ایجاد عزت نفس در کودکان، اهمیت پنج سال اول

مطالعات جدید نشان داده است که شکل گیری عزت نفس کودکان تا پایان ۵ سالگی انجام می شود. طبق مطالعه جدید محققان دانشگاه واشنگتن، کودکان در سن ۵ سالگی حس عزت نفس قویی ای به اندازه ی بزرگسالان دارند.
از آن جایی که عزت نفس در تمام طول زندگی یک شخص ثابت می ماند، این مطالعه نشان می دهد که شکل گیری این ویژگی شخصیتی مهم، می بایست قبل از شروع مهد کودک اتفاق افتاده باشد.
نویسنده داریو سیونچک محقق پژوهشی و مطالعات مغزی در مؤسسه ی یو دبلیو(UW)می گوید :" عزت نفس کودک تا سن ۵ سالگی به حدی افزایش می یابد که می توان به راحتی آن را اندازه گیری کرد و ما می توانیم با استفاده از تکنیک های حسی آن را کاملا اندازه گیری کنیم ".
در مطالعات اخیری که در ژانویه ۲۰۱۶ در مجله ی روانشناسیِ اجتماعی تجربی منتشر شد، طی یک آزمون آزمایشی، بیش از ۲۰۰ کودک ۵ ساله برای اندازه گیری دقیق میزان اعتماد به نفس مورد بررسی قرار گرفتند- برای سن های پایین تر هنوز آزمونی انجام نگرفته است.
اندرو ملتزوف مدیر عامل مؤسسه ی اِل اِی بی اِس(I-LABS) می گوید : " بعضی از دانشمندان فکر می کنند کودکان پیش دبستانی آن قدر بزرگ نشده اند که بتوانند حس های بد و خوب خودشان را درک کنند. اما ما در مطالعات خودمان نشان دادیم که حس خوب یا بد داشتن راجع به خود یا داشتن عزت نفس، مسئله ای بنیادی است.
عزت نفس یک ساختار بنیادی و اجتماعی است که کودک زمانی که وارد دنیای مدرسه می شود آن را به همراه خودش دارد نه این که در مدرسه آن را فرا بگیرد ".
او همچنین ادامه داد : " اینکه کدام جنبه از رابطه ی والدین و کودک باعث افزایش اعتماد به نفس کودکان قبل از ورود به مدرسه می شود سوال مهمی است. امیدواریم بتوانیم جواب آن را حتی با مطالعه بر روی کودکان کم سن تر پیدا کنیم ".
تاکنون هیچ وسیله ی اندازه گیری نتوانسته است میزان عزت نفس کودکان پیش دبستانی را مشخص کند. به دلیل اینکه آزمون های عزت نفس موجود، نیاز به پیچیدگی شناختی یا کلامی دارد تا در مورد یک موضوع مانند " نفس " صحبت کند.
سیونچک می گوید: " کودک ۵ ساله تا زمانی می تواند در مورد چیز هایی که در انجام آن عزت نفس دارد راحت صحبت کند که موضوع بحثش خیلی ساده باشد مثلا بگوید در انجام کاری خوب است.
" من خیلی خوب می دوم " یا " من می توانم نامه ها را خوب بخوانم " اما اگر از آن ها سوال های پیچیده تری مثل " آیا تو آدم خوبی هستی یا آدم بدی هستی؟ " بپرسید، آن ها قادر نخواهند بود که جواب مطمئن و قانع کننده ای به شما بدهند.
سیونچک، ملتزوف و دیگر نویسنده ی دستیار آنتونی گرین والد، برای پیش دبستانی ها آزمونی در نظر گرفتند که به آن تست مشارکت ضمنی کودکستانی ها یا همان ( PSIAT ) می گویند. این آزمون حس کودکان در مورد خودشان و این که چقدر این حس قوی است را اندازه گیری می کند.
