خونریزی دوران قاعدگی، تمام نکاتی که باید بدانید

برای اینکه بفهمید مقدار خونریزی قاعدگی شما طبیعی است یا خیر، باید بدانید محدوده خونریزی طبیعی چقدر است. همچنین دانستن و آگاهی نسبت به خونریزی زیاد و کم می‌تواند به شما در پیشگیری از وقوع مشکلات بیشتر کمک شایانی کند. در این مطلب به طور مفصل به بررسی خونریزی قاعدگی می‌پردازیم.

میزان نرمال خونریزی چقدر است؟
طیف وسیعی برای خونریزی نرمال وجود دارد. برخی از خانم‌ها دوره‌های کوتاه و سبک‌تری دارند و برخی دیگر دوره‌های طولانی و سنگین‌تر.
خونریزی قاعدگی نرمال دارای ویژگی‌های زیر است:
قاعدگی ۸-۳ روز طول می‌کشد.
سیکل قاعدگی هر ۳۵-۲۱ روز رخ می‌دهد (اندازه‌گیری از روز اول یک قاعدگی شروع و تا روز اول قاعدگی بعدی ادامه می‌یابد).
میزان خون از دست رفته ماهیانه حدود ۳-۲ قاشق غذاخوری است. (۵۰-۳۰ میلی‌لیتر)

از چه میزان بیشتر شود تا خونریزی سنگین محسوب شود؟
خونریزی قاعدگی سنگین (HMB) توسط هر یک از موارد زیر مشخص می‌شود:
خونریزی که بیش از 7 روز طول بکشد.
خونریزی که به مدت چند ساعت پشت سر هم باشد و در هر ساعت یک یا چند پد خیس شود.
هر بار برای کنترل جریان قاعدگی از بیش از یک پد استفاده شود.
نیاز به تعویض پد یا تامپون در طول شب باشد.
قاعدگی با لخته‌های خون بزرگ همراه باشد.

عوامل خونریزی سنگین
از مهم‌ترین عواملی که باعث ایجاد قاعدگی سنگین می‌شوند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تغییر در هورمون‌ها: به طور معمول یکی از تخمدان‌ها طی چرخه قاعدگی تخمک آزاد می‌کند. به این عمل تخمک‌گذاری می‌گویند. اگر تخمک‌گذاری انجام نشود، سطح هورمون‌ها از حالت تعادل خارج خواهد شد. چنین عاملی می‌تواند روی لایه رحم تأثیر بگذارد و باعث ایجاد خونریزی شدید شود.
تحریک رحم: موارد خاصی مانند استفاده از IUD مسی، می‌توانند باعث تحریک رحم شوند.
رشد رحم: مانند پولیپ رحم یا فیبروئید
آندنومیوزیس: آندنومیوزیس یا بزرگ شدن رحم، زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های جدار رحم درون دیواره عضلانی رحم رشد کنند.
برخی از اختلالات خونریزی که از لخته شدن خون به درستی جلوگیری می‌کنند.
برخی از داروهای خاص مانند داروهای ضد انعقادی

عوامل
عوامل بسیاری می‌توانند جریان قاعدگی فرد را تغییر دهند و باعث شوند مقدار خونریزی قاعدگی کم شود. وزن بدن، ورزش و استرس، همگی می‌توانند باعث شوند میزان خونریزی قاعدگی کم باشد.

خونریزی کم نشانه چیست؟
دوره‌های سبک‌تر از حد نرمال، معمولا باعث نگرانی نمی‌شوند. سیکل قاعدگی افراد ماه به ماه متفاوت است و در برخی از ماه‌ها به طور طبیعی سبک‌تر به نظر می‌رسد. در موارد خاص دوره‌های سبک‌تر می‌توانند بارداری یا یک بیماری هورمونی را نشان دهند.

علائم قاعدگی سبک
طی یک سیکل قاعدگی نرمال، میزان خونریزی قاعدگی به طور متوسط دو تا سه قاشق غذاخوری است. با این حال، تفاوت‌های گسترده‌ای بین افراد وجود دارد. اگر مقدار خونریزی قاعدگی کمتر از حد طبیعی باشد قاعدگی سبک نامیده می‌شود. هر فرد می‌تواند با استفاده از کاپ قاعدگی، میزان خونریزی خود را ماهیانه اندازه بگیرد.
قاعدگی سبک می‌تواند علائم زیر را به دنبال داشته باشد:
مدت زمان سیکل قاعدگی کوتاه‌تر از حد معمول باشد.
به پد یا تامپون کمتری نیاز باشد.
طی یک الی دو روز اول میزان خونریزی زیاد نباشد.
به جای جریان مداوم، خونریزی به مدت چند روز شبیه به لکه بینی باشد.
گاهی اوقات قاعدگی سبک ممکن است باعث کاهش علائم سندرم قبل از قاعدگی (PMS) شود، مانند کمردرد، گرفتگی رحم یا نوسانات خلقی.

