بهترین رفتار با فرزندان، همراه با حفظ انصاف
تربیت کودکانی با خلق وخو یا فاصله‌های سنی گوناگون همراه با حفظ انصاف، جزو سخت‌ترین کارهایی است که پدر و مادر پیش روی خود دارند.
روزنامه جام جم: تربیت کودکانی با خلق وخو یا فاصله های سنی گوناگون همراه با حفظ انصاف، جزو سخت ترین کارهایی است که پدر و مادر پیش روی خود دارند. در این مواقع چه نکاتی را باید مد نظر داشت؟ با برخی از آنها آشنا شوید.
همیشه این احتمال وجود دارد که کودکی بیش از خواهر یا برادرش به تذکر و تربیت نیاز داشته باشد. در واقع توجه به نیازهای فردی و اخلاقی هر کودک و متناسب کردن نحوه تربیت با آن ویژگی ها بهترین روشی است که والدین می توانند به کار گیرند.
در هر حال وقتی بچه ها بزرگ تر می شوند، بهتر می توانند میزان قوانین و توجه والدین را ارزیابی کنند. بنابراین اگر کودکی احساس بی عدالتی کند، ممکن است فریاد برآورد: «این منصفانه نیست!» و گاهی تعداد این فریادها زیاد هم می شود.
وظیفه شما والدین در این لحظات چیست؟ باید در عین حال که احساس کودکتان را تائید می کنید به او توضیح دهید که قوانین براساس شرایط فرزندان متفاوت است.
مثلا وقتی خواهر یا برادر کوچک تر آه و ناله می کند که چرا نمی تواند از لپ تاپ مادرش استفاده کند فقط باید به او گفته شود: «وقتی بزرگ تر شدی تو هم می توانی از لپ تاپ استفاده کنی.» اگر کج خلقی کرد و سروصدا و قشقرق به راه انداخت، باید با اسباب بازی مناسب سنش حواسش را به جایی دیگر منحرف کرد.
گاهی اوقات لپ تاپ یا تلفن های اسباب بازی می تواند کودکی را حداقل برای مدتی راضی نگه دارد، اما بهترین راه حل، جلوگیری از به وجود آمدن چنین شرایطی است. (مثلا کودک بزرگ تر زمانی از لپ تاپ استفاده کند که کودک کوچک تر خواب باشد.)
البته در مورد کودکان پیش دبستانی آسان ترین راه این است که به آنها اجازه دهید آبمیوه شان را خودشان بریزند یا خودشان بتنهایی لباسشان را تا کنند و سرجایش بگذارند تا احساس نکنند در حقشان بی انصافی شده است.
اگر کودکی بیشتر مواقع تنبیه می شود، بهتر است به محض این که رفتار مناسبی از خود نشان داد از او تعریف و تمجید شود. باید مراقب باشید هیچ گاه فرزندان را با یکدیگر مقایسه نکنید. مثلا هرگز نگویید: «به خواهرت هر چه می گویم گوش می کند تو چرا نمی توانی؟»
به گفته روان شناسان باید نسبت به خلق و خوی هر کودک روش تربیتی مناسب آن کودک انتخاب شود. درخصوص کودکانی که زیاد می نالند و نمی توانند آرام بگیرند، بدترین حالت این است که آنها را با خواهر یا برادرشان مقایسه کنید یا بر سرشان فریاد بزنید، زیرا این کار درست مانند این است که به او آدرنالین تزریق کرده اید و او پرانرژی تر از قبل فریاد می زند و سروصدا راه می اندازد.
گاهی اوقات می توانید شرایط را برای کودک با زبان خودش شرح دهید و از او بپرسید اگر قانونی را زیر پا گذاشت بهترین تنبیه چیست؟ مطمئن باشید کودکان همیشه تنبیهی سخت تر از تنبیه والدین برای خود در نظر می گیرند.
برای برخی کودکان تذکر شفاهی کفایت می کند، اما برخی دیگر باید مدت کوتاهی را تنها باشند تا به قوانین فکر کنند. یک مهلت کوتاه علاوه بر این که کمک می کند کودک به رفتار و عواقبش فکر کند، بلکه فرصتی برایش فراهم می کند که لحظه ای آرام بگیرد.
درخصوص کودکی که روحیه ای آرام داردفقط یک یادآوری ملایم یا استفاده از لحنی جدی و محکم کفایت می کند، اما در برخورد با یک کودک حساس مجبورید مراقب لحن صدایتان باشید.
اگر خیلی عبوس و جدی با او صحبت کنید قبل از این که حتی تصمیمی بخواهید بگیرید، اشکش سرازیر می شود. سن کودک نیز می تواند به شما بگوید چه روشی را به کار برید. کودکان کوچک تر به تنبیه های فوری نیار دارند در حالی که کودک بزرگ تر می داند اگر صبح رفتار خوبی نداشته باشد، ممکن است بعد از شام حق نگاه کردن برنامه دلخواهش را از دست بدهد.
تائید مثبت برای بیشتر کودکان مفید و موثر است. پاداش ها نیز می تواند به فراخور سن کودک متفاوت باشد مثلا ممکن است پاداش کودکی تماشای بیشتر تلویزیون باشد، اما برادر یا خواهرش بتواند یک روز کامل با پدر به تفریح برود.
تکنیک دیگری که برای بیشتر بچه ها با هر نوع خلق و خویی موثر است «بازتاب مشکل» است. یعنی به کودکتان بفهمانید می توانید شرایط را از دید او ببینید و درک کنید.
مثلا اگر برادر بزرگ تر، خواهر کوچک ترش را بعد از این که چند بار به اتاقش آمد و مزاحمش شد هل داد، باید هر دو تنبیه شوند، اما بعد از آن با برادر بزرگ تر صحبت شود که: «می دانیم خواهرت همیشه مزاحمت برایت ایجاد می کند و دائم می خواهد توجه تو را به خودش جلب کند و این خیلی آزاردهنده است، اما فراموش نکن که او همیشه به تو به چشم برادر بزرگ تر نگاه می کند و به تو احترام می گذارد و فکر می کند که تو بهترین هستی.
بهتر است با همدیگر صحبت کنیم و قوانین جدیدی بگذاریم و بگوییم که نباید مزاحم تو شود و به وسایلت دست بزند. با این حال تو می توانی برادر بزرگ تر آرام او باشی و به او یاد بدهی بعضی کارها را چگونه انجام دهد.»
والدین باید مراقب باشند که همیشه و در همه حال به شخصیت منحصربه فرد کودکشان احترام بگذارند و او را بدرستی حمایت کنند. اگر کودکتان خودسر است به جای این که هرروز با او بجنگید به او اجازه دهید لباسی را که دوست دارد بپوشد.
اگر کودکی پر انرژی دارید، از او انتظار نداشته باشید دو ساعت تمام در رستوران بنشیند و دم نزند و وقتی نمی تواند این کار را انجام دهد او را تنبیه کنید. هرگز نباید کودکتان را به خاطر شخصیتش سرزنش کنید.
تکنیک های مناسبی برای تربیت کودکان براساس سنشان وجود دارد و والدین باید از روش های متفاوت تربیتی برای کودکانشان استفاده کنند.
مثلا توضیح دادن به یک کودک ۱۳ ماهه که چرا وقتی خواهر یا برادرش را می زند تنبیه می شود، کاری عبث و بیهوده است، زیرا او نمی تواند دلیل و منطق چیزی را درک کند. بنابراین باید برای تربیت فرزندان علاوه بر توجه به خلق و خویشان، به سنشان هم توجه کرد.
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