شیوه تنبیه کودک، نه سیخ بسوزه نه کباب!
بهتر است بدانید که تنبیه بدنی و فریاد کشیدن نه تنها هیچ تأثیری در تربیت کودکان ندارد بلکه در درازمدت آنها را به کودکانی پرخاشگر تبدیل می کند.
اگر کودکانی در حال رشد و بازیگوش دارید که از صبح تا شب در حال بازی، شیطنت و کلافه‌کردن شما هستند و هر چه قوانین و مقررات را برایشان توضیح می دهید انگار نه انگار، از یک گوش شنیده و از گوش دیگر دَر می‌کنند، اگر شما پدر و مادر عزیز، آخرین راه آرام و مطیع کردن کودک را کتک زدن و تنبیه بدنی می‌دانید بهتر است بدانید که تنبیه بدنی، جیع زدن و فریاد کشیدن نه تنها هیچ تأثیری در تربیت کودکان ندارد بلکه در درازمدت آنها را به کودکانی پرخاشگر، مضطراب، بی اعتمادبه نفس، سرکش و با انواع مشکلات رفتاری تبدیل می کند.
9 ایده کارآمد
چند ایده جهت تنبیه و مجازات کودکان را مطرح می کنیم:
1. تعریف کار
بیشتر والدین به دلیل رفتار بد کودکان از آنها می‌خواهند که ساکت شده و آرام در گوشه‌ای بنشینند. ولی این روش درستی برای تنبیه نیست چون کودکان پرجنب‌وجوش هستند و ساکت نشستن برای آنها سخت است بنابراین بجای اینکه از او بخواهید در گوشه‌ای ساکت و بدون سروصدا بنشیند بهتر است کاری متناسب با سن کودک به او محول کنید. مثلاً حفظ کردن یک شعر، چندبار نوشتن از حروف الفبا، رنگ‌آمیزی تصاویر و یا حل یک مسئله ریاضی. واگذاری این کارها اگر با هدف تنبیه کودکان باشد به‌صورت ناخودآگاه باعث می‌شود تا در گوشه‌ای از منزل آرام گرفته و کارش را انجام دهد.
2. انجام حرکات ورزشی
این روش تنبیه برای کودکانی که ورزش کردن را دوست ندارد ممکن است نامطلوب باشد اما مطمئناً کودک را از عواقب رفتار بدش آگاه می‌کند. به‌عنوان‌مثال اگر رفتار کودک در مهمانی و یا یک مکان عمومی مناسب نبود بعد از رفتن به خانه به دلیل رفتار بدی که داشته از او بخواهید تا طناب بزند و یا حرکت دراز و نشست را ۱۰ بار تکرار کند. درنهایت کودک هم به اهمیت ورزش کردن پی خواهد برد و هم به موقع تنبیه شده است ولی در این کار زیاده‌روی نکنید چون ورزش بیش‌ازحد باعث خستگی ماهیچه‌های کودک شما خواهد شد.
3. کسب امتیاز
فهرستی از کارهای خانه مانند آب دادن به گل‌دان‌ها، گردگیری و نظافت، خشک‌کردن ظرف‌ها و ... تهیه کنید و برای هر کار یک امتیاز در نظر بگیرید؛ به‌عنوان‌مثال برای آب دادن به گل‌ها امتیاز ۲۰، خشک‌کردن ظرف‌ها امتیاز ۴۰ و ... اگر کودک شما به یک بچه لوس تبدیل و کنترل او از دستتان خارج شده، دائماً با دوستانش درگیر شده و دعوا می‌کند به او مثلاً بگویید تا ۱۵۰ امتیاز از من نگیری نمی‌توانی با دوستانت بازی کنی! به‌این‌ترتیب او به ارزش بازی با دوستان پی برده و تنبیه می‌شود و شما هم نظم و ترتیب را به روشی آسان به او تفهیم کرده‌اید.