چگونه مقدار خونریزی را اندازه بگیریم؟
اندازه‌گیری میزان خونریزی قاعدگی آسان نیست. به سختی می‌توان گفت چه مقدار خون توسط پد یا تامپون جذب شده است. محصولات مختلف قابلیت جذب متفاوتی دارند و هر خانم در مورد اینکه چه موقع لازم است پد یا تامپون را عوض کند دیدگاه متفاوتی دارد. از روش‌های دقیق اندازه‌گیری میزان خونریزی قاعدگی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. استفاده از کاپ قاعدگی
استفاده از کاپ قاعدگی احتمالا ساده‌ترین روش برای اندازه‌گیری میزان خونریزی قاعدگی است. بسیاری از کاپ‌ها دارای علائم اندازه‌گیری هستند. حتی اگر کاپ شما علائمی برای اندازه‌گیری نداشته باشد، می‌توانید اطلاعات لازم را به صورت آنلاین یا از طریق اطلاعاتی که روی بسته‌بندی کاپ درج شده است به دست آورید.
۲. استفاده از تامپون
تامپون‌های با اندازه معمولی تقریبا ۵ میلی‌لیتر مایعات را جذب می‌کنند. تامپون‌های با قابلیت جذب اضافی، قابلیت جذب دو برابر مایعات را دارند. با این حال، توصیه نمی‌شود اجازه دهید تامپون‌ها کاملا خیس شوند و بعد آن‌ها را عوض کنید. تامپون را هر ۴ الی ۶ ساعت باید تعویض کرد. برای محاسبه میزان خونی که از دست داده‌اید، لازم است بدانید چه تعداد تامپون استفاده کرده‌اید و هر تامپون تا چه اندازه خون را به خود جذب کرده است.
۳. استفاده از پد بهداشتی
قابلیت جذب پد‌های بهداشتی مانند تامپون‌ها می‌تواند بین مارک‌ها و مدل‌ها متفاوت باشد. با این حال، پد‌های دارای اندازه‌های معمولی حدود ۵ میلی‌لیتر خون را جذب می‌کنند. به همین ترتیب، پد‌های با قابلیت جذب اضافی، می‌توانند ۱۰ میلی‌لیتر خون را جذب کنند. اگر شک دارید که قدرت جذب پد‌ها دقیقا چقدر است، می‌توانید اطلاعاتی را که روی بسته‌بندی آن‌ها نوشته شده است را مطالعه کنید، زیرا معمولا حاوی اطلاعاتی در مورد قدرت جذب هستند. اگر بدانید در هر سیکل قاعدگی از چه تعداد پد بهداشتی استفاده کرده‌اید، می‌توانید مقدار خونریزی قاعدگی خود را برآورد کنید. در دوران قاعدگی، شما فقط خون از دست نمی‌دهید. مایعات دیگری مانند موکوز، تقریبا ۶۴ درصد از جریان قاعدگی شما را تشکیل می‌دهند. این به این معنی است که خون تنها ۳۶ درصد از جریان شما را تشکیل می‌دهد.

اگر سیکل قاعدگی تغییر کند چه اتفاقی می‌افتد؟
تغییرات سیکل قاعدگی می‌تواند نشان‌دهنده مشکل باشد. در این مورد لازم است به پزشک مراجعه کنید. برخی از تغییراتی که باید مورد بررسی قرار بگیرند عبارت‌اند از:
سیکل قاعدگی برای بیش از ۹۰ روز متوقف شود (باردار نباشید و تحت کنترل طولانی مدت رژیم بارداری قرار نگرفته باشید).
وقتی سیکل قاعدگی منظمی دارید، پریود‌ها نامنظم شوند.
خونریزی بیش از حد غیر معمول؛ برای مثال، سیکل قاعدگی شما به طور معمول ۵ روزه باشد و ناگهان ۹ تا ۱۰ روز طول بکشد.
خونریزی بین دوره‌ها؛ به ویژه اگر شما هیچ‌گونه کنترل زایمانی نداشته باشید.
درد در دوران قاعدگی؛ به خصوص زمانی که در سیکل‌های قبلی درد نداشته‌اید.
خونریزی بسیار سنگی؛ در هر ساعت از یک یا بیش از یک پد یا تامپون استفاده شود.

