روش های تعیین جنسیت جنین، کاربرد آزمایش ژنتیک

تعیین جنسیت گزینه‌ای برای زوج هایی است که می‌خواهند از انتقال اختلالات ژنتیکی مربوط به یک جنسیت خاص به فرزندشان جلوگیری کنند. به علاوه انتخابی مناسب برای والدینی است که تمام فرزندانشان دختر یا پسر است و حال می‌خواهند لذت داشتن بچه‌ای با جنسیت مخالف را تجربه کنند. برای افزایش اطلاعات خود درباره روش‌های انتخاب جنسیت جنین و اطمینان از برخورداری از شرایط مناسب این روش‌ها در ادامه با همراه باشید.

روش‌های تعیین جنسیت
نقش رژیم غذایی : براساس پژوهش‌های انجام شده رژیم غذایی مادر به دلیل تاثیر بر گیرنده‌های اسپرم در دیواره تخمک بر جنسیت نوزاد اثر می‌گذارد. اسپرم از طریق این گیرنده‌ها در دیواره تخمک نفوذ می‌کند و لقاح انجام می‌شود. تعادل بین سدیم و پتاسیم در مقابل تعادل بین کلسیم و منیزیم بر این گیرنده‌ها اثر می‌گذارد و دیواره تخمک را به نفع جذب یکی از دو اسپرم زنانه یا مردانه تغییر می‌دهد.چنانچه جذب سدیم و پتاسیم بالا و مصرف کلسیم و منیزیم در رژیم غذایی مادر پایین باشد، دیواره تخمک به نفع جذب اسپرم y (جنسیت پسر) تغییر می‌کند و اسپرم x (جنسیت دختر) دفع می‌کند. به این ترتیب نوزاد در نهایت پسر خواهد بود. مادران علاقه‌مند به پسردار شدن باید حداقل ۲ ماه رژیم غذایی مخصوص داشته باشند.

زمان‌بندی مقاربت: این روش به وزن مولکولی اسپرم بستگی دارد، پژوهشگران دریافته‌اند که اسپرم y وزن مولکولی پایینی دارد و به همین دلیل سرعت حرکت بالاتر اما عمر کوتاه‌تر دارد. از سوی دیگر اسپرم x وزن مولکولی بالاتر و سرعت پایین‌تر دارد، اما عمر آن طولانی‌تر است. بنابراین متخصص زنان و زایمان زمان تخمک‌گذاری را محاسبه می‌کند و زمان آمیزش را با توجه به جنسیت دلخواه جنین تعیین می‌کند. اگر نزدیکی ۱۲ ساعت قبل از تخمک گذاری انجام شود، احتمال پسر بودن نوزاد افزایش می‌یابد، اما اگر والدین چند روز قبل از تخمک گذاری رابطه جنسی داشته باشند، احتمال دختر بودن نوزاد افزایش می‌یابد. برای مطمئن‌تر شدن از نتیجه باید زمانبندی مقاربت را در کنار رژیم غذایی رعایت کرد و زمان تخمک‌گذاری را دقیق محاسبه نمود. به خاطر بسپارید که زمان تخمک‌گذاری برای هر بیمار متفاوت از دیگری است و برای هر فرد نیز در هر ماه تغییر می‌کند.
دوش واژن برای انتخاب جنسیت نوزاد: محیط اسیدی واژن به نفع اسپرم x است، حال آن که محیط قلیایی به نفع اسپرم y است. سوالی که پیش می‌آید این است: "چگونه مادر می‌تواند متناسب با جنسیت دلخواه جنین رژیم مناسب داشته باشد و ضمن انجام دوش واژینال تحت نظر متخصص زمانبندی مقاربت را نیز رعایت کند؟"اگر والدین تمایل به پسردار شدن داشته باشند، باید مقاربت بلافاصله پس از تخمک گذاری انجام شود و مادر نیم ساعت قبل از نزدیکی شستشو با دوش واژن قلیایی داشته باشد. بالعکس اگر جنسیت دختر مورد نظر باشد، رابطه جنسی باید ۲۴ ساعت قبل از تخمک گذاری انجام شود و مادر نیم ساعت قبل از نزدیکی دوش واژن اسیدی بگیرد.
جداسازی اسپرم XY و تلقیح مصنوعی (IUI ): جداسازی اسپرم xy پس از القاء تخمک گذاری زن و با استفاده از دارویی انجام می‌شود که تعداد فولیکول‌ها را به منظور بالا رفتن احتمال بارداری افزایش می‌دهد. سپس نطفه پس از درمان و جداسازی نمونه در آزمایشگاه در رحم کاشته می‌شود.برای این که نوزادی با جنسیت دلخواه متولد شود، علاوه بر درمان القاح مصنوعی مادر باید رژیم غذایی مناسب را رعایت کند و رابطه جنسی با توجه به زمان تخمک گذاری انجام شود.
سایتومتریو جداسازی اسپرم فعال: این روش جداسازی اسپرم به محتوای DNA اسپرم بستگی دارد و جداسازی فلوسایتومتری اسپرم نامیده می‌شود. روش فلوسایتومتری بر این اصل استوار است که اجزاء سلولی اسپرم x 8/2 درصد بیشتر از اسپرم y است. بنابراین با استفاده از دستگاه‌های فلوسایتومتر می‌توان اسپرم x را از اسپرم y جدا کرد.
آزمایش ژنتیکی پیش از لانه گزینی: آزمایش ژنتیکی پیش از لانه گزینی عملی است که می‌توان آن را در کنار لقاح مصنوعی خارج از رحم (آی وی اف) برای جدا کردن یک یا دو سلول از جنین انجام داد و آن‌ها را برای بررسی وجود اختلال‌های ژنتیکی یا کروموزومی آزمایش کرد. دو آزمایش تشخیص ژنتیکی پیش از لانه گزینی (PGD) و غربالگری ژنتیکی پیش از لانه گزینی (PGS) به این منظور انجام می‌شود. هر دو آزمایش برای تعیین جنسیت نوزاد کاربرد دارد، اما آزمایش مناسب با توجه به دلیل انتخاب جنسیت انجام می‌شود.

