در مورد اسپرم مردان، باورهای غلط رایج

سلامت اسپرم برای باردار شدن اهمیت زیادی دارد، بنابراین بالا بردن اطلاعات در مورد اسپرم به تقویت آنها کمک می کند، در این مطلب به چند باور اشتباه رایج در مورد اسپرم ها اشاره می شود.
در یک جمله بیولوژی رابطه جنسی بسیار ساده به نظر می رسد. اسپرم از آلت تناسلی مرد خارج شده، وارد واژن می شود و به سمت تخمک شنا می کند تا آن را بارور سازد. اما این مسئله به این سادگی ها نیست.
طی سال ها تحقیق درک علمی نسبت به بدن انسان و اتفاقات مهمی که در آن می افتد بیشتر شده است، با این حال هنوز بسیاری از ما اعتقادات اشتباهی در مورد برخی مسائل از جمله اسپرم داریم. در ادامه به چند مورد از رایج ترین اعتقادات اشتباه مربوط به اسپرم اشاره می شود.

اعتقاد اشتباه : اسپرم ها مانند یک شناگر المپیک شنا می کنند
یکی از اعتقادات رایج این است که میلیون ها اسپرم با یکدیگر شنا کرده و رقابت می کنند تا اینکه یکی از آنها به داخل تخمک نفوذ می کند. این اعتقاد درست نیست.
اول اینکه اسپرم شنا نمی کند. توانایی حرکتی اسپرم به سه شکل زیر تقسیم می شود:
- حرکت پیشرونده : اسپرم فعالانه در راستای یک خط صاف یا دایره بزرگ حرکت می کند.
- حرکت غیر پیشرونده : هر الگوی حرکتی دیگری به جز حرکت به سمت جلو
- عدم حرکت اسپرم
حرکت اسپرم بیشتر شبیه به نوعی مانور نظامی چالش برانگیز است و نه یک مسابقه استاندارد. حتی پس از آن هم اسپرم در دستگاه تناسلی زن نیاز به کمی پیشروی دارد تا این اطمینان حاصل شود که به خط پایان رسیده است.
در حقیقت بیشتر این حرکات به وسیله عضلات رحم انجام می شود. عضلات رحم اسپرم را در راستای لوله های فالوپی به سمت تخمک حرکت می دهند.

اعتقاد اشتباه : هر چه اسپرم ضخیم تر باشد، قدرت باروری بیشتری دارد
اسپرم ضخیم تر به معنای قدرتمندتر بودن آن اسپرم نیست. معمولا ضخیم بودن اسپرم به معنای بالا بودن غلظت اسپرم یا کنار هم قرار گرفتن چند اسپرم غیر عادی در کنار هم است. با این حال این اسپرم ها برای زنده ماندن همچنان نیاز به کمک سیستم تولید مثل زنانه دارند.
زمانی که اسچرم وارد واژن می شود، با مخاط دهانه رحم تماس پیدا می کنند. مخاط دهانه رحم دو کار انجام می دهد:
- محافطت از اسپرم در مقابل حالت اسیدی واژن
- اسپرم هایی که شکل و حرکت آنها مانع واکنش تخمک می شود

اعتقاد اشتباه در مورد اسپرم : اسپرم مدت کوتاهی بعد از آزاد شدن زنده می ماند
همیشه اینطور نیست. عمر اسپرم در هوای آزاد واقعا چقدر است؟ دوره زنده ماندن اسپرم به محلی بستگی دارد که اسپرم بعد از نعوظ خارج شده است. اسپرم اگر بعد از نعوظ وارد واژن شود تا ۵ روز زنده می ماند. این مدت زنده ماندن به دلیل تاثیر محافظتی مخاط دهانه رحم است.
اما اگر اسپرم در وضعیتی قرار بگیرد که خشک شود، مطمئنا می میرد. اسپرم اگر بعد از نعوظ روی یک سطح سرد و خشک قرار بگیرد، بعد از چند دقیقه می میرد، به ندرت پیش می آید در این حالت هم اسپرم تا 30 دقیقه زنده بماند. اگر اسپرم وارد آب داغ شود سریعتر از بین می رود که این مسئله به دلیل گرمای آب یا مواد شیمیایی موجود در آب رخ می دهد.

اعتقاد اشتباه : لازم است اسپرم مستقیما به تخمک برسد
سفر اسپرم به تخمک یک سفر طولانی است. در زمان برقراری رابطه جنسی، زمانی که اسپرم ها از آلت خارج می شود، مستقیما به سمت رحم حرکت نمی کنند. در این مرحله برخی اسپرم ها به سلول های اپیتلیال تخمدان در لوله های فالوپی متصل می شوند و یا در حفره های کوچکی به نام کریپت crypt نگهداری می شوند تا اینکه زمان باروری در زمان تخمک گذاری فرا برسد.

