شیر خوردن در بارداری، چه تاثیری بر جنین دارد؟

دوران بارداری یک دوران حساس و بسیار حائز اهمیت در زندگی بانوان است. زنان حامله در این دوران باید به خورد و خوراک خود بسیار اهمیت بدهند و از هر مواد غذایی تغذیه نکنند دلیل این امر هم این است که دیگر تنها نیستند و یک موجود زنده در حال رشد را در رحم خود پرورش می‌دهند و باید سلامت او را نیز مد نظر داشته باشند. اکثر زنان باردار برایشان سوال است که آیا خوردن شیر در دوران بارداری کار درستی است؟ اگر می‌توانند شیر بخورند بهتر است از کدام نوع شیر در رژیم غذایی خود بهره ببرند؟ ما در این مقاله از مجله صورتی‌ها قصد داریم تا به این سوال پاسخ بدهیم که خوردن شیر در بارداری چه تاثیری بر جنین دارد؟ و این که در دوران بارداری باید از کدام نوع شیر استفاده شود؟
دریافت مواد مغذی ضروری برای رشد کودک بسیار مهم است. یک جنین در حال رشد برای ساختن سلول‌های جدید و سالم به پروتئین‌های زیادی نیاز دارد. شیر به عنوان یک منبع غنی از مواد مغذی، برای رشد کودک ضروری است و باید برای تامین سلامت مادر و نوزاد در رژیم غذایی مادر گنجانده شود. پروتئین شیر به عنوان یک پروتئین کامل در نظر گرفته می‌شود زیرا حاوی تمام اسیدهای آمینه ضروری مورد نیاز بدن است به همین دلیل بسیار راحت جذب و هضم می‌شود و از این طریق تمام پروتئین موجود در شیر توسط بدن مادر استفاده می‎شود.
براساس اعلام وزارت کشاورزی آمریکا، زنان باردار برای به دست آوردن این مواد مغذی باید هر روز دو یا سه وعده شیر یا سایر لبنیات مصرف کنند. مصرف شیر در دروان بارداری به همان اندازه که سالم و ضروری هست، می‌تواند در هنگام مصرف زیاد، خصوصاً در دوران بارداری، عوارض جانبی نیز داشته باشد.

آیا خوردن شیر در دوران بارداری خوب است؟
در پاسخ به این سوال باید عرض کنیم که بله؛ شیر برای تامین مواد مغذی و ویتامین D زنان در دوران بارداری بسیار لازم است و تاکید شده است که در این دوران حتما از شیر استفاده شود.

یک زن باردار چه مقدار باید شیر بخورد؟
این که یک زن باردار چه مقدار باید شیر مصرف کند جای بحث زیادی دارد اما یک زن حامله می‌تواند در طول روز در زمان بارداری ۳ لیوان شیر مصرف کند که باید عمدتا یا از نوع کم چرب یا حتی بدون چربی باشد تا از آن سود ببرد.

