مصرف سیگار در بارداری، چه تاثیراتی بر جنین دارد؟

مصرف سیگار دشمن شماره یک سلامت جنین است. تولد نوزادان نارس، تولد نوزاد با وزن کم، مرده به دنیا آمدن نوزاد از جمله عوارض مصرف سیگار در دوران بارداری است. به نظر متخصصان بارداری ایمن بارداری است که مادر به هیچ عنوان در معرض دود سیگار و سیگار قرار نگیرد چون حتی ممکن است برای خود مادر نیز بیماری‌هایی مانند قند خون بالا یا فشار خون بالا ایجاد شود.

چرا سیگار در بارداری خطرناک است؟
دود سیگار حاوی بیش از ۴ هزار ماده شیمیایی از جمله سیانور، سرب و حداقل ۶۰ ترکیب است که می‌تواند سرطان ایجاد کند. وقتی در دوران بارداری سیگار مصرف شود، این ماده سمی وارد جریان خون می‌شود که تنها منبع اکسیژن و مواد مغذی برای جنین است.
در حالی که هیچ یک از این 4 هزار ماده شیمیایی برای جنین مناسب نیست دو ترکیب به ویژه مضر به نام نیکوتین و منوکسیدکربن هستند که می‌توانند هر نوع عارضه‌ای را در دوران بارداری ایجاد کنند.
جدی‌ترین عوارض شامل تولد زودهنگام، مرده به دنیا آمدن نوزاد و وزن کم هنگام تولد احتمال می‌تواند به این حقیقت مربوط باشد که نیکوتین و مونوکسید کربن با هم عمل می‌کنند تا اکسیژن کمتری به جنین برسد. نیکوتین با باریک شدن رگ‌های خونی در بدن از جمله رگ‌های موجود در بند ناف، جریان اکسیژن را قطع می‌کند. این مانند آن است که جنین را مجبور به تنفس از طریق یک نی باریک کنید. آنچه اوضاع را بدتر می‌کند این است که گلبول‌های قرمز که اکسیژن را منتقل می‌کنند شروع به جمع کردن ملکول‌های مونوکسیدکربن می‌کنند و آن نی باریک حتی قادر نیست آن اکسیژن کم را هم عبور دهد.

تاثیر سیگار روی جنین چیست؟
کمبود اکسیژن می‌تواند تاثیرات مخربی بر رشد و نمو جنین داشته باشد. به طور متوسط سیگار کشیدن در دوران بارداری احتمال زود به دنیا آمدن یا وزن کم نوزاد را دوبرابر می‌کند و احتمال مرده‌زایی را بیشتر از دوبرابر می‌کند. مصرف هر یک نخ سیگار می‌تواند بارداری را به خطر بیندازد. بدن فرد سیگاری به اولین دوزهای نیکوتین در روز حساس است و حتی فقط یک یا دو سیگار می‌تواند رگ‌های خونی را مسدود کند.
چگونه سیگار روی جنین تاثیر می‌گذارد:
وزن و قد: به طور متوسط مصرف یک پاکت سیگار در روز ۲۵۰ گرم از وزن هنگام تولد می‌کاهد و مصرف دو پاکت سیگار در روز وزن جنین را ۴۵۰ گرم کم می‌کند. در حالی که بسیاری از خانم‌ها از وزن کم نوزاد در هنگام زایمان استقبال می‌کنند، رشد ناکافی جنین در رحم عواقب منفی در طول زندگی کودک خواهد داشت.
بدن و ریه‌ها: نوزادان کم وزن، رشد ناکافی بدن دارند. ریه‌های آنها برای کار مستقل آماده نیست. به این معنی که آنها ممکن است در روزها و هفته‌های اول تولد به دستگاه تنفس وصل باشند. این نوزادان به دلیل تاخیر در رشد ریه یا سایر عوارض نیکوتین ممکن است در طول زندگی با مشکل مواجه شوند. کودکانی که مادرانشان در دوران بارداری سیگار مصرف می‌کنند در معرض آسم قرار داشته و خطر ابتلا به سندرم مرگ ناگهانی نوزاد در آنها سه برابر است.
قلب: نوزادی که مادرش در سه ماهه اول بارداری سیگار می‌کشد احتمال دارد در بدو تولد دچار نقص قلبی شود. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده اعلام کرده خطر ابتلا به نوزادان با نقایص مادرزادی قلب در مادران سیگاری ۲۰ تا ۷۰ درصد بیشتر از نوزادان مادران غیرسیگاری است. این نقایص شامل مشکلاتی از جمله اختلال جریان خون از سمت راست قلب به ریه‌ها و دهانه بین دریچه‌های فوقاتی قلب است.
عملکرد مغز: استعمال سیگار در دوران بارداری می‌تواند اثرات مادام العمر بر مغز جنین بگذارد. کودکان افراد سیگاری احتمالا دچار اختلالات یادگیری، مشکلات رفتاری و ضریب هوشی نسبتا کم خواهند شد.

چه باید کرد؟
واقعیت این است که این اتفاق‌های تلخ در صورتی که سیگار را ترک نکنید برای فرزندتان بروز خواهد کرد. بنابراین بهتر است حتی زودتر از اقدام به بارداری سیگار را ترک کنید. می‌توان سیگار را جایگزین غذاهای خوشمزه، ورزش و آمادگی برای بچه‌دار شدن کرد. شاید بارداری ناخواسته داشته باشید در این صورت به محض اطلاع از بارداری باید سیگار ترک شود. اگر بلافاصله سیگار ترک شود احتمال تولد نوزاد سالم بیشتر از زمانی است که در سه ماهه دوم سیگار ترک می‌شود. اگر تا هفته ۱۴ تا ۱۶ بارداری هنوز مادر سیگار را ترک نکرده باشد احتمال تاخیر در رشد جنین وجود دارد.