اعتقاد اشتباه : مردان در تمام طول عمر خود دارای اسپرم بارور و سالم هستند
یکی از قدیمی ترین و رایج ترین باورهای اشتباه در مورد اسپرم ها این است که مردان در تمام طول عمر خود اسپرم های سالم و بارور دارند، در حالیکه در طول عمر یک فرد تعداد تخمک ها و اسپرم های سالم محدود است.
تولید اسپرم یا spermatogenesis برای همیشه ادامه دارد، اما کیفیت و توانایی حرکت اسپرم با بالا رفتن سن کم می شود. به علاوه احتمال انتقال بیماری های ژنتیکی یا جهش ژنتیکی توسط مردان مسن به فرزندان خود بیشتر است. طبق بررسی های انجام شده احتمال انتقال جهش ژنتیکی در سنین بالا از مردان به فرزندان چهار برابر بیشتر از زنان به فرزندانشان رخ می دهد.
زبق پژوهشی که در این زمینه انجام شد یک ارتباط نزدیک بین سن و سال مرد و احتمال بروز جهش ژنتیکی در فرزند وی وجود دارد (جهشی که در هیچ یک از والدین مشاهده نمی شود).

اعتقاد اشتباه : لباس شنای تنگ بر روی تعداد اسپرم ها تاثیر می گذارد
در بین اکثر مردم تصور بر این است که لباس های تنگ تعداد اسپرم ها را کاهش می دهد، در حالیکه لباس زیر گشاد همه شرایط را برای تولید اسپرم محیا می کند. اما در واقع لباس زیر تاثیری بر روی اسپرم ها ندارد.
بررسی های انجام شده در سال 2016 ارتباطی بین تعداد اسپرم ها و نوع لباس زیر پیدا نکرده اند. اما تحقیق در سال 2018 نشان داد مردانی که لباس زیر تنگ می پوشند 17 درصد کمتر از سایر مردان اسپرم دارند، با این حال محققان بیان کردند که نتایج تحقیق انجام شده فقط مربوط به تنگ یا گشاد بودن لباس زیر است و در مورد نوع شلوار این افراد و یا الیاف لباس آنها تحقیق کافی انجام نشده است.
بدن با آزاد کردن کمی هورمون تحریک کننده تولید فولیکول اسپرم گرمای اضافه بیضه ها را جبران می کند. بنابراین تفاوت تاثیر لباس زیر گشاد و تنگ زیاد نیست.

اعتقاد اشتباه : هر اسپرمی سالم و ماندگار است
اکثر اسپرم ها بنا به دلایلی هرگز به تخمک نمی رسند. برای اینکه مردی توانایی بارور شدن داشته باشد، لازم نیست ۱۰۰ درصد اسپرم ها حرکت داشته باشند، تا زمانی که حتی ۴۰ درصد اسپرم ها توانایی حرکت دارند، فرد بارور در نظر گرفته می شود. به علاوه از ۴۰ درصد اسپرمی که تحرک دارند، همه توانایی رسیدن به تخمک را ندارند.
شکل اسپرم در توانایی آن برای باروری اهمیت زیادی دارد. داشتن چند سر متعدد، وجود دم عجیب برای اسپرم یا نبود بخشی از اسپرم همه عواملی هستند که بر روی رسیدن اسپرم به تخمک تاثیر می گذارند.
به علاوه اسپرم های سالم هم همیشه برنده رقابت رسیدن به تخمک نیستند. اسپرم می تواند از طریق لوله رحمی عبور کند و وارد مایعات میان بافتی بدن زن شود، مایع میان بافتی مایعی است که اندام های داخلی را احاطه کرده است. به این ترتیب اسپرم ممکن است در داخل بدن شناور باشد ولی هرگز بارور نشود.