نسخه ی بزرگسالان این آزمون، که توسط گرین والد توسعه پیدا کرده، می تواند نگرش ها و باور هایی که مردم دارند و خودشان هم نمی دانند مانند تعصبات در مورد نژاد ها، جنسیت، سن و خیلی چیز های دیگر را نشان دهد.
گرین والد می گوید: " پیش از این متوجه شدیم که کودکان پیش دبستانی بعضی از ویژگی های خاص خودشان را می دانند. الان این موضوع را متوجه شدیم که علاوه بر این، آن ها یک دانش کلی در مورد خوبی هایشان به عنوان یک فرد دارند ".
این آزمون برای بزرگسالان به این شکل است که سرعت پاسخ افراد به کلمات در دسته های مختلف را اندازه گیری می کند. به طور مثال، این آزمون برای بزرگسالان ارتباط بین کلماتی مانند " نفس " و " مطلوب " یا " دیگری " و " نا مطلوب " را اندازه می گیرد.
برای این که این آزمون را مناسب کودکانی که نمی توانند بخوانند قرار دهیم، اسم اشیاء را جایگزین کلماتی مانند (" من " ، " من نه ") می کنیم. آن ها از پرچم های نا آشنا استفاده می کنند و کودکان باید بگویند که کدام پرچم " مال تو " و کدام " مال تو نیست " است.
کودکان ۵ ساله در این آزمون که شامل ترکیب ۲۳۴ دختر و پسر از منطقه ی سیاتل بود، اول از همه یاد گرفتند که انواع پرچم ها را تشخیص دهند مانند " من " از یک دسته و " من نه " از یک دسته پرچم دیگر.
با استفاده از دکمه های کیبورد کامپیوتر، آنها به یک سری از پرچم های "من" و "من نه" و به یک سری از کلمات "خوب" از یک بلندگو مانند (سرگرم کننده، خوشحال، خوب، عالی ) و کلمات " بد " مانند ( بد، عصبانی، بدجنس، حال بهم زن ) پاسخ می دهند.
سپس برای تست میزان اعتماد به نفس شان آن ها باید کلمات را با هم ترکیب کنند و دکمه کیبورد را فشار بدهند تا ببینیم کلمات " خوب " بیشتر با پرچم های " من " ترکیب شده اند یا نه.
نتایج نشان داد که کودکان ۵ ساله بیشتر خود را با کلمات "خوب" نسبت به "بد" ارتباط می دادند و این موضوع هم در دختران هم در پسران کاملا یکسان بود.
محققان همچنین دو تست ضمنی دیگر برای بررسی جنبه های مختلف برای این زمینه انجام دادند. یک آزمون تطابق جنسیت برای ارزیابی حس کودکان به پسر بودن یا دختر بودن صورت گرفت و این آزمون میزان برتری کودکان هم جنس نسبت به یک دیگر را ارزیابی کرد که به آن آزمون " الویت در گروه همجنس " می گویند.
کودکان دارای اعتماد به نفس بالا و هویت جنسیتی قوی تر، برتری بیشتری نسبت به دیگر هم جنسان خود در همان گروه نشان دادند.
در کل، مشاهدات نشان داد که عزت نفس نه تنها در کودکان این سن به شکل باورنکردنی ای زیاد است، بلکه همچنین به صورت معینی به سایر قسمت های اساسی شخصیت کودکان مانند هویت جنسیتی هم مرتبط است.
سیونچک می گوید : " به نظر می رسد عزت نفس، نقش حیاتی در نحوه شکل گیری هویت های اجتماعی مختلف کودکان دارد. یافته های ما اهمیت پنج سال اول زندگی را به عنوان پایه ای برای زندگی، برجسته تر می کند ".
محققان هنوز مشغول مطالعه بر روی کودکان به دنبال بررسی این هستند که آیا عزت نفس اندازه گیری شده در کودکان می تواند نتایج پس از دوران کودکی مانند سلامت یا موفقیت در مدرسه را پیش بینی کند؟!