درد شکمی کودکان، وقتی که مزمن می شود

درد مزمن شکمی با عنوان درد های دائمی یا عود کننده شکم( در شکم یا معده) تعریف می‌شود که بیشتر از سه ماه به طول می انجامد. درد شکمی ممکن است ناشی از یک بیماری خاص مانند بیماری کرون و یا به خاطر نوعی اختلال عملکردی باشد. اختلالات عملکردی دستگاه گوارش مانند سندرم روده تحریک پذیر و درد شکمی عملکردی، با هیچگونه ناهنجاری ساختاری یا بیوشیمیایی، مشخص نمی شود، یعنی اینکه پزشکان نمی دانند چه چیزی باعث بروز این اختلالات می شود. کودکانی که به اختلالات عملکردی مبتلا هستند، معمولا به معاینه تشخیصی نیاز دارند. در این مقاله به درد مزمن شکمی کودکان می پردازیم.

انواع مختلف درد مزمن شکمی در کودکان
میگرن شکمی یک درد شدید شکمی است که با حالت تهوع، استفراغ و یا از دست دادن اشتها همراه است.
درد شکمی عملکردی دردی است که دلیل مشخصی ندارد. کودک ممکن است به دلیل وجود درد، دوست نداشته باشد که فعالیت‌ های روزانه خود را انجام دهد.
اختلال هضم عملکردی شامل درد در قسمت فوقانی شکم است و با حرکات روده کودک، از بین نمی رود.
سندرم روده تحریک پذیر( IBS) نوعی درد شکمی است که با حرکات روده کودک، از بین می رود. حرکات روده کودک ممکن است متفاوت به نظر برسد و یا ممکن است حرکات روده بیشتری نسبت به حد معمول داشته باشد.

چگونه درد مزمن شکمی کودکم را کنترل کنم؟
استفاده از کمپرس گرما
به این صورت که هر 2 ساعت یکبار و به مدت 20 تا 30 دقیقه بر روی شکم گذاشته شود. گرما به کاهش درد و اسپاسم عضلانی کمک می‌کند.
در صورت نیاز، در غذاهای کودک خود تغییراتی ایجاد کنید
اگر کودک شما یبوست دارد، فیبر بیشتری به او بدهید. غذاهایی که فیبر زیادی دارند شامل میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات می باشند.
غذاهایی که باعث نفخ و گاز معده می شوند را به کودک ندهید. این غذاها شامل کلم بروکلی، کلم و گل‌کلم می‌شود. به کودک، نوشابه یا نوشیدنی ‌های گازدار نیز ندهید، زیرا موجب گاز معده می شوند.
در صورت داشتن اسهال و نفخ، غذاها و یا نوشیدنی هایی که حاوی سوربیتول و فروکتوز هستند را به کودک ندهید. برخی از آبمیوه ها، آبنبات، ژله و آدامس بدون شکر از این دسته مواد غذایی هستند. غذاهای پرچرب از قبیل غذاهای سرخ ‌شده، چیز برگر، هات ‌داگ، و دسرها را به کودک ندهید.
کودک شما باید مقدار زیادی مایعات بنوشد و وعده های غذایی کوچک را به دفعات بخورد. این کار به کاهش درد شکمی کودک می تواند کمک کند.
تعداد دفعات و دلایل درد شکمی کودک خود را یادداشت کنید
یک دفترچه یادداشت می تواند به ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی کودک شما کمک کند تا بفهمد که چه چیزی باعث بروز درد شکمی کودک شما می شود و زمانی که درد بروز می کند، کودک شما چه کاری را انجام می دهد، درد چه مدت طول می کشد و کودک چگونه احساس خود را بیان می کند.
تشویق کودک برای انجام فعالیت های معمولی خود
کودک را تشویق کنید تا در مورد چیزهایی که او را نگران می‌کند، حرف بزند. از طریق صحبت کردن با معلمان کودک خود، ببینید که آیا عوامل استرس زایی در مدرسه وجود دارد یا خیر. شاید شما بتوانید به کودک خود برای مقابله بهتر با این عوامل، کمک کنید.

چه دلایلی باعث بروز درد مزمن شکمی می شوند؟
در تعداد کمی از کودکان، درد شکمی ناشی از شرایط اساسی و قابل تشخیص، مثلا بیماری کرون است. با این وجود، در بیشترکودکان، درد هیچ دلیل قابل ‌شناسایی ندارد اما به این معنا نیست که درد واقعی نمی باشد.
اگر چه دلیل دقیق درد شکمی مشخص نیست، اما علائم عصبی و یا مواد شیمیایی که توسط روده و یا مغز ترشح می‌شوند، ممکن است باعث ایجاد حساسیت بیشتر به محرک‌ هایی شوند که به طور عادی، باعث ایجاد درد قابل توجهی نمی شوند، مانند منبسط شدن، نفخ و یا فشار. به دلیل بروز این تغییر در عملکرد روده، این نوع درد شکمی اغلب با عنوان درد عملکردی شکمی شناخته می شود.

