بیماری آلرژی کودکان، ارثیه فامیلی

هر بار که به گربه دوستتان نزدیک می‌شوید، از چشمانتان اشک می‌آید و تند و تند عطسه‌تان می‌گیرد. هر بهار و زمستان، وقتی پدرتان برای تفریح شما را به جنگل می برد، طفلکی آبریزش بینی می‌گیرد. مشکل کجاست؟ احتمالاً شما و پدرتان آلرژی دارید.

آلرژی چیست؟
آلرژی یا همان حساسیت واکنش سیستم ایمنی بدن شما به برخی گیاهان، حیوانات، غذاها، نیش حشرات و چیزهای دیگر است. سیستم ایمنی بدنتان با جنگیدن دربرابر میکروب‌هایی مثل باکتری‌ها و ویروس‌ها از شما دربرابر بیماری‌ها محافظت می‌کند اما وقتی آلرژی داشته باشید، این سیستم بیش ‌از معمول فعالیت کرده و سعی می‌کند با چیزهای معمولی مثل علف، گرده گل‌ها و بعضی از غذا ها هم بجنگد. این مسئله باعث عطسه کردن، خارش و واکنش‌های دیگری می‌شود که معمولاً با آلرژی می‌آید.
موادی که باعث بروز آلرژی می‌شود (علف، گرده گل‌ها، حیوانات، حشرات و از این قبیل) مواد آلرژی‌زا نامیده می‌شوند. وقتی سیستم ایمنی بدن شما به یکی از این مواد آلرژی‌زا واکنش دهد و دچار علائم آن شوید، نسبت به آن ماده آلرژی یا حساسیت می‌گیرید.

چه چیز باعث عطسه و سرفه ناشی از آلرژی می‌شود؟
ممکن است به خیلی چیزها آلرژی پیدا کنید. بعضی از مواد آلرژی‌زای متداول عبارتند از:
• غبار و گرد و خاک (حشرات ریزی که در خاک زندگی می‌‌کنند)
• پروتئینی که در شوره سر (پوست خشک)، بزاق، ادرار یا چیزهای دیگر مربوط به حیوانات وجود دارد.
• گرده علف، گل‌ها و درختان
• کپک (موجودات ریزی که در جاهای مرطوب زندگی می‌کنند)
• مواد غذایی مثل شیر، گندم، سویا، تخم‌مرغ، غذاهای دریایی و بقولاتی که حاوی نخود، لوبیا و بادام ‌زمینی باشد.
• لاتکس (چیز لاستیکی کشی که دستکش دکترها و دندانپزشکان از آن درست شده است)

نشانه ‌ها
بعضی از این مواد آلرژی‌زا باعث عطسه کردن، آبریزش‌بینی، خارش چشم و گوش و گلودرد می‌شوند. چیزهای دیگر مثل موادغذایی ممکن است باعث ایجاد کهیر (یک زخم قرمز رنگ باد کرده که روی پوست ایجاد شده و احساس خارش ایجاد می‌کند)، دل ‌پیچه، استفراغ و اسهال می‌شود. بعضی وقت‌ها هم پیش می‌آید که مواد آلرژی‌زا مشکلات تنفسی مثل خس‌خس کردن گلو یا تنگی‌نفس (آسم) ایجاد می‌کنند. بعضی مواد آلرژی‌زا مثل مواد غذایی همه سال باعث مشکل می‌شوند اما بعضی از آنها فقط طی یک فصل خاص از سال مشکل‌ساز می‌شود. مثلاً ممکن است به گرده‌ گل‌ها . درختان حساسیت پیدا کنید که فقط در فصل بهار وجود دارند.

چرا بعضی از بچه‌ها آلرژی می‌گیرند؟
افراد ممکن است از همان موقع که متولد می‌شوند یا ژن یک آلرژی خاص به دنیا بیایند و این یعنی احتمال مبتلا شدن آنها به آن آلرژی خاص خیلی بیشتر از بقیه مردم است. خیلی از آلرژی‌ها ارثی هستند یعنی ژن آن از پدر و مادر به بچه منتقل می‌شود. این یعنی اگر پدر و مادرتان یک آلرژی خاص داشته باشد احتمال گرفتن شما از آن آلرژی هم بیشتر می‌شود. افراد ممکن است وقتی نوزاد، کودک، نوجوان یا بزرگسال هستند به یک آلرژی خاص مبتلا شوند اما آلرژی گرفتن در افراد پیر کمتر اتفاق می‌افتد.
خیلی‌ها با بزرگتر شدن آلرژی به یک ماده ‌غذایی خاص را از دست می‌دهند. آلرژی‌های دیگر ممکن است همه عمر با فرد بمانند، البته با بالاتر رفتن سن شدت آن کمتر می‌شود.

سرما خوردگی و آلرژی
بعضی ‌وقت‌ها تفاوت گذاشتن بین سرماخوردگی و آلرژی سخت است چون نشانه‌های آن‌ها خیلی به هم شبیه هستند. اگر نشانه‌های سرماخوردگی شما بیشتر از دو هفته طول بکشد، احتمال آن وجود دارد که آلرژی گرفته باشید.
سرماخوردگی و آلرژی تفاوت‌های دیگر هم با هم دارند. وقتی آلرژی می‌گیرید، چشم‌ها و بینیتان خارش می‌گیرند اما در سرماخوردگی اینطور نمی‌شوید. مایعی که از بینیتان موقع سرماخوردگی یا آلرژی بیرون می‌آید هم با هم فرق دارد. مایعی که موقع آلرژی از بینی شما بیرون می‌آید مثل آب شفاف است اما در مورد سرماخوردگی این مایع کمی زردرنگ و غلیظ است.

