غذا دادن به نوزاد، یک تا سه ماهگی

طی سه ماهه اول تولد، تغذیه نوزادتان باید فقط با شیر مادر یا شیر خشک باشد.
ولی با بزرگ ‌تر شدن جسمی و ذهنی نوزاد، روند تغذیه هم پیشرفت می‌کند. به ‌طورکلی، نوزادان در هر بار شیر خوردن، شیر بیشتری می‌خورند به همین خاطر نیازی نیست که مرتب به آنها شیر بدهید و شب‌ها هم طولانی‌تر می‌خوابند.
اما در سال بعد و به ‌ویژه در سه ماهه اول زندگی زمان‌هایی هم خواهد بود که رشد ناگهانی کودک اشتهای او را بیشتر می‌کند. در این دوران بنا به خواست خود نوزاد به او شیر بدهید و تعداد دفعات شیر دادن را برحسب نیاز افزایش دهید.
با جلو رفتن هفته ‌ها، هوشیاری نوزادتان هم بیشتر خواهد شد و کم‌کم می‌توانند سر و صدا کنند و لبخند بزنند. بنابراین رابطه بیشتری بین شما و نوزادتان طی شیر دادن ایجاد می‌شود.
نکاتی که در زیر مطرح می‌شود، راهبردهای کلی در این زمینه می‌باشد و نوزاد شما ممکن است بیشتر یا کمتر از این میزان‌ها گرسنه شود. به همین دلیل خیلی مهم است که باید توجه زیادی به نشانه‌هایی که نوزادتان برای گرسنگی و سیر شدن از خود نشان می‌دهد داشته باشید. نوزادی که تقریباً سیر شده باشد، کم‌کم آرام‌تر شیر خواهد خورد، بعد شیر خوردن را قطع کرده و سرش را از سینه مادر یا شیشه ‌شیر برمی‌گرداند.

شیر مادر: چقدر و چند وقت یکبار؟
طی این ماه‌ ها نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند کمتر از قبل شیر خورده و شب‌ها مدت طولانی‌تری می‌خوابند. در شرایط زیر می‌توانید مطمئن شوید که نوزادتان به اندازه کافی شیر خورده است:
- هوشیار، شاد و فعال به نظر برسد.
- رشد منظم و پیوسته ‌ای داشته باشد.
- شش تا هشت مرتبه در روز شیر بخورد.
- به‌ طور منظم پوشک خود را کثیف کند.
اگر نوزادتان راضی به نظر نرسد یا مرتب گریه کند، حتی پس از شیردهی، یعنی به اندازه کافی شیر نخورده است. اگر یکی از این نشانه‌ ها را در نوزادتان مشاهده کردید، حتماً با پزشکش مطرح کنید.
به یاد داشته باشید که بعد از تقریباً یک ماه، نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، کمتر از قبل اجابت مزاج خواهند داشت. وقتی نوزادتان به دو ماهگی رسید، ممکن است نوزاد بعد از هربار تغذیه یا هر روز پوشک خود را کثیف نکند. اگر نوزادتان بعد از سه روز هنوز پوشک خود را کثیف نکرد، حتماً با پزشک در میان بگذارید.
طی مراحل رشد سریع نوزاد، ممکن است متوجه شوید که فرزندتان دوست دارد بیشتر از قبل غذا بخورد. این شیر دادن‌های مرتب باعث می‌شود بدن مادر شیر بیشتری تولید کند و بعد از چند روز، عرضه و تقاضا متوازن می‌شود.
نوزادانی که فقط با شیر مادر تغذیه می‌کنند باید بعد از دو ماهگی از مکمل ویتامین D استفاده کنند اما مکمل‌های دیگر مثل آب، آبمیوه و غذاهای جامد لازم نمی‌باشد.

شیرخشک: چقدر و چند وقت یکبار؟
نوزادان شیرخشک را کندتر هضم می‌کنند، ازاینرو اگر نوزادتان را با شیرخشک تغذیه می‌کنید، ممکن است فرزندتان کمتر از نوزادی که با شیر مادر تغذیه می‌شود به او شیر بدهید.
با رشد نوزاد، فرزندتان می‌تواند شیر بیشتری بخورد.همچنین متوجه خواهید شد که شب‌ها هم طولانی‌تر می‌خوابد.
طی ماه دوم، نوزادتان ۱۲۰ تا ۱۵۰ میلی‌لیتر در هر نوبت شیر خواهد خورد. بعد از اتمام سه ماهگی، احتمالاً نیاز خواهد بود که تقریباً ۳۰ میلی‌لیتر بیشتر در هر نوبت شیردهی به نوزاد بدهید.
یک نکته درمورد تغذیه با شیرخشک: تغذیه بیش از حد با شیرخشک بیشتر از شیرمادر اتفاق می‌افتد زیرا شیرخوردن از بطری برای نوزاد بسیار آسان‌تر از سینه مادر است. بنابراین مطمئن شوید که سوراخ نوک شیشه شیر اندازه مناسبی داشته باشد طوریکه مایع به‌ آرامی از آن بیرون بیاید. همچنین، وقتی نوزادتان نشانه‌های سیر شدن را از خود نشان داد، سعی نکنید نوزاد را مجبور کنید شیشه شیرش را تمام کند.

نکته ‌ای درمورد بالا آوردن شیر
بسیاری از نوزادان بعد از خوردن شیر یا موقع آروغ زدن کمی شیر بالا می‌آورند. این مشکل با رسیدن نوزاد به شش ماهگی کم‌کم برطرف می‌شود. بالا آوردن مقدار کمی شیر-کمتر از ۳۰ میلی‌لیتر-اگر تا یک ساعت بعد از خوردن شیر باشد و موجب اذیت شدن نوزاد نشود، جای نگرانی ندارد.
می‌توانید میزان این بالا آوردن شیر را طی این ماه ‌ها با روش‌های زیر کمتر کنید:
- غذا دادن به نوزاد قبل از اینکه گرسنه شود.
- نگه داشتن نوزاد در وضعیت تقریبا ایستاده موقع شیر خوردن و یک ساعت پس از آن.
- آروغ زدن مداوم نوزاد.
- جلوگیری از تغذیه زیاد از حد نوزاد.
- بازی نکردن با نوزاد بلافاصله بعد از شیردهی.
اگر نوزادتان مقدار زیادی شیر را بالا می‌آورد یا اینکار موجب اذیت شدن او می‌شود یا به نظر می‌رسد که نوزادتان وزن کم می‌کند یا آنطور که باید وزنش بالا نمی‌رود، حتماً با پزشک مشورت کنید. و اگر نوزادتان تب دارد یا هرگونه نشانه کم‌ آب شدن بدن را نشان داد (مثل خیس نکردن پوشک خود)، فوراً با پزشک تماس بگیرید.
اگر هر سوال یا نگرانی درمورد تغذیه نوزادتان دارید، می‌توانید با پزشک او در میان بگذارید و کمک بگیرید.