عوامل خطر برای درد مزمن شکمی
در برخی موارد، کودکانی که سابقا از اضطراب، افسردگی و اختلالات روانی رنج می ‌برند، ممکن است یک واکنش شدیدی را نسبت به درد نشان دهند. گاهی اوقات، پدر و مادر و کودک ممکن است از هر گونه استرس یا اختلالات عاطفی آگاهی نداشته باشند. دیگر عوامل خطر احتمالی، می تواند تجربیات آسیب زای جسمی یا احساسی و یا عفونت ‌های قبلی دستگاه گوارش باشند.
والدین و کودکان باید مطمئن شوند که درد عملکردی شکمی، تهدید کننده زندگی فرد نیست اما ممکن است اثرات منفی بر روی وضعیت جسمی و روانی کودک بگذارد. این درد ممکن است با حضور کودک در مدرسه، مشارکت در فعالیت های ورزشی و دیگر فعالیت ‌های فوق ‌برنامه تداخل پیدا کند و به ندرت ممکن است بر روی اشتها و خواب کودک تاثیر گذار باشد. ایجاد تغییراتی در برنامه روزانه، ممکن است، روحیه و احساسات کودک را تحت تاثیر قرار دهد و به نوبه خود باعث بروز افسردگی و اضطراب شود.

چه کسی به درد مزمن شکمی مبتلا می شود؟
درد عود کننده شکم، معمولا قبل از سن بلوغ و در دو مرحله تکرار می شود. اولین مرحله در بین سنین ۵ تا ۷ سالگی و به طور مساوی در پسران و دختران و به میزان ۵ تا ۸ درصد در بین کودکان دیده می شود.
دومین مرحله، تقریبا در ۲۵ درصد موارد و در بین سنین 8 تا 12 سال رخ می دهد و در دختران بسیار رایج است. کودک اغلب دارای سابقه خانوادگی بیماری عملکردی روده مثل سندرم روده تحریک‌پذیر است.

علائم و نشانه های درد مزمن شکمی چیست؟
درد مزمن شکمی، درد مبهمی است که مکان آن در اطراف ناف می باشد. با این حال، الگو یا مکان درد شکمی، همیشه با این شرایط قابل پیش بینی نیست. درد ممکن است به طور ناگهانی اتفاق بیفتد و یا به آهستگی باعث افزایش شدت درد شود. درد ممکن است دائمی باشد و یا ممکن است شدت آن افزایش و یا کاهش پیدا کند.
برخی از کودکان مبتلا به درد شکمی مزمن، ممکن است سوء هاضمه یا درد در ناحیه فوقانی شکم همراه با حالت تهوع، استفراغ و یا احساس پر بودن معده را تجربه کنند. درد مزمن شکمی می‌تواند با خصوصیات غیر ارادی از قبیل رنگ ‌پریدگی، حالت تهوع، سرگیجه، سردرد و خستگی نیز همراه باشد.

