علت پوسیدگی دندان، بشناسید و پیشگیری کنید
اگر علت پوسیدگی دندان های فرزندتان یا خودتان را بدانید؛ میتوانید با مدیریت این عوامل در سبک زندگی روزمره، از خرابی دندانها پیشگیری کنید. در این مطلب نینیبان، عکس پوسیدگی دندان را نشانتان دادهایم؛ علل، درمانها و روشهای پیشگیری از پوسیدن دندان را هم در کودکی، جوانی و بارداری توضیح دادهایم.
اگر درباره علت پوسیدگی دندان کودکان یا بزرگسالان، اطلاعات کافی داشته باشید؛ خیلی راحت میتوانید از خرابی دندانها پیشگیری کنید. این عوامل در زندگی روزمره تکتک ما جا دارند و اگر بتوانیم، کنترلشان کنیم؛ همیشه دندانهایی سالم خواهیم داشت. در ادامه میخوانیم:
- علت پوسیدگی دندان چیست؟
- انواع پوسیدگی دندان
- علل پوسیدگی دندان کودکان
- علل پوسیدگی دندان در بارداری
- علل پوسیدگی دندان در جوانی
- عکس پوسیدگی دندان
- جلوگیری پوسیدگی دندان
پوسیدگی دندان چیست؟
خوب است پیش از هر چیز با مفهوم پوسیدگی دندان آشنا شوید. در دهان شما باکتریهای زنده از نوع خوب و از نوع بد وجود دارد. اکثر این باکتریها مفیدند، اما برخی از آنها هم مفید نیستند. این باکتریها قندها و کربوهیدراتهای موجود در مواد غذایی را تجزیه و آنها را به اسیدهایی تبدیل میکنند که مینای دندان را از بین میبرد و باعث پوسیدگی دندانها میشوند.
علت پوسیدگی دندان چیست؟
هنگامی که باکتریهای داخل دهان، سروع به فعالیت میکنند، ترشحات اسیدی آنها، بافت دندان را خراب میکند. به این روند، پوسیدگی دندان میگویند.
انواع پوسیدگی دندان چیست؟
علت پوسیدگی دندان ناشی از مواد قندی و اسید باکتری است؛ این پوسیدگی در دو حالت ایجاد میشود:
- پوسیدگی روی پوشش بیرونی دندان ( مینای دندان )
- پوسیدگی لایه داخلی ( عاج )
مطلب پیشنهادی: قیمت کامپوزیت دندان در سال ۱۴۰۰ چقدر میشه؟
علائم پوسیدگی دندان را بشناسید
علائم یک حفره بستگی به اندازه آن و محل آن در دهان شما دارد. ممکن است در ابتدا هیچ علامتی نداشته باشید. آنها با بزرگتر شدن حفره بدتر می شوند، از جمله:
مطلب پیشنهادی: درمان دندان از دسترفته چیست؟
شایعترین علایم پوسیدگی دندان
- درد یا دندان درد که بدون هشدار اتفاق می افتد
- دندانهای حساس
- درد هنگام خوردن یا نوشیدن چیزهای شیرین ، گرم یا سرد
- سوراخ یا حفره ای در دندان های شما
- لکه های سیاه ، سفید یا قهوه ای دندان
- درد هنگام گاز گرفتن
مطلب پیشنهادی: روشهای ترمیم دندان شکسته را بلدید؟
عوامل خطر پوسیدگی دندان چیست؟
در بررسی علت پوسیدگی دندان باید به عوامل خطر پوسیدگی و خرابی دندانها دقت کنیم. اگر این نکات را در زندگی روزمره، تحت نظر قرار دهیم؛ خطر پوسیدگی دندان، تا حد زیادی از ما دور میشود.
- اسید باکتری
- ایجاد پلاک
اگر میخواهید عامل خطر، غذا، علت پوسیدگی دندان شما نباشد؛ باید حتما باقی مانده غذا را از دهان و دندان خود بشویید.
غذاهای حاوی کربوهیدرات: نان، غلات، شیر، نوشابه، میوه، کیک یا آب نبات. عوامل خطر علت پوسیدگی دندان
باکتری موجودی زنده است که سیستم متابولیسمی سادهای دارد. این موجودات میکروبی به محض قرار گرفتن قند در محیط زندگیشان، شروع به رشد و فعالیت میکنند؛ اسید تولید شده توسط باکتری علت پوسیدگی دندان است.
