اضافه وزن بارداری، مواردی که باید رعایت کنید

اغلب مادرانی که در انتظار فرزند هستند و اضافه وزن دارند، می توانند از داشتن یک بارداری سالم لذت ببرند. ممکن است وزن تو هیچ تأثیری در روند بارداری یا تولد نوزادت نداشته باشد؛ با این حال، چاق شدن و بالا رفتن شاخص توده بدنی (BMI) ممکن است برای تو برخی از مشکلات را به وجود آورد. شاید هم هیچ کدام از این مشکلات را تجربه نکنی، اما لازم است درباره آنها آگاهی داشته باشی.
پزشکان و متخصصان زنان و بارداری دلایل مشخصی برای اینکه چرا وزن می تواند در سلامت بارداری مؤثر باشد، ندارند. این شرایط پیچیده است، چرا که عوامل متعددی وجود دارد که ممکن است روی سلامتی تو تأثیر بگذارد. به عنوان مثال سن، سابقه خانوادگی، سبک زندگی و پیشینه نژادی، همه و همه می توانند نقشی در سلامتی و نوع بارداری تو به عهده داشته باشند. به طور کلی هرچه عدد BMI تو بالاتر رود، شانس اینکه دچار مشکلات و شرایط پیچیده ای در طول دوران بارداری بشوی، بیشتر است.
برخی از رایج ترین مشکلاتی که در طول دوران بارداری به دلیل اضافه وزن پیش می آیند این موارد هستند:
-دیابت دوران بارداری
-افزایش فشار خون
-پره - اکلامپسی (Pre - eclampsia) که شرایط ویژه ای در دوران بارداری است که با افزایش فشار خون و گاهی احتباس مایعات همراه است و وقتی برای جفت مشکلی پیش بیاید، اتفاق می افتد.
-زودتر آغاز شدن درد زایمان
-همچنین اضافه وزن احتمال اینکه تاریخ زایمان تو عقب بیفتد را بالاتر می برد و به همین دلیل درد و رنج زایمان تو را آزار خواهد داد.
اگر BMI تو به هنگام تولد نوزادت، ۳۰ یا بالاتر باشد، به معنای آن است که تو خیلی بیشتر در معرض این شرایط قرار داری:
-زایمان با راه های کمکی مثل وکیوم یا فورسپس
-جراحی سزارین برای زایمان
-بالا رفتن احتمال خونریزی سنگین و شدید پس از زایمان
-عفونت زخم زایمان به ویژه اگر جراحی سزارین کرده باشی
-ایجاد لخته خون در یکی از رگ های عمقی پا (ترومبوز ورید عمقی یا DVT) یا در ریه (آمبولی ریه یا PE)
-بستری شدن طولانی مدت در بیمارستان برای رفع مشکلات پیش آمده
اگر تو اضافه وزن داشته باشی یا در دوران بارداری چاق شده باشی، احتمال بیشتری دارد که نوزادت درشت و چاق باشد (مشکل ماکروزومیا). از سوی دیگر، داشتن اضافه وزن یا چاقی می تواند منجر به تولد نوزاد کوچک هم بشود. اگر تو در ناحیه شکم و پهلوها وزن اضافه کرده باشی، برای پزشک دشوار است که بتوانند رشد جنین تو را به طور دقیقی بررسی کنند. برای اکثر زنانی که BMI آنها بالای ۴۰ است، اسکن های اضافی تجویز می شود تا از رشد متناسب جنین آنها اطمینان حاصل شود. متأسفانه حجیم بودن بدن مادر می تواند احتمال وجود نقایصی در بدن جنین را بالاتر ببرد. این نقایص ممکن است روی مغز، ستون فقرات، قلب یا دیواره بطنی جنین تأثیر بگذارد. البته این موضوع در شرایط حاد و وخیم اتفاق می افتد. تو می توانی از نقایص لوله عصبی جنین ات با مصرف ۵ میلی گرم فولیک اسید به طور روزانه، در سه ماهه نخست بارداری جلوگیری کنی.

برای اینکه بارداری سلامتی داشته باشم چه کار کنم؟
خبر خوب این است که چند راه حل ساده می تواند سلامتی تو و کوچولویت را تأمین کند. سالم بخور، به طور منظم ورزش کن و سبک زندگی ات را به سمت سلامتی تغییر بده. رژیم گرفتن برای کاهش وزن در دوران بارداری اصلاً پیشنهاد خوبی نیست و ممکن است برای جنین تو مضر هم باشد. اگر دچار حال ناخوش صبحگاهی، حالت تهوع و استفراغ هستی، احتمالاً خیلی از غذاها وجود دارند که حال تو را خراب می کنند و به آنها هیچ رغبتی نداری. اما یادت باشد که مقدار زیادی آب بخوری، در طول روز وعده های غذایی کم حجم اما به تعداد بالایی میل کنی و مواد مغذی و انرژی زا را برای بدنت فراهم کنی.
بهترین چیز برای تو و کوچولویت این است که رژیم غذایی متعادلی را دنبال کنی. مطمئن شو که در وعده های غذایی روزانه ات به مقدار کافی میوه و سبزیجات وجود داشته باشد. بهتر است از غلات کامل و سبوس دار، مثل نان یا پاستای سبوس دار و تصفیه نشده استفاده کنی و از غذاهای پر چرب و شکر دار دوری کنی. غذاهایی که غلات و فیبر دارند می توانند معده تو را پر کنند و مواد مغذی مورد نیاز تو و جنین را تأمین کنند.
در کنار رژیم غذایی سالم، لازم است که مکمل های ضروری را هم دریافت کنی. اگر BMI تو بالای ۳۰ است، باید به طور روزانه ۵ میلی گرم فولیک اسید مصرف کنی. این بیشتر از مقداری است که معمولاً لازم است، به همین دلیل حتماً باید با تجویز پزشک دریافت شود. مصرف فولیک اسید را تا هفته ۱۲ بارداری ادامه بده چون دریافت این ماده توسط بدن در سه ماهه اول بارداری باعث می شود که سیستم عصبی جنین به طور عادی رشد کند و تشکیل شود. همچنین لازم است که به طور روزانه ۱۰ میکروگرم ویتامین دی در دوران بارداری و پس از تولد نوزادت مصرف کنی. ویتامین دی به رشد قوی تر استخوان ها و دندان های کوچولویت کمک می کند.
ورزش کردن به طور منظم در دوران بارداری یک راه حل خوب برای کنار آمدن با شرایط جدید بدنی دوران بارداری است و تو را برای زایمان هم آماده می کند. این یکی از مؤثر ترین راه ها برای کنترل وزن است، به خصوص اگر با رژیم غذایی سالم همراه باشد. با این حال اگر پیش از دوران بارداری اهل ورزش کردن نبوده ای، پیش از شروع هر فعالیت بدنی با پزشکت مشورت کن. بهتر است ورزش های سبکی مثل پیاده روی و شنا را انجام دهی.