آزمایشات و تشخیص درد مزمن شکمی
غربالگری / تشخیص
اطلاعات دقیق و مفصل در مورد محل بروز درد شکمی، تعداد دفعات تکرار شونده( تعداد دفعات درد در طول هفته ) و مدت ‌زمان آن و ارتباطش با سایر وضعیت ها، در اغلب موارد سرنخ ‌های مفیدی را در مورد علت بروز درد ارائه می‌کنند و در مورد انجام آزمایشات بیشتر، نقش راهنما را دارند.
سایر اطلاعات مهم که با عنوان پرچم‌ های قرمز یا علائم هشدار دهنده شناخته می‌شوند و پزشک ممکن است در مورد آنها تحقیق کند، شامل کاهش وزن، رشدکم، تب، دردهای مفاصل، زخم های دهانی، زخم‌ های غیر معمول، از دست دادن اشتها، وجود خون در استفراغ و مدفوع و بیدار شدن از خواب به دلیل داشتن اسهال و درد شکمی است. پزشک همچنین درباره اثرات غذاها و نوشیدنی ‌ها بر روی درد و رابطه آنها با مدفوع، میزان خواب، فعالیت ‌های جسمانی و استرس عاطفی سوال خواهد کرد.
تشخیص درد مزمن شکمی، اغلب بر پایه گزارش علائم و معاینه جسمی است. همچنین ممکن است پزشک، چندین آزمایش نیز انجام دهد. دلیل انجام این آزمایشات، یافتن علائم و نشانه های جدی بیماری است. این آزمایشات غربالگری، ممکن است در ابتدا شامل آزمایشات خون و مدفوع باشد. نتایج آزمایشات غربالگری اغلب در راهنمایی کردن پزشک برای شروع انجام آزمایشات بیشتر و یا آزمایش تغییر رژیم، مدیریت استرس یا دارو ممکن است، کمک کننده باشد.
اگر سابقه درد شکمی و معاینه جسمی کودک طبیعی باشد، انجام آزمایشات باید محدود شود. در این حالت، بسیاری از پزشکان برای پیشگیری از بروز ناراحتی و یا جزئی ترین خطر مرتبط با انجام آزمایش، ترجیح می دهند که آزمایشی را انجام ندهند. البته اگر سابقه، معاینه فیزیکی یا نتایج آزمایش های غربالگری غیر طبیعی باشند، ممکن است انجام آزمایش های بیشتری مورد نیاز باشد. آزمایشات بیشتر ممکن است شامل یک آزمایش برای تایید عدم تحمل لاکتوز، سونوگرافی از شکم، سی تی اسکن شکم و دستگاه گوارش فوقانی( آزمایش رادیولوژی) و احتمالا انجام آندوسکوپی باشد.
آندوسکوپی به پزشک این اجازه را می دهد که از یک دوربین مخصوص برای دیدن پوشش داخلی لوله غذایی، معده، بخش اول و آخر روده کوچک و روده بزرگ استفاده کند. در زمان انجام آندوسکوپی، نمونه هایی از لایه برای بررسی علائم عفونت و اختلالاتی مانند IBD و بیماری سلیاک در زیر میکروسکوپ نیز برداشته می شود. نتایج طبیعی آزمایش در کودکی که علائم هشدار دهنده یا پرچم قرمز ندارد، به شدت نشان دهندهRAP یا یکی دیگر از انواع دردهای عملکردی شکمی مانند سندرم روده تحریک پذیر یا سوء هاضمه عملکردی است.

درمان درد مزمن شکمی
اگر در طی این ارزیابی، دلیل خاص برای درد شکمی یافت شود، پزشک درباره مدیریت خاص شرایطی از قبیل یبوست، عدم تحمل لاکتوز، عفونت، IBD، بیماری سلیاک و آلرژی ‌های غذایی، با شما بحث و گفتگو خواهد کرد. اگر دلیل خاصی پیدا نشود و نسبت به درد عملکردی شکمی، تردیدی وجود داشته باشد، به کودک باید این اطمینان داده شود که درد شکمی او به عنوان یک اختلال واقعی پذیرفته شده ‌است نه یک چیز خیالی.
هدف از مدیریت و کنترل درد عملکردی شکمی، فراهم کردن کیفیت زندگی رضایت بخش از طریق حمایت، آموزش، داروها و مهارت های مقابله بهتر است. اطمینان داشتن در مورد نتیجه خوب درد عملکردی شکمی و جنبه های مثبت سلامت کودک بسیار حیاتی و ضروری است. رسیدگی به نگرانی ها و ترس های والدین و کودک و همچنین شناسایی عوامل استرس زای عاطفی و روانی نیز مهم هستند.
همانطور که قبلا هم گفته شد، انجام برخی از آزمایشات، ممکن است در طول روند ارزیابی درد عملکردی شکمی مورد نیاز باشد، اما برای والدین و کودکان نیز مهم است بدانند که انجام چنین آزمایش ‌های غیر ضروری، ممکن است باعث ناامیدی و ناراحتی آنها شود. اگر درد مزمن شکمی به صورت یک تشخیص احتمالی، مورد تردید باشد، آزمایشات بعدی باید به آزمایشاتی مفید، ساده و نسبتا غیر تهاجمی محدود شود.
کودک می‌تواند بسته به سابقه خود، از رژیم غذایی خاصی استفاده کند که به صورت موردی توصیه می‌شوند. پزشک ممکن است پرهیز از مصرف برخی مواد غذایی مانند غذاهای چرب و تند، کافئین، آبمیوه و نوشابه‌ های گازدار را توصیه کند. حذف لاکتوز( قند طبیعی در شیر و سایر محصولات لبنی ) از رژیم غذایی ممکن است در کسانی که علاوه بر درد عملکردی شکمی، از حساسیت نسبت به لاکتوز نیز رنج می‌برند، مفید باشد.
برخی از کودکانی که با درد مزمن شکمی و تجربه گاز معده روبرو هستند، ممکن است با آرام غذا خوردن و با پرهیز از خوردن نوشابه ‌های گازدار و غذاهای تولید کننده گاز مانند کلم و لوبیا، بهبود پیدا کنند. به علاوه، از خوردن آبمیوه ها، جویدن آدامس های بدون قند و آبنبات های بدون قندی که با الکلی به اسم سوربیتول شیرین شده اند، باید پرهیز شود. سوربیتول، مزه شیرینی دارد و نمی‌تواند به درستی هضم شود و در صورت مصرف زیاد، می‌تواند منجر به گرفتگی عضلات شکم، نفخ و حتی اسهال شود.
در صورتی که درد مزمن شکمی، باعث محدودیت در انجام فعالیت های روزانه شود، ممکن است بعضی از کودکان مجبور به مصرف دارو شوند. این داروها شامل داروهای ضد اسپاسم برای مبتلایان به درد گرفتگی عضلات شکم در رابطه با حرکات روده، داروهای ملین برای افرادی که یبوست دارند و داروهای سرکوب کننده اسید معده برای افراد مبتلا به درد و سوء هاضمه می باشند. اگر کودک به هیچ کدام از این درمان ‌ها واکنشی نشان ندهد، ممکن است از دوزهای کم دارویی به نام داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای استفاده شود.
این دارو، در دوزهای بالاتر برای درمان افسردگی مصرف می‌شود. دوز کم این داروها می‌توانند برای برخی از کودکان، تسکین دهنده درد بسیار خوبی باشند. با این حال، کودکی که دارای ترس و اضطراب و افسردگی می باشد، باید به طور کامل توسط روانپزشک یا روانشناس مورد ارزیابی قرار بگیرد. برخی از درمان های روانشناختی، به کودکان کمک می‌کنند تا با درد های عملکردی شکمی و دیگر عوامل استرس زا مقابله کنند. درمان های روانشناختی عبارتند از رفتار درمانی، تمرینات تمدد اعصاب و هیپنوتیزم.
نکته بسیار مهم این است که پزشک، والدین و مدرسه باید کودک را تشویق کنند تا روال عادی زندگی خود را از نو شروع کند. خوشبختانه، تشخیص درد مزمن شکمی نتیجه خوبی دارد و تقریبا نیمی از این کودکان، خود به خود و یا با درمان، در طول مدت چند هفته تا چند ماه، بهتر می شوند. یک محیط حمایتی و شناختی در خانه و مدرسه مهم است زیرا باعث می شود که کودک از نظر فیزیکی و ذهنی سالم بماند.

