علت درد دندان کودک

درد دندان در کودکان به دلایل گوناگونی رخ می‌دهد. این دلایل عبارتند از:
پوسیدگی دندان
تشکیل پلاک دندانی
دندان در آوردن
خالی شدن دندان و نیاز به پر کردن آن
گیر کردن غذا بین دندان‌ها
آبسه دندان
عفونت سینوس‌ها
دندان شل یا لق شده
شکستگی، ترک خوردگی و یا آسیب به دندان بر اثر تصادفات
افتادن و یا شل شدن پر شدگی دندان
عفونت دندان - این مورد معمولاً زمانی رخ می‌دهد که یک دندان نهفته سر از لثه بیرون آورده باشد ولی فضای کافی برای رشد در اختیار نداشته باشد.

چگونه از دندان درد در کودکان پیشگیری کنیم؟
اگر کودک پیش ‌تر به دندان درد دچار شده و یا در حال حاضر با این مشکل مواجه است، شما به عنوان والدین احتمالاً دوست دارید که این آخرین دندان دردی باشد که کودک تجربه می‌ کند. برخی از دلایل دندان درد مانند عفونت سینوس‌ها، دندان در آوردن، درد ناشی از دندان لق شده و دندان آسیب دیده در تصادفات قابل پیشگیری نیستند. ولی برای حفاظت از دندان‌ها و پیشگیری از درد دندانی ناشی از عدم رعایت بهداشت دهان و دندان کارهای زیادی می‌توان انجام داد.
بنابراین بهترین راه برای پیشگیری از دندان درد، تمیز و سالم نگه داشتن دندان‌ ها و لثه ‌ها است. برای این کار:
باید به صورت منظم و سالانه چندین بار به دندانپزشک مراجعه کرده و دندان‌های کودک توسط دندانپزشک معاینه شود.
مصرف غذاهای شیرین و نوشیدنی‌ها باید محدود شود. غذاهای شیرین و چسبناک به اطراف دندان و لثه چسبیده و احتمال بروز پوسیدگی دندان را افزایش می‌دهد. به جای غذاهای شیرینی که ارزش غذایی زیادی ندارند، کودک را تشویق کنید که روزانه میوه‌هایی همچون سیب و موز مصرف کند.
کودک را تشویق کنید که دوبار در طول روز و هر بار به مدت ۲ دقیقه به کمک مسواکی نرم و خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزند. تمیزکردن دندان‌های عقبی اهمیت زیادی دارد، به کودک آموزش دهید که این دندان‌ها را هم به صورت کامل مسواک بزند.
به کودک آموزش دهید که یکبار در روز، بین دندان‌ها را به کمک نخ دندان و مسواک‌های بین دندانی تمیز کند. این کار برای خارج کردن پلاک‌های دندانی و اجزای باقی مانده‌ی مواد غذایی بین دندان‌ها اهمیت بسیار زیادی دارد.

روش ‌های تسکین دندان درد کودکان
دندان درد در میان کودکان شایع است و هر شکلی از درد باعث نگرانی والدین می‌شود. همان‌گونه که گفته شد، دندان درد به دلایل مختلفی در کودکان ایجاد می‌شود. برای تشخیص مشکل و کمک به کودک برای تسکین شدت درد و ارائه‌ی راهکار درمانی مناسب، انجام اقدامات زیر توصیه می‌شود:
اولین کاری که والدین باید انجام دهند، تلاش برای فهمیدن علت دندان درد کودک است. اگر کودک به اندازه‌ی کافی بزرگ شده که قادر به صحبت کردن باشد، از او بخواهید که نوع درد دندان خود را برای شما توصیف کند. اگر کودک کم سن و سال تر باشد، به دقت هرگونه تورم، قرمزی لثه و گونه، تغییر رنگ دندان و یا شکستگی دندان احتمالی را بررسی کنید. اگر دندان لق، تغییر رنگ داده و یا شکسته پیدا کردید، احتمالاً علت درد دندان کودک را متوجه شده‌اید.

به کودک برای نخ دندان کشیدن کمک کنید
در دومین قدم باید به کودک کمک کرد تا ذرات غذایی گیرافتاده بین دندان‌ها را خارج کند. توجه کنید که نخ دندان کشیدن در کودکان باید به آرامی و با احتیاط انجام شود، چرا که لثه‌های کودکان حساس و آسیب پذیرتر است. اگر نخ دندان کشیدن برای کودک سخت باشد و یا به علت ارتودنسی شدن دندان‌ها امکان نخ دندان کشیدن وجود نداشته باشد، می‌توان از ابزارهای مخصوصی استفاده کرد که با فشار زیاد آب از آن‌ها خارج شده و به خروج ذرات مواد غذایی از بین دندان‌ها کمک می‌کند.

