بی اشتهایی در دوران بارداری، علل و ده راهکار درمانی

خانم های باردار این توصیه را زیاد می شنوند که باید خوب غذا بخورند تا فرزندشان به خوبی رشد کند. این جمله زمانی صحت دارد که اشتهایی برای خوردن غذا وجود داشته باشد. معمولا هم همین طور است. درصد بالایی از بانوان در دوران بارداری تمایل زیادی به خوردن غذا دارند و دچار افزایش وزن می گردند. اما در این میان افرادی هم هستند که در زمان بارداری با بی اشتهایی مواجه می گردند و علاقه ای به خوردن غذا ندارند.
اگر شما هم جزء این دسته هستید باید مشکل خود را جدی بگیرید ، چون کمبود مواد غذایی در طولانی مدت ، هم برای خودتان زیان بار است و هم فرزندتان را در معرض خطرات جدی قرار می دهد. درمان بی اشتهایی در بارداری راهکارهای متعددی دارد که بهتر است انتخاب آن ها را با توجه به توصیه پزشکان انجام دهید، چون شما تنها نیستید و باید به فکر فرزند دلبند خود نیز باشید.

تغییرات اشتها در دوران بارداری
بدن یک خانم باردار برای سازگار شدن با شرایط جدید دچار تغییرات گوناگونی می شود. این تغییرات اندام های مختلف بدن مانند دستگاه گوارش ، قلب و عروق ، دستگاه تنفس و حتی پوست و مو را نیز درگیر می نمایند. پس می توان گفت که دلیل اصلی تهوع ، ورم ، گرفتگی پا و ویار هم همین موضوع است.
باید بدانید که بی اشتهایی در ماه های اول تا سوم بارداری طبیعی است. به طوری که دفعات تهوع و استفراغ در این مدت بیشتر خواهد بود. در جنین شرایطی ممکن است خانم باردار در دهان خود طعم فلز احساس کند.
در این دوران ، میزان هورمون های بدن نیز دچار تغییراتی می شود که این عامل هم بر بخش های مختلف بدن تاثیر گذار است. به عنوان مثال، باعث ایجاد درد در سینه ها یا بزرگ شدن آن ها می شود. همچنین با ترشح هورمونی مثل پرولاکتین ، سینه ها برای ترشح شیر آماده خواهند شد. اما تغییر هورمون ها، نوسانات روحی و روانی را نیز در پی خواهند داشت که علاوه بر تغییر در رفتار و احساسات ، ذائقه و اشتها را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.
از آن جایی که افزایش اشتها در دوران بارداری قابل پیش بینی تر است و احتمال بالاتری دارد ، بی اشتهایی تا حدودی نگران کننده و گاهی دردسر ساز خواهد بود. به خصوص اگر در سه ماهه دوم بارداری باشید. چون در این مدت مواد مغذی برای رشد جنین شما بیشتر از هر زمان دیگری اهمیت خواهد داشت. البته در سه ماهه سوم بارداری که جنین بزرگتر شده ، به دلیل فشاری که رحم به معده وارد می آورد ، یبوست و بروز بی اشتهایی دور از انتظار نیست.