مراقبت از کودک مبتلا به درد مزمن شکمی
پیشنهادات کلی برای کاهش درد عبارتند از:
- اطمینان از اینکه کودک شما به اندازه کافی استراحت می کند.
- کمک کردن به کودک جهت خوردن مایعات زلالی مانند آب جوشیده سرد شده یا آبمیوه
- اگر کودک حس بدی دارد، او را مجبور نکنید که چیزی بخورد.
- اگر کودک شما گرسنه است، غذاهای نرم و ملایمی مانند کراکر، برنج، موز یا نان تست را به او بدهید.
- یک بطری آب گرم یا یک کیسه گندم را بر روی شکم کودک خود قرار دهید و یا یک حمام گرم را برای آنها مهیا کنید. مواظب باشید که آب زیاد داغ نباشد.
- اگر کودک درد دارد یا درمانده است، به او پاراستامول بدهید. به خاطر داشته باشید که دوز مصرفی برای کودکان، اغلب با دوز مصرفی بزرگسالان فرق دارد، بنابراین بسته دارو را از لحاظ مقدار دوز مصرفی مناسب، بررسی کنید. از دادن آسپرین به کودک خودداری کنید.

چه زمانی باید برای درد مزمن شکمی کودکان، به دنبال فوریت های پزشکی باشیم؟
اگر کودک شما دارای علائم زیر می باشد، فورا او را به نزد پزشک محلی یا نزدیکترین اورژانس بیمارستان برسانید.
علائم عبارتند از:
- شدت یافتن یا بدتر شدن درد و یا تغییر موقعیت درد در شکم
- تب یا لرز
- رنگ پریدگی، عرق و ناخوش بودن
- استفراغ کردن بیش از 24 ساعت
- تمایل نداشتن به خوردن غذا یا نوشیدن مایعات
- وجود خون در استفراغ
- مشکل در دفع ادرار و یا خیس کردن کمتر از چهار پوشک در روز
- بثورات پوستی همراه با درد
- هر مشکل دیگری که باعث نگرانی شما می شود.

