سرگیجه در دوران بارداری، علل بروز آن چیست؟

اکثر زنان باردار معمولا در طول بارداری سرگیجه را تجربه می‌کنند. حین سرگیجه انگار فضایی که در آن قرار دارید دور سر شما می‌چرخد. اما در اصل ضعف و عدم پایداری ناشی از بر هم خوردن تعادل، چیزی است که باعث بروز سرگیجه خواهد شد. اگر برای مدتی دچار سرگیجه شدید حتما با پزشک خود صحبت کنید. زیرا برخی مواقع سرگیجه بارداری نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.

سرگیجه در اوایل بارداری
چندین عامل اساسی ممکن است باعث بروز سرگیجه در اوایل بارداری شوند که در ادامه آن ها را مورد بررسی قرار داده ایم:
تغییرات سطح هورمون ها و کاهش فشار خون
به محض این که باردار شوید، سطح هورمون شما تغییر می‌کند، تا به افزایش جریان خون در بدن کمک شما کند. بهبود و افزایش گردش خون به کودک، کمک می‌کند تا در رحم رشد کند. افزایش جریان خون در بدن می‌تواند سطوح فشار خون را تغییر دهد. بطور معمول اغلب، فشار خون زنان طی دوران بارداری کاهش می‌یابد که به هیپوتانسیون مشهور است.
هیپوتانسیون باعث می‌شود که زنان باردار احساس سرگیجه کنند، به خصوص زمانی که از خواب بلند می‌شوند یا در موقعیت نشستن آن‌ها تغییری ایجاد شود. پزشک فشار خون زنان باردار را در مراحل قبل از زایمان برای نظارت بیشتر چک خواهد کرد. به طور کلی، فشار خون پایین باعث ایجاد نگرانی نمی‌شود و بعد از بارداری به حالت عادی و نرمال خود می‌گردد.
استفراغ شدید حاملگی (Hyperemesis gravidarum)
اگر در دوران بارداری تهوع و استفراغ شدید وجود داشته باشد، به احتمال زیاد سرگیجه نیز اتفاق خواهد افتاد. این امر اغلب در اوایل بارداری و به دلیل تغییرات سطح هورمون های بدن رخ می‌دهد. استفراغ بارداری باعث می‌شود که اغلب زنان حامله، نتوانند آب بدن خود را نگه دارند و درنتیجه به سرگیجه و کاهش وزن مبتلا شوند.
برای درمان این حالت پزشک ممکن است اقدامات زیر را انجام دهد:
توصیه یک رژیم غذایی خاص
درخواست کند که سطح مایعات بدن را افزایش دهید
حتی ممکن است دارو تجویز کند
در طول سه ماهه دوم بارداری، این علایم ممکن است تخفیف پیدا کنند.
حاملگی خارج رحمی (Ectopic pregnancy)
سرگیجه می‌تواند ناشی از حاملگی خارج رحمی شود. این وضعیت زمانی پیش می‌آید که تخمک خارج شده از تخمدان در جایی خارج از رحم قرار می‌گیرد. در بسیاری از موارد تخمک در لوله‎های فالوپ قرار می‌گیرند.
زمانی که تشخیص پزشک برای یک زن، حاملگی خارج رحمی باشد، به این معنی است که بارداری برای با شکست مواجه شده است. در این وضعیت ممکن است سرگیجه بارداری ، درد در شکم و خونریزی واژینال ایجاد شود.

سرگیجه در سه ماهه دوم
بعضی از دلایل ایجاد سرگیجه در سه ماهه اول، ممکن است در سه ماهه دوم نیز همچنان موجب بروز سرگیجه حاملگی شوند. با این وجود شرایط دیگری نیز وجود دارد، که ممکن است با پیشرفت بارداری شما منجر به سرگیجه شوند. عواملی که در سه ماهه دوم موجب بروز چنین شرایطی می‌شوند عبارتند از:
فشار روی رحم شما
رشد و کش آمدن رحم بر اثر رشد جنین، باعث فشار آمدن به عروق خونی و درنتیجه بروز سرگیجه در حاملگی می‌شود. این شرایط می‌تواند در سه ماهه دوم یا سوم رخ دهد. از آنجایی که خوابیدن به پشت باعث حرکت رحم و ریلکس شدن آن می شود، می تواند به عروق خونی دیگر و قلب فشار وارد کند. بنابراین دراز کشیدن برای یک مدت طولانی به پشت نیز می تواند موجب بروز سرگیجه شود.
دیابت بارداری
اگر قند خون شما کم شود، ممکن است دچار سرگیجه با دیابت بارداری شوید. دیابت حاملگی زمانی اتفاق می‌افتد که هورمون شما بر میزان تولید انسولین بدن تاثیر می‌گذارد.
احتمالا پزشک به شما توصیه می کند که بین هفته های ۲۴ تا ۲۸ برای دیابت بارداری آزمایش دهید. شما باید به طور منظم قند خون خود را پایش کنید، و به رژیم غذایی متعادل و یک برنامه ورزشی ملایم رو بیاورید.