فواید خوردن شیر در دوران بارداری
شیر دارای مواد مغذی زیادی است که هم برای سلامت مادر و هم برای تامین سلامت نوزاد بسیار مفید است و کارایی زیادی دارد. فواید شیر برای زنان باردار عبارتند از:
۱- تامین کلسیم مورد نیاز استخوان‌ها:
مقدار قابل توجهی کلسیم در دوران بارداری برای تأمین نیازهای معدنی کودک شما لازم است. زنان باردار ۱۹ سال و بالاتر به حدود ۱۰۰۰ میلی گرم کلسیم نیاز دارند، و زنان زیر ۱۹ سال به ۱.۳۰۰ میلی گرم در روز. یک لیوان (۲۵۰ میلی لیتر) شیر بدون چربی ۳۰۹ میلی گرم کلسیم دارد. بنابراین توصیه می‌شود برای رفع نیازهای روزانه کلسیم خود ۳ تا ۴ لیوان شیر مصرف کنید.
۲- تامین پروتئین مورد نیاز رشد کودک:
در دوران بارداری، مصرف پروتئین سالم به رشد کودک کمک می‌کند و منجر به افزایش سرعت تکثیر سلول‌ها می‌گردد تا عملکرد طبیعی داشته باشند. پروتئین به تقویت رحم، بهبود خون رسانی و تغذیه نوزاد و همچنین بافت سینه کمک می‌کند.
مصرف ناکافی پروتئین می‌تواند منجر به کمبود وزن هنگام تولد در نوزادان شود. نیاز روزانه پروتئین برای زنان باردار از ۴۰ گرم تا ۷۰ گرم متغیر است و یک لیوان شیر ۹ گرم پروتئین را ارائه می‌دهد. مصرف سه لیوان شیر می‌تواند به شما در رفع یک سوم از نیازهای پروتئینی بدنتان کمک کند.
۳- تامین ویتامین D برای جلوگیری از بروز راش پوستی در نوزاد:
مصرف ویتامین D در دوران بارداری به جلوگیری از راش نوزادان و وزن کم هنگام تولد کمک می‌کند. نیاز روزانه ویتامین ۴۰۰IU D است و یک وعده شیر می‌تواند ۱۱۵ تا ۱۲۴ IU را ارائه دهد. بنابراین، نوشیدن سه وعده شیر می‌تواند به شما در تأمین ۵۹٪ از این ویتامین مورد نیاز بدنتان کمک کند.
راش یک بیماری پوستی است که بصورت برجستگی هایی با رنگ قرمز یا سفید روی پوست بوجود می آید.
یکای بین‌المللی یا واحد بین‌المللی (اختصاری IU)، یکای اندازه‌گیری مقدار ماده در داروشناسی است.
۴- یک آنتی اسید عالی:
سوزش سر دل و سایر مشکلات معده در دوران بارداری شایع است. نوشیدن شیر بدون چربی یا کم چرب می‌تواند علائم سوزش قلب را تسکین دهد. خوردن شیر در دوران بارداری موجب بهبود کارکرد معده خواهد شد.
۵- شیر یک هیدراته کننده بدن:
اگر احساس کمبود آب یا احساس استرس شدید دارید، خوردن شیر در دوران بارداری به شما کمک می‌کند. شما را هیدراته نگه می‌دارد و مانع از بین رفتن مایعات در بدن می‌شود.
ما در بخش بالا فقط به این اشاره کردیم که فواید خوردن شیر در دوران بارداری چیست؟ اما این موضوع که باید از چه نوع شیری استفاده کنیم؟ نیز سوال بسیار مهمی است که ذهن خیلی از زنان باردار را به خود مشغول کرده.
در ادامه با صورتی‌ها همراه باشید تا شما را در رابطه با اینکه در دروان بارداری باید از چه نوع شیری استفاده کنید؟ راهنمایی کنیم.

در دوران بارداری چه نوع شیری بخوریم؟
شیر کم چرب و بدون چربی: شیر بدون چربی یکی از بهترین انتخاب‌ها برای حفظ سلامت شما و نوزادتان است. این ماده همچنین حاوی مواد مغذی اساسی است که به رشد و ساختار استخوان کودک کمک می‌کند. یک لیوان (۲۵۰ میلی لیتر) شیر کم چرب ۳۰۹ میلی گرم کلسیم را در اختیار شما قرار می‌دهد، همچنین کودک را از کمبود کلسیم پس از تولد محافظت می‌کند. تحقیقات نشان داده‌اند که دو تا سه لیوان شیر کم چرب (یا سه وعده لبنیات) در دوران بارداری ایده آل است.
شیر کامل: شیر کامل حاوی چربی‌ها و مواد مغذی اضافی است. یک لیوان شیر کامل ۱۵۰ کالری ارائه می‌دهد در حالی که شیر بدون چربی تنها ۸۳ کالری دارد. خوردن شیر کامل در دوران بارداری بهترین گزینه است مگر اینکه اضافه وزن داشته باشید.
شیر پاستوریزه: چه شیر کم چرب را انتخاب بکنید و چه شیر کامل، تفاوت چندانی ندارد فقط حتما به این نکته توجه داشته باشید که حتما پاستوریزه باشد. شیر خام معمولاً حاوی باکتری است که می‌تواند برای شما و کودک شما خطرناک باشد اما با گرم کردن و جوشاندن شیر می‌تواند رشد باکتری‌ها را کنترل کند.
برای پاستوریزه کردن شیر مصرفی خود، شیر را جوش آورده و سپس آن را خنک کنید تا پاستوریزه شود. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده (CDC) به زنان باردار توصیه می‌کند که از خوردن مواد غذایی پاستوریزه نشده مخصوصا شیر خودداری شود.
شیر از منابع مختلفی از جمله حیوانات و گیاهان تهیه می‌شود. از شیر گاو گرفته تا شیر بز، شیر برنج و شیر بادام، هر نوع ارزش و طعم غذایی مختلفی دارد که شما باید قبل از امتحان کردن آن‌ها را بشناسید.