تفاوت سندرم روده تحریک پذیر و سوء هاضمه عملکردی
علاوه بر درد مزمن شکمی، برخی از کودکان مبتلا به سندرم درد عملکردی شکمی(FAP) ممکن است در مدفوع یا الگوی مدفوعی خود نیز شاهد تغییراتی باشند. برای مثال، گاهی اوقات بعد از مدفوع، دل درد کودک بهتر می شود. در مواقع دیگر، مدفوع به طور موقت سفت شده و منجر به یبوست می شود و در برخی مواقع دیگر، ممکن است مدفوع شل شده و منجر به اسهال شود.
کودکان مبتلا به سندرم درد عملکردی شکمی( FAP )که با بروز این تغییرات در مدفوع خود مواجه هستند، سندرم روده تحریک پذیر دارند. محل بروز درد شکمی و اینکه این درد چه زمانی اتفاق می افتد، می تواند در طبقه بندی کودکان به ما کمک کنند( به عنوان مثال، سوء هاضمه عملکردی)

اپیدمیولوژی درد مزمن شکمی
- درد مزمن شکمی عود کننده، بر روی ۱۰ تا ۲۰ درصد از کودکان دبستانی کل جهان، تاثیر می گذارد.
- 3 تا 8 درصد کودکانی که به این الگوی درد مبتلا هستند، اعضاء بدن آنها دچار آسیب می شوند. این دسته از کودکان، در مرحله هشدار قرار دارند.
- درد شکمی عود کننده، بین سنین ۵ تا ۱۴ سال، بیشتر اتفاق می افتد و در کودکان زیر ۵ سال، غیر عادی است.
- دختران به طور معمول بیشتر از پسران تحت ‌تاثیر قرار می‌گیرند( شیوع نسبی 5/1 است).
- چاقی و RAP، با یکدیگر ارتباط دارند.
- استرس و RAP با یکدیگر ارتباط دارند. کودکان مبتلا به RAP، به احتمال زیاد یا رویداد هایی مانند مرگ یکی از اعضای خانواده، خشونت خانگی، تنبیه شدید والدین، از دست دادن شغل والدین و فشار اقتصادی، بستری شدن در بیمارستان و قلدری و زورگویی را تجربه کرده اند.
- درد شکمی عود کننده، با طبقه اقتصادی- اجتماعی جامعه، مرتبط نیست.
- شواهدی دال بر وجود یک جزء ژنتیکی، وجود دارد.
- کودکانی که به پروتئین شیر گاو حساسیت دارند و یا عمل جراحی شکم دارند، چندین سال بعد، باعث افزایش شیوع FGID می شوند.

انتقاد از نظریه های علت و معلول
نظریه‌ های زیر مورد انتقاد قرار گرفته ‌اند:
آلرژی های غذایی: هیچ مدرک متقاعد کننده ای برای آلرژی غذایی یا عدم تحمل، به عنوان علت RAP وجود ندارد. با این حال، برای برخی از بیماران، محدودیت رژیم غذایی دارای فایده است، به عنوان مثال، رژیم ‌های غذایی بدون لاکتوز یا رژیم غذایی بدون گندم. محرومیت از رژیم غذایی، اغلب توسط متخصصان بهداشت توصیه می‌شود.
مدارک ضد و نقیضی دال بر افزایش شیوع هلیکوباکتر پیلوری در کودکان مبتلا به RAP وجود دارد. بااین حال، شواهد کمی وجود دارد که هلیکوباکتر پیلوری در صورت عدم وجود زخم معده، باعث بروز درد شود.

وجود درد مزمن شکمی عود کننده در کودکان
چندین نشانه در کودکان مبتلا به RAP دیده می‌شوند که امکان طبقه ‌بندی را فراهم می‌کند معیار هایROME، این موارد را به صورت زیر تعریف می‌کنند :
- سندرم روده تحریک‌پذیر کودک ( دلیل بیشتر از ۷۰ درصد ابتلای کودکان به RAP است ).
- سوء هاضمه عملکردی
- سندرم درد پس از خوردن غذا
- سندرم درد اپیگاستریک
- میگرن شکمی
- درد عملکردی شکمی( FAP )
- سندرم درد عملکردی شکمی( FAP )

سندرم روده تحریک پذیر (IBS) کودکان
این بیماری حداقل چهار بار در ماه و حداقل به مدت دو ماه ادامه دارد:
- درد شکمی که حداقل در 25٪ از موارد
- با خروج مدفوع بهبود پیدا می کند.
- شروع آن با تغییر در تعداد دفعات دفع مدفوع یا فرم مدفوع مرتبط است.
- بعداز ارزیابی مناسب پزشکی، این نشانه ها را نمی توان به یک وضعیت پزشکی دیگر نسبت داد.
کودکان مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر (IBS)، به طور کلی به سه نوع تقسیم می شوند: نوع یبوست غالب، نوع اسهال غالب و نوع درهم و یا نوع متناوب نوع مدفوع غالب با نواحی درد شکمی کودک، در ارتباط است. کودکان مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر( IBS)، معمولا پس از خروج مدفوع، احساس می کنند به طور کامل، عمل دفع را انجام نداده اند و مدت زمان طولانی را بر روی توالت می نشینند.

