدید علائم بیش فعالی در این کودکان شود .

استفاده از چه مکمل هایی در کودکان بیش فعال می تواند مفید باشد ؟
مکمل ویتامین های گروه B
ویتامین های گروه B سبب بهبود رفتار در کودکان مبتلا به بیش فعالی می‌شود . در این کودکان سطح سروتونین خون پایین است و افزایش میزان ویتامین های گروه B به خصوص ویتامین B۶ در دوزهای بالا با افزایش میزان سروتونین سبب بهبود علائم بیش فعالی می شود .
-امگا 3
-کلسیم
-منیزیم
- روی
-ویتامین دی
-آهن

از چه داروهایی برای درمان بیش فعالی استفاده می شود
داروهای مختلفی برای درمان بیش فعالی به کار می روند .
داروهای محرک
بهترین داروهایی که بیش از 50 سال است که برای درمان بیش فعالی از آنها استفاده می شود . افزایش اشتها ، شکم درد ، تحریک پذیری و بی خوابی از عوارض احتمالی این دارو ها هستند .
داروهای غیر محرک
این داروها از سال ۲۰۰۳ برای درمان بیش فعالی به کار برده شدند . این داروها نسبت به داروهای محرک عوارض کمتری دارند . ضمن آنکه تاثیر آنها تا ۲۴ ساعت باقی می ماند .
داروهای ضد افسردگی
در برخی موارد برای کودکان بیش فعال از داروهای ضد افسردگی استفاده می شود . در سال ۲۰۰۴ سازمان غذا و داروی آمریکا در مورد مصرف این داروها هشدار داد زیرا ممکن است در مواردی موجب افزایش تمایل به خودکشی در کودکان و نوجوانان شود .
داروها می توانند اثرات متفاوتی بر روی کودکان داشته باشند
-ممکن است کودکی به یک نوع دارو پاسخ دهد اما مصرف این دارو در کودکی دیگر اثر بخش نباشد .
-پس از مشخص شدن درمان صحیح ممکن است پزشک درمانهای متفاوتی را در نظر بگیرد. مخصوصا اگر بیش فعالی با سایر اختلالات همراه باشد .

رفتار درمانی
تحقیقات نشان می دهد اگر در زمان مصرف داروها ، از رفتار درمانی نیز استفاده شود ، نتایج بسیار رضایت بخش تر خواهد بود .

ایجاد تغییرات مثبت در رژیم غذایی کودکان بیش فعال و استفاده از مکمل های مجاز به همراه دارو درمانی و رفتار درمانی در این کودکان می‌تواند به بهبود علایم بیماری کمک کند .