ماسک زدن صحیح، چطور استفاده کنیم؟

وقتی با کرونا وارد ایام گرم سال شدیم، ماسک زدن برای بسیاری تبدیل به کاری زجرآورشد. اما واقعیت این است که گرما هم نباید باعث شود نسبت به سلامتی خود بی‌اعتنا بشویم.

ماسک زدن یا نزدن. مسئله پیچیده این روزها که هنوز در ایام شیوع کرونا هستیم زدن یا نزدن ماسک است. حالا دیگر قرنطینه برای تعداد قابل توجهی از خانواده‌ها تمام شده است. کارمندان و کسبه به مشاغل خود برگشته‌اند. کم و بیش مهدهای کودک با رعایت موارد بهداشتی باز شده‌اند و زندگی‌ها تقریبا به روال عادی بازگشته است. در این بین اما هنوز خطر ابتلا به کرونا از بین نرفته است و آمارها هرچندوقت یکبار از رد کردن فاز جدیدی از ابتلا و متاسفانه فوت هموطنان می‌گویند.

بعد از روزهای اوج این بیماری که از اسفند سال گذشته شروع شد حالا دیگر رعایت موار بهداشتی به یکی از الزامات حضور در جامعه تبدیل شده است. قوانین بهداشتی مثل پوشیدن دستکش، رعایت فاصله مناسب از یکدیگر، همراه داشتن یا استفاده از اسپری‌ها و ژل‌های ضدعفونی‌کننده و بالاخره زدن ماسک. مورد آخر یکی از چالش‌های جدی کروناست. بعضی از افراد تحمل ماسک را بر روی صورت خود ندارد و دچار تنگی نفس می‌شوند. بعضی دیگر از سختی تحمل ملزومات ماسک روی صورت خود مثل جای کش گله می‌کنند و بعضی دیگر می‌گویند با عینک و کلاه و ملزومات تابستانه دیگر جای ماسک روی صورت خود نداریم.

اما با همه اینها باید بدانیم تحقیقات ثابت کرده استفاده از ماسک مناسب تا حد قابل توجهی خطر ابتلا به کرونا را برای افراد کاهش می‌دهد. واقعیت این است که باید بپذیریم در این شرایط مجبور به استقاده از ماسک هستیم. اما راه‌حل‌هایی هست که به وسیله آن کمتر با ماسک به ما سخت می‌گذرد.

گوش‌های بیچاره!
ما مجبور به زدن ماسک هستیم اما گوشهای ما گناهی ندارند که مجبور به تحمل جای کش‌های ماسک باشند! این موضوع که تحمل آن برای بسیاری از افراد سخت است باعث می‌شود قید استفاده از ماسک را بزنند درحالی که راه‌حلی برای این مشکل وجود دارد.

اولین راه‌حل این است که از ماسک‌های موسوم به ان۹۵ یا ماسک‌هایی که به جای قرار گرفتن در پشت گوش، پشت سر قرار می‌گیرند استفاده کنید. نوعی از ماسک به نام اسفنجی هم هست که اغلب در رنگ مشکی عرضه می‌شود و کش‌هایی پهن برای قرار گرفتن در پشت گوش دارند. باید بدانیم این ماسک‌ها جز آن دسته‌ای هستند که کمترین حفاظت از بینی و دهان را در برابر ویروس دارند. پس اگر مایل به استفاده از ماسک‌های فیلتردار و ان۹۵ نیستید برای رهایی از گوش درد سراغ ماسک‌های اسفنجی نروید. خودتان دست به کار بشوید و برای ماسک‌های جراحی کش پهن بدوزید. سلامتی ارزش این را دارد که در حد چند دقیقه برای ساختن یک ماسک باب میل وقت بگذارید و در طول روز به راحتی از آن استفاده کنید.

عینکی‌ها و یک دردسر جدید!
عینک زدن با همه مزایایش برای عینکی‌ها دردسرهایی هم دارد. یکی از این دردسرها عینک زدن به همراه ماسک هست. هوای ناشی از تنفس بعد از محبوس شدن در ماسک روی شیشه عینک می‌نشیند و به این ترتیب جلوی دید فرد را می‌گیرد.

این مشکل راه‌حلی دارد که از آنچه فکر می‌کنید ساده‌تر است. قبل از استفاده از عینک لنزهای آن را با آب و صابون بشویید و اجازه بدهید خشک بشود. صابون موادی به اسم «سورفکتانت» را روی لنز عینک شما می‌نشاند که باعث می‌شود مولکول‌های آب به طور یکنواخت روی لنز پخش بشود و شیشه در اصطلاح «عرق» نکند.

اما شاید این راهکار برای همه انواع لنزهای عینک جواب ندهد. یک راه دیگر این است که بینی و دهان را طوری با ماسک بپوشانید که منفذی برای خروج هوا از سمت عینک باقی نماند. برای این کار می‌توانید کش‌های ماسک را به صورت ضربدری پشت سر خود ببندید. نگران نباشید! این سبک بستن ماسک دو تهویه در چپ و راست صورت برای خروج هوای تنفس شده ایجاد می‌کند که دیگر کاری به لنزعینک شما ندارد.

