برخورد با کودک بی ادب، پنج گام کاهش بی احترامیشان

نخستین گام در حذف بی ادبی این است که مشخص کنید چه کارهایی را بی ادبی می دانید تا برای فرزندتان روشن باشد که از آنها چه انتظاری دارید

پنج گام برای کاهش بی احترامی در کودکان چیست؟ با ما در ادامه این مطلب همراه باشید.

بی ادبی را در لحظه تذکر دهید.

نخستین گام در حذف بی ادبی این است که مشخص کنید چه کارهایی را بی ادبی می دانید تا برای فرزندتان روشن باشد که از آنها چه انتظاری دارید. همۀ بچه ها گاهی اشتباه می کنند، اما آیا فرزند شما لحن، یا حالت غیرمحترمانه ای را به طور مداوم به کار می برد؟

چنین رفتاری را هدف قرار دهید و هر وقت فرزندتان مرتکب آن اشتباه شد، در لحظه به او تذکر دهید. چند نمونه از جملاتی را که والدین برای تذکر به فرزندانشان به کار می برند، ملاحظه می کنید. توجه داشته باشید که این عبارات فقط در مورد بی ادبی است و در آنها شخصیت کودک زیر سؤال برده نمی شود:

- می بینم وقتی با تو حرف می زنم، پوزخند می زنی. این رفتار بی ادبی است و باید دست از این کار برداری.

- وقتی با تو حرف می زنم به من می گویی، آرام آرام، این بی ادبی است. اجازه نداری این رفتار را داشته باشی.

- وقتی چیزی می خواهی نق نق می کنی. باید با لحن مؤدبانه خواهش کنی.

- گفتنِ کثافت در این خانه مجاز نیست.

وقتی به شما بی احترامی می شود، از همکاری خودداری کنید.

پژوهش هایی که دربارۀ رشد کودک انجام شده، نشان داده اند که اگر بچه ها ببینند که با رفتار بی ادبی شان کاری از پیش نمی برند، به احتمال بیشتری دست از بی ادبی می کشند.

پس در برابر این رفتارها بی تفاوت بمانید و واکنشی نشان ندهید. آه نکشید، شانه تان را بالا نیندازید و ناراحت به نظر نرسید. همچنین دلجویی نکنید، رشوه ندهید یا سرزنش نکنید. این شگردها تقریباً هرگز مؤثر نیستند و حتی شاید موجب بدرفتاری های بیشتر شوند.

فقط تا هنگامی که کودکتان از بی ادبی دست نکشیده است، از ادامۀ گفتگو خودداری کنید، و هر بار فرزندتان بی احترامی می کند، همین رفتار را در پیش بگیرید. معمولاً وقتی کودکان می بینند شما تسلیم نمی شوید، از بی احترامی دست می کشند. به این نمونه ها توجه کنید:

- بس کن. این لحن بی ادبانه است. هر وقت مؤدب حرف بزنی با هم صحبت خواهیم کرد.

- من این صدا را نمی فهمم. فقط به صداهای مؤدبانه گوش می دهم.

- به حرف های زشت توجه نمی کنم. اگر می خواهی با من حرف بزنی، مؤدب باش.

- وقتی با هم حرف خواهیم زد که بتوانی مؤدبانه و بدون پوزخند یا شانه بالا انداختن گوش بدهی.

اگر بی ادبی ادامه یافت، جریمه تعیین کنید.

فرض کنید انتظاراتتان را به روشنی به فرزندتان فهمانده اید، اما باز هم رفتارها و کلمات بی ادبانه ادامه دارند. پس باید جریمه ای برای بی ادبی تعیین کنید. جریمه های مؤثر جریمه هایی هستند که مشخص باشند، زمان معینی داشته باشند، به طور مستقیم در رابطه با رفتار بی ادبانه و مناسب کودک باشند.

پس از تعیین جریمه، پی گیر باشید و کوتاه نیایید. برای بی ادبی های مکرر بهتر است برنامۀ مدونی داشته باشید که توسط همۀ اعضای خانواده امضا شوند. بهتر است برای تعیین جریمه از فرزندتان کمک بخواهید. معمولاً کودکان جریمه های سنگین تری برای خود تعیین می کنند. به نمونه های زیر که برای سنین مختلف هستند، توجه کنید:

جریمۀ بددهنی

جعبه یا شیشۀ درداری را برای بددهنی (یا هر بی ادبی مشخص دیگری) کنار بگذارید. به روشنی مشخص کنید که بددهنی شامل چه رفتارهایی می شود و جریمه ای تعیین کنید. برای کودکانی که پول کافی ندارند، فهرستی از وظایفی که می توانند به جای پرداخت جریمه انجام دهند، تهیه کنید.