چگونه می‌توان سیکل قاعدگی را پیگیری کرد؟
برای اینکه بدانید قاعدگی شما نرمال است یا خیر، چرخه قاعدگی خود را در تقویم یادداشت کرده و هر ماه تاریخ شروع قاعدگی خود را پیگیری کنید. برای شناسایی ترتیب و نظم قاعدگی خود، این کار را برای چند ماه پیاپی انجام دهید. اگر نگران سیکل قاعدگی خود هستید، هر ماه به موارد زیر توجه کنید:
۱. تاریخ پایان
به طور معمول سیکل شما چند روز طول می‌کشد؟ آیا طولانی‌تر یا کوتاه‌تر از حالت نرمال است؟
۲. جریان
میزان سنگینی جریان را یادداشت کنید. این جریان از حد معمول سبک‌تر است یا سنگین‌تر؟ هر چند وقت یک‌بار لازم است پد بهداشتی خود را تعویض کنید؟ آیا لخته خون می‌بینید؟
۳. خونریزی غیرطبیعی
آیا بین سیکل‌ها خونریزی دارید؟
۴. درد
میزان درد همراه با پریود را توصیف کنید. آیا درد از حد معمول بیشتر است؟
۵. سایر تغییرات
آیا تغییری را در خلق‌وخو و رفتار خود تجربه کرده‌اید؟ آیا اتفاق جدیدی در زمان تغییر سیکل‌های شما رخ داده است؟

علت تغییرات میزان خون چیست؟
بی‌نظمی‌های سیکل قاعدگی می‌تواند علل مختلفی داشته باشد؛ از جمله:
۱. بارداری یا شیردهی
یک سیکل از دست رفته می‌تواند نشانه بارداری باشد. شیردهی معمولا بازگشت قاعدگی بعد از بارداری را به تأخیر می‌اندازد.
۲. اختلالات تغذیه‌ای، کاهش وزن شدید یا ورزش بیش از حد
اختلالات تغذیه‌ای (مانند بی‌اشتهایی عصبی) کاهش وزن شدید و افزایش فعالیت‌های بدنی می‌توانند قاعدگی را مختل کنند.
۳. سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
در خانم‌های مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک، سیستم غدد درون‌ریز شایع ممکن است سیکل‌های نامنظم و تخمدان‌های بزرگی داشته باشند که شامل مجموعه‌های کوچکی از مایعات به نام فولیکول‌ها هستند.
۴. نارسایی زودرس تخمدان
نارسایی زودرس تخمدان به از بین رفتن عملکرد طبیعی تخمدان قبل از ۴۰ سالگی اشاره دارد. خانم‌هایی که نارسایی زودرس تخمدان دارند که با نام نارسایی اولیه تخمدان نیز شناخته می‌شود، ممکن است سال‌ها سیکل‌های نامنظم یا گاه به گاهی داشته باشند.
۵. بیماری التهابی لگن (PID)
بیماری التهابی لگن می‌تواند باعث خونریزی نامنظم قاعدگی شود.
۶. فیبروم رحم
فیبروم‌های رحمی رشد بیش از اندازه بافت‌های رحم در خانم‌ها هستند. فیبروم‌ها غیر سرطانی هستند. آن‌ها می‌توانند سیکل‌های قاعدگی سنگین و طولانی را به دنبال داشته باشند.

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
شما فردی هستید که بدن خود را بهتر می‌شناسید، بنابراین در صورت تشخیص هرگونه تغییر در چرخه قاعدگی نرمال خود، به پزشک مراجعه کنید. اگر از منوراژی (از دست دادن بیش از هشتاد سی‌سی خون در هر سیکل قاعدگی) یا هیپومنوره رنج می‌برید، پزشک بهترین فرد برای تشخیص و درمان علت اصلی خواهد بود. بسته به علائم شما، پزشک معاینه جسمی انجام خواهد داد. پزشک همچنین می‌تواند برای مشخص شدن علت خونریزی غیرعادی قاعدگی آزمایش تصویربرداری یا آزمایش خون انجام دهد. او بلافاصله بعد از تشخیص، پزشک درمان را شروع خواهد کرد.
بسیاری از خونریزی‌های غیرعادی قاعدگی با استفاده از داروهای ضدبارداری هورمونی درمان می‌شوند. اگر از کم‌خونی رنج می‌برید، پزشک می‌تواند مکمل‌های غذایی را برای شما تجویز کند. پزشک یا متخصص تغذیه می‌توانند به شما توصیه کنند برای جبران کمبود خون، پس از قاعدگی چه غذاهایی را مصرف کنید. این تغییرات غذایی می‌توانند شامل مصرف بیشتر پروتئین‌ها، مرکبات و سبزی‌ها برای بهبود سطح هموگلوبین شما باشند.

نتیجه‌گیری
اگر در دوران قاعدگی خونریزی شما کم یا زیاد است، بهترین کار این است که به پزشک مراجعه کنید و به هیچ عنوان خودسرانه دارو مصرف نکنید