چاره چیست؟ اگر میخواهید عامل خطر، غذا، علت پوسیدگی دندان شما نباشد؛ باید حتما باقی مانده غذا را از دهان و دندان خود بشویید. برای این منظور بعد از خوردن غذا مسواک بزنید و نخ دندان بکشید.
مطلب پیشنهادی: بهترین مارک دهانشویه چیست؟
تشکیل پلاک و پوسیدگی دندان
اگر بعد از خوردن غذا مسواک نزنید؛ بقایای غذا با باکتریهای مواد اسیدی تولیدی باکتری و بزاق شما ترکیب میشوند و توده پلاک را تشکیل میدهند.
اگر بعد از خوردن غذا مسواک نزنید، بقایای غذا با باکتریهای مواد اسیدی تولیدی باکتری و بزاق شما ترکیب میشوند.
پلاک یا جرم به دندانها میچسبد. به این ترتیب اسید موجود در این توده سبب پوسیدگی دندان میشود.
مطلب پیشنهادی: رنگ لمینت دندان را چطوری انتخاب کنیم، تابلو نباشیم؟
علل پوسیدگی دندان کودکان
کودکان درست بلد نیستند مسواک بزنند یا نخ دندان بکشند. از طرفی به دلیل مصرف خوراکیها و نوشیدنیهای آماده مرتب در معرض انواع اسید قرار میگیرند.
به علاوه پدر و مادرها، برای خوشحال کردن فرزندشان، به او شیرینیجات مختلفی میدهند؛ از آنجا که کودک بعد از خوردن این مواد قندی ، دندان خود را به درستی تمیز نمیکند؛ علت پوسیدگی دندان برای او تکمیل میشود.
مطلب پیشنهادی: بهترین دندانپزشک کودکان در تهران را چطور انتخاب کنیم؟
مواد غذایی عامل پوسیدگی دندان کودکان
- نوشابه
- شکلات
- سوهان
- آبنبات
- آبمیوه
- کیک
- اسمارتیز
- آلوچه
- بیسکوئیت
مطلب پیشنهادی: درد دندان درآوردن نوزاد را چطور تسکین بدیم؟
علل پوسیدگی دندان در جوانی
بسیاری از مردم تصور میکنند که فقط کودکان دچار پوسیدگی دندان میشوند. درست است که ناتوانی کودک در رعایت بهداشت دهان و دندان علت پوسیدگی دندان اوست.
هرچهقدر سن فرد هم بیشتر شود؛ احتمال پوسیدگی دندان در او بیشتر میشود.
با این حال، هرچهقدر سن فرد هم بیشتر شود؛ احتمال پوسیدگی دندان در او بیشتر میشود. با بالا رفتن سن، لثهها تحلیل میروند ؛ بنابراین ریشه دندان بیمحافظ میشود و خطر پوسیدگی ریشه وجود دارد.
مطلب پیشنهادی: انواع درمان ریشه کدام است؟
علت پوسیدگی دندان جلو
بسیاری از بزرگسالان در دندانهای جلویی خود دچار پوسیدگی هستند؛ علت این مشکل مصرف انواع خوراکیهای شیرین و کربوهیدراتی با دندان جلو است.
بسیاری از بزرگسالان در دندانهای جلویی خود دچار پوسیدگی هستند؛ علت این مشکل مصرف انواع خوراکیهای شیرین و کربوهیدراتی با دندان جلو است.
همچنین هنگام نوشیدن، نوشابه و آبمیوه اسیدی ، دندانهای جلو بیشتر در معرض تماس با این مواد اسیدی هستند. همچنین انواع تخمه و آجیل به دلیل تفت خوردن در مواد خورنده اسیدی و بازی، سبب پوسیدگی دندان جلو میشوند.
مطلب پیشنهادی: نقش لثه در نگهداری از دندان چیست؟
پیشگیری از پوسیدگی دندان بزرگسالان
ریشهای که در معرض تشکیل پلاک دندانی قرار دارد، مستعد پوسیدگی دندان است. بنابراین در سن جوانی و بزرگسالی باید مرفاب خوردن انواع کربوهیدرات و مواد قندی و شیرینیجات باشید. همچنین از خوردن انواع نوشیدنی اسیدی و تنقلات اسیدی بپرهیزید.
