عمل جراحی در کرونا، تکلیف چیست؟

بسیاری از خانم‌ها در این روزها که ترس از ابتلا به بیماری کرونا همچنان قوت دارد از مراجعات پزشکی زنانه به مراکز درمانی و کلینیک‌ها برای درمان یا حتی معاینات معمول پرهیز می‌کنند.

در این میان برای بسیاری از زنان، مسأله به تعویق افتادن درمان‌هایی که پیش از این برایشان ضروری شناخته شده بود نگران‌کننده شده است. چنین دغدغه‌ای موجب شد با دکتر آمنه لاهوتی، متخصص زنان و زایمان و فلوشیپ ناباروری گفت‌وگو کنیم.

در حوزه زنان و زایمان نیز مانند بسیاری از دیگر رشته‌های پزشکی دو نوع جراحی داریم. بعضی از جراحی‌ها اورژانسی هستند که در صورت انجام ‌نشدن به آسیب جدی یا فوت بیمار منجر می‌شوند. بعضی دیگر از جراحی‌ها غیراورژانسی هستند و می‌توان بدون نگرانی از تهدیدآمیز بودن آنها برای سلامت بیمار انجام آنها را تا مدتی به تعویق انداخت.اما در هر حال صورت گرفتن جراحی‌های غیراورژانسی نیز برای بیمار ضروری است و نمی‌توان برای همیشه از آن صرف‌نظر کرد.

جراحی‌تان را به بعد از کرونا موکول کنید
خود اعمال جراحی‌های غیرضروری به سه دسته ضروری، نیمه‌ضروری و غیرضروری تقسیم‌بندی می‌شوند.دکتر لاهوتی در این باره توضیح می‌دهد: «اعمال جراحی ضروری در این دسته شامل مواردی است که این ظرفیت را دارد که به‌سرعت وخیم‌تر شود تا جایی که ممکن است انجام جراحی‌ها حالت اضطراری پیدا کند. مثال این مورد در حوزه زنان انواع سرطان‌های زنان و جراحی‌های مرتبط با آنهاست.

یا مواردی مثل خونریزی نه‌چندان شدید ولی مداوم که به حدی شدید نیست که تهدیدکننده جان بیمار باشد و عمل جراحی اورژانسی را طلب کند، اما آنقدر هست که به درمان دارویی جواب نداده و در طولانی‌مدت باعث کم‌خونی شدید و آسیب به بیمار می‌شود.این متخصص زنان می‌افزاید:

«عمل جراحی فریز تخمک یا تخمدان در خانمی که به‌ علت سرطان سینه قرار است رادیوتراپی شود، اما هنوز فرزند ندارد و می‌خواهد در آینده صاحب فرزند شود، ضروری محسوب می‌شود.» این اعمال جراحی را می‌توان تا یک ماه به تعویق انداخت اما نهایتا با رعایت نکات ایمنی مربوط به جراحی در زمان شیوع کرونا باید انجام شوند و نمی‌توان بیش از یک ماه آنها را عقب انداخت.

جراحی فیبروم‌ها را کمی به تعویق بیندازید
اعمال جراحی نیمه‌ضروری آنهایی است که اگرچه باعث ایجاد درد، اختلال عملکرد یا ناتوانی در بیمار می‌شود، اما بعید است به‌سرعت وخیم یا اضطراری شود. دکتر لاهوتی با بیان این مطالب توضیح می‌دهد: «مثلا انجام کولپوسکوپی (روشی تشخیصی برای بررسی مقیاسی روشن از دهانه رحم و اندام تناسلی زنان) در بیماری که در پاپ‌اسمیر گزارش مشکوک یا غیرطبیعی داشته است، می‌تواند تا سه ماه به تعویق بیفتد.

ولی بهتر است تا زمانی که بیماری کرونا در وضعیت قرمز است، انجام نشود. همچنین برداشتن فیبروم رحمی در خانمی که علائم ناشی از بزرگ‌ شدن فیبروم را دارد و گریزی از عمل جراحی نیست می‌تواند مدتی به تعویق بیفتد یا هیستروسکوپی (یک عمل جراحی تشخیصی برای بررسی و تشخیص خونریزی‌های غیرطبیعی رحمی) در خانمی که لکه‌بینی به‌علت پولیپ رحمی دارد.»

به گفته این متخصص زنان و زایمان، جراحی‌های غیرضروری شامل مواردی همچون اعمال جراحی پیشرفته اندومتریوز یا لاپاروسکوپی‌هایی است که در حوزه ناباروری انجام می‌شود.

همین‌طور بستن لوله‌های رحمی آسیب‌دیده قبل از انتقال جنین در خانمی که آی‌وی‌اف شده و جنین فریز دارد، جزو جراحی‌های ضروری محسوب شده اما اورژانسی نیست. اعمال جراحی زیبایی هم که اصولا غیرضروری هستند و به درخواست بیمار انجام می‌شوند.

شما باید به‌سرعت جراحی شوید!
اعمال جراحی اورژانس شامل اعمال جراحی‌ای است که در صورت انجام ‌نشدن منجر به ایجاد آسیب در بیمار می‌شود.

این متخصص در این باره می‌گوید: «پیچ‌خوردگی تخمدان که در صورت انجام‌ نشدن عمل جراحی باعث از دست رفتن تخمدان می‌شود یا خونریزی شدید رحمی که در صورت انجام‌‌نشدن کورتاژ باعث وقوع شوک و حتی مرگ بیمار خواهد شد. به همین دلیل در انجام این جراحی‌ها نباید درنگ کرد.»وی می‌افزاید:

«بیماران باردار هم در حوزه زنان قرار می‌گیرند و مانند زنان غیرباردار عمل جراحی در آنها ممکن است اورژانسی یا غیرضروری باشد. برای مثال اعمال جراحی اورژانس در حوزه بارداری و زایمان شامل خونریزی شدید ناشی از سقط، کنده شدن جفت، افت ضربان قلب جنین یا علائمی از آسیب جنینی داخل رحم است که در صورت انجام‌‌نشدن عمل جراحی باعث مرگ مادر یا جنین یا هر دو خواهد شد.

بعضی از موارد نیز به خودی خود اورژانسی نیستند اما به‌سرعت ممکن است به یک وضعیت اورژانسی تبدیل شوند. سزارین در صورتی که با دلایل پزشکی و از قبل تعیین‌شده باشد یا سزارین تکراری در خانمی که زایمان قبلی فرزندش نیز به روش سزارین بوده است، شرایط کم‌خطرتری از سزارین اورژانس دارد. اما به هرحال سزارین یک عمل جراحی بزرگ محسوب می‌شود و بهتر است تا حد امکان، بجز در موارد ضروری انجام نشود.»