برخورد با کودکان لجباز، به هیچ صراطی مستقیم نیستند؟

برخورد با کودکان لجباز چگونه باید باشد؟ معمولا والدین در برخورد با کودک لجباز خود شکست می‌خورند چرا که کودکان لجباز به هیچ صراطی مستقیم نیستند و والدین را کلافه می‌کنند. اما والدین می‌توانند به گونه‌ای برخورد کنند که لجبازی کودک را از بین ببرند و او را مطیع خود کنند. اولین قدم برای این کار داشتن صبر و آرامش است. با استفاده از تکنیک‌هایی همچون همکاری کردن، مذاکره کردن، دادن حق انتخاب و غیره می‌توانید لجبازی کودک را از بین ببرید و به بهترین نحو ممکن با او برخورد کنید. در ادامه مقاله به بررسی کامل برخورد با کودکان لجباز می‌پردازیم. اگر شما هم کودک لجبازی دارید می‌توانید مسائل خود را با مشاور متخصص مطرح کنید و از مشاوره کودک کمک بگیرید.

تفاوت لجبازی و مصمم بودن
در ابتدا با کمک مشاور متخصص باید تشخیص داده شود که با اختلال نافرمانی مقابله‌ای کودک مواجه هستیم یا خیر. دقت داشته باشید که بین لجبازی و مصمم بودن (سرسخت بودن) تفاوت وجود دارد و به اشتباه کودک سرسخت را با کودک لجباز اشتباه نگیرید. مثلا کودکانی که برای موفقیت در کاری سرسخت هستند، نباید به اشتباه لجباز نامیده شوند. سرسختی که با لجبازی همراه باشد از روی جهل و ناپختگی است و در این شرایط تنها قصد کودک این است که ساز مخالف بزند و حرف خود را به کرسی بنشاند. در واقع سرسختی که با اراده قوی و قاطعیت همراه باشد، مصمم بودن را نشان می‌دهد و سرسختی که با پافشاری بی‌جا و ستیزه جویی همراه باشد، لجبازی است.

ویژگی‌های اصلی
چگونگی رفتار با کودکان و فرزندان به شناخت ما از ویژگی‌ها و ریشه‌های رفتار آنان برمی‌گردد. اصلی‌ترین ویژگی‌های کودکان لجباز موارد زیر هستند:
-میل زیادی به مستقل بودن دارند
-علاقه به مستقل بودن را با تندخویی نشان می‌دهند
-نیاز شدیدی به جلب توجه دارند
-کج خلق هستند
-کارها را آن طور که دوست دارند انجام می‌دهند و به زمان اهمیت نمی‌دهند
-رفتار رئیس مآبانه دارند