علت پوسیدگی دندان در سنین بالا
با این که در طول زندگی، ممکن است فرد دچار پوسیدگی دندانی شود؛ آن را پر کند و از درد دندان خلاص شود؛ باز هم ممکن است از سنین میانسالی به بعد، اطراف لبههای پرشده دندان، دچار پوسیدگی دندانی بهوجود آید.
مطلب پیشنهادی: ایمپلنت فوری، به محض کشیدن دندان ممکن است؟
چرا افراد مسن مستعد پوسیدگی دندانی هستنند؟
افراد مسن اغلب باید زیاد به دندانپزشکی مراجعه کنند زیرا در دوران کودکی و جوانی به درستی، بهداشت دهان و دندان به آنها آموزش داده نشده است. از طرفی پرکردن دندانها، بافت دندان را ضعیف میکند و احتمال ترک خوردن و شکستگی دندان وجود دارد. باکتریها در این شکافها تجمع میکنند و علت پوسیدگی دندان در سنین بالا هستند.
مطلب پیشنهادی: مزایای ایمپلنت نسبت به دندان مصنوعی چیست؟
سبک زندگی غلط، از شایع ترین علت های پوسیدگی دندان
به جز عواملی که به عنوان علل پوسیدگی دندان معرفی کردیم؛ عادتهای سبک زندگی فرد نیز میتوانند شرایط را برای پوسیدگی دندانی، مهیا کنند؛ مثلا:
به جز عواملی که به عنوان علل پوسیدگی دندان معرفی کردیم؛ عادتهای سبک زندگی فرد نیز میتوانند شرایط را برای پوسیدگی دندانی، مهیا کنند.
1) مواد غذایی
- غذاها و نوشیدنیهای چسبناک مثلا آبنبات، پشمک، سوهان یا بیسکوئیت.
- مواد غذایی خیلی شیرین مانند شکر، نوشابه، دسرها، بستنی، غلات و چیپس.
این مواد روی دندانها باقی میمانند و پلاک ایجاد میکنند.
مطلب پیشنهادی: انواع لمینت، کدام برای من مناسبه؟
۲) مسواک زدن غلط
وقتی بعد از خوردن و آشامیدن دندانهای خود را مسواک نمیزنید، پلاک روی دندانتان ایجاد میشود؛ که خود علت پوسیدگی دندان است.
۳) کمبود فلوراید
این ماده معدنی که در خمیردندان و دهانشویه قابل دریافت است؛ در برخی کشورها، وارد فرمول آب لوله کشی شهری هم شده است. فلوراید از تشکیل پوسیدگی دندان جلوگیری میکند. همچنین آسیب بافت مینای دندان را اصلاح کند.
مطلب پیشنهادی: هزینه بلیچینگ در سال ۱۴۰۰ چقدر در مییاد؟
4) خشکی دهان
ترشح بزاق باعث شسته شدن پلاک از روی دندان میشود. اگر دهانتان خشک است، شرایط برای ایجاد پلاک، در دهانتان مهیاست. نگذارید دهانتان خشک بماند. هر 1 ساعت، آب بنوشید.
مطلب پیشنهادی: نوار سفیدکننده دندان چیست؟
۵) ریفلاکس معده
افرادی که رفلاکس معده دارند؛ اسید معدهشان به مری وارد میشود. در موارد شدید این اسید از راه مری به دهان هم میرسد و میتواند علت پوسیدگی دندان باشد. بنابراین لازم است رفلاکس معده خود را کنترل کنید.
تشخیص پوسیدگی دندان
بهتر است هر 6 ماه یک بار برای چکاپ دندانپزشکی بروید؛ اگر لازم است، جرمگیری کنید. اگر دندانپزشک خرابی
بهتر است هر 6 ماه یک بار برای چکاپ دندانپزشکی بروید؛ اگر لازم است، جرمگیری کنید. اگر دندانپزشک خرابی دندانهایتان را تشخیص داد و عکس رادیولوژی تجویز کرد، پشت گوش نیاندازید.
دندانهایتان را تشخیص داد، عکس رادیولوژی تجویز کرد، پشت گوش نیاندازید تا در صورت لزوم دندانتان را پر کنید.
مدارا با پوسیدگی دندان
برخی افراد درد دندان را یک مشکل ساده و فقط درد، میپندارند؛ مثلا چندین ماه با آن درگیراند اما علت اصلی درد دندانشان را درمان نمیکنند و مرتب برای تسکین خود از انواع مسکنها استفاده میکنند.