سوء هاضمه در درد مزمن شکمی
سندرم درد پس از خوردن غذا
این بیماری حداقل برای دو ماه ادامه دارد:
- احساس سیری کامل بعد از خوردن وعده های غذایی معمولی که به مدت چندین بار در هفته اتفاق می افتد.
- سیری زود هنگام که مانع از تمام کردن یک وعده غذایی معمولی می شود و چندین بار در هفته اتفاق می افتد.
علائم دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- نفخ قسمت بالایی شکم یا داشتن حالت تهوع بعد از خوردن غذا
- آروغ زدن بیش از اندازه
- سندرم درد اپیگاستریک که ممکن است وجود داشته باشد.
سندرم درد اپیگاستریک
این بیماری حداقل چهار بار در ماه و حداقل به مدت دو ماه ادامه دارد:
- درد یا سوزش متناوب در ناحیه بالای شکم(اپی گاستروم) باحداقل شدت متوسط
- درد عمومیت ندارد و یا به نواحی دیگر سرایت نمی کند.
- درد با دفع مدفوع یا تمام شدن نفخ، تسکین پیدا نمی کند.
عدم رعایت معیارهای درد صفراوی
علائم دیگر ممکن است شامل این موارد باشند:
- درد اپیگاستریک ناشی از سوزش معده
- درد با بلع غذا، تحریک یا تسکین پیدا می کند.
- سندرم فشار پس از خوردن غذا که ممکن است وجود داشته باشد.
میگرن شکمی
این بیماری حداقل دو بار در 12 ماه سال اتفاق می افتد و شامل موارد زیر است:
- درد پاروکسیسمالی شدید و درد حاد پریامبیلیک که حداقل یک ساعت طول می‌کشد
- دوره ‌های مداخله در سلامت طبیعی که چند هفته تا چند ماه طول می‌کشد
- درد می تواند در فعالیت ‌های طبیعی تداخل ایجاد کند.
- درد با دو یا چند مورد همراه است از جمله بی‌اشتهایی، حالت تهوع، استفراغ، سردرد، گریز از نور و رنگ ‌پریدگی
- پس از ارزیابی مناسب پزشکی، این نشانه ‌ها را نمی‌توان به دیگر شرایط پزشکی نسبت داد.
درد عملکردی شکمی( FAP)
این بیماری، حداقل چهار بار در ماه و حداقل به مدت دو ماه ادامه دارد:
- درد مداوم شکم
- معیارهای ناکافی برای دیگر اختلالات عملکردی معده و روده
- بعد از ارزیابی مناسب پزشکی، این نشانه ها را نمی توان به یک وضعیت پزشکی دیگر نسبت داد.
سندرم درد عملکردی شکمی( FAP )
این بیماری حداقل چهار بار در ماه و حداقل به مدت دو ماه ادامه دارد:
- اختلال در انجام فعالیت ‌های معمولی
- درد عملکردی شکمی، حداقل ۲۵ درصد از موارد را تشکیل می‌دهد
- علائم جسمانی مانند سردرد، درد در اندام های بدن و یا داشتن مشکل در خوابیدن
علائم هشدار دهنده در RAP
- کاهش وزن بدون اراده
- افت صدک رشدی
- خونریزی از دستگاه گوارش
- استفراغ زیاد
- اسهال شدید مزمن
- تب کردن بدون دلیل
- بروز درد در یک چهارم سمت راست بالا یا سمت راست پائین
- سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری التهابی روده
- علائم جسمانی غیر عادی مانند رنگ پریدگی، زردی، ریباند تندرنس، تغییر صدای روده یا وجود یک توده قابل لمس
التهاب مفاصل.
- ضایعات دهانی و یا اطراف دهان
- بثورات پوستی
- تاخیر در سن بلوغ
به یاد داشته باشید که نسبت به هر ویژگی حاکی از سو استفاده از کودک، از جمله سوء استفاده جنسی و بی‌توجهی، هوشیار باشید

داشتن کنترل یا اختیار در مورد غیبت از مدرسه
کودک را تشویق کنید تا اجازه ندهدکه درد، مانع از انجام فعالیت ‌های معمولی اش شود. کودکان باید بدون توجه به درد، به مدرسه بروند. این کار در ابتدا سخت و دشوار است ولی با این حال، پیشرفت درد غالبا سریع است. مدرسه ممکن است برای اطمینان مجدد، به نامه ای از پزشک نیاز داشته باشد که توضیح دهد که درد غیر ارگانیک است اما ماهیت واقعی آن را تایید می‌کند. درد را می توان در طول کلاس و با ادامه روال عادی و معمولی، مدیریت کرد، نه اینکه کودک را از کلاس خارج کرده و به اتاق بیمار ببریم.
بردن کودک به مدرسه به عنوان مثال برای یک نصف روز، توصیه نمی شود چون می‌تواند با تمرکز بر روی بیماری، به جای خوب شدن و بهبودی، علائم بیماری را تقویت کند. درد را می‌توان تایید کرد اما نباید بر روی آن متمرکز شد.

