دو قلوزایی، روشهای طبیعی و دارویی

بسیاری از پدرمادرها به دنبال این هستند که بدانند دوقلوزایی چگونه ایجاد می‌شود و چطور می‌توان دوقلو باردار شد. این روش آیا ژنتیکی است یا خوردن برخی داروها می‌توان دوقلو داشت؟ اگرچه بزرگ‌ کردن دوقلوها به طور همزمان راحت‌تر است اما این نوع بارداری برای مادر ممکن است ضررهایی داشته باشد. از جمله زایمان زودرس و رشد ناقص دوقلوها. به علاوه تربیت و نگهداری از دوقلوها کار راحتی نیست. به همین دلیل در ادامه راجع به دوقلوزایی بیشتر می‌خوانیم.

در این مقاله می‌خوانید:

• احتمال دوقلوزایی چقدر است؟
• دوقلوها چطور تشکیل می‌شوند؟
• عوامل موثر بر دوقلوزایی 
• آیا رژیم غذایی دوقلوزایی داریم؟ 
• عوارض دوقلوزایی
• تفاوت‌های بارداری در دوقلوزایی

احتمال دوقلوزایی چقدر است؟

دوقلوها 98 درصد از چند قلوزایی را تشکیل می‌دهند اما به طور کلی در هر سال 2-3 درصد تولدهای نوازدان به چند قلوزایی ختم می‌شود. 

دوقلوها چطور تشکیل می‌شوند؟

• دوقلوهای همسان: برای تشکیل دوقلوهای همسان یا تک تخمکی، یک تخمک با اسپرمی بارور شده تقسیم و به ۲ تخم با اطلاعات ژنتیکی دقیقاً یکسان تبدیل می‌شود.
• دوقلوهای غیرهمسان: برای تشکیل دوقلوهای  غیرهمسان یا دو تخمکی، دو تخمک (تخمک) توسط دو اسپرم بارور می‌شوند و دو فرزند ژنتیکی منحصر به فرد تولید می‌کنند.

روش تشکیل دوقلوهای همسان 

​برای تشکیل دوقلوهای همسان، یک تخمک بارور شده (تخمک) شکافته شده و دو نوزاد با اطلاعات ژنتیکی دقیقاً یکسان به وجود می‌آیند. این با دوقلوهای برادر متفاوت است، وقتیکه دو تخمک (تخمک) توسط دو اسپرم بارور می شوند و دو فرزند ژنتیکی منحصر به فرد تولید می‌کنند که شبیه به خواهر و برادرهای منفرد متولد شده در زمان‌های مختلف نیستند. 

روش تشکیل دوقلوهای غیرهمسان

تقریباً از هر سه دسته دوقلو، دو نفر با هم غیر همسان هستند. برای دوقلوزایی غیرهمسان دو تخمک جداگانه (تخمک) توسط دو اسپرم مجزا بارور می‌شوند که منجر به دوقلوهای غیرهمسان یا دو تخمکی (دو سلولی) می‌شود. این نوزادان بیشتر از خواهر و برادرهایی که در زمان‌های جداگانه متولد می‌شوند شبیه هم نیستند. نوزادان می توانند هم جنس و هم جنس های متفاوت باشند.

عوامل موثر بر دوقلوزایی

برخی از زنان بیشتر از سایرین دوقلو احتمال دارد که دوقلوزایی داشته باشند. عواملی که شانس داشتن دوقلوزایی را افزایش می‌دهد؛ عبارتست از: 

سن مادر

زنان 30 تا 40 ساله نسبت به زنان جوان‌تر سطوح بالاتری از هورمون جنسی استروژن دارند، به این معنی که تخمدان‌های آنها برای تولید بیش از یک تخمک در یک زمان تحریک می‌شوند. بنابراین این احتمال دوقلوزایی در این افراد بیشتر است.

تعداد بارداری‌های قبلی

هر چه تعداد بارداری‌هایی که یک خانم قبلاً داشته است؛ بیشتر باشد، شانس او برای دوقلوزایی بیشتر است.