مطلب پیشنهادی: تفاوتهای جالب لمینت و کامپوزیت که باید بدانید!
اگر درد دندان دارید باید
- به دندان پزشک مراجعه کنید.
- هنگام مسواک زدن، دندانهای خود را با آب گرم آبکشی کنید.
- از خمیردندان مخصوص دندانهای حساس استفاده کنید.
- از خوردن غذاها و نوشیدنیهای گرم، سرد یا خیلی شیرین خودداری کنید.
درمان پوسیدگی دندان
دندانپزشک ترمیمی حفره ایجاد شده در اثر پوسیدگی دندان را با یک پرکننده از آلیاژ نقره، طلا، پرسلن یا رزین کامپوزیت پر میکند.
روش درمان پوسیدگی دندان به میزان و وسعت پوسیدگی بستگی دارد. در اکثر موارد، دندانپزشک با مته قسمت پوسیده دندان شما را بیرون میآورد. انواع روشهای درمان پوسیدگی دندان عبارتند از:
1) پر کردن دندان
دندانپزشک ترمیمی حفره ایجاد شده در اثر پوسیدگی دندان را با یک پرکننده از آلیاژ نقره ، طلا ، پرسلن یا رزین کامپوزیت پر میکند. این مواد بی خطر هستند. البته برخی افراد از مواد جیوهای آمالگام میترسند اما FDA و سایر آژانس های بهداشت عمومی، خطری درباره این مواد گزارش نکردهاند.
۲) کاشت تاج دندان
وقتی علت پوسیدگی دندان درمان نشده است و پوسیدگی تا جایی پیش رفته که کل بخش بیرونی دندان از بین رفته است، دندانپزشک تاج را بر ریشه دندان نصب میکند. جنس تاج ممکن است از این مواد باشد: طلا یا پرسلن.
اگر ریشه آسیب دیده باشد، ممکن است به روت کانال نیاز داشته باشید.
۳) عصب کشی دندان
اگر ریشه آسیب دیده باشد، ممکن است به روت کانال نیاز داشته باشید. دندانپزشک عصب، رگ های خونی و بافت را به همراه قسمت های پوسیده دندان خارج میکند. سپس ریشه را با مواد آب بندی پر میکند. ممکن است نیاز به تاج روی دندان نیز داشته باشید.
مطلب پیشنهادی: لمینت کریستالی چیه و قیمتش چنده؟
روش توقف پوسیدگی دندان
با چند تغییر در شیوه زندگی می توانید از پوسیدگی و حفره دندان جلوگیری کنید:
دو بار در روز با خمیردندان حاوی فلوراید مسواک بزنید. از نخ دندان استفاده کنید.
- دو بار در روز با خمیردندان حاوی فلوراید مسواک بزنید.
- از نخ دندان استفاده کنید.
- رژیم غذایی متعادل داشته باشید و میان وعدههای بیارزش را کاهش دهید.
- برای معاینه و جرمگیری مرتب به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
مطلب پیشنهادی: تسکین دندان درد در بارداری با دارو، خطری ندارد؟
عوارض درمان نکردن پوسیدگی دندان کودکان
ممکن است پوسیدگی دندان یک مشکل جزئی به نظر برسد ، اما باید آن را جدی بگیرید. این امر در مورد کودکانی که هنوز دندان دائمی ندارند نیز، صادق است. پوسیدگی میتواند عوارض طولانی مدت ایجاد کند، از جمله:
- درد
- عفونت باکتریایی ( آبسه )
- آسیب دندان
- مشکل جویدن
- از دست دادن دندان
علت تشکیل پوسیدگی دندان در یک نگاه
تمام نکات مربوط به خرابی دندان و علت پوسیدگی دندن را شرح دادیم. مهمترین نکته کاهش مصرف مواد قندی و کربوهیدراتی بود؛ همچنین رعایت بهداشت دهان و دندان با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن.
پر کردن دندان، کاشت تاج دندان و عصب کشی دندان، از راه هایی است که میتوانید پوسیدگی دندان را درمان کنید. ضمن اینکه داشتن رژیم غذایی متعادل، معاینه و جرمگیری دندان هم میتواند پوسیدگی دندان را متوقف کند.
به جز این نکات اگر در خصوص درمان و علل پوسیدگی دندان، پرسشهای بیشتری دارید؛ بهتر است از پزشکان کلینیک نینیبان ، کمک بگیرید.
مطالب پیشنهادی:
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