دلیل بی اشتهایی در بارداری چیست؟
از آن جایی که تعداد کمتری از مادران به بی اشتهایی بارداری ، مبتلا می شوند و اکثر آن ها ، افزایش وزن و پرخوری را تجربه می کنند ، باید به دنبال پاسخ درست و منطقی برای این سوال باشید. به جای نگرانی بهتر است خونسردی تان را حفظ کنید و سعی کنید تا هر چه زودتر علت بروز مشکل خود را پیدا کنید.
ابتلا به بیماری های مختلف
در بدبینانه ترین حالت، شما به یک بیماری دچار شده اید که خود را با بی اشتهایی نشان داده است. پس باید خوش حال باشید چون می توانید آن را کشف کنید. آنفولانزا ، عفونت های کلیه ، مشکلات ریوی و … از این دست بیماری ها هستند. البته خوب است بدانید که بیماری تنها علت بی اشتهایی در بارداری نیست و عوامل دیگری هم در ایجاد آن دخیل هستند.
رعایت نکردن رژیم غذایی
شاید علاقه شما به خوردن تنقلات یا مواد غذایی شیرین علت اصلی بی اشتهایی شده باشد. خوردن شیرینی و شکلات در طول روز و به خصوص قبل از صرف غذا ، می تواند اشتهای شما را از بین ببرد. همچنین ممکن است که مشکل شما به خاطر اختلال و تغییر در زمان صرف غذا ایجاد شده باشد که با تنظیم به موقع این زمان ، به تدریج حل خواهد شد.
استرس و مشکلات روحی
از دلایل مهم بی اشتهایی در بارداری ، ترسیدن از درد زایمان یا نگرانی برای سلامت فرزند ، آینده او ، یا این که چه طور مخارجش تامین شود و … است. فکر کردن به این موارد کاملا طبیعی است و خواسته یا ناخواسته شما را به خود مشغول می کند. اما باید بدانید که استرس و اضطراب ناشی از این تفکرات ، شما و فرزندتان را با مشکلات جدی رو به رو خواهد کرد که بی اشتهایی کوچک ترین آن ها خواهد بود. پس سعی کنید تا خود را با انجام کارهای متفرقه سرگرم کنید و بر افکار دیگری متمرکز شوید.
علاوه بر این ممکن است که بی اشتهایی شما به دلیل مشکلات روحی ایجاد شده باشد. مشکلات عاطفی ، مشاجرات خانوادگی و … می توانند باعث بروز این مشکل شوند.
کار زیاد و مشغله های روزمره
شاید کار کردن زیاد در زمان های عادی شما را خسته نکند و حتی از آن لذت ببرید ؛ اما زمانی که باردار هستید شرایط فرق می کند. ممکن است به دلیل این که به انجام دادن کارها ، عادت کرده اید ، خستگی آن را زیاد احساس نکنید اما این مسئله به مرور بر سلامت شما تاثیر خواهد گذاشت. به طوری که خودتان هم متوجه خواهید شد که کارایی تان هم کم شده است.
از طرفی این کارها و مشغله های روزانه ، باعث بروز نگرانی در شما خواهند شد ، همین که ببینید با بزرگ تر شدن جنین ، مثل گذشته توان کار کردن زیاد را ندارید و کارها روی هم انباشته شده اند ، مضطرب تان خواهد کرد. فرقی نمی کند که خانه دار باشید یا خیر. کارکردن بیش از حد استرس شما را زیاد کرده و اشتهایتان را هم کاهش خواهد داد.

عوارض بی اشتهایی در دوران بارداری
حال که شما احساس می کنید با شروع بارداریتان نسبت به خوردن غذا بی میل شده اید یا با وجود این که غذایی را دوست دارید و گرسنه هستید، نمی توانید آن را میل کنید، باید به فکر درمان بی اشتهایی خود باشید.
اگر به موقع به مشکل خود رسیدگی نکنید با عوارض مختلفی روبه رو خواهید شد که برای فرزندتان هم خطرناک است.
کاهش قند خون ، حالت تهوع ، احساس ضعف و سرگیجه ، عرق سرد ، درد مفاصل ، کاهش توانایی در هضم غذا و … از جمله این عوارض است که با افزایش زمان بی اشتهایی و طولانی شدن آن ، احتمال بروزشان برای شما بالا می رود. حتی ممکن است که تاثیر داروهای مصرفی در شما کم شود ، به این دلیل که برخی از داروها را باید با معده پر و بعد از وعده های غذایی ، مصرف کرد.
از طرفی دیگر ، بی اشتهایی شما فرزندتان را هم تحت تاثیر قرار خواهد داد. شاید زیاد شنیده باشید که مصرف میوه و سبزیجات تازه ، کنجد و… فرزند شما را باهوش یا زیبا می کند. پس حتما نرسیدن میزان مناسبی از مواد غذایی ، بر سلامت جنین تاثیرگذار است و امکان دارد که مشکلاتی از جمله نارسایی های تنفسی ، قلبی ، ذهنی و … برای او ایجاد شود.

