۴۰۲۶۶
۳۳۱۱
۳۳۱۱

بی خوابی شبانه کودکان، توصیه های لازم

فرزند شما چقدر می خوابد؟ خواب یکی از ضروریات اولیه حیاتی است. بسیاری از نارسایی های خواب کودکان ممکن است ناشی از توقعات غیر واقعی والدین باشد.

تبیان: معمولاً کودکان زیر ۵ سال بیش از بقیه دچار مشکلات خواب می شوند، ولی این مشکلات در کودکان بزرگتر نیز دیده می شود. مشکلاتی که در این مبحث به آنها اشاره می شود اغلب گذرا هستند. این اختلالات بندرت ممکن است علامت اضطراب و در مواردی نشانه ای از یک مشکل جدی رفتاری باشند.

بی خوابی شبانه
اغلب کودکان در سن یکسالگی شب ها به طور طبیعی می خوابند، اگر کودکی بعد از سن یکسالگی، نتواند شب ها بخوابد و یا در طول شب از خواب بیدار شود، باید علت آن را مشخص نمود. علل احتمالی این مشکل ممکن است، نداشتن زمان معین برای خواب، زود به تختخواب بردن کودک و همچنین ترس از تاریکی باشد.

تعیین زمان مشخص برای خواب و سخت گیری و جدیت نسبت به آن،‌ در رفع این مشکل مؤثر است. اگر کودک از تاریکی می ترسد، استفاده از چراغ خواب مفید است. در مورد کودکان بزرگتر استفاده از تشویق و جایزه دادن مؤثر است.

بی خوابی شبانه کودکان، توصیه های لازم

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد ؟
در صورتی که بی خوابی کودک غیرقابل تحمل شده، به پزشک کودک خود مراجعه نمائید. او از شما می خواهد تا الگوهای خواب و زمان های معمول خواب کودک را کنترل نموده و سپس تغییراتی در جهت تنظیم الگوی خواب کودک ایجاد نمائید. با به کار بردن این روش، در خلال چند هفته، خواب کودک به حال طبیعی برمی گردد.

کابوس های شبانه
دیدن خواب های ترسناک در کودکان سنین ۵ تا ۶ سال شایع است. این کابوس ها اغلب ناشی از تجربیات ناخوشایند کودک در طول روز نظیر دیدن فیلم های ترسناک ویدیویی است. گاهی اوقات ، کابوس شبانه ناشی از اضطراب است.

توصیه های لازم
هنگامی که کودک در اثر یک کابوس شبانه از خواب می پرد ، او را آرام کنید تا دوباره بخوابد. گاهی اوقات برای جلوگیری از ایجاد کابوس لازم است کودک را از تماشای تلویزیون منع کرد . باز گذاشتن در اتاق خواب و یا روشن گذاشتن چراغ نیز ممکن است به حل این مشکل کمک نماید. در بعضی از کودکان، بحث و گفتگو در مورد کابوس مؤثر است. در صورتی که کابوس های کودک به طور مرتب و دایمی بروز می کند، او باید توسط پزشک مورد معاینه قرار گیرد. بعد از سن 6 سالگی، کودکان کمتر دچار کابوس شبانه می شوند، ولی همه افراد در تمام سنین، گاهی دچار کابوس می شوند.

وحشت شبانه
کودکان سنین ۴ تا ۷ سال، بیش از سایرین مستعد این اختلال هستند. وحشت شبانه معمولاً دو ساعت بعد از خوابیدن ایجاد می شود. پیش از ایجاد آن کودک بتدریج و به صورت پیشرونده دچار بی قراری می شود . در خلال وحشت شبانه ، کودک بیدار و وحشت زده بنظر می رسد و ممکن است فریاد بزند و یا ناله کند. لازم به ذکر است که کودک در این حالت بیدار نیست و به راحتی نیز بیدار نمی شود و به آرام کردن نیز پاسخی نمی دهد.
اگر زمان بروز این اختلال را نمی دانید، سعی کنید کودک را در مرحله بی قراری اولیه که 15 دقیقه پیش از بروز وحشت شبانه ایجاد می شود ،‌از خواب بیدار کنید. در صورتی که وحشت شبانه ایجاد شده باشد ، کار زیادی از شما ساخته نیست و فقط می توانید در کنار او بمانید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر وحشت شبانه چندین نوبت در هفته تکرار می شود. به پزشک مراجعه کنید. پزشک ممکن است برای مدتی کوتاه، داروهای خواب آور برای کودک تجویز کند تا عمق خواب کودک تغییر نماید. با استفاده از این روش، بعد از مدتی این مشکل برطرف خواهد شد.

