بایدها و نبایدهای بارداری، مهمترین مراحل زندگی یک زن

پرشین پرسیا: بارداری از مهم ترین مراحل زندگی یک زن است و سلامت او و فرزندش به چگونگی طی شدن آن بستگی دارد بنابراین هر زنی باید قبل از باردارشدن به پزشک مراجعه کند تا بایدها و نبایدهای این دوران را یاد بگیرد...

قطعا بارها شنیده اید که خانم ها باید قبل از باردارشدن از نظر کم خونی آزمایش بدهند، واکسن بزنند، مصرف قرص اسیدفولیک را شروع کنند و... اما شاید کمتر در مورد کارهای خطرناک و ممنوع در این دوران صحبت شده باشد. این هفته به مهم ترین موارد ممنوعه بارداری اشاره می کنیم.

۱. سیگار کشیدن

بسیاری از خانم هایی که حتی تفننی سیگار یا قلیان می کشند، می گویند وقتی باردار شویم سیگارمان را ترک خواهیم کرد در حالی که ترک یکباره این عادت سخت است و زمان زیادی طول می کشد تا سموم ناشی از استعمال دخانیات از بدن پاک شود. قطعا هر چه این سموم در بدن مادر بیشتر باشد، عوارض جبران ناپذیرتری بر جنین خواهد داشت.

۲. رژیم گرفتن

ممکن است خانمی دچار اضافه وزن، چاقی یا حتی کمبود وزن و سوءتغذیه باشد ولی برطرف کردن این مشکل ها هنگام بارداری کار اشتباهی است، بنابراین اگر چاق هستید یا اضافه وزن دارید یا از سوءتغذیه رنج می برید، قبل از باردار شدن به متخصص تغذیه مراجعه کنید و با درمان مناسب و وزن متعادل وارد این مرحله حساس شوید تا جنینتان دچار کم وزنی یا وزن زیاد نشود.

۳. قطع خودسرانه دارو

خانم های زیادی به بیماری های زمینه ای مثل بیماری های روماتولوژی، دیابت، فشارخون و... مبتلا هستند و از داروهای مختلفی استفاده می کنند اما برخی از آنها وقتی می خواهند باردار شوند یا متوجه بارداری می شوند، داروهایشان را خودسرانه و یکباره قطع می کنند تا عوارض ناشی از مصرف دارو روی جنینشان تاثیر نگذارد! در حالی که قطع خودسرانه این داروها عوارض بدتر و شدیدتری برای مادر و جنین خواهد داشت. اگر بیماری خاصی دارید و دارو مصرف می کنید، قبل از باردار شدن به پزشک مراجعه کنید و به صلاحدید او از داروهای کم ضررتر یا با دوزهای مناسب تر استفاده کنید.

۴. خوردن غذاهای مانده و فست فود

در دوره بارداری خلق و خوی مادر باردار تغییر می کند و حتی به سمت افسردگی پیش می رود. در این حالت شاید پخت و پز و تهیه غذای مناسب برای بسیاری از خانم ها سخت باشد. به همین دلیل مصرف انواع فست فود یا غذاهای مانده یا فریزی افزایش می یابد. مصرف این قبیل غذاها در دوره بارداری به دلیل نمک زیاد، مواد نگهدارنده و کالری بالا مناسب نیست. بدن یک زن باردار به انواع غذاهای تازه و مقوی، انواع میوه ها و سبزی ها

و به طور کلی تمام موادمغذی موجود در هرم غذایی نیاز دارد بنابراین سعی کنید با کمک گرفتن از اطرافیان به اندازه موردنیاز و نه بیشتر، غذاهای خوب و سالم تهیه کنید و بخورید.

۵. ماندن در محیط های گرم

از قرار گرفتن در محیط های بسیار گرم مثل محیط سونا، سولاریوم، نشستن طولانی مدت در حمام یا زیر نور آفتاب خودداری کنید. گرم شدن زیاد بدن به خصوص در ۳ ماهه اول تاثیر منفی روی جنین می گذارد و به اصلاح تراتوژن است. حتی اگر خانم بارداری سرما بخورد و تب بالا داشته باشد، باید هر چه سریع تر تب او را پایین آورد تا جنین دچار مشکل نشود.

۶. بی تحرکی طولانی مدت

بسیاری از خانم ها به خصوص کسانی که دچار لکه بینی هستند یا در بارداری های قبلی مشکل داشته اند، بر این باورند که باید در دوران بارداری استراحت طولانی مدت یا حتی استراحت مطلق داشته باشند اما اصلا این طور نیست و مطالعات نشان می دهند استراحت مطلق یا طولانی مدت می تواند حتی باعث مرگ مادر باردار شود زیرا فرآیند بارداری، بدن خانم ها را مستعد افزایش احتمال انعقاد خون می کند؛ به عبارتی خون خانم باردار به دلیل هورمون هایی که در بدن ترشح می شود، غلیظ می شود و بی تحرکی می تواند این غلظت را افزایش دهد. لخته شدن خون، عارضه فوق العاده خطرناکی است . خطر لخته شدن خون در ۳ ماهه سوم بارداری به دلیل بزرگ شدن شکم و فشار روی لگن تشدید می شود. خطر انعقاد پذیری خون حتی در هفته های اول پس از زایمان نیز همچنان تهدید کننده است بنابراین خانم باردار حتی پس از زایمان نیز باید از خوابیدن و استراحت طولانی مدت در بستر خودداری کند. اگر خانمی به دلایلی مجبور به استراحت مطلق طولانی مدت باشد، باید با تجویز پزشک داروهای ضدانعقادی بخورد.