هر بار کودکتان فحش می دهد باید جریمه شود و مقدار معینی پول در جعبه بگذارد. وقتی جعبه پُر شد، پول را به یک مرکز خیریه بپردازید.

وقفه

می توان کودکان خردسال را که نق نق یا بددهنی می کنند، تا وقتی که درست صحبت نکنند، از اتاق بیرون کرد: لیدیا این حرف زشتی بود که زدی، پنج دقیقه برو بیرون. مطمئن شوید او به جایی برود که مورد توجه قرار نگیرد. ساده ترین قانون تشخیص مدت زمان وقفه، یک دقیقه به ازای هر سال سن است.

محروم شدن از اتاق نشیمن

اگر کودک بزرگتری به شما یا دیگر اعضای خانواده بی احترامی کرد، می توانید او را از آمدن به اتاقی که معمولاً دور هم جمع می شوید، محروم کنید. اگر بی ادبی ادامه پیدا کرد، می توانید سختگیری بیشتری کنید. برای نمونه، اگر نمی توانی با افراد خانواده ات مؤدب باشی، اجازه نداری دوستانت را ببینی.

رفتارهای جدید را یاد دهید تا جایگزین رفتارهای نامناسب شود.

اگر متوجه شدید که فرزندتان همچنان به بی ادبی های گذشته ادامه می دهد، شاید لازم باشد رفتارهای جدید و قابل قبولی را به او یاد دهید. بسیاری از اوقات، کودکان به این دلیل به رفتارهای بد گذشته ادامه می دهند که کسی وقت، صرفِ آموزش رفتارهای دیگری به آنها نکرده است.

به یاد داشته باشید که کودکان از طریق تکرار، رفتارهای جدید را می آموزند، پس شیوه های جدید را آنقدر تکرار کنید تا کودکتان در رفتارهای محترمانه مهارت پیدا کند.

تغییر یک رفتار معمولاً دست کم سه هفته وقت می برد، پس در اموزش رفتار جدید پی گیر باشید تا متوجه تغییر شوید. همچنین به یاد داشته باشید که بهترین وقت آموزشِ رفتار جدید زمانی است که شما و فرزندتان آرام و آسوده هستید؛ و نه در میان بگومگو.

شاید پیشنهادهای زیر در جایگزینی رفتارهای بی ادبانه مفید باشند:

- کلمات عاطفی به کار ببرید. به کودکتان در یادگیری کلمات عاطفی کمک کنید تا بتواند ناراحتی هایش را به شیوۀ مناسب تری ابراز کند: عصبانی به نظر می رسی. هر وقت این احساس را داری، به جای غرغر کردن فقط بگو: من عصبانی ام. آن وقت بی ادبی نمی کنی و تنبیه نمی شوی.

- مشکلات را بگو. به کودکتان کمک کنید علت ناراحتی اش را به زبان بیاورد: می دانم ناراحت هستی، اما چرا این را با بی ادبی به من نشان می دهی. با حرف زدن به من بگو چه مشکلی داری.

- کلمۀ دیگری را پیدا کنید. به کودک کمک کنید رفتار یا کلمۀ مناسب تری پیدا و جایگزین کند. این کلمه ای که گفتی فحش و بی احترامی است. بیا کلمۀ دیگری پیدا کنیم تا وقتی عصبانی هستی بگویی که بی ادب نباشی.

رفتار محترمانه را تشویق کنید.

یکی از ساده ترین راه های ترویج رفتار خوب این است که هروقت دیدید فرزندتان آن را انجام می دهد، او را تشویق کنید. آمار نشان می دهد که ما معمولاً برعکس این کار را می کنیم. یعنی بیشتر مچ کودکانمان را ضمن بی ادبی می گیریم و به آنها هشدار می دهیم.

پس هر وقت شاهد ادب فرزندتان بودید از او تعریف کنید و خوشحالی تان را نشان دهید. برای نمونه:

- پسرم از آن لحن مؤدبانه خوشم می آید.

- دخترم خیلی متشکرم که وقتی حرف می زنم با ادب گوش می دهی.

- پسرم این لحن قشنگی است. آفرین که یادت است چگونه چیزی را بخواهی.

- می دانم کلافه بودی، اما فحش ندادی. تغییر یک عادت بد مشکل است، اما تو داری واقعاً سعی می کنی.

منبع: کودک آنلاین