مغز نوزاد نارس، چه اندازه رشد می‌کند؟

نوزادانی که قبل از هفته سی و هفتم بارداری متولد میشوند، زودرس یا نارس نامیده می شوند و بروز این اتفاق می تواند منجر به بسیاری از مشکلات بهداشتی و رشدی در نوزادان شود. مغز در بسیاری از پیش درآمد های لازم برای رشد، به شدت تحت تاثیر قرار می گیرد و منجر به اختلالات یادگیری و فکری می شود. همچنین ممکن است باعث مشکلات ارتباطی، مشکلات رفتاری مانند ADHD و همچنین مشکلات عصبی مانند فلج مغزی شود.

رشد ابتدایی کودک
از لحظه ای که بتوانید وجود یک کودک را تصور کنید و شاید به نوعی از لحظه شکل گیری نطفه، مغز او شروع به رشد می کند. اگر کودک بعد از هفته ۳۷ ام به دنیا بیاید، با یک مغز رشد یافته کامل و با بیش از ۱۰۰ نورون متولد خواهد شد.
اما اگر نوزاد زودتر از این زمان متولد شود، مغز او به اندازه کافی رشد نخواهد کرد و به همین علت ممکن است با چندین مشکل بهداشتی متعدد و نارسایی همراه باشد. مغز کودک پیش از تولد داخل رحم و پس از تولد خارج از رحم در حال رشد است.
۱) داخل رحم
مغز به سرعت در داخل رحم رشد می کند. در هفته سوم بارداری، سه قسمت مغز تشکیل می شود. در پایان ماه اول، مغز شروع به کار می کند. در سه ماهه دوم، مغز به تمام قسمت های بدن متصل شده و با اندام ارتباط پیدا می کند. در سه ماهه سوم، رشد مغز و همچنین رشد سر، در سریع ترین حالت خود قرار دارد. به همین دلیل برای نوزادان زودرس و آن هایی که قبل از این مراحل حیاتی متولد می شوند، مغز به درستی رشد و توسعه نمی یابد.
۲) خارج از رحم
از آنجایی که رشد مغز در نوزادان زودرس به خطر جدی افتاده است، سلامتی کلی آن ها تهدید شده و از مشکلات نورولوژیکی و همچنین مشکلات عصبی و آسیب مغزی رنج می برند که این مورد ممکن است در حالات حادتر به چندین ناتوانی جدی پایدار منجر شود.
مغز حتی پس از تولد، روند در حال رشد خود را ادامه می دهد. با این حال مغز کودک کامل که در تاریکی، داخل رحم مادر، با پلک های بسته، در شرایطی که به سختی می تواند صداها را بشنود و در مایع آمنیوتیک رشد می کند، قابل مقایسه با رشد پس از تولد مغز کودک زودرس که در معرض صداها، لمس، نگاه ها و تحریک حواس مختلف است، نمی باشد.

تأثیر تولد زودرس بر رشد مغز چیست؟
آسیب مغزی در نوزاد های نارس ممکن است منجر به ناتوانی های فکری و رفتاری مادام العمر شود. از آنجایی که مغز یک کودک زود متولد شده، به شکل ناقص رشد کرده است، به طور عادی کار نمی کند. رگ های خونی در مغز، تازه پس از ۳۲ هفتگی رشد یافته و قوی می شوند. بنابراین ممکن است در نوزاد های نارس قبل از این دوره خونریزی مغزی دیده شود. در چنین وضعیتی، ممکن است کودک با چالش های خاص زیر مواجه شود:
- آن ها ممکن است از نظر جسمی مانند دیگر کودکان رشد نکنند.
- آن ها ممکن است با ناتوانی در یادگیری مواجه شوند.
- آن ها ممکن است از اختلالات گفتاری رنج برده و به همین دلیل در ارتباط با دیگران دچار مشکل باشند.
- آن ها ممکن است از مشکلات رفتاری مانند اختلال کم توجهی-بیش فعالی(ADHD) رنج ببرند.
حرکت به اطراف ممکن است به علت فلج مغزی که در آن مغز، نخاع و اعصاب تحت تأثیر قرار می گیرند، برایشان مشکل باشد.

پرسش ها
در اینجا به دو سوال متداول در مورد رشد مغز در نوزادان زودرس اشاره شده است:
آیا تغذیه با شیر مادر باعث افزایش رشد مغز در نوزادان زودرس می شود؟
شیر مادر مطمئناً یکی از بهترین گزینه های ممکن برای نوزاد است. شیر مادر دارای مواد مغذی متعددی است که ایمنی نوزاد را تقویت می کند. همچنین مشاهده شده است که مغز نوزادان زودرسی که با شیر مادر تغذیه می کنند، نسبت به کودکانی که شیر خشک دریافت کرده اند، سریع تر رشد می کند.
آیا تمام مسائل و مشکلات زایمان زود هنگام، بلافاصله پس از تولد نمود می کنند؟
خیر. بعضی از مسائل و مشکلات ناشی از آسیب های مغزی و متاثر از زایمان زود هنگام، ممکن است در دوران کودکی و حتی در اوایل بزرگسالی ایجاد شوند.
برای اجتناب از زایمان زودرس، مراقب رژیم غذایی خود باشید و بلافاصله با پزشک متخصص خود مشورت کنید تا در صورت بروز مشکلات در دوران بارداری، از این مورد جلوگیری شود. مراقبت و داشتن احتیاط حتی کم، می تواند به تولد یک کودک سالم و کامل بیانجامد.