کم خونی در دوران بارداری، دلایل و درمان

وقتی شما در دوران بارداری هستید، ممکن است دچار کم خونی شوید. کم خونی در بارداری باعث می‌شود که گلبول‌های قرمز سالم به اندازه کافی وجود نداشته باشد که اکسیژن را به بافت‌ها و نوزاد منتقل کند. در این مقاله علل این مشکل و راه‌های درمان آن را بررسی می‌کنیم.

کم خونی در بارداری چیست
در طول دوران بارداری، بدن مادر خون بیشتری تولید می‌کند تا جنین رشد بیشتری داشته باشد. اگر بدن مادر به اندازه کافی آهن و مواد غذایی دریافت نکند، بدن او ممکن است نتواند به اندازه کافی گلبول‌های قرمز تولید کند؛ گلبول‌های قرمز مسئول انتقال اکسیژن در بدن هستند.
داشتن کم خونی خفیف در دوران بارداری عادی است، اما در برخی مواقع ممکن است کمبود آهن یا برخی ویتامین‌ها یا دلایل دیگری موجب بروز کم خونی شدید در بارداری شود.
آنمی یا همان کم خونی می‌تواند باعث شود فرد احساس خستگی و ضعف داشته باشد. اگر این مشکل وخیم باشد و درمان نشود، باعث بروز مشکلات جدی در دوران بارداری و زایمان می‌شود.

انواع کم خونی در بارداری
انواع مختلفی از کم خونی در بارداری می‌تواند وجود داشته باشد:
- کم خونی به دلیل فقر آهن
- کم خونی به دلیل کمبود فولات
- کم خونی به دلیل کمبود ویتامین B12
دلیل پیدایش این انواع از کم خونی عبارت‌اند از:
کم خونی در بارداری به دلیل فقر آهن
این نوع از کم خونی در دوران بارداری وقتی اتفاق می‌افتد که بدن به‌اندازه کافی آهن در اختیار ندارد که هموگلوبین بسازد. هموگلوبین پروتئینی در گلبول‌های قرمز خون است که اکسیژن را از ریه‌ها به بقیه نقاط بدن منتقل می‌کند.
در کم خونی حاصل از فقر آهن، خون نمی‌تواند به حد کافی اکسیژن را به بدن حمل کند. این نوع از کم خونی بیشتر از انواع دیگر در بین خانم‌های باردار شایع است.
کم خونی در بارداری به دلیل کمبود فولات
فولات ویتامینی است که به طور طبیعی در برخی سبزی‌ها یافت می‌شود. بدن به فولات نیاز دارد تا گلبول‌های قرمز سالمی بسازد.
در طول دوران بارداری خانم‌ها به فولات بیشتری نیاز دارند، اما به مقدار کافی فولات از رژیم غذایی‌شان دریافت نمی‌کنند. در این حالت نیز بدن نمی‌تواند به اندازه کافی سلول‌هایی را بسازد که مسئول حمل اکسیژن به نقاط مختلف بدن هستند. فولاتی که به صورت دارویی ساخته می‌شود فولیک اسید نام دارد.
کمبود فولات در بارداری به صورت مستقیم بر روی ناهنجاری‌هایی مثل اسپینا بیفیدا ، مشکلات مربوط به سیستم عصبی و وزن ناکافی جنین ارتباط دارد.
کم خونی در بارداری به دلیل کمبود ویتامین B۱۲
بدن به ویتامین ب۱۲ نیاز دارد تا گلبول‌های قرمز سالم بسازد. وقتی خانم‌های باردار به‌اندازه کافی ویتامین B12 را از رژیم غذایی‌شان دریافت نکنند، بدنشان نمی‌تواند این سلول‌ها را بسازد. خانم‌هایی که گوشت، مرغ، لبنیات و تخم‌مرغ مصرف نمی‌کنند، ریسک بیشتری برای ابتلا به این نوع از کم خونی دارند. این مشکل می‌تواند باعث تولد زودتر از موعد نوزاد شود.

عوامل خطر ابتلا به کم خونی دوران بارداری
همه خانم‌های باردار ممکن است به کم خونی دچار شوند، به این دلیل که به مقادیر بیشتری از آهن و فولیک اسید نیاز دارند. اما ریسک ابتلا به این مشکل در موارد زیر بیشتر است:
- اگر خانمی بارداری چند قلویی داشته باشد
- دو بارداری نزدیک به یکدیگر داشته باشد
- به خاطر حالت تهوع در ابتدای بارداری استفراغ زیادی داشته باشد
- به اندازه کافی غذاهای سرشار از آهن نخورد
- قبل از بارداری به آنمی مبتلا بوده باشد.

نشانه‌های کم خونی در بارداری
مهم‌ترین نشانه‌های کم خونی در دوران بارداری عبارت‌اند از:
- پوست رنگ‌پریده
- حس خستگی یا ضعف
- سرگیجه
- تنگی نفس
- تپش قلب
- مشکل در تمرکز
در مراحل اولیه کم خونی، ممکن است نشانه‌های واضحی وجود نداشته باشد و خیلی از این نشانه‌ها را می‌توان خارج از زمان بارداری نیز داشت. پس تشخیص قطعی کم خونی در دوران بارداری با انجام آزمایش خون ممکن است.

خطرات کم خونی در بارداری
کم خونی شدید در دوران بارداری اگر درمان نشود، می‌تواند موجب بروز مشکلات زیر شود:
- تولد زودهنگام نوزاد یا کمبود وزن او
- دریافت خون (در صورتی که هنگام زایمان خون زیادی از دست رود)
- افسردگی بعد از زایمان
- کودک مبتلا به کم خونی
- کودک مبتلا به اختلالات یادگیری

تشخیص کم خونی در بارداری
در طول اولین جلسه از ملاقات با پزشک زنان ، آزمایش خون از شما گرفته می‌شود تا پزشک ابتلای شما به کم خونی را تشخیص دهد. این آزمایش خون شامل موارد زیر است:
- آزمایش هموگلوبین : میزان هموگلوبین موجود در خون را تشخیص می‌دهد.
- آزمایش هماتوکریت : درصد گلبول‌های قرمز در نمونه خون را نشان می‌دهد.

درمان کم خونی در بارداری
شاید شما هم از خودتان بپرسید برای کم خونی در بارداری چه باید کرد ؟ اصلی‌ترین کار برای درمان این مشکل، استفاده از مکمل‌های آهن یا فولیک اسید و ویتامین‌ها است.
برای کم خونی در بارداری چه بخوریم ؟ درمان کم خونی در بارداری در طب سنتی به این صورت است که مصرف غذاهایی مثل گوشت، تخم‌مرغ و لبنیات افزایش پیدا می‌کند.

نتیجه گیری:
کم خونی در بارداری به دلیل کمبود آهن، کمبود فولات و کمبود ویتامین B۱۲ اتفاق می‌افتد. بهتر است پیش از اقدام به بارداری با انجام آزمایش‌ها از میزان کافی این مواد اطمینان حاصل کرد تا در دوران بارداری مشکلات جدی‌تری به وجود نیاید.