مقایسه انواع شیر و بررسی تفاوت‌های آن‌ها
شیرها از منابع زیادی به دست می‌آیند. منبع برخی گیاهی است و منبع برخی دیگر حیوانی. به طبع هر کدام دارای ویژگی‌ها و ارزش غذایی خاصی هستند. قبل از مصرف هرکدام بهتر است که با ویژگی‌های آن آشنا شویم.
۱- شیر گاو:
این نوع شیر رایج ترین نوع شیر است و به طور کلی در همه گزینه‌های بدون چربی، پاستوریزه و حتی طعم دار موجود است. شیر گاو سرشار از اسیدهای آمینه است که به ساخت سلول در بدن مادر و نوزاد کمک می کند
شیر گاو شامل:
ویتامین D موجود در شیر گاو که مادران را از دیابت دور نگه می‌دارد.
ویتامین E که یک آنتی اکسیدان است
ویتامین A که برای بینایی مفید است، بافت‌های سالم ایجاد کرده و ایمنی بدن را تقویت می‌کند
یک لیوان شیر گاو ۲۴۰ میلی گرم کلسیم داراست.
۲- شیر بز:
شیر بز محبوب نیست، اما بسیار مغذی است. این نوع شیر عطر و طعم غیرمعمول دارد و به عنوان شیر تازه و شیر UHT (درجه حرارت فوق العاده بالا فرآوری شده) در دسترس است.
در مقایسه با شیر گاو، شیر بز پروتئین و چربی بالاتری دارد و کالری و ویتامین B۲ بیشتری را داراست. چربی های رژیمی موجود در شیر بز با نام (MCT) به کاهش کلسترول و تسریع در متابولیسم کمک می‌کنند.
محتوای بالای ویتامین A موجود در شیر بز مستقیماً توسط بدن جذب می‌شود.
همچنین مقادیر ویتامین B۲ آن که باعث تحریک تولید آنتی بادی‌ها می‌شود، سیستم ایمنی را از آسیب‌ها حفظ می کند.
یک فنجان شیر کامل بز ۳۲۷ میلی گرم کلسیم دارد.
۳- شیر سویا:
این ماده با آسیاب کردن سویا آغشته به آب حاصل می‌شود. شیر سویا نیز در انواع مختلف بدون چربی، کامل و طعم دار موجود است. شیر سویا تقریباً همان میزان پروتئین شیر گاو را دارد. فاقد کلسترول است و مقادیر خوبی کلسیم را برای جنین و مادر فراهم می‌کند.
محتوای چربی اشباع شده و اشباع نشده شیر سویا به حفاظت از بدن در برابر بیماری‌های قلبی عروقی کمک می‌کند. آنتی اکسیدان‌های موجود در آن در مبارزه با سرطان بسیار کارآمد هستند.
یک لیوان شیر سویا به اندازه ۳۰۰ میلی گرم کلسیم دارد.
۴- شیر برنج:
شیر برنج از مخلوط کردن برنج با آب بدست می‌آید. شیر برنج در انواع چربی، طعم دار، کلسیم یا پروتئین‌های غنی شده موجود است. شیر برنج چهار برابر کربوهیدرات بیشتر از شیر گاو دارد و برای خانم‌های دیابتی مناسب نیست.
شیر برنج حاوی مقادیر زیادی از ویتامین‌های گروه B و چربی کم بوده و غنی از کلسیم، پروتئین و آنتی اکسیدان زیاد است
محتوای ویتامین B موجود در شیر برنج با انواع بیماری‌ها در بدن مبارزه کرده و سیستم ایمنی بدن را قوی می‌کند.
یک فنجان شیر برنج می‌تواند ۲۹۳ میلی گرم کلسیم داشته باشد.
۵- شیر بادام:
شیر بادام بهترین گزینه برای جایگزین کردن انواع شیر برای افرادی که به لاکتوز یا سویا حساسیت دارند است. شیر بادام از بادام زمینی و آب تهیه می‌شود که فاقد کلسترول و چربی اشباع است.
شیر بادام سرشار از فیبر، اسیدفولیک، ویتامین های B و E، پروتئین، کلسیم و آهن است که کالری کمی داشته و حاوی آنتی اکسیدان‌هایی است که سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کنند.
یک فنجان شیر بادام ۲۰۰ میلی گرم کلسیم دارد.
۶- شیر جودوسر:
بهتر است بدانید که مقدار بالای فیبر موجود در شیر جودوسر مانع از یبوست در دوران بارداری می‌شود. شیر جودوسر سطح قند خون را کنترل کرده و به انتقال اکسیژن به سلول‌ها کمک می‌کند.
شیر جودسر سرشار از ویتامین‌های A و B و مواد معدنی مانند پتاسیم، منگنز و فسفر است.
مقدار پروتئین شیر جودسر بیشتر از شیر بادام یا شیر برنج اما کمتر از شیر گاو است.
۷- شیر زعفران:
شیر زعفران، شیر جودسر، شیر بادام و شیر برنج خود به تنهایی نوع خاصی شیر به حساب نمی‌آیند بلکه چندین راه مختلف برای خوردن شیر محسوب می‌شوند.
شیر زعفران یا kesar با اضافه کردن مقدار کمی زعفران به شیر درست می‌شود که به هضم و افزایش اشتها کمک کرده و حالت تهوع و یبوست را تسکین می‌دهد.
شیر زعفران به عنوان یک شل کننده عضلانی نیز عمل می‌کند و علائم سرماخوردگی را کنترل می‌کند.
شیر زعفران به عنوان یک داروی ضد افسردگی عمل کرده و استرس و نوسانات خلقی را نیز کنترل می‌کند.
۸- شیر خشک:
شیر خشک با تبخیر رطوبت موجود در شیر ساخته می‌شود. این ماده از سلامت کمتری برخوردار است زیرا در معرض حرارت زیاد قرار گرفته تا رطوبت موجود در شیر از بین برود.
۹- شیر شکلات:
این شیر با طعم شکلات است که با اضافه کردن پودر شکلات به شیر ساخته می‌شود. نوشیدن آن بی‌خطر است زیرا حاوی مقادیر زیادی کالری لازم برای مادر و نوزاد است. با این وجود، باید نسبت به مقدار کافئین و قند آن توجه داشته باشید تا به مشکل برنخورید.