مداخلات درمانی
مداخلات درمانی زیر در کودکان مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر(IBS) که در آنها شرح و برگشت به فعالیت ‌های عادی، موفقیت‌آمیز نبوده یا مقدور نبوده است، مورد استفاده قرار گرفته. با این حال، به استثنای توصیه های غذایی و پروبیوتیکی، این مداخلات درمانی، برای رسیدگی به موارد دشوار و با وجود علائم ناخواسته، محفوظ می مانند.
مداخلات رژیم غذایی
اگر رژیم غذایی کودک، کیفیت خوبی نداشته باشد و یا به طور غیر عادی، محدود کننده باشد، توصیه غذایی می تواند مفید باشد.
شواهد کمی مبنی بر تاثیر رژیم های غذایی فاقد لاکتوز، در مدیریت و کنترل کودکان مبتلا به RAP وجود دارد.
پروبیوتیک ها بر روی تمام FGID ها، به ویژه سندرم روده تحریک پذیر ( IBS)، اثرات مفیدی را نشان داده اند. تصور می شود که این امر به دلیل افزایش عملکرد مانع روده، مهار اتصال پاتوژن و تعدیل واکنش التهابی روده باشد. آنها همچنین ممکن است باعث کاهش حساسیت شدید احشایی، تغییر در تخمیر کولون و تثبیت میکروبیوت کولون شوند.
فواید مکمل های فیبری، نامعلوم است. در صورت استفاده از فیبر، مصرف فیبر محلول به جای فیبر نامحلول توصیه می شود. فیبر نامحلول ممکن است باعث نفخ و ناراحتی شود.
الیگوساکارید های، دی ساکاریدها، مونوساکاریدها و پلیول های تخمیر شده ( FODMAPs) به عنوان تحریک کننده های علائم در بیماران مبتلا به IBS معرفی شده اند. با این حال، شواهد و مدارک برای رژیم غذایی که حاوی مقادیر کمی FODMAP هستند، ناچیز است.
درمان دارویی
دارو باید برای کودکانی که به مدیریت ساده درمانی، واکنشی نشان نداده اند و علائم بیماری، بر کیفیت زندگی آنها تاثیر می‌گذارند، به میزان محدودی تجویز شود. داروهایی که در زیر عنوان شده اند باید مورد استفاده قرار بگیرند:
روغن نعناع
روغن نعناع به واسطه داشتن منتول، خاصیت ضد انقباض دارد و مانند یک داروی ضد نفخ عمل می کند. عوارض جانبی این روغن، معمولا خفیف وناپایدار بوده و شامل عوارض معمولی دستگاه گوارش مانند سوزش سر دل و سوزش یا ناراحتی مقعد یا محیط پیرامون مقعد می باشد. مصرف ۱تا ۲ عددکپسول دارای پوشش روده ای( ۱۸۰تا ۲۰۰ میلی گرم) به صورت روزانه و بیش از ۲ الی ۴ هفته، می تواند در درمان سندرم روده تحریک پذیر( IBS )مفید باشد. این کپسول ها، باید به طور کامل، قورت داده شوند.
Tegaserode
این دارو، یک آگونیست انتخابی ۴HT-۵( سروتونین) است که اثرات خودش را در کودکان مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر( IBS) و یبوست مزمن نشان داده است. با این وجود، مصرف آن به دلیل افزایش خطر در ایجاد ایسکمیک قلبی عروقی، توصیه نمی شود.
داروهای ضد انقباض
mebeverine در کشور انگلستان، دارای مجوز است و معمولا به خوبی قابل تحمل است و قبل از غذا باید مصرف شود. با این حال، تاثیر آن در بهبود جهانی سندرم روده تحریک پذیر، به وضوح مشخص نشده است.
داروهای ضد اسهال
داروهای ضد اسهال در مواردی استفاده می شوند که اسهال و حرکات مکرر روده افزایش پیدا کرده و در فعالیت های روزمره زندگی تداخل ایجاد می کنند. لوپرامید، عموما زیاد مصرف می شود. این دارو، درکم شدن اسهال موثر است اما نمی تواند درد شکمی را تسکین دهد.
پیزوتیفن(Pizotifen)
این دارو برای کودکان مبتلا به میگرن شکمی موثر است اما عوارض جانبی از قبیل خواب آلودگی، افزایش اشتها و اختلالات گوارشی را نیز به دنبال دارد.
آنتاگونیست های گیرنده 2H
استفاده از فاموتیدین در کودکان مبتلا به علائم سوء هاضمه شدید، موثر است. در انگلستان، این دارو برای استفاده در کودکان، مجاز نیست اما مصرف رانیتیدین برای کودکان بالای ۳ سال دارای مجوز است.
آمیتریپتیلین(Amitriptyline)
مصرف این دارو برای افراد بزرگسال مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر( IBS)، افزایش احساس تندرستی و کاهش درد شکمی مؤثر است. این دارو معمولا برای کودکان، بدون تجویز پزشک متخصص توصیه نمی شود.
داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای( TCAs) و مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین(SSRIs )
این داروها برای درمان سندرم روده تحریک پذیر( IBS) در کودکان مورد استفاده قرار می گرفته است. استفاده از آنها در مراقبت های اولیه توصیه نمی شود.