اعتقاد اشتباه : پیشاب* Pre-cum قدرت باردار کردن زن را ندارد
این اعتقاد درست نیست. از لحاظ بیولوژی پیشاب نباید حاوی اسپرم باشد، اما اسپرم باقی مانده در مجرای ادرار urethra - لوله ای که از طریق آن ادرار و مایع منی خارج می شوند - ممکن است با این پیشاب مخلوط شود.
مطمئنا اسپرم های موجود در پیشاب به اندازه مایع منی نیستند، اما طی تحقیقی که در این زمینه انجام از نمونه های پیشاب که از 27 مرد جمع آوری شد، شد حدود 37 درصد آنها حاوی مقدار قابل توجهی اسپرم سالم و دارای حرکت بودند. در تحقیق دیگری نیز محققان دریافتند در بین 42 مرد مورد بررسی قرار گرفته، حداقل 17 درصد از نمونه های پیشاب حاوی اسپرم های سالم و محرک هستند.
پیشاب Pre-cum
در مردان آلت تناسلی به گونه‌ای قرار گرفته است که تنها یک لوله هم وظیفه خروج ادرار را بر عهده داشته و هم در هنگام انزال، منی از آن خارج گردد. همانطور که می‌دانیم ادرار از ترکیبی اسیدی تشکیل می‌شود و به شدت در تقابل با اسپرم داخل منی خواهد بود. برای جلوگیری از از بین رفتن اسپرم‌ها در داخل منی توسط ادرار، در سراسر آلت تناسلی غددی وجود دارند که هنگام تحریک جنسی ماده بی رنگ قلیایی تولید می‌کنند. این مایع قبل از انزال همان پیشاب است که برخی از متخصصین ترشح آن را برای لیز کردن واژن در زنان نیز می‌دانند. مایع پیشاب در اصل وظیفه پاکسازی آلت تناسلی از ادرار (کم کردن خاصیت اسیدی ادرار) را داشته تا اسپرم درون مایع منی زنده و احتمال بارداری افزایش یابد.

اعتقاد اشتباه : هر چه تعداد اسپرم ها بیشتر باشند، برای باردار شدن بهتر است
کاملا خلاف این مسئله درست است. وجود مایع منی به مقدار زیاد در یک انزال که حاوی مقداری اسپرم است، مسئله خوبی است اما یک نکته وجود دارد که آن را بیان می کنیم. هر چه غلطت اسپرم بیشتر باشد، احتمال اینکه چند اسپرم تخمک را بارور کنند بیشتر است.
به طور طبیعی تنها یک سلول تک سلولی از اسپرم اجازه دارد یک سلول تخمک را بارور کند و منجر به تولید جنین شود. بعد از اینکه اسپرم از طریق لایه های پروتئین اطراف تخمک نفوذ کرد، این لایه مانع نفوذ اسپرم های بیشتر می شود.
اما اگر اسپرم های زیادی به تخمک برسند، دو اسپرم - یا در موارد نادر بیش از دو اسپرم - می توانند وارد این لایه شوند و در نتیجه باردار کردن تخمک به پایان می رسد، این وضعیت پلی اسپرمی polyspermy نامیده می شود.
با انتقال مواد ژنتیکی اضافه به تخمک، احتمال خطر جهش DNA و مشکلات مغزی مانند سندروم داون یا به طور کل مشکلات مادرزادی در جنین افزایش می یابد.
اگر برای باردار شدن تصمیم دارید از لقاح مصنوعی استفاده کنید، این مسئله را به یاد داشته باشید. لقاح مصنوعی یا IVF تعداد اسپرم هایی که به تخمک می رسند را محدود می کند؛ نیاز نیست مایع منی حاوی میلیون ها اسپرم باشد تا باروری انجام شود.

اعتقاد اشتباه : اسپرم منبع پروتئین است
برای اینکه اسپرم منبع پروتئین محسوب شود، لازم است بیشتر از ۱۰۰ انزال انجام شود. مایع منی حاوی موادی مانند ویتامین C، روی یا زینک، ترکیبات پروتئینی، کلسترول و سدیم است، اما اینکه با خوردن اسپرم نیاز بدن به مواد مغذی در طول روز تامین می شود، اشتباه است. به علاوه برخی افراد به مایع منی واکنش حساسیتی نشان می دهند.

اعتقاد اشتباه : آناناس باعث خوش طعم شدن مایع منی می شود
این اعتقاد فقط در مورد آناناس وجود ندارد، اما به هر حال هیچ یک از این اعتقادات پایه علمی ندارند. نکته اول این که بو و طعم مایع منی مانند سایر ترشحات بدن تحت تاثیر ژنتیک، رژیم غذایی و سبک زندگی قرار می گیرند.
مسئله دیگر این که هیچ غذا یا مایعی نمی تواند تاثیر چشمگیری بر مایع منی بگذارد. بهتر است یک رژیم غذایی سرشار از ویتامین C و B12 انتخاب کنید تا تاثیر مثبت بر سلامت اسپرم ها و میزان حرکت آنها داشته باشد.