PGS
در آزمایش PGS جنین کمتر از هشت هفته‌ی حاصل از والدینی با تعداد کروموزوم طبیعی مورد آزمایش قرار می‌گیرد تا اطمینان حاصل شود که جنین مبتلا به اختلال‌های کروموزومی مانند سندرم داون نیست. PGD و PGS در تعیین جنسیت جنین دقت ۱۰۰ درصدی دارند.

PGD
دقت روش PGD ۹۹ تا ۱۰۰ درصد است. موارد زیر باید قبل از انجام این روش در نظر گرفته شود:
- سن مادر
- تعداد فرزندان و جنسیت آنان
- وضعیت سلامت عمومی مادر و روش‌های زایمان
- کنار آمدن والدین با جنسیت مخالف جنسیت مورد علاقه
مراحل انجام تشخیص ژنتیکی پیش از لانه گزینی به شرح زیر است:
اول: القا تخمک گذاری با تزریق انجام می‌شود، در این مرحله اندازه فولیکول تا رسیدن به اندازه مناسب اندازه گرفته می‌شود.
دوم: فولیکول تحت بیهوشی عمومی از واژن خارج می‌شود و سپس لقاح تخمک با اسپرم زیر میکروسکوپ انجام می‌شود.
سوم: نطفه پس از سه روز نگهداری در انکوباتور و رسیدن به مراحل سلولی ۶ تا ۸ به رحم منتقل می‌شود. پس از مدتی و قبل از انتقال به رحم از هر نطفه سلولی گرفته می‌شود و آنالیز کروموزومی به منظور تعیین جنسیت جنین انجام می‌شود.
چهارم: نطفه سالم با جنسیت دلخواه به رحم منتقل می‌شود. نطفه گاهی به دلیل غیرطبیعی بودن آن یا نداشتن جنسیت مورد نظر منتقل نمی‌شود.
مرحله پایانی: مادر داروهای خاصی دریافت می‌کند و دو هفته قبل از انجام آزمایش بارداری صبر می‌کند. موفقیت این روش تقریباً صد در صد است و احتمال وجود ناهنجاری‌ و اختلال صفر است. البته میزان باردار شدن در این روش کمتر از دیگر روش‌های لقاح مصنوعی است که تعیین جنسیت در آن‌ها لحاظ نمی‌شود.