کلم برگ در بارداری، مصرف آن بی خطر است؟

همانطور که می دانید بارداری دوران حساس زندگی مادر به شمار می آید و او در این دوران می تواند با مصرف غذاهای سالم و اجتناب از برخی خوراکی ها، سلامتی خود و فرزندش را تضمین کند. هرگونه اهمال یا کوتاهی در رژیم غذایی و سبک زندگی می تواند به بهای گزافی برای مادر و فرزندش تمام شود.
وقتی سخن از غذای سالم به میان می آید، نمی توان از سبزیجات برگ دار چشم پوشی کرد. کلم یکی از این سبزیجات است که قصد داریم درباره ایمنی مصرف آن در دوران بارداری گفتگو کنیم.

مصرف انواع کلم برگ در بارداری
مصرف کلم برگ در دوران بارداری بی خطر است اما به شرط آنکه به درستی پخته شود. کلم خواص فراوانی دارد و مصرف آن تقریبا با یک قرص مولتی ویتامین، برابری می کند. بنابراین در دوران بارداری نباید از آن غافل شد. از سوی دیگر، پژوهش های علمی نشان داده اند، کودکان متولد شده از مادرانی که در دوران بارداری کلم استفاده کرده اند، نسبت به برخی انواع سرطان ایمنی بیشتری دارند.
کلم در انواع مختلف سبز، سفید و بنفش وجود دارد.
در واقع استفاده از کلم در دوران بارداری، از جانب متخصصان بهداشت توصیه می شود. اما نکته اینجاست که نمی توان کلم را به صورت خام مصرف کرد. زیرا مستعد آلودگی باکتریایی بوده و موجب مسمومیت غذایی خواهد شد. بیماری های ناشی از مسمویت غذایی از جمله لیستریا مادر باردار و جنین را دچار عفونت می کنند و اغلب به سقط جنین، زایمان زودرس یا حتی مرده زایی منجر می شوند، از این رو نمی توان از خطرات آنها صرف نظر کرد.
اگر در دوران بارداری می خواهید کلم بخورید، حتما باید آن را شسته، جوشانده، پخته و یا کبابی شده استفاده کنید. مصرف سالاد کلم حاوی کلم خام ممنوع است. پس بهتر است کلم را در انواع خوراک ها یا سوپ ها به صورت پخته میل کنید.

فواید مصرف کلم در بارداری
همه افراد خصوصا مادران باردار کلم را به عنوان یک ماده غذایی مفید در دوران بارداری می دانند که با توجه به کالری کمی که دارد از اضافه وزن بیش از اندازه در بارداری جلوگیری می کند و خواص بسیاری برای سلامتی خودشان و جنینشان به همراه دارد.
1- تامین مواد مغذی مورد نیاز برای بدن بدون افزایش وزن
در خلال سه ماهه دوم و سوم بارداری، مادر روزانه فقط به ۳۰۰ کالری بیشتر نیاز دارد. اما در اغلب مواقع، برای بدست آوردن این مقدار کالری، غذا بیش از حد مورد نیاز مصرف می شود، بنابراین افزایش وزن اجتناب ناپذیر است. افزایش وزن در این دوران با مشکلاتی چون زایمان پیش از موعد، سزارین و چاقی بعد از زایمان همراه خواهد بود. در این میان، سبزیجاتی مانند کلم و کاهو علاوه بر میزان کالری پائینی که دارند، مواد مغذی مورد نیاز بدن را تامین می کنند و مادر می تواند بدون نگرانی از افزایش وزن، این مواد را دریافت کنید.
2- کلم به تنظیم حرکات روده کمک می کند
کلم حاوی مقدار زیادی فیبر غذایی است که به حرکت روده کمک کرده و لذا احتمال بروز یبوست را کاهش می دهد. یبوست یکی از شایع ترین مشکلات دوران بارداری است.
3- کلم از بروز نواقص مادرزادی جلوگیری می کند
کلم حاوی مقدار زیادی فولات یا اسید فولیک است که در تامین سلامت DNA جنین، نقش حیاتی دارد. بنابراین، افزودن کلم به رژیم غذایی مادر در دوران بارداری، جنین را از نقص مادرزادی لوله عصبی مصون می دارد.
4- کلم سبب تشکیل استخوان سالم و افزایش ایمنی می شود
کلم دارای ویتامین C و ویتامین K است. ویتامین C به بهبود ایمنی بدن کمک کرده و ویتامین K در سلامت و تقویت استخوان نقش مهمی دارد. از آنجا که پوکی استخوان در میان بانوان نسبت به آقایان شایع تر است، مصرف کلم توصیه می شود.
5- کلم خاصیت ضد سرطانی دارد
آنتوسیانین موجود در کلم بنفش خاصیت ضد سرطان دارد. بررسی های آزمایشگاهی نشان می دهد که آنتوسیانین روند تکثیر سلول های سرطانی را کاهش می دهد، سلول های سرطانی موجود را از بین می برد و مانع از تشکیل تومورهای جدید می شود.
6- خوردن کلم فشار خون را تنظیم می کند
کلم منبع غنی از الکترولیت ها است. کلسیم، آهن، منگنز، منیزیم، پتاسیم و فسفر که در تنظیم قلب و فشار خون حیاتی هستند، همگی در کلم وجود دارند.
7- مصرف منظم کلم خطر کم خونی را کاهش می دهد
همانطور که می دانیم آهن نقش مهمی در تشکیل گلبولهای قرمز خون بر عهده دارد. مصرف آهن در بارداری، برای جلوگیری از آنمی یا کم خونی دوران بارداری لازم است. می توان با مصرف کلم مانع کمبود آهن در بارداری شد.
8- خوردن کلم تورم پاها را کاهش می دهد
تورم پا به ویژه در سه ماهه سوم بارداری، امری بسیار شایع است. می توان با بستن برگ کلم به دور پاهای متورم به تسکین وضعیت کمک کرد.
9- خوردن کلم دیابت بارداری را بهبود می بخشد
دیابت بارداری یکی دیگر از بیماری های رایج در دوران بارداری است. محتوای فیبر کلم به کنترل قند خون کمک کرده و در نتیجه خطر دیابت را در دوران بارداری کاهش می دهد.

