نمونه برداری از پرزهای جفتی، ضرورت و دلایل انجام

نمونه‌برداری از پرزهای جفتی یا cvs، یک آزمایش تشخیصی است که برای تشخیص نقص‌های مادرزادی و اختلالات کروموزومی مانند تریزومی ۱۸ و سندرم داون تجویز می‌شود. برای انجام این آزمایش، نمونۀ کوچکی از سلول‌ها یا پرزهای جفت را در محل اتصال جفت به دیوارۀ رحم برمی‌دارند. پرزهای جفتی بخش کوچکی از جفت است که حاوی ژن‌هایی مشابه ژن‌های جنین است. اگر در آزمایش غربالگری سه ماهۀ اول، مادر در گروه پرخطر دسته‌بندی شده باشد، برای تشخیص قطعی و زودهنگام مشکل، پزشک ممکن است آزمایش cvs را توصیه کند. در این مطلب با بررسی و چگونگی انجام آزمایش cvs آشنا خواهید شد.

ضرورت و دلایل انجام آزمایش cvs
آزمایش cvs به تشخیص قطعی و زودهنگام مشکلات کروموزومی مثل سندرم داون یا تریزومی ۱۸ کمک می‌کند. این آزمایش در تشخیص نقص‌های کروموزومی دقت بالایی دارد. آزمایش cvs، جنسیت جنین را نیز مشخص می‌کند که این امر می‌تواند اختلالات مرتبط با جنسیت را تعیین کند مثل انواع خاصی از تحلیل یا دیستروفی عضلانی که بیشتر در جنین‌های پسر اتفاق می‌افتد. این آزمایش برای زنانی با ویژگی‌های زیر ممکن است توسط پزشک توصیه شود:
-مادرانی که ۳۵ سال یا بیشتر سن داشته باشند، زیرا خطر تولد نوزادی با مشکلات کروموزومی مثل سندرم داون با بیشتر شدن سن افزایش می‌یابد.
-مادرانی که قبلاً نوزادی با نقص مادرزادی به دنیا آورده‌اند یا سابقۀ خانوادگی آن را دارند.
-مادرانی که نتیجۀ آزمایش غربالگری سه ماهۀ اول آنها پرخطر است.
پزشک دربارۀ خطرها و نتایج این آزمایش با شما صحبت خواهد کرد، البته تصمیم نهایی برای انجام این آزمایش با شما و همسرتان است.

مزیت‌ها و خطر‌ات آزمایش cvs
آزمایش cvs را می‌توان در اوایل دوران بارداری و زودتر از آزمایش آمنیوسنتز (amniocentesis) انجام داد. به دست آوردن این اطلاعات در ابتدای بارداری به مادر این امکان را می‌دهد که در صورت وجود مشکل راحت‌تر مراحل سقط قانونی را طی کند که در نتیجه‌ی این سقط در ماه‌های پایین‌تر، مادر باردار با خطرات کمتری روبه‌رو خواهد شد. آزمایش cvs به این دلیل که در اوایل بارداری انجام می‌شود و یک آزمایش تهاجمی است، خطر سقط ناخواستۀ جنین در آن نسبت به آمنیوسنتز کمی بیشتر است. ضمناً در این آزمایش خطر عفونت نیز وجود دارد. در موارد نادر، نقص‌هایی در انگشت‌های دست یا پای نوزاد گزارش شده است، مخصوصاً اگر آزمایش cvs قبل از هفتۀ نهم بارداری انجام شده باشد. ظاهراً میزان این خطر رابطه‌ای با میزان تجربۀ پزشک یا نحوۀ انجام آزمایش ندارد. به دلیل وجود این خطر، معمولاً آن را زودتر از هفتۀ ۱۱ انجام نمی‌دهند.

چگونگی انجام آزمایش cvs
هنگام مشاورۀ اولیه برای انجام آزمایش cvs، یک سونوگرافی انجام خواهید داد تا سن و میزان رشد جنین و محل قرار گرفتن جفت مشخص شود. این کار برای تشخیص فرا رسیدن زودترین زمان مجاز برای انجام آزمایش است. آزمایش cvs معمولاً بین هفته‌های ۱۱ تا ۱۴ بارداری انجام می‌شود. اگر rh مادر منفی باشد، پزشک پیش از شروع نمونه‌برداری در صورت نیاز و برای جلوگیری از اختلالات خونی مادر و جنین، پادتن rh یا روگام (rhogam) تزریق خواهد کرد. نمونه‌برداری از پرزهای جفتی به دو روش انجام می‌شود:
-از طریق واژن
-از طریق شکم
نمونه‌برداری از واژن: برای جمع‌آوری پرزها از طریق واژن، ابزاری را از طریق واژن و دهانۀ رحم وارد رحم می‌کنند و بعد از طریق سونوگرافی همزمان، ابزار را به سمت جفت هدایت و از آن نمونه‌برداری می‌کنند.
نمونه‌برداری از شکم: برای جمع‌آوری پرزها از طریق شکم، یک سوزن بلند و باریک را از طریق شکم با کنترل مداوم توسط سونوگرافی وارد رحم می‌کنند و نمونۀ جفت را از طریق آن خارج می‌کنند.
نمونه پس از نمونه‌گیری با هر یک از دو روش بالا، جهت بررسی به آزمایشگاه فرستاده می‌شود. نتیجۀ کشت، طی دو هفته آماده می‌شود و پس از آن پزشک نتیجه را برای شما شرح خواهد داد. ممکن است انجام این آزمایش کمی دردناک باشد اما خیلی سریع تمام خواهد شد. انجام آزمایش cvs بیش از ۳۰ دقیقه طول نمی‌کشد و خود نمونه‌برداری نیز از چند دقیقه بیشتر نمی‌شود. پس از انجام آزمایش cvs باید استراحت کنید، بنابراین از قبل با کسی برای رفتن به منزل هماهنگ کنید. پس از رسیدن به منزل، یک روز استراحت کنید و به مدت سه روز از انجام فعالیت‌های فیزیکی سخت، رابطۀ جنسی و ورزش کردن خودداری کنید. ممکن است تا حدی گرفتگی ماهیچه‌ها و خونریزی داشته باشید که مسئله‌ای طبیعی است ولی بهتر است به پزشک خود اطلاع دهید. در صورت مشاهدۀ ترشحات مایع از واژن نیز فوراً پزشک خود را مطلع کنید.