آب کشی کردن دهان کودک با آب گرم و نمک
حدود یک قاشق چای خوری نمک را درون یک فنجان کوچک آب گرم مخلوط کنید. از کودک خود بخواهید تا این مخلوط را به مدت ۳۰ ثانیه درون دهان خود گردانده و بعد آن را از دهان خود خارج کند. این کار کمک می‌کند تا باکتری‌های داخل و یا اطراف دندان آسیب دیده کشته شده و فرایند بهبودی سریع‌تر شود.

استفاده از کمپرس سرد
روی گونه‌ی کودک در نزدیکی ناحیه‌ی دردناک و یا متورم کمپرس سرد قرار دهید. اگر کمپرس‌ سرد در خانه ندارید، چند قطعه یخ را درون حوله و یا جوراب تمیزی قرار داده و به مدت ۱۵ دقیقه روی گونه کودک قرار دهید. بین هر ۱۵ دقیقه به همین مقدار زمان دهید.

استفاده از مسکن ‌های ضد درد و یا روغن گل میخک
اگر درد ادامه پیدا کند، از داروهای ضدالتهابی مانند استامینوفن و ایبوپروفن استفاده کنید. توجه کنید که پیش از مصرف هرگونه دارویی برای کودک به دقت موارد درج شده روی بسته‌ی آن را مطالعه کنید. مواد فعال تشکیل دهنده‌ی هر دارو و مقدارمناسب مصرف را به دقت پیش از استفاده بررسی کنید.

آیا مصرف داروی ایبوپروفن برای کودکان بی خطر است؟
این دارو برای درمان تب، سردرد، دندان درد، درد عضلانی و التهاب یا تورم مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو به گروه داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی تعلق دارد.
با وجود اینکه مصرف گروه داروهای ضد التهابی در کودکان بی خطر است باید حتما توسط پزشک تجویز شود و دوز آن مشخص شود، زیاد روی در مصرف این دارو، مشکلات جدی همچون نارسایی کلیوی، فشار خون پایین و خونریزی را به همراه دارد.
علائم و نشانه‌های اولیه‌ی سومصرف و یا استفاده بیش از حد این دارو شامل استفراغ، تهوع، درد شکمی، سرگیجه و خستگی است و در صورت مشاهده این علائم باید به سرعت به مراکز درمانی مراجعه کرد.
به همین علت هیچ دارویی بدون تجویز پزشک به کودک ندهید و از مصرف خودسرانه‌ی دارو بدون تجویز پزشک به شدت خودداری کنید. هنگامی که پزشک دارویی را برای کودک تجویز کرد می‌توانید با مشورت با پزشک و همچنین رعایت نکات ایمنی، مانند مطالعه برچسب دارو و بررسی دقیق مواد فعال تشکیل دهنده‌ی آن از بروز عوارض جانبی احتمالی جلوگیری کرد.

قرص دندان درد برای کودکان
تحت هیچ شرایطی آسپیرین و یا هر داروی ضد درد دیگری را روی لثه‌ی کودک نمالید. آسپیرین بسیار اسیدی است و مالیدن آن روی لثه‌ی کودک باعث سوزش می‌شود.
اگر به دارویی موضعی برای تسکین درد دندان کودک نیاز دارید، می‌توانید از روغن گل میخک استفاده کنید. این ماده، یک روغن ضد میکروبی و ضد قارچی است که از زمان روم باستان برای تسکین دندان درد استفاده می‌شود. به آرامی پنبه‌ی آغشته به روغن میخک را روی مناطق دردناک دندان و لثه‌ها بکشید، این کار راهکاری موقتی برای کم کردن درد دندان در کودکان است.

تماس با دندانپزشک کودک
نخ دندان کشیدن، آب کشی دهان، استفاده از کمپرس سرد و دارو احتمالاً راهکاری دائمی و موثر برای توقف درد دندان نباشند. اگر علت درد، خالی شدن دندان باشد، کودک باید توسط دندانپزشک معاینه شده و دندان خالی شده، توسط مواد مناسب دندانپزشکی پر شود. گاهی هم دندان نیاز به درمان ریشه و یا عصب کشی دارد و در مواردی هم دندان باید کشیده شود.
اگر کودک درد زیاد، خستگی و یا تب را تجربه می‌کند، باید هر چه سریع‌تر با پزشک متخصص کودکان تماس گرفت تا اقدامات درمانی مورد نیاز فوراً برای کودک انجام شود.
کودکان بیش‌تر از بزرگسالان در معرض خطر عفونت‌های دندانی قرار دارند. اگر درد ندان کودک برطرف نشد - خصوصاً اگر دندان درد بیش از ۲۴ ساعت ادامه داشته باشد - باید فوراً با دندانپزشک تماس گرفته و در اولین فرصت برای معاینه در مطب وقت گرفت. حتی اگر درد دندان کودک متوقف شود هم امکان تبدیل پوسیدگی و حفره دندانی به آبسه‌های دردناک وجود دارد، پس باید هرچه سریع‌تر به مطب دندانپزشکی مراجعه و اقدامات لازم درمانی را انجام داد.