ویژگی ارثی

 اگر یک زن قل برادر داشته باشد باشد، یا در خواهربرادرهایش، دوقلوهای برادر داشته باشد احتمال بیشتری دارد که دوقلوزایی پسر داشته باشد. این زنان بیش از حد تخمک گذاری می‌کنند و قادر به تولید بیش از یک تخمک در یک زمان خاص هستند.

نژاد

زنان آفریقایی بیشترین میزان احتمال دوقلوزایی را دارند، در حالی که زنان آسیای شرقی کمترین میزان را دارند.

تکنیک‌های کمک باروری

 بسیاری از روش‌ها بر تحریک تخمدان‌ها با داروهای باروری برای تولید تخمک پیش می‌روند و اغلب در هر تخمک گذاری چندین تخمک آزاد می‌شود.

IVF

در این روش جنین‌های متعدد تشکیل‌شده به رحم زن منتقل می‌شوند تا شانس موفقیت آی وی اف را افزایش دهند.

وزن

 زنانی که اضافه وزن دارند شانس بیشتری برای دوقلوزایی دارند.

آیا رژیم غذایی دوقلوزایی داریم؟

در برخی منابع به تاثیر برخی مواد غذایی بر هورمون‌ها و محیط رحم اشاره شده است. این مواد غذایی را به عنوان رژیم دوقلوزایی بیان می‌کنند. 

شیرین بیان 

این داروهای گیاهی می‌توانند روی دو هورمون استروژن و تستوسترون اثر بگذارند و سبب دوقلوزایی شوند.

لبنیات 

برخی دانشمندان معتقدند که انواع لبنیات احتمال دوقلوزایی را افزایش می‌دهند. این ماده غذایی دارای هورمون رشد هستند و سبب تحریک تخمک‌های بیشتر و دوقلوزایی می‌شود.

 روی

اگر شوهر در طول روز مواد غذایی حاوی روی بخورد؛ اسپرم‌های مناسبتری خواهد داشت و می‌تواند در هر بار آمیزش احتمال دوقلوزایی را بالا ببرد.

روغن بذر کتان

بذر کتان دانه‌ای روغنی است که بر میزان استروژن و پروژسترون بدن زنان اثر دارد. به این ترتیب می‌تواند روی تخمک گذاری و دوقلوزایی اثر بگذارد. 

 موقعیت زوج در هنگام نزدیکی برای دوقلوزایی

بعضی از تحقیقات نشان می‌دهد که روش نزدیکی نیز می‌تواند احتمال دوقلو شدن جنین را بیشتر کند. حالت‌های پهلو به پهلو، ایستاده و ورود از عقب می‌تواند احتمال دوقلوزایی را بیشتر کند.

عوارض دوقلوزایی

هنگامی که تشخیص داده شود خانم دوقلو باردار است؛ پزشکان عوارض بارداری دوقلویی را برای او توضیح می‌دهند. در این بارداری تعداد ویزیت‌ها و تست‌ها بیشتر خواهد بود؛ چراکه خطرات بیشتری متوجه مادر و جنین‌های اوست. درباره عوارض دوقلوزایی این موارد بسیار در حاملگی این دوقلوها تکرار می‌شود و شایع است. بنابراین شما هم اگر قصد چنین بارداری‌ای دارید؛ به این عوارض توجه کنید:

• تولد زودرس
• پره اکلامپسی
• زایمان زودرس
• استفراغ بارداری
• دیابت بارداری
• کم خونی
• کلستاز بارداری
• پلی هیدرآمنیوس (مایع آمنیوتیک بیش از حد)
• خون ریزی

تفاوت‌های بارداری در دوقلوزایی

بارداری برای دوقلوزایی کمی با بارداری‌های معمولی متفاوت است:

