فریز کردن تخمدان، چگونه است؟
فریز کردن تخمک که با عنوان رمزنگاری تخمک ها شناخته می شود، در واقع، یک روش درمان باروری است.
امروزه، با توجه به توسعه ی علم و فناوری در حوزه ی پزشکی و درمان ناباروری، برای زنان این امکان فراهم شده است تا بتوانند در هر زمانی که میخواهند، باردار شده و فرزند خود را بهدنیا بیاورند. این امتیاز از طریق انجماد یا فریزکردن تخمک امکانپذیر شده است.
فریزکردن تخمک
فریزکردن تخمک که با عنوان رمزنگاری تخمک های شناخته می شود، در واقع، یک روش درمان باروری است، که متخصصان از طریق آن میتواند تخمکهای سالم و بی نقض را برای لقاح در آینده، بازیابی و منجمد کنند. در صورت نیاز، تخمک فریز شده را از حالت انجماد خارج کرده و بهوسیلهی روش لقاح آزمایشگاهی (IVF)، با اسپرم بارور شده و در رحم قرار میگیرد.
آمادگی برای فریزکردن تخمک
چنانچه، فردی قصد فریزکردن تخمک خود را داشته باشد، باید در ابتدا به دنبال یک کلینیک باروری با تخصص در این زمینه بگردد. قبل از شروع فرآیند فریزکردن تخمک، باید آزمایشهای غربالگری را انجام دهد. این آزمایشها شامل:
آزمایش ذخیرهی تخمدان: برای تعیین کمیت و کیفیت تخمکها، غلظت هورمون تحریک کنندهی فولیکول و استرادیول در روز سوم از چرخه قاعدگی اندازهگیری میشوند.
سونوگرافی از تخمدانها: به منظور مشاهده، بررسی و ارزیابی عملکرد تخمدانها، سونوگرافی از تخمدان توصیه میگردد.
غربالگری بیماریهای عفونی: جهت اطمینان از عدم ابتلا به بیماری های عفونی، نظیر: HIV (ایدز) و هپاتیت B و C غربالگری لازم صورت میگیرد.
مراحل فریزکردن تخمک
فریزکردن تخمک مراحل مختلفی دارد که عبارتند از:
تحریک تخمدان به تخمکگذاری
فرد، باید تحت نظر یک متخصص باروری برای تحریک تخمدانهای خود، جهت تولید تخمکها متعدد در مدت زمان معین از داروهای هورمونی استفاده کند. این نوع داروهای هورمونی عبارتند از:
در طول درمان، پزشک وضعیت تخمکگذاری را تحت نظر دارد. برای اندازهگیری میزان پاسخ بدن فرد به داروهای محرک تخمدان، باید آزمایش خون انجام شود. در صورت رشد فولیکولها، سطح استروژن افزایش پیدا میکند. همچنین، سطح هورمون پروژسترون تا بعد از تخمکگذاری کاهش مییابد.
داروهای تحریک تخمدان: به مدت ۲ هفته، هورمون تحریک کننده فولیکول (FSH) و هورمون لوتئین (LH) جهت تحریک تخمدانها تزریق میشود
داروهایی برای جلوگیری از تخمکگذاری زودرس: در اواسط سیکل قاعدگی، هورمون های آزادکنندهی گنادوتروپین تزریق میشوند.
هورمون کمککنندهی تخمکگذاری: پس از گذشت ۱۰ الی ۱۴ روز، هورمون گنادوکوریونی انسانی برای کمک به تولید تخمک تزریق میگردد.
پزشک مربوطه، برای پیگیری میزان پیشرفت فولیکولها (جایی که تخمکها بالغ میشوند)، سونوگرافی واژینال انجام میدهد.
بازیابی تخمک
غالبا، بازیابی تخمکها در مطب پزشک یا کلینیک تخصصی باروری، تحت بیهوشی انجام میشود. در ابتدا، از طریق سونوگرافی واژینال، یک پروب سونوگرافی وارد واژن میکنند تا فولیکول را شناسایی کند. سپس، سوزن (آسپیراسیون) را از راه واژن به سمت فولیکول هدایت میکنند و بهوسیلهی دستگاه مکش متصل به سوزن آسپیراسیون، تخمک را از فولیکول خارج میکنند. هر چه، تعداد تخمک بیشتر باشد، میزان موفقیت فریز کردن و درنهایت تولید مثل افزایش مییابد.
بیمار بعد از بازیابی تخمک، ممکن است دچار اسپاسم و گرفتگی شدید در ناحیهی زیر شکم شود. این احساس فشار و گرفتگی تا هفتهها ادامه مییابد، زیرا تخمدانها متورم شدهاند.
انجماد یا فریزکردن تخمک
اندکی پس از بازیابی تخمکهای سالم، متخصصان آنها را در محیط آزمایشگاهی در دمای بسیار پایین منجد کرده و برای استفاده از تخمکها در آینده حفظ میکنند. انجماد یک تخمک بارور نشده، کمی دشوارتر و پیچیدهتر از انجماد تخمک بارور شده (جنین) است.
بعد از عمل فریزکردن تخمک
غالبا، بیمار در طی یک هفته بعد از بازیابی تخمک میتواند به فعالیتهای عادی روزانه خود بازگردد. در صورت تجربه و مشاهدهی موارد زیر در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید:
تب بالاتر از ۳۸.۶ درجه
درد شدید در ناحیه شکم
افزایش وزن بیش از ۹۰۰ گرم در ۲۴ ساعت
خونریزی شدید واژن (پر شدن بیش از دو پد بهداشتی در ساعت)
مشکل در ادرار کردن
نتایج و میزان موفقیت فریزکردن تخمک
هنگامیکه قصد باردار شدن دارید، میتوانید از تخمکهای فریزشده خود استفاده کنید. متخصصان تخمکها با اسپرم در محیط آزمایشگاه، بارور کرده و داخل رحم قرار میدهند. امروزه، متخصصان لقاح آزمایشگاهی (IVF)، برای دستیابی به نتایج بهتر، روش لقاح آزمایشگاهی به نام تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم (ICSI) را بکار میبرند. در این روش، تخمک به طور مسقیم داخل یک اسپرم منفرد تزریق میشود.
با توجه به سن فرد، در زمان فریزکردن تخمک احتمال باردار شدن، بعد از کاشت تخمک بارور شده بین ۳۰ تا ۶۰ درصد است. هر چقدر سن فرد در هنگام فریز تخمک بیشتر باشد، احتمال تولد و تولید مثل کمتر میگردد.
عوارض ناشی از فریزکردن تخمک
سندروم هیپراسمولاسیون تخمدان: در برخی از موارد، داروهای تحریک کنندهی تخمدان برای تخمکگذاری بیشتر، منجر به سندروم هیپراسمولاسیون تخمدان میگردند. علائم این بیماری از نفخ شکم و کمآبی گرفته تا لخته شدن خون در بدن، بهطور بالقوه تهدیدکنندهی زندگی فرد است.
عوارض بازیابی تخمک: در موارد بسیار نادر، استفاده از سوزن آسپیراسیون برای بازیابی تخمکها ،منجر به خونریزی، عفونت یا آسیب به روده، مثانه و رگهای خونی آن ناحیه میگردد.
چالشهای عاطفی و روحی: فریزکردن تخمک روش شگفت انگیزی برای افزایش شانس بارداری در آینده است، با این وجود، باید بدانید که در علم پزشکی، هیچ تضمینی وجود ندارد. بهتر است، انتظارات غیر واقعی را از ذهن خود پاک کنید.