از کجا بفهمیم آلرژی گرفته ‌ایم؟
اگر خیلی عطسه کردید یا خارش داشتید، تنفستان با خس‌خس همراه بود یا بعد از خوردن بعضی غذاها مریض شدید، دکتر معاینه ‌تان می‌کند تا ببیند به چیزی آلرژی دارید یا نه. او سوالات زیادی از شما درمورد سلامتیتان، حیوانات و گیاهانی که در خانه دارید و غذاهایی که می خورید می‌پرسد. جواب‌هایی که می‌دهید دکتر را راهنمایی می‌کند تا ببیند به چه چیزی حساسیت پیدا کرده‌اید و دکتر از شما خواهد خواست که از یک حیوان خاص دوری کنید یا بعضی غذاها را نخورید تا نشانه‌هایتان برطرف شوند.
ممکن است دکتر شما را به یک دکتر متخصص آلرژی معرفی کند. این پزشک متخصص از شما آزمایش خراش پوست می‌گیرد تا ببیند مقدار کمی از یک ماده حساسیت‌زا باعث ایجاد واکنش روی پوستتان می‌شود یا نه. اگر آلرژی داشته باشید یک یا چند نقطه روی پوستتان ورم می‌کند، خارش می‌گیرد و قرمز می‌شود، انگار که پشه نیشتان زده است.
بعضی از دکترها از شما آزمایش خون هم می‌گیرند تا ببینند مقدار IgE که یک پادتن است و نشانه یک واکنش آلرژی‌زا است در خونتان زیاد است یا نه. اگر مقدار این ماده در خونتان زیاد باشد، احتمالاً آلرژی گرفته‌اید.

کنترل آلرژی
دکترتان راه‌ های مختلفی برای دور ماندن از مواد آلرژی‌زا به شما پیشنهاد می‌کند و داروهایی را هم برایتان تجویز می‌کند. داروهای آلرژی می‌تواند به شکل قرص، مایع یا حتی اسپری بینی باشد. اگر آلرژیتان خیلی شدید نباشد یا اگر بتوانید به طور کل از مواد آلرژی‌زا دور بمانید، شاید لازم نباشد که دارو مصرف کنید. همین که از مواد آلرژی‌زا دور باشید برای کنترل حساسیتتان کافی است.

اما اگر نشانه‌های حساسیت در شما با دور ماندن از مواد آلرژی‌زا و مصرف دارو برطرف نشود، دکتر آمپول‌های مخصوص آلرژی را برایتان تجویز می‌کند. این آمپول‌ها حساسیت سیستم ایمنی بدنتان را دربرابر مواد آلرژی‌زا کمتر کرده و باعث می‌شود حساسیتتان بهتر شود.
متاسفانه آمپول‌ها و داروهای مخصوص آلرژی برای آلرژی‌های غذایی خیلی موثر نیستند. کسانیکه آلرژی غذایی دارند باید از غذاهایی که موادغذایی آلرژی‌زا را در خود دارند دوری کنند. والدین یا پزشکتان می‌توانند کمکتان کنند برچسب‌های موادغذایی را بخوانید. خوشبختانه آلرژی بیشتر بچه‌ها به شیر، تخم‌مرغ، گندم و سویا وقتی بزرگتر می‌شوند از بین می‌رود. اما آلرژی به بادام زمینی، آجیل و غذاهایی دریایی معمولاً تا آخر عمر می‌ماند.

جنگیدن با آلرژی
شاید نتوانید آلرژیتان را به طور کامل کنترل کنید اما می‌توانید با دور ماندن از چیزهایی که نشانه‌های آلرژی در شما ایجاد می‌کنند کمی به خودتان لطف کنید.

حیوانات
اگر به یک حیوان خاص آلرژی داشته باشید، احتمالاً باید خانه جدیدی برای حیوانتان پیدا کنید. اگر نمی‌توانید اینکار را بکنید باید حداقل حیوان را از اتاق خوابتان بیرون کنید و از کس دیگری بخواهید که هفته‌ای یکبار او را حمام کند. یااینکه حیوانتان را بیرون از خانه نگه دارید. باید از حیوانات دوستان و کسان دیگر هم دوری کنید.

گرد و خاک و غبار
اگر مشکلتان گرد و خاک است، پدرومادرتان باید از روکش های مخصوص تختخواب برایتان استفاده کنند و ملحفه ‌ها و پتویتان را زود به زود با آب داغ بشویند تا گروخاک روی آن ننشیند. اتاقتان باید همیشه تمیز باشد. چیزهایی که زود گروغبار می‌گیرند هم نباید در اتاقتان نگه دارید.

آلرژی‌های غذایی
اگر به غذاها آلرژی دارید، همیشه باید قبل از خوردن هر غذا برچسب روی آن را بخوانید تا ببینید موادی که به آن آلرژی دارید در آن نباشد. اگر از غذایی مطمئن نبودید، نباید آن را بخورید. می‌توانید از یک بزرگتر هم کمک بگیرید و بپرسید که غذایی برایتان مشکل نداشته باشد. مادروپدرتان می‌توانند کمکتان کنند یاد بگیرید باید از چه مواد غذایی و غذاهایی دوری کنید.
همچنین می‌توانند کمکتان کنند برای روزهایی که قرار است خارج از خانه غذا بخورید، غذای آماده در خانه بسته‌بندی کنید. با اینکار وقتی دوستانتان بیرون از خانه برای خود تنقلات می‌خرند شما تنها نمی ‌مانید و چیزی دارید که همراه با آنها بخورید.