• مدت بارداری دوقلویی: مانند سایر بارداری‌ها، بارداری دوقلویی ۴۰ هفته نیست. بارداری دوقلولی به مدت ۳۸ هفته یا کمتر است. 
• احتمال تولد نوزاد نارس: نوزادان نارس حدود ۶۸ درصد به‌طور نارس به دنیا می‌آیند. این زمان کوتاه‌تر به دلیل افزایش تقاضای بدن مادر و ناتوانی نوزاد در دریافت تمام مواد مغذی مورد نیاز در رحم است.
• وزن کم تولد: از آنجایی که دوقلوها معمولا نارس هستند، به احتمال زیاد وزن کمتری هنگام تولد دارند. نارس بودن با افزایش خطر ابتلا به تعدادی از اختلالات از جمله زردی همراه است.

جفت در دوقلوزایی

باید بدانید دوقلوهای شما جفت مشترکی دارند یا خیر؟ زیرا جفت مشترک به معنای اشتراک خون مادر است. اگر تقسیم خون نابرابر باشد، این می تواند منجر به عوارض شود. به همین دلیل، زنانی که دارای دوقلوهایی هستند که جفت مشترک دارند، باید معاینات دوران بارداری مکرر را انجام دهند. دوقلوهایی که یک غشای داخلی مشترک دارند (به این معنی که کیسه آمنیوتیک مشترک دارند) حتی با خطر بیشتری از عوارض همراه هستند، زیرا این احتمال وجود دارد که بند ناف آنها در هم پیچیده شود و جریان خون آنها قطع شود. در این مورد، بارداری با دقت بیشتری کنترل می شود و ممکن است توصیه شود که دوقلوهای شما زودتر به دنیا بیایند.

زایمان دوقلوزایی طبیعی یا سزارین؟

در دوقلوزایی احتمال زایمان زودرس قبل از 28 هفتگی بیشتر است. کمتر از 1 مورد از هر 2 بارداری دوقلو بیش از هفته 37 ادامه دارد. به دلیل احتمال اینکه نوزادان شما زود به دنیا بیایند، احتمال زیادی وجود دارد که یکی یا هر دوی آنها مدتی را در بخش مراقبت ویژه نوزادان بگذرانند. در حالی که روند زایمان مانند زمانی است که نوزادان تک قل متولد می شوند، نوزادان دوقلو با دقت بیشتری تحت نظر هستند. برای انجام این کار، یک مانیتور الکترونیکی و یک گیره پوست سر ممکن است پس از شکستن آب روی نوزاد اول نصب شود. در صورتی که بعداً مورد نیاز باشد، با یک قطره راه‌اندازی می‌شوید.

زایمان طبیعی 

از هر 3 دوقلو، 1 مورد زایمان طبیعی است. روند تولد شبیه به دنیا آوردن نوزاد مجرد است. اگر در حال برنامه ریزی برای زایمان طبیعی هستید، تیم بهداشتی شما ممکن است برای تسکین درد، انجام اپیدورال را توصیه کند. این به این دلیل است که اگر مشکلی وجود داشته باشد، کمک به زایمان آسان‌تر و سریع‌تر است، زمانی که مادر از قبل تسکین درد خوبی داشته باشد. اگر اولین دوقلو در وضعیت سر به پایین (سفالیک) باشد، معمولاً باید به زایمان طبیعی فکر کنید. با این حال، ممکن است دلایل پزشکی دیگری وجود داشته باشد که این امکان پذیر نیست. 

اگر زایمان طبیعی دارید، ممکن است نیاز به زایمان کمکی داشته باشید، یعنی زمانی که از ساکشن کاپ (ونتوس) یا فورسپس برای کمک به تولد نوزادتان استفاده می شود.

سزارین دوقلوزایی

ممکن است از ابتدای بارداری سزارین انتخابی را انتخاب کنید. همچنین ممکن است پزشک به دلیل عوارض احتمالی، سزارین را در اواخر بارداری توصیه کند. اگر دوقلو به دنیا بیاورید، تقریبا دو برابر بیشتر از زمانی که یک نوزاد مجرد به دنیا بیاورید، سزارین می کنید.