سرگیجه در سه ماهه سوم
شما باید به طور منظم در سه ماهه سوم، پزشک خود را مشاهده کنید. تا شرایط بالقوه و خطرناکی که موجب سرگیجه می‌شود، را کنترل کنید.

سرگیجه در طول بارداری
برخی دیگر از علایم مربوط به سرگیجه بارداری به دوره های خاصی ارتباط ندارد و ممکن است در طول بارداری در هر زمانی رخ دهند. برخی از این علل در ادامه توضیح داده شده است:
کم خونی (Anemia)
کاهش تعداد گلبول های قرمز خون در دوره بارداری می‌تواند موجب کم خونی حاملگی شود. آنمی و کم خونی زمانی اتفاق می‌افتد که شما به اندازه کافی آهن و اسید فولیک در بدن خود نداشته باشید. علاوه بر سرگیجه، کم خونی ممکن است موجب خستگی، کاهش کیفیت تنفس خواهد شود.
کم خونی و آنمی در هر زمانی از بارداری ممکن است مشاهده شود. برای کنترل و مدیریت کم خونی، پزشک باید بطور منظم سطح آهن خون و کیفیت گلبول های خونی زنان باردار را چک کند و در صورت نیاز مکمل های آهن یا اسید فولیک را تجویز کنند.
کم آبی (Dehydration)
کم آبی بدن یا دهیدراتاسیون می‌تواند در هر زمانی طی حاملگی شما رخ دهد. از آنجایی که در اوایل بارداری بیشتر از هر زمان دیگر دچار تهوع و استفراغ می‌شوید، درنتیجه از دست دادن آب بدن و کم آبی آن یک مشکل برای شما به حساب میاید. کم آبی بدن می تواند منجر به سرگیجه حاملگی شود.

مدیریت سرگیجه در دوران بارداری
راههای متعددی برای جلوگیری یا کاهش سرگیجه در حین بارداری وجود دارد:
کمتر بایستید
پس از یک مدت طولانی استراحت و بی تحرکی حتما برای چند دقیقه تحرک داشته باشید
در سه ماهه اول برای مدت طولانی به کمر نخوابید سعی کنید به پهلوها بخوابید
بطور کلی در سه ماهه دوم و سوم سعی کنید به پشت نخوابید
برای افزایش سطح قند خون غذاهای سالم بخورید
مقدار زیادی آب بنوشید
لباس های راحت و گشاد بپوشید
برای درمان مشکلات و بیماری های احتمالی با پزشک مشورت کنید و اگر توصیه کرد از مکمل یا دارو های مورد تایید او مصرف کنید.

چه وقت نیاز به کمک پیدا خواهی کرد؟
در طول دوره حاملگی پزشک خود را از هر گونه علایم طولانی مدت و آزاردهنده مانند سرگیجه بارداری مطلع کنید تا در صورت نیاز مراقبت های فوری و اساسی را پیاده کند. اگر سرگیجه ناگهانی یا شدید باشد، یا اگر علائم دیگری با سرگیجه داشته باشید، بلافاصله به پزشکی مراجعه کنید.
برخی از علایم خطرناک و نگران کننده در طول بارداری عبارتند از:
خونریزی واژینال
دل درد
تورم شدید
تپش قلب
درد قفسه سینه
غش
دشواری در تنفس
سردرد شدید
مشکلات بینایی

چشم انداز سرگیجه در دوران بارداری
سر گیجه یک علامت رایج در دوران بارداری است و بسیاری از عوامل مختلف می‌توانند باعث ایجاد آن شوند. هر وقت سرگیجه تجربه کردید اجازه دهید دکتر یا ماما از این وضعیت مطلع شوند. آنها می‌توانند هر آزمایشی که لازم باشد را برای اطمینان از سلامتی شما و جنین در نظر بگیرند.