حاملگی خارج رحمی، علائم و درمان

برای اینکه بارداری اتفاق بیفتد، تخمدان باید تخمک ها را به لوله رحمی وارد کند جایی که باید به مدت ۲۴ ساعت منتظر بمانند تا با یک اسپرم در تماس باشند و بارور شوند. تخمک بارور شده در لوله رحم باقی می ماند برای ۳ تا ۴ روز تا به قسمت رحم هدایت شود و تا زمانی که نوزاد متولد شود رشد می کند اما اگر این تخمک بارور شده در جایی به غیر از رحم رشد کند- مثلا در لوله رحمی- به ان حاملگی خارج از رحم گفته می شود. در این موارد حاملگی به طور طبیعی جریان پیدا نمی کند و نیاز به درمان اضطراری دارد.

علائم حاملگی خارج از رحم
در اغلب موارد حاملگی خارج از رحم در طی چند هفته اول حاملگی اتفاق می افتد حتی ممکن است که متوجه نشوید که باردار هستید.اولین علائم خونریزی واژینال و درد لگن است اما دیگر علائم عبارتند از:
- تهوع و استفراغ با درد
- گرفتگی شکمی
- درد در یک طرف بدن شما
- سرماخوردگی یا ضعف
- درد در شانه، گردن یا روده
حاملگی خارج از رحم می تواند منجر به پاره شدن لوله رحمی شود که اگر این اتفاق بیفتد به شدت دچار خونریزی می شوید و بلافاصله باید به پزشک مراجعه کنید. اگر خونریزی سنگین باشد ممکن است حتی به درد شانه، سرگیجه و یا سردرد هم دچار شوید پس حتما به پزشک مراجعه کنید.

شاید شما اصلا ندانید که چرا یک حاملگی خارج از رحم دارید. یکی از دلایل آن می تواند آسیب رسیدن به لوله رحمی باشد. این آسیب دیدگی می تواند از ورود تخمک بارور شده به رحم شما جلوگیری کند و در همان لوله رحمی و یا جای دیگر شروع به رشد کند. اما احتمالات دیگر نیز شامل موارد زیر می باشد:
- بیماری التهابی لگن (PID)
- بیماری های منتقله از راه جنسی
- زخمی که از جراحی های قبلی لگن مانده است
- تاریخچه حاملگی خارج رحمی
- انسداد لوله ای یا شکستگی لوله ای غیرقابل برگشت
- استفاده از داروهای باروری
-درمان های ناباروری مانند لقاح آزمایشگاهی (IVF)

تشخیص حاملگی خارج از رحم
اگر دکتر شما فکر می کند که شما یک حاملگی خارج رحمی دارید، احتمالا او انجام آزمایش های حاملگی و تست لگن را به شما توصیه می کند تا از تشخیص خود مطمئن شود.. آزمایش سونوگرافی ممکن است برای مشاهده وضعیت رحم و لوله های رحمی نیز انجام شود.

از آنجا که یک تخمک بارور شده در جایی جز رحم نمی تواند زنده بماند و رشد کند باید ان بافت برداشته شود تا از عوارض جدی ان نیز جلوگیری شود. دو روش برای برداشتن ان توصیه می شود: دارو و جراحی.

اگر لوله رحمی شما پاره نشده باشد و همینطور حاملگی پیشرفت زیادی نکرده باشد، پزشک معالج با تزریق متوترکسات به جلوگیری از رشد سلول ها کمک می کند. اکثر حاملگی های خارج رحمی با این دارو درمان می شوند و اجازه پیشرفت داده نمی شود و بدن هم به سرعت این دارو را جذب می کند.
جراحی
در موارد پیشرفت کرده نیاز به جراحی می باشد. پزشک قسمت زیر شکم را با برش های کوچک باز می کند و با یک ویسله نازک و انعطاف پذیر (لاراسکوپ) برای برداشتن بافت مورد نظر اقدام می کند. اگر لوله رحمی نیز آسیب دیده باشد مجبور است آن را نیز بردارد. اگر خونریزی بسیار شدید باشد و پزشک مشکوک به پاره شدن لوله رحمی باشد مجبور است که برش بزرگتری ایجاد کند که به این روش لاپاروتومی می گویند.

اگر خوش شانس باشد بعد از حاملگی خارج از رحم یک بار دیگر می توانید به طور طبیعی باردار شوید. به هر حال باید با یک متخصص زنان و زایمان صحبت کنید و نظر او را در این باره بدانید مخصوصا اگر لوله رحمی خارج شده باشد. حتما قبل از تلاش مجدد با پزشک خود صحبت کنید. برخی از پزشکان پیشنهاد می دهند 3 تا 6 ماه بعد از جراحی بهتر است باردار نشوید چون ممکن است این اتفاق دوباره تکرار شود.

برای این مشکل راه خاصی جهت پیشگیری وجود ندارد. با‌وجود این به تمام خانم‌هایی که در سنین باروری ۱۵‌تا ۴۵‌سال هستند، توصیه می‌شود بلافاصله پس از عقب افتادن قاعدگی به پزشک متخصص مراجعه کنند؛ به‌خصوص زمانی که دیگر علائم مانند درد شکم یا خونریزی هم داشته یا در گروه افراد پرخطر باشند. با‌توجه به اینکه گاهی ممکن است خود فرد متوجه بروز چنین مشکلی نشود و هیچ نشانه خاصی وجود نداشته باشد، توصیه می‌شود افراد باید تاخیر در قاعدگی را جدی گرفته و در چنین شرایطی به پزشک متخصص مراجعه کنند. البته به‌طور معمول زمانی که قاعدگی بیشتر از ۱۰‌روز عقب بیفتد، حتما باید از نظر بارداری آزمایش‌های لازم صورت گیرد، اما افرادی که مشکلاتی مانند تنبلی تخمدان داشته و قاعدگی مرتبی ندارند، همیشه باید تحت‌نظر پزشک بوده تا بررسی‌های لازم انجام شود. در‌نتیجه، پزشک متخصص تنها کسی است که با آزمایش‌های لازم می‌تواند بروز بارداری خارج از رحم را تشخیص و اقدامات درمانی را انجام دهد.