برخورد با کودکان لجباز
برخورد با لجبازی کودکان کاری طاقت‌فرسا است و ممکن است که والدین را به ستوه بیاورد. برای برخورد صحیح با کودکتان می‌توانید به توصیه های زیر عمل کنید:
حفظ آرامش
حفظ آرامش در برخورد با کودک لجباز بسیار مهم است. اگر نتوانید بر خشم خود غلبه کنید، یک گفت و گوی عادی به داد و بیداد ختم می‌شود و کار به جایی می‌رسد که تنها صدای جیغ شنیده می‌شود. اما به این نکته توجه داشته باشید که شما یک والد بالغ هستید و فرزندتان یک کودک نابالغ است. سعی کنید با آرامش گفتگو را پیش ببرید تا به یک نتیجه معقولانه برسید. زمانی که شما آرامش داشته باشید کودک نیز دست از لجبازی کردن برمی‌دارد.
حرف های کودک را بشنوید
برای این که کودک حرف شما را گوش دهد، لازم است که شما نیز حرف‌های او را گوش دهید. چرا که برقراری ارتباط به یک تلاش دو طرفه نیاز دارد. اگر کودک احساس کند که حرفش شنیده نمی‌شود، حالت دفاعی می‌گیرد و شروع به لجبازی می‌کند. به جای دعوا و دستور دادن، با او صحبت کنید تا او نیز دلیل مخالفتش را به شما بگوید.
برقراری رابطه دوستانه
کودکانی که با والدین خود رابطه صمیمانه ای دارند، علاقه بیشتری به حرف شنوی و مشارکت از خود نشان می‌دهند. اگر کودک برای انجام کاری لجبازی می‌کند، در کنار او بنشینید و با ملایمت و صمیمانه خواسته خود را مطرح کنید. روابط صمیمانه به کودکان کمک می‌کند که بهتر با دیگران کنار بیایند.
دادن حق انتخاب به کودک
کودکان نیز همانند بزرگسالان دوست ندارند که امر و نهی بشنوند و به آن ها دستور داده شود. مسلم است که اگر به کودکی امر کنید که باید ساعت ده به خواب برود، مخالف می‌کند. در عوض شما می‌توانید برای کودک‌تان چند حق انتخاب مشخص کنید. مثلا می‌توانید به او بگویید که "الان باید بخوابی. دوست داری قبل از خواب چه قصه ای را برایت بخوانم؟" اگر کودک همچنان مخالفت کرد، با آرامش به او بگویید که مخالفت کردن بین انتخاب‌هایش نبوده است. این جمله را هر چه قدر که لازم باشد می‌توانید تکرار کنید. اما توجه کنید که نباید آرامش خود را از دست دهید.
همکاری کردن
برای این که کودک را به انجام کاری ترغیب کنید، یک بازی سرگرم کننده برایش مهیا کنید. مثلا اگر کودک علاقه ای به جمع کردن وسایلش ندارد، اول خودتان شروع به جمع کردن کنید و به او بگویید کسی که زودتر جمع کند برنده است. با همکاری کردن و بازی کردن با کودک می‌توانید لجبازی او را تا حد زیادی کاهش دهید.
مذاکره کردن
اگر می‌خواهید که کودک حرف شما را گوش دهد، باید علت مخالفت او را بدانید. برای این کار می‌توانید با او مذاکره کنید. مذاکره کردن به این معنی نیست که تسلیم حرف کودک شوید بلکه از این طریق کودک می‌فهمد که شما برای خواسته او ارزش قائل هستید. مثلا اگر کودک برای خوابیدن در ساعت مقرر لجبازی می‌کند، با او صحبت کنید و پس از فهمیدن علت مخالفتش در یک ساعت مشخص به تفاهم برسید.
ایجاد آرامش در محیط
ممکن است لجبازی کودک، ناشی از مشاهده و یادگیری رفتار والدین باشد. کودکی که والدین خود را همواره در حال بحث می‌بیند رفتار آن ها را تفلید می‌کند. مشکلات زناشویی جو خانه را متشنج می‌کند و بر خلق و خوی کودکان تاثیر می‌گذارد.
تقویت رفتار مثبت
توجه داشته باشید که ممکن است شما ناخواسته باعث تقویت لجبازی و نه گفتن های کودک شده باشید. والدینی که بسیار نه می‌گویند، نه گفتن و لجبازی کردن را در کودک تقویت می‌کنند. برای جبران کار می‌توانید بازی هایی انجام دهید تا کودک را به سوی رفتار مثبت تقویت کنید. مثلا از او سوال هایی بپرسید که جوابش بله باشد. آیا دوست داری بستنی بخوری؟ آیا دوست داری آب بازی کنی؟ آیا دوست داری با هم بازی کنیم؟ و...

شایع‌ترین مشکلات والدین
کارهایی همچون دستشویی رفتن و غذا خوردن از شایعترین مشکلات والدین با کودکان لجباز است. در ادامه به راهکارهایی برای حل این مشکلات می‌پردازیم.
آموزش دستشویی رفتن به کودک لجباز
آموزش دستشویی رفتن به کودکان کار سختی است و در صورتی که کودک کمی لجباز باشد، کار سخت تر می‌شود. برای این کار صبر داشته باشید و آرامش خود در طی این مدت حفظ کنید. با کودک صحبت کنید و به او بگویید که چرا و چگونه باید این کار را انجام دهد. اگر کودک همچنان از دستشویی رفتن امتناع می‌کرد، عصبی نشوید و آرام باشید. دعوا کردن و تنبیه کردن کودک کار اشتباهی است و باعث می‌شود که این مرحله به درستی پشت سر گذاشته نشود. ممکن است کودکان لجباز کمی دیرتر از سایر کودکان این کار را یاد بگیرند.
غذا دادن به کودک لجباز
ممکن است که بچه ها برخی از غذاها را دوست نداشته باشند و برای خوردن آن لجبازی کنند. کودک را به غذا خوردن مجبور نکنید و همچنین از دعوا کردن کودک اجتناب کنید. برای حل این مشکل می‌توانید غذا خوردن را به یک کار جالب تبدیل کنید. ظرف غذای کودک را با رنگ ها و شکل های مختلف تزیین کنید و با بازی کردن به او غذا دهید. همچنین می‌توانید به او بگویید که در صورت تمام کردن غذا جایزه دارد و می‌تواند دسر محبوبش را بخورد.