راه رفتن درخواب
این مشکل معمولاً در کودکان سنین 6 تا 12 سال دیده می شود. کودک در حین خواب از رختخواب خارج می شود و در اطراف راه می رود و اغلب بعد از چند دقیقه به رختخواب خود برمی گردد. در این موارد اقدامی جز اطمینان از سلامت کودک و رعایت مسائل ایمنی ضرورت ندارد. سعی نکنید تا او را از خواب بیدار نمائید. در صورت نیاز، فقط او را به آرامی به رختخواب خود هدایت کنید. راه رفتن در خواب در اغلب کودکان بعد از رسیدن به سن بلوغ برطرف می شود و فقط در عده کمی این مشکل در تمام طول زندگی باقی خواهد ماند.

خواب کودکان را تنظیم کنید
خواب منظم، مدت از زمان بیداری تا خواب را با به وجود آوردن احساس امنیت و راحتی بیشتر برای کودکتان دلپذیرتر می سازد. برای نتیجه بخش بودن زمان خواب منظم ، و استمرار آن تا آینده، به نحوی که نه تنها برای کودکتان، بلکه برای خود شما نیز ثمر بخش باشد، سلسله اتفاقات قابل پیش بینی را که هر شب و همواره به یک صورت دنبال می کنید، کنارهم قراردهید. نظم حقیقی شکل خواهد گرفت و با بزرگتر شدن کودکتان، تغییر خواهد کرد، اما اصول به همان صورت باقی می ماند . در این مرحله سنی، برنامه منظم زمان خواب، ممکن است شامل مراحل پوشیدن لباس خواب ، مسواک زدن دندان های کودک و خواندن قصه جذابی برای او باشد. همچنین ممکن است برنامه منظم خواب از نظر شما شامل حمام کردن، داستان گفتن، نوشیدن یک لیوان آب و گفتن داستان دیگری باشد. این بستگی به خود شما دارد، که بخواهید عمل خوابیدن سریعتر و آسانتر انجام شود ، و یا برای تنوع ، ۲۰ تا ۳۰ دقیقه را به کودکتان اختصاص داده و برایش قصه بگویید، او را در آغوش بگیرید و با هم باشید.
اگر قبل از خواب، ساعتی را به بازی آرامی اختصاص دهید، برنامه خواب منظم به بهترین نحوه انجام خواهد شد. این عمل باعث پایین آوردن سطح فعالیت کودکتان شده و سیستم عصبی او را آرام می سازد.
بازی های پر تحرک، بدو بدو، غلغلک دادن و حتی تماشای فیلمی پر تحرک، باعث تأخیر در عمل خوابیدن و ایجاد بد خوابی می شود. مثال های زیر ، باعث ایجاد نظم در جریان خوابیدن شده و نه تنها برای کودکتان ، بلکه برای شما نیز مفید خواهد بود:

۱ - تنظیم زمان خواب و پیروی از آن
اگر برنامه منظم خواب از الگویی طبیعی و مستحکم پیروی کند، ساعت بدن کودک به سرعت خود را با آن برنامه سازگـار می سازد.

2 - هشدار قبل از خواب
درست قبل از ساعت خواب، توجه کودکتان را به این مسأله جلب کنید که روز در حال تمام شدن است. ممکن است کودک شما هنوز برای قضاوت خیلی کوچک باشد. بنا بر این به طور مثال اگر بگویید۵ دقیقه بیشتر به زمان خواب نمانده، احتمالاً برایش قابل درک نخواهد بود. در عوض با ربط دادن موارد گوناگون به یکدیگر، می توانید زمان را به کودکتان بیاموزید. برای شروع اولین قسمت از برنامه منظم خواب، اسباب بازی ها را جمع کنید، و به این ترتیب برنامه منظمتان را با علامتی که حاکی از تمام شدن روز باشد شروع می کنید. برخی از والدین، نزدیک شدن به زمان خواب را با استفاده از زنگ ساعت گاز آشپزخانه نشان می دهند. به این ترتیب کودک یاد می گیرد که صدای زنگ به معنی زمان خواب است. از آنجا که کودک می داند شما نمی توانید با گاز و دستگاه هایی از این قبیل بحث کنید، متعاقباً به شی سوم شخص اجازه داده می شود تا زمان را اعلام کرده و میل به اعتراض را کاهش دهد.

۳ - پیشنهاد تنقلات
تنقلات سبکی که شامل پروتئین و کربوهیدرات است، مانند تکه کوچکی پنیر و کمی نان گندم، باعث خواب شده و کمک می کند تا کودک، تمام شب را بخوابد. کربوهیدرات، باعث خواب آلودگی شده و پروتئین، مقدار قند خون را تا زمان صبحانه ثابت نگه می دارد. حتماً بعد از خوردن نان و پنیر، دندان های کودک را مسواک بزنید.

4 - حمام آب گرم قبل از خواب
با افزایش تدریجی دمای بدن کودکتان، او را آماده خوابیدن کنید. همچنین بازی با اسباب بازی هایش در حمام به او آرامــــش می دهد.

۵ - پوشیدن لباس خواب
لباس های راحت و بدون بند انتخاب کنید که نه زیاد گرم و نه نازک باشد.