درمان های روانی- اجتماعی
هیپنوتیزم
هیپنوتیزم می تواند تاثیر مفیدی بر روی کودکان مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر داشته باشد و حداقل به مدت پنج سال پس از پایان یافتن درمان، ادامه دارد. اینطور به نظر می‌رسد که کاهش درد احشایی و انقباضات کولون، باعث کاهش یافتن افکار منفی بیمار در مورد وضعیت آنها می‌شود. یک بررسی سیستمیک از نظر آماری، بهبود قابل توجهی را در درمان دردهای شکمی، نشان داده است.

درمان شناختی- رفتاری
این درمان برای کودکان مبتلا به RAP ممکن است مفید باشد، هر چند که به برگزاری چندین جلسه عملی نیاز است.
تمرینات یوگا
انجام تمرینات یوگا برای کودکان مبتلا به RAP مفید و موثر است و منجر به کاهش قابل‌ توجه شدت و تناوب درد می شود.
طب سوزنی
طب سوزنی ممکن است با آزاد کردن مواد مخدر درونی، باعث تسکین درد شود. شواهد متناقضی از این روش درمانی برای اثربخشی و کارآیی آن برای RAP وجود دارد.

مراقبت های بهداشتی جایگزین
داروهای جایگزین برای اختلالات عملکردی روده، مانند بسیاری دیگر از داروها، واکنش های ساده ای را ارائه نمی‌دهد. بسیاری از تئوری ‌های مختلف آسیب شناسی به صورت آنلاین وجود دارند که بیشتر آنها به بیماران این اجازه را می‌دهند تا آزمایشات آلرژی غیر مبتنی بر شواهد را بخرند که ممکن است منجر به محدودیت غذایی شوند.
این آزمایشات و مشاوره ها ممکن است گران باشند و در طی مدتی که پزشکان عمومی، بیماران را به توانمند شدن ترغیب می کنند، آنها نیز اطلاعاتی را از منابع مختلف جمع آوری کرده و به دنبال راه حل هایی هستند که برای بیماران مفید باشد
در مورد کودکان دو مساله خاص وجود دارد :
- درباره محدودیت رژیم های غذایی در کودکان، باید با احتیاط عمل کرد زیرا اتخاذ یک رژیم غذایی متعادل با داشتن کالری کافی به منظور رشد و نمو، سلامت استخوان و ماهیچه ها، انرژی و تناسب اندام، یادگیری و سلامتی عمومی بسیار مهم و ضروری است.
- تمرکز کردن بر روی دلایل ساده بروز RAP ممکن است در ابتدا راحت‌ تر و قابل فهم باشد اما می‌تواند تاثیر مطلوبی نداشته باشد. زمانی که رژیم غذایی محدود کننده قابل ‌تحمل نیست و یا مانع از بروز علائم نمی‌شود، احساس شکست و عدم موفقیت کودک، می‌تواند از بین بردن مشکل را سخت تر کند.
- پزشک عمومی باید این نکته را بفهمد که آیا بیمارانی که به اختلالات عملکردی روده مبتلا هستند، آیا داروهای جایگزین را مورد بررسی قرار داده اند و یا در این زمینه به آنها مشاوره ارائه شده است و تحت حمایت مناسب قرار گرفته اند یا خیر.

پیش بینی بیماری درد مزمن شکمی
برخی از کودکانی که به RAP مبتلا هستند، سندرم روده تحریک پذیر( IBS ) را نیز به طور متناوب یا ثابت خواهند داشت.
در صورت داشتن سابقه خانوادگی سندرم روده تحریک پذیر، این بیماری تداوم خواهد داشت.
چنانچه والدین این کودکان یک دلیل روانی را برای نشانه‌ های این بیماری بپذیرند، احتمال اینکه کودکان بیشتر تحت پیگیری قرار بگیرند، وجود دارد.
عوامل خطر احتمالی برای مزمن بودن این بیماری، شامل موارد زیر است:
- سن کمتر از ۶ سال
- داشتن سابقه بیماری بیشتر از 6 ماه
- مشکلات عملکردی والدین، بروز حوادث استرس زا و سوء استفاده جنسی، همگی با تداوم FAP مرتبط هستند.
- اضطراب، افسردگی و شدت درد به تداوم بیماری ارتباطی ندارد.