4. استفاده از زمان‌سنج
اگر کودک شما برای انجام کارهایی مثل کامل کردن تکالیف مدرسه یا تمیز کردن اتاقش زمان زیادی را هدر می‌دهد بهتر است از زمان‌سنج استفاده کنید. به او بگویید اگر زمانی که در نظر گرفته‌اید به پایان برسد و او هنوز موفق به انجام کارهایش نشده باشد از امتیازاتی مثل تماشای کارتون مورد علاقه‌اش و یا رفتن به پارک و بازی با دوستانش برای یک روز محروم می‌شود. این کار کودک را تشویق می‌کند که کارش را در زمان خواسته‌شده انجام دهد و به‌تدریج به یک فرد منظم تبدیل شود.
تنبیه بدنی، جیع زدن و فریاد کشیدن نه تنها هیچ تأثیری در تربیت کودکان ندارد بلکه در درازمدت آنها را به کودکانی پرخاشگر، مضطراب، بی اعتمادبه نفس، سرکش و با انواع مشکلات رفتاری تبدیل می کند.
5. تمرین بیشتر
این روش تنبیه به‌خصوص برای کودکانی که در درس‌هایشان ضعیف هستند و در امتحانات نمرات پایینی می‌گیرند بسیار مناسب است. زمانی که کودک رفتار نامناسب و نیاز به تنبیه داشت بجای تنبیه بدنی با او به حل تمرینات درسی بپردازید. از دروسی که ضعیف‌تر است نمونه سؤال تهیه و چاپ کنید و از او بخواهید تا به سؤالات پاسخ دهد. به او توضیح دهید که تا زمانی که نمرات بالاتری نگرفته است باید تمرین بیشتری داشته باشد حتی اگر در روز زمان استراحت کمی داشته باشد. این کار به او کمک می‌کند تا هم در درس‌هایش قوی‌تر شود و هم خوشحال شود که بجای تنبیه کمکش کرده‌اید.
6. قرعه کشی
با کودک خود صحبت کنید و فهرستی از انواع تنبیه‌ها با کمک او تهیه کنید و روی کاغذ نوشته و درون ظرفی بیندازید و به او بگویید باید زمانی که رفتار نامناسبی داشت دستش را در ظرف برده و یکی از آن روش‌های تنبیه را که نوشته بودید برای تنبیه‌اش از ظرف بیرون بیاورد. این روش تنبیه به کودکان کمک می‌کند تا تجربیات جدیدی کسب کرده و از زمان خود بهترین استفاده را بکنند. برخی از این تنبیه‌ها می‌تواند شامل بیرون گذاشتن سطح زباله، شستن ظرف‌ها، تا کردن لباس‌ها، منظم کردن کمدها و یا رسیدگی به باغچه منزل باشد.
7. زمانی برای آرام شدن در نظر بگیرید
اگر کودک شما اوقات‌تلخی می‌کند و رفتار مناسبی در خانه ندارد، به پیاده‌روی بروید و از او بخواهید تا بدود این کار کمک می‌کند تا آرامش پیدا کرده و به آنچه انجام داده فکر کند. زمانی که از پیاده‌روی برگشتید به‌آرامی به او توضیح دهید رفتاری که در پیش‌گرفته اشتباه و نیاز به اصلاح دارد. این زمان دادن به والدین هم کمک می‌کند تا آرامش خود را حفظ کرده و بدون عصبانیت قوانین را به کودک خود بیاموزند.
8. مرتب کردن وسایل به‌هم‌ریخته
این‌یک روش مؤثر است تا مطمئن شوید که کودکتان بعد از به هم ریختن وسایلش آنها را مرتب می‌کند. اگر فرزند شما اسباب‌بازی‌ها و وسایل شخصی‌اش را مرتب نمی‌کند مخفیانه آنها را جمع‌آوری کرده و از دسترسش خارج کنید و به او بگویید تا زمانی که خودش وسایلش را مرتب نکند حق استفاده و بازی با آنها را ندارد.
9. تغییر زمان خواب
بچه‌ها از خواب متنفرند و دوست دارند تا توان دارند بازی و جنب‌وجوش کنند؛ بنابراین به آنها بگویید که اگر رفتار نامناسبی داشته باشند باید زودتر به رختخواب رفته و بخوابند و در عوض روزهایی که رفتارشان مناسب است می‌توانند زمان بیشتری بیدار مانده و بازی کنند.
منبع:
تبیان
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