خون بند ناف به چه منظور استفاده میشود؟

وقتی نوزاد به دنیا می آید بندنافش از مادر جدا می شود و بقیه آن را هم دور می ریزند. اما آیا می دانید خون بند ناف چیست و چه فایده ای دارد؟ خون بند ناف به چه دردی می خورد و چه بیماری هایی را درمان می کند؟ اگر باردارید و به زودی زایمان می کنید و هنوز برای ذخیره خون بند ناف نوزادتان تصمیمی نگرفته اید این مطلب را حتما بخوانید.

خون بند ناف چیست؟
خون بند ناف در جنین در حال رشد داخل رحم جریان دارد. بعد از اینکه نوزاد به دنیا می آید خون باقی‌مانده در بند ناف و جفت که غنی از سلول‌های بنیادی است به عنوان یک زباله بیمارستانی راهی سطل آشغال می شود. درحالیکه دانشمندان معتقدند این خون حاوی سلول‌های بنیادی و سلول‌های خونساز مفیدی است که می توان از آنها برای درمان بیماری های مختلف استفاده کرد. ۱۰۰ هزار سلول بنیادی در هر سی‌سی خون بند ناف خون بند ناف است که بعد از زایمان در بند ناف باقی می‌ماند. این خون تیره‌رنگ است و حجم آن به طور متوسط به ۶۰ سی‌سی می‌رسد. البته به‌ندرت حجم آن ۷۵ سی‌سی نیز می‌شود.

خون بند ناف برای درمان چه بیماریهایی استفاده می شود؟
از خون بند ناف می توان برای درمان حدود ۷۱ نوع بیماری استفاده کرد.اما مهمترین این بیماریها به شرح زیر است:
-اختلالات سلول‌های بنیادی: این اختللالات شامل کم‌خونی آپلاستیک، کم‌خونی فانکونی، هموگلوبینوری حمله‌ای شبانه می شود.
-سرطان مغز استخوان حاد
-سرطان مغز استخوان مزمن
-بیماری‌های نقص در تولید لنفوسیت ها: لنفوم غیر هوچکین، لنفوم هوچکین
-ناهنجاری‌های ارثی گلبو ل‌های قرمز: تالاسمی ماژور، کم خونی سلولی داسی شکل
-اختلالات سیستم ایمنی مادرزادی: سندرم کاستمن، نقص چسبندگی لکوسیتی، سندرم دی جورج

اهدای خون بند ناف عوارضی هم دارد؟
‌اهدای خون بند‌ناف خطری برای اهداکننده آن یعنی جنین و مادر ندارد. پس از تولد نوزاد، بند‌ناف و جفت جدا و خون آن توسط کیسه یا سرنگ جمع آوری می‌شود. طی این فرآیند به مادر و فرزند آسیبی وارد نمی‌شود و این کار کاملا بدون درد انجام می‌شود.
خون بند ناف تا چند سال قابل نگهداری است؟
دانشمندان بر اساس تکنولوژی های امروز تخمین می زنند که می توان سلول های خون بند ناف را برای مدت ۲۵ تا ۳۰ سال و شاید بیشتر به شکل منجمد ذخیره کرد و بعدها مورد استفاده قرار داد. دانشمندان در حال حاضر موفق شده اند که سلول های بنیادی را که ۱۰ سال قبل منجمد کرده بودند، مورد مصرف پزشکی قرار دهند. فرآیند انجماد طوری است که باعث افزایش طول عمر سلول های بنیادی و فواید آنها می شود.
انواع بانک‌های خون بندناف
اولین بانک خون بندناف با هدف ذخیره‌سازی و تامین سلول‌های بنیادی بند‌ناف برای پیوند در فرانسه و سپس در سراسر جهان تاسیس شد.

بانک خون بند‌ناف عمومی
این بانک نمونه‌هایی که به طور خیر‌خواهانه برای اهدا به دیگران یا برای تحقیقات کاربرد دارند، نگهداری می‌کند. البته گاهی ممکن است بعضی بانک‌های عمومی برای خانواده‌هایی که یک بیماری شناخته شده قابل درمان با سلول بنیادی دارند، خون نوزاد را برای مدت کوتاهی فقط برای همان خانواده نگهداری کنند.

بانک خون بند‌ناف خصوصی
این بانک فقط خون بندناف را برای خود نوزاد یا خانواده او نگهداری می‌کند و در قبال مراحل نگهداری، جمع‌آوری و ذخیره‌سازی هزینه از خانواده نوزاد دریافت می‌کند.

بانک خون بند‌ناف ترکیبی
این بانک خون بند ناف هر دو نوع فعالیت را دارد و از هزینه‌های دریافتی در قسمت خصوصی نیاز‌های مالی خود در بانک عمومی را رفع می‌کند. در آینده در صورت انصراف والدین در بخش خصوصی نمونه خون آن خانواده با رضایت شخصی آنها برای استفاده عموم به بخش عمومی انتقال پیدا می کند.
در ایران سه بانک عمومی خون بندناف در پژوهشگاه رویان، سازمان انتقال خون و مرکز پیوند مغز استخوان بیمارستان شریعتی و یک بانک خصوصی بندناف در شرکت بن یاخته‌های رویان مشغول به فعالیت هستند.

مراحل درخواست برای جمع‌آوری خون بند ناف نوزاد
اگر می خواهید خون بند نافتان را دخیره کنید باید قبل از زایمان موضوع را با پزشک زنان خود مطرح کنید و به یکی از مراکز نگهداری خون بند ناف بروید تا کارکنان بانک خون به موقع در اتاق زایمان حضور پیدا کرده و خون بند ناف را به طور استریل جمع‌آوری کنند. این خون در اسرع وقت به بانک فرستاده می‌شود و در فریزر‌های تانک ازت در دمای منفی ۸۰ درجه سانتی‌گراد برای سال‌های طولانی نگهداری می‌شود. به این ترتیب خون بند ناف هم برای خود نوزاد و هم برای فرزندان دیگر مادر و هم برای افراد غریبه در آینده قابل‌استفاده خواهد بود.