۱۰ راهکار برای درمان بی اشتهایی بارداری
راه کارهای محتلفی برای درمان بی اشتهایی و افزایش میل به خوردن غذا پیشنهاد می شود. اما فراموش نکنید که شما باردار هستید و نمی توانید از هر روشی برای رفع مشکل خود استفاده کنید. به هر حال مشاوره خانواده رایکو تلاش کرده اند تا تعدادی از راهکارهای قابل اعتماد را برای درمان بی اشتهایی در بارداری معرفی نمایند و امیدواریم که شما هم با استفاده از آن ها بتوانید بر مشکل بی اشتهایی خود غلبه نمایید.
با پزشک خود مشورت کنید
راهکارهایی که پزشک به شما معرفی می کند ، قطعا از هر روش دیگری کارآمدتر است. چون پزشک شرایط شما را می داند و با توجه به پرونده و سوابق پزشکی تان می تواند مناسب ترین درمان را برایتان در نظر بگیرد. استفاده از ویتامین ها و داروهای مکمل نیز در این مورد کمک کننده هستند که بهتر است تحت نظر پزشک مصرف شوند.
تغییر در زمان و نحوه خوردن غذا
سعی کنید تا حجم غذا را در وعده های اصلی کاهش دهید و در عوض وعده های غذایی را افزایش دهید. این کار نه تنها اشتهای شما را باز می گرداند ، بلکه قند خون شما را نیز تنظیم خواهد کرد و احتمال بروز دیابت بارداری را در شما کاهش خواهد داد. عادات غذایی خود را چک کنید و موارد نامناسب را در آن ها بیابید. ساعات خوردن غذا را نیز بررسی نمایید. شاید شما زمانی را برای خوردن غذا انتخاب کرده اید که واقعا در آن زمان گرسنه نیستید. حتی ممکن است میان وعده های ناسالمی را در برنامه روزانه خود وارد کرده باشید که منجر به بی میلی شما به خوردن غذای اصلی شده باشد.
نکته دیگری که باید به آن توجه داشته باشید این است که در دوران بارداری ، حرارت غذاهای مصرفی شما بیش از پیش اهمیت پیدا خواهد کرد. ممکن است که در این دوران ترجیح دهید که برخی از غذاها را به صورت سرد مصرف کنید و یا تمایل داشته باشید تا غذاهایی را که تاکنون به شکل سرد مصرف می کرده اید ، اکنون با حرارت بیشتری سرو نمایید.
مواد غذایی سالم و مغذی بخورید
سعی کنید تا مواد غذایی را استفاده کنید که به راحتی هضم می شوند به عنوان مثال از گوشت های لطیف مثل جوجه و بره استفاده نمایید. همچنین سعی کنید تا میوه ها و سبزیجات را در برنامه غذایی خود لحاظ کنید تا هم غذایتان سریع تر هضم شود و هم اطمینان داشته باشید که مواد غذایی سالمی را دریافت می نمایید.
ورزش را فراموش نکنید
ورزش کنید و از آن لذت ببرید. بارداری به هیچ وجه مانع ورزش کردن شما نیست و حتی در این زمان بدن شما به انجام تمرینات ورزشی بیشتر نیاز خواهد داشت. البته نباید خود را بیش از حد خسته کنید و تنها با انجام ورزش های سبک مثل پیاده روی ، می توانید بی اشتهایی خود را هم بهبود ببخشید.
از کارهای غیرضروری خود بکاهید
قبلا هم به این موضوع پرداختیم که کار و گرفتاری های روزانه در شرایطی که شما باردار هستید و نیاز به مراقب بیشتری دارید ، باید تا حد امکان کاهش یابند. به خصوص اگر این کار وقت زیادی را از شما می گیرد و شما را مجبور می کند تا زمان خوردن غذا و یا حتی مکان آن را با توجه به کارتان تعیین کنید. سعی کنید که حداقل برای دوران بارداری خود ، این کارها را متوقف کنید و یا از حجم آن ها کم کنید تا اختلالی در عادات غذایی تان پیش نیاید.
استفاده از داروهای طبیعی
مصرف گیاهان دارویی مختلف به صورت جوشانده یا خام و … بدون این که عوارضی را به همراه داشته باشند، به درمان برخی از بیماری ها کمک می کنند. کندر ، عرق بهارنارنج ، جو و … جز این دسته از گیاهان دارویی هستند که برای افزایش اشتها مفید می باشند و آسیب های ناشی از داروهای شیمیایی را نیز به شما وارد نخواهند کرد.
در مورد غذاهای خود تحقیق کنید
اگر پزشک به شما توصیه کرده تا از مواد غذایی خاصی که آن ها را دوست ندارید ، استفاده کنید ، بهتر است کمی در مورد خواص آن ها تحقیق نمایید. با این کار می توانید راحت تر این مواد را به مصرف برسانید چون اطمینان دارید که در عوض سلامتی تان حفظ خواهد شد.
حتما صبحانه ای کاملی بخورید
خوردن صبحانه یکی از کم هزینه ترین و سریع ترین راه حل های درمان بی اشتهایی در بارداری است. اگر صبحانه را حذف کنید و یا آن را خیلی دیر مصرف کنید ، حالت تهوع شما افزایش یافته و در نتیجه بی اشتهاتر خواهید شد.
با همسر خود مشورت کنید
در صورتی که احساس می کنید که از شرایط موجود ناراضی هستید و یا اتفاق خاصی باعث ناراحتی و افسردگی شما شده است ، بهتر است تا مشکل را با همسرتان در میان بگذارید و از او بخواهید تا برای پیدا کردن راه حل و رفع مشکل به شما کمک کند. این کار فشارهای عصبی تان را کاهش داده و آرامش را به شما باز می گرداند.
با دید مثبت به آینده فکر کنید
اگر استرس و نگرانی تولد فرزندتان ، موجب اختلال در ذائقه شما شده باشد ، باید نوع نگرش خود را به زندگی تغییر دهید. باور داشته باشید که شما می توانید از مشکلات آینده جلوگیری کنید و به خود تلقین کنید که چون تحت نظر پزشک هستید ، خطری سلامتی شما و فرزندتان را تهدید نخواهد کرد.