۷. دست زدن به خاک

مهم ترین انگلی که می تواند از راه خاک خانم باردار را آلوده کند، توکسوپلاسموز است که بیشتر در مدفوع گربه وجود دارد. آزمایش هایی که از خانم های باردار گرفته می شود، نشان می دهد متاسفانه خیلی از خانم ها به این انگل آلوده اند. برای پیشگیری از این عفونت سعی کنید با دستکش میوه و سبزی ها را بشویید، از خوردن گوشت نیم پز یا گوشتی که به خوبی مغزپخت نشده است، به خصوص گوشت های کبابی بپرهیزید زیرا ممکن است این انگل در گوشت هم وجود داشته باشد.

۸. مصرف تخم مرغ خام

برخی خانم های باردار برای تقویت بدنشان از زرده تخم مرغ خام استفاده می کنند؛ مثلا زرده را جدا می کنند داخل شیر می ریزند یا موادی به آن زده و آن را طعم دار می کنند و می خورند اما این کار خطرناک است. تخم مرغ نپخته یا گوشت مرغی که خوب پخته نشده باشد، به خصوص جوجه کباب، حاوی میکروبی به نام سالمونلا هستند. این میکروب برای خود مرغ فلور طبیعی محسوب می شود و برایش مضر نیست ولی برای انسان به خصوص خانم باردار خطرناک است. حتی توصیه می شود از خوردن تخم مرغ عسلی یا نیمرویی که زرده آن پخته و سفت نشده است، خودداری کنید. همچنین باید از مصرف تمام موادی که تخم مرغ خام در آن به کار رفته مثل سس مایونز هم اجتناب کرد.

۹. افراط در مصرف شیرینی

ما ایرانی ها شکر فراوانی در رژیم غذایی مان داریم. از طرفی خانم های باردار به دلیل ترشح هورمون های متعدد، در مرز ابتلا به دیابت قرار دارند بنابراین توصیه می شود خوردن مواد شیرین به خصوص انواع شیرینی ها، نوشابه های گازدار و... را محدود کنید.

۱۰. مصرف دمنوش ها و گیاهان دارویی

از آنجا که مصرف داروها در دوران بارداری محدود می شود، خانم ها بیشتر سراغ دمنوش ها و گیاهان دارویی می روند. مصرف برخی گیاهان دارویی در دوران بارداری ممنوع است و حتی می تواند باعث سقط جنین شود بنابراین از مصرف گیاهان دارویی یا انواع دمنوش ها خودداری کنید. قبل از استفاده از هر ماده ای حتما نظر پزشکتان را بپرسید.

۱۱. تحمل گرسنگی

گرسنگی طولانی مدت باعث تولید ماده ای به نام کتون یا استون در بدن می شود. این ماده به خصوص در ۳ ماهه اول بارداری اثر سوئی روی مغز جنین می گذارد.

به همین دلیل خانم های باردار باید سعی کنند حتی در حالت ویار و تهوع گرسنه نمانند و از وعده های کوچک غذا یا انواع میوه و بیسکویت در فواصل کوتاه استفاده و از تولید کتون در بدنشان جلوگیری کنند.

۱۲. مصرف جگر

جگر حاوی مقدار زیادی ویتامینA است و خیلی ها گمان می کنند مصرف آن در دوران بارداری ضروری است اما ویتامینA یک ویتامین محلول در چربی است و در کره و تمام چربی ها و روغن هایی که برای پخت و پز استفاده می کنیم، وجود دارد. از طرفی مقدار زیاد ویتامینA از بدن خوب دفع نمی شود. تجمع این ویتامین می تواند برای جنین خطرناک باشد. به همین دلیل مصرف جگر به خانم های باردار توصیه نمی شود.

۱۳. مصرف ماهی های اقیانوسی

ماهی های اقیانوسی به دلیل وجود آلودگی های حاصل از نفت کش ها در آب عمدتا به جیوه آلوده هستند. مصرف این ماهی ها باعث تجمع جیوه در بدن می شود و برای جنین مضر است. سعی کنید از ماهی های پرورشی یا ماهی هایی که از رودخانه ها صید می شوند، استفاده و خوردن انواع ماهی و میگوهای اقیانوسی را ترک کنید.

۱۴. مداخله در اقدامات طبی

متاسفانه برخی خانم ها مدام در کار پزشکی مداخله و مثلا نوع زایمان را خودشان تعیین می کنند، به زور درخواست سونوگرافی دارند، حتی روز تولد نوزادشان را انتخاب می کنند و... اما پزشک صلاح شما را در زمینه سلامت تان بهتر از خودتان می داند بنابراین در کارهای پزشکی مداخله نکنید و کار ر ابه کاردان بسپارید.