شیر خام یا شیر پاستوریزه، کدام برای زنان باردار مناسب است؟
نوشیدن شیر پاستوریزه یا خام یا مصرف هر چیزی که از شیر خام تهیه شده باشد در دوران بارداری بی خطر نیست. در طی فرآیند پاستوریزاسیون، شیر در دمای بالا گرم می‌شود تا میکروب‌هایی که موجب ابتلا شدن به چندین بیماری می‌شوند از بین بروند. مصرف شیر خام (که پاستوریزه نیست و حامل میکروب است) خطر ابتلا به بیماری‌های مختلفی از قبیل لیستریا را افزایش می‌دهد.
لیستریا نادر است اما برای نوزادان می‌تواند کشنده باشد.
لیستریا منوسیتوژنز عامل بیماری لیستریوز است که از بیماری‌های مشترک انسان و حیوان می‌باشد.

نکات ایمنی خوردن شیر در دوران بارداری چه هستند؟
در صورت مصرف بیش از حد یا بدون آماده سازی مناسب، شیر می‌تواند برخی از ناراحتی‌ها را در بدن ایجاد کند. در اینجا چند روش ایمن برای مصرف شیر هنگام بارداری وجود دارد:
شیر را با نسبت ۱/۲ رقیق کرده و خوب مخلوط کنید. از آن برای تهیه چای یا شیرخشک استفاده کنید.
شیرهای گرم را در جرعه‌های کوچک مصرف کنید و با عجله آن را خنک نکنید.
بعد از غذا از نوشیدن شیر خودداری کنید.
در فواصل زمانی مناسب تا سه فنجان شیر می‌توانید مصرف کنید.

سوالات متداول در رابطه با خوردن شیر در دوران بارداری
برخی از زنان باردار سوالات زیادی درباره خوردن شیر در دوران بارداری دارند. با ما همراه باشید تا به چنین سوال پاسخ دهیم:
۱- چرا در دوران حاملگی ویار شیر می‌کنم؟
بدن ما به طور طبیعی در برابر مواد مغذی مورد نیاز خود هوس خوردن آن‌ها می‌کند. بنابراین اگر شما شیر میل می‎کنید، می‌تواند کمبود کلسیم، پروتئین یا چربی را نشان دهد. مصرف منظم شیر، مواد مغذی اساسی نوزاد و خودتان را تامین می‌کند و هوس‌ها را از بین می‌برد.
۲- اگر در طول بارداری شیر زیادی بنوشم چه اتفاقی خواهد افتاد؟
نوشیدن زیاد شیر در دوران بارداری می‌تواند منجر به سوء هاضمه و نفخ شود.
۳- آیا نوشیدن شیر در دوران بارداری کودک را زیبا می‌کند؟
نوشیدن شیر یا شیر زعفران روی چهره کودک تاثیری ندارد، زیرا این امر عمدتاً به ارث ژنتیکی بستگی دارد.
۴- آیا نوشیدن شیر در دوران بارداری کودک را بزرگ می‌کند؟
نوشیدن شیر در دوران بارداری می‌تواند منجر به سلامت نوزاد شود، زیرا شیر مقادیر خوبی از چربی‌ها، کلسیم، پروتئین و کالری مورد نیاز برای رشد جنین را تأمین می‌کند.
مهم نیست که چه نوع شیر را انتخاب کنید، مصرف مقدار مناسب شیر برای تأمین مواد مغذی ضروری بدن مادر و کودک در حال رشد ضروری است. شیر حیوانی مثل شیر گاومیش، گاو و بز یا گیاهی مانند شیر برنج یا شیر زعفران می‌تواند جایگزین سالمی به جای نوشیدنی‌های گازدار و نوشیدنی‌های شیرینی باشد که برای شما ناسالم است. بنابراین شیر سالم را انتخاب کنید، تا هم سلامت خود و هم سلامت نوزادتان را فراهم کنید.