راه حل سومی هم هست و آن قرار دادن تکه‌ای دستمال کاغذی تا شده بالای ماسک و در قسمت اتصال ماسک و عینک است. این دستمال کاغذی هوای تنفس شده را به خود جذب می‌کند و مانع رسیدن آن به لنز عینک می‌شود.

پس دیگر برای اینکه عینکتان بخار نکند، ماسک را از روی بینی پایین نکشید. بینی یکی از اعضایی هست که ویروس به راحتی از آن به بدن منتقل می‌شود.

ممکن است برای برخی افراد این سوال پیش بیاید که آیا عینک هم می‌تواند آلوده به ویروس باشد؟ متخصصان چشم پزشکی این نظریه را تایید کرده اند و می‌گویند افراد باید قبل و بعد از استفاده از عینک آن‌ها را کاملا ضدعفونی کنند. چرا که چشم، بینی و دهانی از محیط‌های مخاطی هستند که به سادگی ویروس را به بدن منتقل می‌کنند.

همه ماسک‌ها محافظ نیستند
این روزها وقتی در شهر انواع مختلفی از ماسک را روی صورت افراد می‌بینیم ولی برخلاف تصور، همه این ماسک‌ها در برابر ویروس محافظ نیستند. مثلا انواع ماسک پارچه‌ای که در رنگهای مختلف و بیشتر هم توسط خانم‌ها استفاده می‌شود بازدارندگی در برابر ویروس کرونا ندارند.

ماسک اسفنجی هم که قبلا به آن اشاره کردیم و اتفاقا از انواع پرطرفدار ماسک هم هست، طبق گفته سازمان غذا و دارو مانع از ورود ویروس به دهان و بینی نمی‌شوند. به این خاطر که این دسته از ماسک‌ها اغلب پوشش کاملی ندارند و اطراف دهان و بینی را به طور کامل محافظت نمی‌کنند.

در این بین ماسک‌های کربنی که ظاهر متفاوت اما رنگ طوسی دارند تا ۱۰درصد جلوی انتقال ویروس را می‌گیرند. بهترین ماسک‌ها برای در امان ماندن از کرونا ماسک ان۹۵، ماسک پزشکی یا جراحی و ماسک اف اف پی یک است.

مطالعات ویروس‌شناسی برروی بیماری آنفولانزا در سال ۲۰۱۳ می‌گوید که ماسک‌های خانگی یک سوم ماسک‌های پزشکی و ان۹۵ فرد را در برابر ویروس آنفولانزا محافظت می‌کند. ضمن اینکه ماسک‌های خانگی بعد از چندساعت استفاده ار فضای باز و در میان جمع باید شسته و ضذعفونی بشوند تا دوباره قابل استفاده باشند.

بچه‌ها ماسک بزنند یا نه؟
پزشکان معتقدند که ماسک زدن برای کودکان زیر دوسال به صورت کلی ممنوع است چون بسیار خطرناک است. کودکان در این سن از نظر تنفسی مجرای باریکی دارند و همچنین از نظر هوشیاری برای باز کردن موضع تنفسی خود توانایی کامل ندارند. پس بنابراین ممکن است کمبود اکسیژن ناشی از زدن ماسک باعث خفگی کودک بشود.

به طور کلی بهتر است کودکان در این شرایط بیشتر در خانه بمانند و به جز برای کارهای ضروری از خانه خارج نشوند. اما در صورت خرج از خانه باید برای کودکان بالای دوسال ماسک مناسب سن آنها را تهیه کرد که زیاد بزرگ نباشد. استفاده از ماسک‌های بزرگسالان برای کودکان به دلیل قالب نبودن روی صورت نه تنها اثری در محافظت از ویروس ندارد بلکه ممکن است تنفس آنها را هم با مشکل روبه‌رو کند. بهتر است وقتی کودکان را با ماسک از خانه خارج می‌کنیم مدت کوتاهی بعد آنها را به خانه برگردانیم یا در شرایطی قرار بدهیم که بتوانند بدون ماسک تنفش کنند.

ماسک زدن در گرما
وقتی با کرونا وارد ایام گرم سال شدیم، ماسک زدن برای بسیاری تبدیل به کاری زجرآورشد. اما واقعیت این است که گرما هم نباید باعث شود نسبت به سلامتی خود بی‌اعتنا بشویم. اول اینکه ماسک‌های سبکتر مثل ماسک جراحی باعث تعریق کمتری نسبت به انواع دیگر ماسک می‌شود. اما اگر باز هم ماسک زدن در هوای گرم شما را اذیت می‌کند یکی از راه‌های موثر این است که هرازگاهی از جمع فاصله یک متر و هشتاد سانتی بگیرید و ماسک خود را بردارید و تنفس کنید.

توجه داشته باشید ماسک‌های خیس و عرق‌آلوده باید یا سریعا شسته یا تعویض بشوند.