کدامیک از انواع کلم در بارداری مفید است؟
کلم بنفش یا قرمز، اگرچه نسبت به کلم سبز محبوبیت کمتری دارد اما از نظر ارزش غذایی غنی تر است. ویتامین K در کلم سبز و ویتامین C، ویتامین A و آهن در کلم بنفش بیشتر است. آنتوسیانین نیز فقط در کلم قرمز وجود دارد. با توجه به خواص گوناگون انواع کلم می توان تمامی آن ها را در برنامه غذایی گنجاند.
اگرچه کلم سبز نسبت به انواع دیگر، طرفداران بیشتری دارد اما کلم بنفش هم از نظر خاصیت و طعم و مزه کمتر نیست. رنگ کلم بنفش از رنگدانه آنتوسیانین موجود در آن بوده و پلی فنول های آنتوسیانین حاوی مواد مغذی گیاهی بیشتری نسبت به کلم سبز هستند. بنابراین، نوع بنفش بیش از سایر انواع کلم نقش محافظتی، پیشگیرانه و درمانی دارد.
این نکات را به خاطر داشته باشید
- از خرید کلم از پیش خورد شده خودداری کنید: از آنجا با برش کلم، محتوی ویتامین C آن از بین می رود، هیچ گاه کلم های نصف یا خرد شده، نخرید.
- آماده سازی سالم: همانطور که پیشتر به این نکته اشاره شد، استفاده از کلم پخته شده در دوران بارداری بهتر است، اما پختن بیش از حد نیز مواد مغذی موجود در کلم را از بین می برد، از این رو توصیه می شود کلم خرد شده را به مدت ۴ الی ۵ دقیقه در مقدار کمی روغن تفت دهید و دائم هم بزنید.
- قبل از طبخ کلم بریده شده را به مدت 5 تا 10 دقیقه کنار بگذارید: به این ترتیب، آنزیم های میروزیناز در سلول های کلم، فعال می شوند.

چرا در بارداری نباید کلم خام مصرف کرد؟
در بارداری بهتر است کلم را خوب بپزید و بعد مصرف کنید زیرا:
- کلم دارای میکروارگانیسم های بیماری زا است و می تواند به بیماری های ناشی از غذا مانند عفونت لیستریا منجر گردد. بیماری هایی از این دست در مادران باردار به مراتب خطرناک تر از افراد عادی هستند زیرا می توانند با خطر سقط جنین، زایمان پیش از موعد و حتی مرده زایی همراه باشند.
- استفاده دائم از آفت کش ها و قارچ کشها، کلم را نسبت به آلودگی های انگلی و باکتریایی مستعد ساخته است، بنابراین قبل از مصرف باید به طور کامل شسته و پخته شود تا به هنگام مصرف عاری از هر گونه مواد شیمیایی و برای بارداری بی ضرر باشد.
بنابراین بهتر است در دوران بارداری از کلم های ارگانیک استفاده کنید.

اثرات زیان بار مصرف کلم خام در بارداری
از آنجا که کلم با استفاده از آفت کش ها و قارچ کش ها سمپاشی می شود، احتمال عفونت های باکتریایی و مسمومیت غذایی بیشتر است. بنابراین در صورت امکان، کلم ارگانیک مصرف کنید. شستشو و ضدعفونی نیز فراموش نشود.
همچنین، اگر مشکل نفخ دارید از مصرف بیش از حد کلم خودداری کنید، زیرا مقادیر زیاد کلم موجب افزایش گاز معده و دل درد خواهد شد.

چه موقع باید از مصرف کلم خودداری کرد؟
اگر چه مصرف کلم سبز یا بنفش در بارداری مشکلی ایجاد نمی کند اما کمی احتیاط لازم است، به موارد زیر توجه کنید:
- کلم تازه خریداری کنید و مراقب باشید هیچ گونه خرابی نداشته باشد.
- کلم نباید از قبل برش خورده باشد، زیرا محتوی ویتامین C موجود در آن از بین می رود.
- اگر به کلم حساسیت دارید، از مصرف آن در دوران بارداری خودداری کنید.
- کلم میزان ید بدن را کاهش می دهد، لذا افراد مبتلا به اختلالات تیروئید باید از مصرف آن خودداری کنند.
فراموش نکنید:
برای برخوداری از رژیم غذایی سالم، باید از نباید ها آگاه باشیم:
- کلم را خوب بشوئید، بجوشانید یا به صورت پخته و سرخ شده میل کنید. در دوران بارداری کلم نباید به صورت خام مصرف شود.
- از مصرف بیش از حد کلم بپرهیزید.
- به هنگام خرید مراقب باشید تا محصولی تازه و سالم خریداری کنید سپس باب میل خود طبخ نمائید.
- با توجه به فواید کلم در بارداری، می توانید انواع آن را با رعایت نکات ایمنی و سلامتی مصرف کنید. برای احتیاط نظر پزشک را جویا شوید، شاید برای حفظ سلامتی شما و جنین رعایت نکات دیگری لازم باشد .