6 - خواندن داستان مورد علاقه کودکان
خواندن داستان برای کودک نوپایتان ، برنامه فوق العاده آرامش بخشی است. به خصوص اگر داستان مورد علاقه اش را انتخاب کرده باشید، مانند داستان شنگول و منگول. توجه داشته باشید که کودک شما، با بزرگتر شدن، داستان های بیشتر و متنوع تری از شما می خواهد.

۷- اطمینان از تنها نبودن کودک
خرس اسباب بازی یا عروسک مورد علاقه اش، باعث راحتی و آرامش، هنگام خوابیدن می شود.

8 - حذف یا محدود کردن محتویات شیشه شیر
اگر کودک شما هنگام خوابیدن نیاز به شیشه دارد اطمینان حاصل کنید که درون شیشه فقط آب است. شیر ، غذای کمکی،یا آب میوه اطراف دندان های کودک جمع شده و باعث کرم خوردگی دندان حتی در نوزادان می شود.

ساعت خواب کودکان
فرستادن کودک به اتاق خواب و تنظیم ساعت خواب او در سنین پیش از دبستان، تجربه نسبتا سختی برای والدین است. رابین گودمن (Robin Goodman) روانشناس کودکان در این زمینه نکاتی را جهت دستیابی به یک روش مناسب در کودکان 3 تا 5 سال پیشنهاد کرده است که در ادامه می خوانید.

ساعت خواب ثابت برای کودکتان در نظر بگیرید
- ساعت خواب کودکان باید ثابت باشد، یک ساعت خاص را در نظر بگیرید، اولین بار کودک خود را در آن ساعت روانه تختخواب نمایید و شب های دیگر، حتی تعطیلات آخر هفته آن ساعت را معیار فرا رسیدن زمان خواب کودکتان قرار دهید. برای بیدار شدن از خواب نیز همین رویه را ادامه دهید. توجه داشته باشید هر قدر کودکتان زودتر از خواب بر خیزد بهتر است، زیرا شب زودتر خسته می شود و در ساعت مقرر به آسانی به خواب می رود.
- نوع فعالیت کودک در طول روز، بر خواب شب او تاثیر مستقیم دارد، کودکان و نوجوانان در صورتی که در هوای آزاد قرار بگیرند و فعالیت های فیزیکی انجام دهند، بسیار راحت تر به خواب می روند. بنابراین سعی کنید تا حد امکان در برنامه روزانه کودکتان فعالیت های فیزیکی را نیز بگنجانید.
- بهترین زمان برای خوابیدن کودک را در نظر داشته باشید، به تدریج با نزدیک شدن به ساعت مورد نظر، کودک احساس خواب آلودگی کرده و برای به خواب رفتن کاملا آماده می گردد.
- ویژگی های فردی کودکتان را بشناسید، مهم این نیست که کودکان را وادار کنیم تعداد ساعت مشخصی بخوابند، بلکه نکته مهم تر این است که کودک در آن زمان به خواب عمیق فرو رفته و به استراحت بپردازد.
- در نظر داشته باشید که پس از فرا رسیدن ساعت خواب کودک، بد نیست او را برای مدتی تنها بگذارید تا در آرامش به خواب رود. لزومی ندارد والدین تا به خواب رفتن کامل کودک در کنار او باشند. هر کودک نیاز به یادگرفتن این نکته دارد که چگونه باید به تنهایی بخوابد.

روشی مناسب را به کار گیرید
- در برخی از کودکان شما می توانید به سادگی با گفتن این جمله که «پانزده دقیقه بیشتر به وقت خواب باقی نمانده، وقت آماده شدن برای رفتن به رختخواب است» کودکتان را روانه اتاق خواب نمایید.
- مراحل مختلفی را برای دستیابی به روش مناسب دنبال کنید، برای مثال کارهای زیر را درنظر بگیرید: پس از حمام گرفتن، کودک یک کتاب داستان را انتخاب می کند، پدر یا مادر بر روی صندلی همیشگی می نشیند. در پایان، ماجرا با بوسیدن و در آغوش گرفتن کودک و خاموش کردن چراغ اتاق پایان می یابد.
- این کار را ادامه دهید، استفاده از یک روش ثابت منجر به تغییر عادت کودک می شود. خوابیدن نیز عادتی است که کودک باید آن را بیاموزد و با تکرار این کار در خوابیدن مهارت پیدا می کند.
- دقت داشته باشید که هیچگاه یک روش ثابت در کودکان مختلف به یک نتیجه واحد نمی انجامد، هر کودکی روش خاصی نیاز دارد. والدین باید با شناخت کامل کودک خود، طریقه مناسب را بیابند. اگر یک روش جواب نداد، آن را تغییر دهید.

محتوای حمایت شده

تبلیغات متنی

مشاوره ویدیویی

    • اخبار داغ
    • جدیدترین
    • پربیننده ترین
    • مطالب مرتبط

    برای ارسال نظر کلیک کنید

    لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.

    از ارسال دیدگاه های نامرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.

    لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.

    در غیر این صورت، «نی نی بان» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.